دانلودمقاله اوامر

اختصاصی از فی توو دانلودمقاله اوامر دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 مقدمه
با سپاس فراوان از خداوند متعال و سلام و صلوات بر پیامبر ختمی مرتبت حضرت محمد (ص) و خاندان پاک ایشان.
این تحقیق مختصر در بحث امر از علم اصول است که مهمترین مباحث موجود در امر را مورد بررسی قرار می‌دهد مسائلی که در اساس استنباط احکام شرعی از منابع آن که طبق نظر امامیه فقط چهار منبع هستند که شامل کتاب و سنت و عقل و اجماع می‌شود کاربرد بسیار دارد و هدف از این تحقیق در وهله اول انجام وظیفه محوله و دوم راه‌گشا بودن این تحقیق در تحقیقات بهتر و کاملتر است و امید است که این امر تحقق یابد. ان‌شاء‌الله.

امر
بحث در امر در دو عنوان مطرح است: 1ـ در ماده امر 2ـ در صیغه امر
ماده امر
مواد از ماده امر، کلمه «امر» است که از حروف (ا، م، ر) تشکیل شده است. که در این زمینه سه بحث وجود دارد:
(الف) معنای کلمه امر
ماده امر لفظ مشترکی است که در طلب و غیر طلب بکار می‌رود «بعید نیست که تمامی معانی غیر از طلب که امر در آنها به کار می‌رود همگی به معنای واحد جامع رجوع کنند و آن مفهوم شیء است» پس لفظ امر بین دو معنا مشترک است:
1ـ طلب 2ـ شیء
الف) طلب: مراد از آن اظهار اراده و رغبت به وسیله قول، کتابت و غیر آنهاست نه مطلق طلب، پس تفسیر کردن امر به طلب از باب تعریف شیء به اعم از آن است.
ب) شیء: مراد از آن هر شیئی به نحو مطلق نیست و لذا تعریف امر به معنای شیء نیز از قبیل تعریف یک چیز به اعم است چون چیزی را امر اطلاق نمی‌کنند مگر اینکه از افعال و صفات باشد و مراد از فعل و صفت معنای حدثی یا مصدری نیست بلکه خود فعل و صفت از آن حیث که موجود است منظور می‌باشد ولی امر به معنای طلب خلاف این است و منظور از آن، معنای حدثی و جهت صدور است.
ب) اعتبار و علو در معنای ماده امر
معتبر بودن علو در امر یقیناً شرط است «ولی استعلاء اگر از آن به نحو مولویه قصد شده باشد پس معتبراست. اما اگر به نحو کبر و برتری غیر حقیقی باشد معتبر نیست.»
اطلاق امر بر طلب غیر عالی صحیح نیست مگر با عنایت و به صورت مجاز، گرچه غیر عالی خودش را عالی بداند.
ج) دلالت لفظ امر بر وجوب
در دلالت کردن ماده امر به معنای طلب بر وجوب اختلاف وجود دارد:
«یک قول آن است که امر به معنای طلب فقط برای طلب وجوبی وضع شده است» و «قول دیگر اینکه برای اعم از طلب وجوبی و ندبی آمده است.» قول حق این است که ماده امر برای طلب وجوبی وضع شده است چرا که باید حقیقت عبودیت و مولویت حفظ شود و اگر ما امر را به معنای ندبی نیز بدانیم پس عدم اطاعت امر مولی جایز است که این با عبودیت سازگار نیست.
2) صیغه امر
صیغه امر یعنی هیئت امر،‌فعل صیغه (افعل) که در موارد متعددی استعمال می‌شود مثل تهدید یا بعث و یا تعجیز و یا... «امر وضع شده برای انشاء طلب که اختلاف در جهت تهدید یا تمجیز و غیر آنها به سبب داعی امر است» ولی روشن است که همه این معانی در یک معنای واحدی، به کار رفته است و آن یک نسبت خاص بین متکلم و مخاطب و ماده وضع شده است.
الف) ظهور صیغه امر در وجوب
اصولیون در ظهور صیغه امر در وجوب و کیفیت آن اختلاف دارند که مهمترین آن دو قول است:
1ـ صیغه امر ظاهر و در وجوب است و این یا به سبب وضع برای وجوب است و یا از جهت انصراف طلب به اکمل افراد است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 10   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله زن و کیفیت حضور او در اجتماع از منظر قرآن

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله زن و کیفیت حضور او در اجتماع از منظر قرآن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 جایگاه زن از نظر اجتماعی
بسی جای ستایش است که احسن الخالقین ؛ نهایت لطف و مرحمت خود را نسبت به صنف زن ، چه در نظام تکوین و چه در مقام تشریع مبذول داشته ، چنانکه حضور و استعداد زن را به مقتضای وجود انسانیش در تمام امور مترقی و متعالی اجتماعی ؛ اعلام و اظهار فرمود و زینت بخش امور اختصاصی او که سکون و آرامش خانواده و پرورش فرزندان و بقای نسل انسان است ، قرار داد . و همچنین رسول اکرم صلی الله علیه و آله که مظهر کمال لطف و عنایت پروردگار عالم به ابنای بشر است در صدر اسلام از زنان ، الگوهای انسانی ، ایمانی ، اجتماعی و سیاسی حتی نظامی و جنگی و ایثارگری و فداکاری تربیت نمود .
در ادامه اجتماعی بودن زن را از پیام یک جوان پاسدار که از سنگر رزم به عنوان « خواهرم » فرستاده ، استفاده نماییم :
خواهرم ! مخاطب من در این نامه تنها تو نیستی ، بلکه همه خواهرانی هستند که خون اسلام در رگ و روح انسانی در تن دارند ، مخاطب من می باشند .
خواهرم ! آن روز که با تن پوش پارسایی پا به عرصه دانشگاه نهادی ، نقشه های شوم استکبار نقش بر آب شد ، حضور متعهدانه تو در دانشگاه و حوزه نشان داد که تو جهل و فساد را رد کردی علم و عفت را برگزیدی .
خواهرم ! تو را در نماز جمعه و جماعت دیدم و در محراب عبادت ؛ تسبیحات حضرت فاطمه – سلام الله علیها – را تکرار می کردی .
خواهر گرامی من ! هستند کوته بینانی که نوع زن را طلاپرست و تجمل گرا می دانند اما من با دو چشم خود دیدم که هزاران زن مسلمان ایرانی ؛ کویتی ، لبنانی . .. تمام زیورهای خویش را در راه دفاع از اسلام محمدی تقدیم داشتند .
اما بیانات امام خمینی قدس سره : « همه زن و مرد خصوصا خانمها که در صف اول این نهضت بودند ، زحمت کشیدند برای اینکه تحقق پیدا کند و همه نظرشان این بود که یک جمهوری اسلامی عدل الهی ایجاد گردد »
خلاصه : با اینکه هیچ زمانی برای تعلیم و تربیت زن ، امکانات لازم و تبلیغ صحیح و دلسوزانه ای وجود نداشته ، بلکه جامعه بیشتر ، از وجود زن به سود خود استفاده نموده و کمتر قدمی برای شکوفایی استعدادهای او برداشته است ، ولی باز هم چنانکه محصوص است ، زنان از هیچ کار علمی و هنری و صنعتی و سیاسی منزوی نبوده و حضور با صلابت خود را در تمام امور اجتماعی ، محفوظ داشته اند .
جایگاه زن از نظر فردی
شک نیست که انسان در نظام خلقت ، خلیفة الله و اشرف مخلوقات و افضل موجودات جهان هستی است . و نیز شک نیست که این جمعیت انسانهای روی زمین ، هنز زنان این جهان است که به خلافت احسن الخالقین آنان را به وجود آورده و پرورش داده اند ، چنانکه منادی حق ، قرآن کریم گویای این مطلب است که :
« ... وَ جَعَلَ لَکُم مِن اَزواجِکُم بَنِینَ وَ حَفَدََةً... » ( برای شما از زوجهاتان فرزند و فرزند فرزند قرار دادیم ) (نحل /72)
بنابراین ، اگر انسان گل سرسبد جهان هستی و افضل مخلوقات جهان است و هیچ موجودی حتی هیچ علم و هنر و صنعتی به ارزش وجودی انسان نمی رسد ، پس هیچ عالم و هنرمند و صنعتگری نیز به ارزش وجودی مادران و پرورش دهنده انسانها که زنان جهانند نخواهد رسید . علاوه بر اینکه اگر به ازای هر پدری ، مادر متصور است بالاخره مادری هست که به اذن باری تعالی به تنهایی مادر است !
« ای مریم ! خدا تو را به فرزندی بشارت می دهد که اسمش مسیح ، عیسی بن مریم است و در دنیا و آخرت ، صاحب جاه و از نزدیکان پروردگار است » ( آل عمران / 45)
این است شانیت اختصاصی و موقعیت جهانی زن که مکیال و میزان ارزش وجودی اوست و تعیین کننده موقعیت او در عالم کبیر ، چنانکه فرزندان او یعنی انسانها هستند که مکیال و میزان و تعیین کننده ارزشهای تمام اشیای جهان هستی می باشند . این سخن باری تعالی است در نوازش و تشکر از زنان که : « ... حَمَلَتهُ اُمُهُ کُرهاً وَ وَضَعَتهَُ کُرهاً ... » ( احقاف /15) ، زیرا تحمل زخمت فرزندان اکثرا به عهده مادران است که پدران حتی آنانی که متعهد و وظیفه شناس هستند نمی توانند از عهده کار مادری مادران بر آیند ، زیرا « هر کسی را بهر کاری ساختند ... ، چنانکه امام سجاد علیه السلام درباره حقوق مادر فرمودند :
« اما حق مادرت این است که بدانی زمانی تو را پذیرفت و به سینه چسباند و با شیره جان پرورانید که احدی حاضر نبود تو را بپذیرد . و با جمیع اعضا و جوارح به تو توجه نمود و باکی نداشت که تو سیر باشی و او گرسنه ، تو سیراب باشی و خود تشنه ،تو پوشیده باشی و او برهنه ، خود در آفتاب و تو در سایه ، تو در خواب باشی و خود بیدار و سرما و گرماها تحمل نمود که تو زنده بمانی ، بنابراین ، استطاعت تشکر از او را نداری مگر به توفیق الهی »
این حدیث شریف ، ضمن قدردانی از حق مادران ، وظیفه آنان را گوشزد نمود و درس درس آموزنده ای برای مادران بیان فرموده است ، زیرا فرزند ثمره وجود انسانند ، چنانکه در هیچ موردی ، سرمایه گذاران انسانی مانند سرمایه گذاری برای فرزندان سودمند و با ارزش نخواهد بود . خلاصه : شایسته است مادران ، خود را به زیور تقوا بیارایند و بدون اطلاع از قوانین شرعی قدمی برندارند که برای آنان مسئولیت و پشیمانی به بار آورد و بدانند که از تمام اعمال و مال و اولاد آنان آنچه برایشان سودمند است ، تقوای آنان است که قرآن کریم می فرماید :« از خدا بترسید و جز خیر و خوبی مگویید » ( نساء/9)
مقدمه
1. وجود غریزه جنسى و جذّابیت هر یک از مرد و زن براى یکدیگر، صلابت و قدرت جسمى برتر مرد و لطافت و ضعف جسمانى زن و علاقه بیشتر وى به تبرّج و خودنمایى در مقایسه با مرد، از امورى است که نمى توان انکار کرد. با توجه به این ویژگى ها، اگر زن بدون ضابطه، به هر شکل و قیافه اى در عرصه عمومى و در
محل کار و اداره حاضر شود و خود را در برابر دیدگان مردان به نمایش بگذارد، جامعه اى که محل کار و تلاش اقتصادى و تأمین نیازهاى مادى و کسب فضایل اخلاقى و کمالات معنوى است،2 به صحنه نمایش جذّابیت هاى جنسى و میدان تاخت و تاز امیال و شهوات تبدیل مى شود و این آثار مخرّب و زیان بارى در پى خواهد داشت.
حضور بى ضابطه زن در حوزه عمومى، نه تنها موفقیتى براى وى به ارمغان نخواهد آورد، بلکه کرامت انسانى و شخصیت واقعى او را نیز از بین خواهد برد و زن را طعمه دام صیادان شهوت پرست کرده، او را از قله بلند عزّت و کرامت، به پرتگاه ذلّت شهوت ساقط خواهد کرد. چنین زنى نه تنها نخواهد توانست در بعد مادى، همگام با مردان به تلاش و فعالیت اجتماعى بپردازد و از نیروى خود در طریق پیشرفت جامعه استفاده کند، بلکه تا حد فراوانى، خنثاکننده توان مادى و نیروى فکرى مردان نیز خواهد شد. تجربه زنان غربى بهترین شاهد بر این ادعاست. انواع مشکلات و معضلات اجتماعى همچون تجاوز و آزارهاى جنسى، فرار دختران از خانه، باردارى هایى ناخواسته، سست شدن بنیان خانواده و از بین رفتن آن، سقط جنین، قتل و خودکشى و خودسوزى همه از پیامدهاى سوء آزادى بى قید و شرط فرهنگ نوین غربى است.
بنابراین، براى حضور سالم و مفید زن در اجتماع و تأمین امنیت وى در محل کار و دانش، و برقرارى جامعه اى سالم، که تأمین کننده سعادت انسان باشد، باید براى حضور اجتماعى زن، برنامه و مقرّراتى پیش بینى شود تا از زن حمایت کرده، سلامت معنوى وى را تضمین و حقوق مادى او را تأمین کند.
اسلام با در نظر گرفتن ابعاد مادى و معنوى زن و با در نظر گرفتن تأثیر اعمال و رفتار وى در سعادت ابدى او و دیگران، مقرّراتى را براى حضور زن در اجتماع وضع کرده است. این مقرّرات علاوه بر حمایت از زنان در بعد مادى و بهینه سازى روابط اجتماعى آنان، حافظ منافع معنوى و کرامت انسانى زن نیز هست. بى توجهى به این دسته از مقرّرات، پیامدهاى جبران ناپذیرى براى زنان و جامعه انسانى به دنبال خواهد داشت.
2. مقرّرات ضرورى براى حمایت از حضور زنان در جامعه و در فعالیت هاى اجتماعى و اقتصادى دو دسته است:
نخست قوانینى که در بعد مادى از زن حمایت مى کند; مثل تعیین میزان ساعات کار، میزان ساعات مرخصى، مرخصى زایمان، ویژگى هاى محل کار، نوع کار و تعیین زمان بازنشستگى. معمولا مقرّراتى که در کشورهاى غربى به هدف حمایت از زنان وضع مى شود از این دسته است. فمینیست ها و کسانى که سنگ حمایت از زنان را به سینه زده و خواستار رسیدگى به وضعیت زنان و بهینه سازى آن هستند، فقط به همین بعد از زندگى زن توجه کرده و به دنبال وضع مقرّراتى هستند که رفاه بهتر و لذت دنیوى بیشترى براى زنان به دنبال داشته باشد.
دوم مقرّراتى که علاوه بر بعد مادى، بعد معنوى و سعادت ابدى زن را نیز لحاظ کرده و از شخصیت و هویّت واقعى زن حمایت مى کند; مانند مقرّرات مربوط به اطاعت زن از شوهر، ولایت پدر بر دختر، تعیین پوشش براى حضور در اجتماع، آداب راه رفتن زن، چگونگى ارتباط با مردان نامحرم، و حمایت از حضور زن در عرصه اجتماعى و صحنه هاى کار و تلاش اقتصادى. وضع مقرّراتى از قسم اول گرچه لازم است، ولى کافى نیست.
اخلاق، معنویت و سعادت ابدى، مهم ترین بعد زندگى زن است که مورد غفلت قانون گذاران واقع شده. بر خلاف مقرّرات نوع اول، که انسان ها به طور طبیعى در اندیشه وضع آن هستند و مدافعان حقوق زن از آن سخن مى رانند و در محافل قانونى، به تصویب مى رسانند، قوانین دسته دوم، خواه به سبب جهل و نادانى یا به اغراض و اهداف دیگر، مورد بى توجهى و بى مهرى سازمان هاى بین المللى و مدافعان حقوق زن واقع شده است، بلکه دنیاى مادیگراى غرب با این گونه قوانین موجود در کشورهاى اسلامى، مخالفت مىورزد و حتى برخى از آنها مثل استفاده از پوشش را ممنوع مى کند.3
اکنون با توجه به نکاتى که بیان شد، برخى از شرایطى را که قرآن در خصوص کیفیت حضور زن در اجتماع بیان کرده است برمى رسیم.
1. پوشش
اندام انسان بر خلاف سایر حیوانات، از پوششى طبیعى که او را از سرما و گرما حفظ کند، خالى است. از سوى دیگر، بشر به طور فطرى، از برهنگى رنج مى برد و خوش ندارد بدن، یا دست کم برخى از اندامش در معرض دید دیگران باشد. همچنین انسان به زیبایى و آراستگى ظاهرى اهمیت مى دهد و تلاش مى کند تا حدّ امکان، با ظاهرى آراسته در برابر دیدگان دیگران ظاهر شود. بنابراین، انسان از جهات گوناگون، نیازمند چیزى است که هم او را از آسیب سرما و آزار گرما حفظ کند، هم از برهنگى نجات دهد و هم میل به زیبایى و آراستگى او را تأمین کند. لباس پاسخى مناسب به همه این نیازهاست. بدین روى، قرآن شریف لباس را به عنوان چیزى معرفى کرده است که انسان را از سرما و گرما محافظت مى کند و زشتى هاى انسان را مى پوشاند.4 از این رو، نیاز به پوشش، یک نیاز طبیعى براى انسان، اعم از زن و مرد است و استفاده از آن تا حدى فطرى و طبیعى است و زن و مرد در این زمینه، تفاوتى ندارند. بدین روى، مشاهده مى کنیم که زن و مرد صرف نظر از اینکه متدیّن به دینى باشند، به طور طبیعى، بدن خود را از نگاه دیگران مى پوشانند، اگرچه مقدار پوشش و کیفیت آن، طبق آداب و رسوم و فرهنگ هاى گوناگون، متفاوت است.
شریعت اسلام براى پوشش انسان ها مقرّراتى قرار داده که بیشتر آنها میان زن و مرد مشترک است. مرد براى حضور در محل کار، باید بدن خود را بپوشاند. لزوم پوشاندن از گردن به پایین در حوزه عمومى، به جنس خاصى اختصاصى ندارد.5این مقدار از پوشش تقریباً میان زن و مرد مشترک است. در نتیجه، پوشش ویژه زن نبوده و اسلام نیز آن را مختص زن ندانسته است. مرد نیز موظف به پوشش است. بنابراین، تفاوت زن و مرد در مقدار پوشش است، نه در اصل آن. آنچه زن را از مرد در امر پوشش جدا مى کند آن است که زن علاوه بر پوشاندن مقدار مشترک، باید مواضعى از بدن را بپوشاند که بر مرد واجب نیست. در اینجا، توجه به پوشش خاص زن که در آیات و روایات بیان شده، محل بحث و نظر است:
1ـ (وَ قُل لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ)(نور: 31); و به زنان با ایمان بگو: چشم هاى خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را ـ جز آن مقدار که ظاهر است ـ آشکار ننمایند و اطراف روسرى هاى خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود.)
«زینت» در جمله (وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا)از ریشه «زَیْن» به معناى دلپسند و زیبا، در مقابل کلمه «شَیْن» به معناى زشت است. همچنین به اشیایى که انسان خود را با آن مى آراید و تزیین مى کند، «زینت» گفته مى شود.6 بنابراین، واژه «زینت»، هم به زیورآلاتى که از بدن جداست ـ مانند طلا و جواهر آلات ـ و هم به آرایش هایى که به بدن متصل است همچون سرمه و خضاب گفته مى شود. این واژه در لسان روایات، به محاسن و زیبایى هاى غیراکتسابى، که با آفرینش انسان همراه است، مثل موى سر، صورت، بازو و ذراع نیز اطلاق شده است.
فضیل مى گوید: از امام صادق(علیه السلام) پرسیدم: آیا ذراع از زینتى است که خدا فرموده است زنان آن را ظاهر نکنند؟ فرمود: بلى و آنچه زیر مقنعه و دستبند قرار مى گیرد زینت است.7
مسعده بن زیاد مى گوید: از امام صادق(علیه السلام) شنیدم در جواب این سؤال که زن چه زینت هایى را مى تواند ظاهر کند، فرمود: وجه و کفین.8
امام صادق(علیه السلام) به مردان فرمودند: ناخن هاى خود را کوتاه کنید، و به زن ها گفتند: (ناخن ها را) رها کنید; زیرا آن (رها کردن) براى شما زیباتر است.9
در روایت است که موى زن از زیبایى هاى زن است و شایسته است مرد در هنگام ازدواج، از آن سراغ بگیرد.10
در این روایات به ذراع، وجه، کفین، ناخن و موى سر، «زینت» اطلاق شده است که معلوم مى شود همه آنها از مصادیق زینتند. همچنین در روایات به بازو، گردن، محل خلخال و حتى به تمام بدن زن زینت اطلاق شده است11 بنابراین، در فرهنگ دینى، همه بدن زن از سر تا قدم زینت است.12 این را مى توان صغراى قیاس قرار داد. از سوى دیگر، آیه شریفه به طور مطلق، زنان را از اظهار زینت نهى کرده است که این هم کبراى قیاس را تشکیل مى دهد. نتیجه حاصل از این قیاس آن است که زن حق ندارد هیچ عضوى از بدن خود را براى نامحرم آشکار کند.
استثناهاى پوشش
سپس براى این حکم کلى، که نهى از اظهار زینت است، دو استثنا ذکر کرده: در استثناى اول، مى فرماید: (إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا); یعنى جز زینت هایى که آشکار است. از این استثنا به دست مى آید که زینت هاى زن دو نوع است: زینتى که به طور طبیعى آشکار است و زینتى که مخفى است، مگر آنکه زن با اراده و اختیار خود آن را آشکار کند. آیه شریفه با این استثنا، زینت هاى ظاهر را از حکم قبلى، که نهى از اظهار بود، خارج کرد. در نتیجه، زن نسبت به پوشاندن زینت هایى که خود به خود ظاهر است، وظیفه اى ندارد. اما زینت هاى مخفى مشمول نهى (لَا یُبْدِینَ) بوده و پوشاندن آنها بر زن واجب است. (در ادامه، از استثناى دوم بحث خواهد شد.)
زینت هاى آشکار
مقصود از زینت هاى آشکار، که از وجوب پوشاندن استثنا گردیده، چیست؟ امام صادق(علیه السلام)در جواب زراره، که از این استثنا سؤال کرد، فرمودند: زینت ظاهر، سرمه و انگشتر است. همچنین در روایت دیگرى به ابوبصیر فرمودند: انگشتر و النگو است.
در روایت دیگر آمده است: شخصى از امام صادق(علیه السلام)پرسید: مرد چه مواضعى از اندامِ زنِ نامحرم را مى تواند ببیند؟ فرمودند: صورت و دست و پا.13
بنابراین، مى توان گفت: سرمه و انگشتر هم، که در دو روایت اول آمده بود، اشاره به مواضع آنها دارد که در دست و صورت است; زیرا زینت ظاهر بودن خود انگشتر و النگو معنایى ندارد. خود اینها نه ظاهرند و نه باطن، بلکه محل اینهاست که یا ظاهر است یا مخفى، که همان دست و صورت است. بنابراین، مى توان گفت: از روایات استفاده مى شود: مقصود از زینت ظاهرى که در این آیه از لزوم پوشش استثنا شده، وجه و کفین است.14
پس از جمله (وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا)محدوده پوشش زن به دست مى آید و معلوم مى شود: زن موظّف است در عرصه عمومى و در محل کار، تمام اندام خود را بجز وجه و کفین از مردان نامحرم بپوشاند. اما وجه و کفین لازم نیست; چون در بسیارى از موارد، پوشش آنها براى زن حرجى است یا با نوع کار، قابل جمع نیست. زنى که براى تأمین نیازهاى خود، باید در اداره، کارخانه و کارگاه کار کند، نمى تواند دست و صورت خود را بپوشاند و مشغول کار شود. زنى که مسئولیت اجتماعى دارد، با مردم سر و کار دارد و مى خواهد کار آنان را انجام دهد، نمى تواند همه بدن خود، حتى دست و صورتش را بپوشاند. زنى که در مزرعه و باغ کار مى کند باید دست و صورتش باز باشد. بنابراین، وجه و کفین که در میان زنان به طور معمول ظاهر است، از حکم پوشش استثنا شده است.
ملازمه پوشش و نگاه
توجه به این نکته ضرورى مى نماید که استثناى آیه وظیفه زن را در ارتباط با عدم لزوم پوشش برخى از مواضع بیان مى کند و از این رو، زن نسبت به پوشاندن این مواضع وظیفه اى ندارد، اما این امر لزوماً به معناى جواز نگاه مرد به آن مواضع نیست; زیرا بین حکم عدم وجوب پوشش برخى از اعضا بر زن یا مرد با جواز نگاه طرف مقابل به آن، ملازمه اى نیست. دستور پوشش براى زنان و نهى از نگاه براى زنان و مردان در آیات قرآن، جداگانه و مستقل مطرح شده است.15 بنابراین، صِرف عدم وجوب پوشاندن دست و صورت بر زنان، دلیلى بر جواز نگاه مرد نیست و دلیل دیگرى مى طلبد که در کتاب هاى فقهى از آن بحث شده است.16
پوشش; وظیفه اى اجتماعى
جمله (وَلَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ) (زینت هاى خود را جز براى شوهران آشکار نکنند) استثناى دومى است بر دستور پوشش زنان. در این استثنا، کسانى ذکر شده اند که لازم نیست زن خود را از آنان بپوشاند. از استثنا در این قسمت آیه، فهمیده مى شود که پوشش زن براى زمانى است که از قلمرو خصوصى فراتر رود. پوشش وظیفه زن براى حضور در بیرون از خانه و ظهور در برابر مردان نامحرم است. بنابراین، زن در فرصت هایى که در خانه و در میان محارم خود است، وظیفه پوشش ـ دست کم، به شکلى که در برابر نامحرمان موظف به رعایت آن بود ـ ندارد; زیرا محارم نیز از نهى اى که در آیه آمده، استثنا شده اند.
کیفیت پوشش اسلامى
(وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ.) «خُمُرْ» جمع «خمار»، به معناى مقنعه، روسرى و پارچه اى است که زن با آن، سر خود را مى پوشاند.17 «جیوب» جمع «جیب» به معناى گریبان و یقه، قسمت بالاى لباس است،18 در برابر دامن که به قسمت پایین لباس گفته مى شود; اما مراد از آن، محلِ یقه و اطراف آن یعنى گردن، گلو و سینه است.19 زنان مسلمان پیش از نزول آیاتِ پوشش، به حکم عادت معمول آن زمان، روسرى را از پشت گوش ها رد مى کردند و اطراف آن را به پشت خود مى انداختند.20 در نتیجه، فقط موى سرشان پوشیده مى شد و بخش هاى زیادى از زیبایى هاى آنها مثل گوش ها، گوشواره ها، چهره، گردن و گریبان نمایان بود. خداوند متعال با فرو فرستادن این آیه، کیفیت صحیح پوشش زنان را بیان کرد و به آنان فرمود: باید دو طرف روسرى را از جانب راست و چپ به جلو آوردند و به طور معکوس بر گریبان بزنند. این گونه پوشاندن موجب مى شود همه سر و گردن و زیبایى هاى آن پوشیده و فقط چهره باز بماند.21 در نتیجه، این آیه به طور صریح، پوشش سر و گردن را به عنوان یک حکم اختصاصى بر زن واجب مى کند.
شاید سبب این پوشش اختصاصى آن باشد که سر و گردن و گریبان مهم ترین محل زیبایى هاى زن است; زیرا هم محل محاسن طبیعى زن ـ مثل صورت و موى سر ـ است و هم موضع قرار دادن انواع زینت هاى منفصل; از قبیل گوشواره، سینه ریز و گردنبند. از این رو، آیه روى این قسمت، که پوشش آن ویژه زن است، تکیه کرده و زن را موظّف ساخته که بخصوص سر و گردن و گریبان و دستان را به هنگام خروج از خانه بپوشاند ـ البته بجز مقدارى که استثنا شده است.
2ـ (یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأَزْوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاء الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ وَ کَانَ اللَّهُ غَفُوراً رَّحِیماً)(احزاب: 59); اى پیغمبر! به همسرانت و دخترانت و به زنان با ایمان بگو که جلباب ها (روسرى ها)ى خویش را به خود نزدیک سازند. این کار براى آنکه شناخته شوند و مورد اذیت قرار نگیرند نزدیک تر است و خدا آمرزنده و مهربان است.
«جلباب» در لغت، به معناى جامه گشاد، کوچک تر از ملحفه یا جامه اى مثل ملحفه (چادر مانند) است یا همان خمار و مقنعه است.22 «اِدناء» از ریشه «دنو» به معناى قرب و نزدیکى است. فعل «یدنین» با حرف «على» به کار رفته که علاوه بر معناى اصلى خود، معناى گستردگى و پهن شدن نیز در آن تضمین شده است.23 در نتیجه، جمله (یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ)به معناى در بر کردن جامه وسیع و گشاد و بر خود گستراندن آن است. بنابراین، معناى آیه شریف این است که زنان جلباب بر خود بگسترانند، به گونه اى که سر و گردن و سینه، یا سر و سینه و تمام جوانب آنان را فرا گیرد.24
این آیه نیز وجوب پوشش تمام بدن را براى همه زنان بیان کرده است; زیرا مخاطبان آیه همه زنانند.
پوشش; مرز زندگى خصوصى و عمومى
جمله (ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ) بیانگر حکمتِ حکم، و مضمونش این است که پوشش، معرِّف زن است و لازمه این معرفى و نتیجه مثبت آن به امنیت رسیدن زن و سلب آزار دیگران از اوست. از تأخیر (فَلَا یُؤْذَیْنَ) بر (یُعْرَفْنَ)معلوم مى شود که حجاب در جهت خاصى زن را معرفى مى کند; در جهتى که اگر نباشد، زن مورد آزار دیگران واقع مى شود و امنیتش به خطر مى افتد. از این رو، مفسّران این شناخت را دو گونه معنا کرده اند: یکى شناخته شدن به پاک دامنى که این معنا مناسبت تر به نظر مى رسد;25 و دوم شناخته شدن به اینکه آزاد است، نه کنیر.26 این معرفى ـ به هر کدام ا ز دو معناى یاد شده که باشد ـ مربوط به اجتماع و عرصه عمومى است، نه مربوط به خانه. زن در خانواده خود، از هر دو جهت شناخته شده است و به معرفى خود به وسیله حجاب نیازى ندارد. علاوه بر این، اثر رفعِ آزار به وسیله حجاب داشتن نیز مربوط به بیرون خانه است. حجاب در خانه نه معرّف زن است و نه مى تواند زن را از آزارهاى خانگى مصون بدارد. شأن نزول27 آیه نیز مؤیّد اجتماعى بودن حکم حجاب و شرط آن براى حضور زن در اجتماعات است. بنابراین، آیاتى که وجوب پوشش را براى زنان بیان مى کنند در حقیقت، مرز زندگى خصوصى زن را از زندگى عمومى وى جدا مى سازند. این آیات بیان مى کنند که زن در زندگى عمومى و در اجتماعات، باید به گونه اى حاضر شود که با حضورش در زندگى خصوصى و در میان محارم خود، متفاوت باشد.
پوشش; حمایت از حضور اجتماعى زن
اسلام نه تنها زن را در حصار خانه محدود و زندانى نکرد، بلکه با آوردن قانون پوشش براى زن، در صدد تأمین امنیت وى در دو بعد مادى و معنوى برآمد. قانون پوشش، هم دلیل بر جواز مشارکت زن در اجتماع است و هم نشانه حمایت اسلام از دین و دنیاى زن. جمله (ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ)که در پایان آیه «حجاب» آمده، نقش حمایتى پوشش را در بعد مادى بیان کرده است. زنان بدون پوشش یا با پوشش نامناسب، معمولا در جامعه مورد انواع آزارهاى لمسى، دیدارى و شنیدارى مردانِ ضعیف الایمان قرار مى گیرند. در صدر اسلام نیز برخى از جوانان و افراد بیمار دل بر سر راه ها و کوچه ها مى نشستند و وقتى زنان براى نماز جماعت یا کارهاى دیگر از خانه خارج مى شدند، به گونه هاى مختلف آنان را آزار مى دادند.28 آیه شریفه (ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ) به این امر اشاره کرده و فرموده است: این کار (پوشش) براى اینکه (زنان با حجاب) شناخته شوند و مورد اذیت قرار نگیرند، نزدیک تر است.
پوشش پیام پاک دامنى و تقواست; پیام حیا و عفت است. در نتیجه، زنى که با پوشش از منزل خارج مى شود، این پیام را به مردان نامحرم و به مخاطبان خود منتقل مى کند و مردان نیز با گرفتن این پیام، از وى حریم مى گیرند. نه زن، مردان را به سوى خود مى خواند و نه مردان به وى نزدیک مى شوند و بدین سان، او کمتر مورد آزار دیگران واقع مى شود.
بدحجابى و بى حجابى حامل خلاف این پیام به دیگران است. بى حجاب نگاه ها را به سوى خود فرامى خواند. بى حجاب خود را در معرض انواع نگاه هاى آلوده قرار مى دهد و به طور طبیعى، باید به دنبال آن، آزارهاى جنسى و فیزیکى آنان را نیز تحمّل کند.
در برخى دیگر از آیات، به نقش حمایت معنوىِ پوشش اشاره شده است. در سوره احزاب، آیه 53 مى خوانیم: (وَ إِذَا سَأَلُْتمُوهُنَّ مَتَاعاً فَاسْأَلُوهُنَّ مِن وَرَاء حِجَاب ذَلِکُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِکُمْ وَقُلُوبِهِنَّ)و هنگامى که چیزى از وسایل زندگى (به عنوان عاریت) از آنها (همسران پیامبر) مى خواهید، از پشت پرده بخواهید. این کار دل هاى شما و آنها را پاک تر مى دارد. جمله (ذَلِکُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ)در مقام بیان فلسفه و مصلحت این دستور است.29 «اطهر» صفت تفضیل به معناى پاک تر و پاکیزه تر، و «قلوب» جمع «قلب» و مقصود از آن نفس و روان است، و جمع آمدن آن در آیه، به اعتبار مخاطبان است. معناى آیه این است: آن رفتار (درخواست چیزى از زنان پیامبر از پشت پرده) دل هاى شما و زنان پیامبر را از میل به و فجور و وساوس شیطانى پاک تر نگاه مى دارد;30 زیرا نگاه زن و مرد به یکدیگر و مواجهه مستقیم داشتن با همدیگر، در تحریک میل جنسى بسیار نقش دارد. اگر این ارتباط از پشت پرده باشد زمینه تحریک میل جنسى و افکار و وساوس شیطانى در دل از بین مى رود و دل از آلودگى به برخى از وسوسه ها پاک تر باقى مى ماند. این آیه گرچه درباره زنان پیامبر است، اما فلسفه اى که براى این دستور بیان شده، عمومیت دارد. از این رو، در آیات دیگر، این معنا به تعبیر دیگر، براى مردان و زنان مؤمن بیان شده است.
در سوره نور نیز به مردان فرموده است: (قُل لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ)(نور: 30); به مؤمنان بگو، چشم هاى خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند و فروج خود را حفظ کنند. این براى آنها پاکیزه تر است. خداوند از آنچه انجام مى دهید، آگاه است.
«ازکى» از ریشه «زکو» به معناى نماء و طهارت، و مقصود از آن در آیه، طهارت باطنى و قلبى است. «ازکى» افعل وصفى به معناى مبالغه در طهارت و پاکى یا افعل تفضیل به معناى پاکیزه تر است.31 «ذلک» اشاره به غضّ بصر و حفظ فرج32 و این بخش از آیه که در مقام بیان فلسفه حکم مذکور است.33 فلسفه غضّ بصر و حفظ فرج طهارت باطنى و دورى از وساوس شیطانى دانسته شده است.34 بنابراین، دستور مزبور به خاطر حمایت از اخلاق و معنویت زنان و مردان جامعه است. گرچه این آیه خطاب به مردان و ضمیر در «لهم» نیز جمع مذکر است، اما واضح است که این فلسفه در مورد زنان نیز جارى است.
روایات فراوانى نیز بر لزوم استفاده از پوشش مناسب براى زنان هنگام حضور در مجامع عمومى وجود دارد که با توجه به وجود آیات یاد شده، نیازى به بررسى آنها نیست. در اینجا، فقط برخى از آنها را از نظر مى گذرانیم:
عایشه مى گوید: اسماء دختر ابى بکر بر رسول خدا(صلى الله علیه وآله) با لباس نازک وارد شد. پیامبر روى خود را از وى برگرداند و به او فرمود: وقتى زن به سن بلوغ رسید مصلحت نیست اندامش دیده شود، مگر این و این، و با این سخن، به وجه و کفین خود اشاره کردند.35 و فرمودند: هر زنى که در غیر منزل شوهر یا بدون اجازه شوهر، پوشش خود را بردارد از رحمت الهى دور است تا به منزل برگردد.36 و فرمودند: هر زنى که مقنعه خود را در غیر خانه شوهر از سرش بردارد، حجاب را رعایت نکرده است.37
جابربن عبداللّه انصارى مى گوید: رسول خدا(صلى الله علیه وآله)به قصد دیدار فرزندش، حضرت فاطمه(علیها السلام) بیرون رفت، در حالى که من نیز با او بودم. وقتى به در منزل رسیدیم، رسول خدا(صلى الله علیه وآله)در را فشار داد و فرمود: السلام علیکم. حضرت فاطمه(علیها السلام)جواب فرمود: علیک السلام، یا رسول اللّه. در این هنگام، رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: اجازه هست وارد شوم؟ پاسخ دادند: وارد شو، اى رسول خدا. حضرت فرمود: با همراه خود وارد شوم؟ حضرت فاطمه(علیها السلام) جواب دادند: مقنعه بر سر ندارم. رسول خدا(صلى الله علیه وآله)فرمودند: با مقدارى از روپوش خود، سرت را بپوشان. حضرت فاطمه(علیها السلام) چنین کرد. پیامبر مجدداً اجازه گرفتند و وارد شدیم.38
2. پرهیز از تبرّج
«تبرّج» عبارت است از: نمایان کردن چیزى که لازم است مستور و مخفى باشد. این واژه از ریشه «برج» است. به ساختمان هاى بلند و مرتفع نیز بدین دلیل که براى مردم نمایان است، «برج» گفته مى شود. به اظهار زیبایى هاى زن، که باید مستور باشد، «تبرّج» مى گویند.39 قرآن شریف در دو جا زنان را از خودنمایى و تبرّج برحذر داشته است:

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  20  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله مسائل کار و انرژی

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله مسائل کار و انرژی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مسئله ها
1. کارگری برای هل دادن صندوقی به جرم 52kg ، نیرویی برابر با 190N در جهت زیر سطح افقی بر آن وارد می کند. صندوق به اندازه 3.3m جابجا می شود. (الف) کارگر، (ب) نیروی گرانش، و (ج) نیروی عمودی وارد بر صندوق از زمین، هر یک چقدر کار روی صندوق انجام می دهند؟
حل: دیاگرام مسأله به صورت زیر است.

(الف)
(ب) زیرا نیروی وزن بر جابجایی عمود است.

(ج) ، چون نیروی قائم بر جابجایی عمود است.
2. جسمی به جرم 106kg با سرعت 51.3 m/s روی خطی راست حرکت می کند. (الف) این جسم را با شتاب کند کننده متوقف می کنیم. چه نیرویی لازم است، جسم طی چه مسافتی متوقف می شود، و این نیرو چقدر کار انجام می دهد؟ (ب) اگر شتاب کند کننده باشد، جواب این پرسشها چه می شود؟
حل:
3. کارگری صندوقی به جرم 25kg را روی سطح شیبداری با زاویه شیب به بالا هل می دهد؛ این کارگر نیرویی برای با 120N ، موازی با سطح شیبدار، به صندوق وارد می کند. صندوق 3.6m جابجا می شود. (الف) کارگر، (ب) نیروی گرانش، و (ج) نیروی عمود بر سطح شیبدار، هر یک چقدر کار انجام می دهند؟

(الف)
(ب)

(ج) ، زیرا نیرو بر جابجایی عمود است.
4. با استفاده از میدان الکتریکی می شود از فلزات الکترون خارج کرد. برای اینکه یک الکترون از تنگستن جدا کنیم، میدان الکتریکی باید 4.5eV کار انجام بدهد. فرض کنید که میدان الکتریکی در طی مسافت 3.4nm اثر می کند. حداقل نیرویی که میدان باید بر الکترون وارد کند تا الکترون از فلز کنده شود، چقدر است؟
حل: از رابطه W=Fd داریم:

5. با استفاده از یک طناب، جسمی به جرم M را با شتاب ثابت رو به پایین g/4 ، به اندازه مسافت d در امتداد قائم پایین می آوریم. (الف) طناب چقدر کار روی جسم انجام می دهد؟ (ب) نیروی گرانش چقدر کار انجام می دهد؟

حل: دیاگرام مسأله به صورت زیر است.
(الف) بنابر قانون دوم نیوتن به ازای داریم لذا بنابراین:

(ب)
6. کارگری جسمی به وزن را روی سطح افقی تا مسافت (یعنی ) منتقل می کند. جسم با سرعت ثابت حرکت می کند و نیروی کارگر در جهت زیر سطح افقی به جسم وارد می شود. ضریب اصطکام جنبشی 21/0است. کارگر چقدر کار روی جسم انجام می دهد؟
حل: دیاگرام مسأله به صورت زیر است.

لذا داریم ولی

بنابراین:

که می دهد:

بنابراین:

7. الواری به جرم را به اندازه با سرعت ثابت، روی سطح شیبداری با زاویه به طرف بالا هل می دهیم. برای این کار، یک نیروی ثابت افقی به الوار وارد می کنیم. ضریب اصطکاک جنبشی بین الوار و سطح شیبدار 19/0 است. (الف) کار نیروی اعمال شده و (ب) کار نیروی گرانشی را حساب کنید.
حل: دیاگرام مسأله به صورت زیر است.

بنابر قانون دوم نیوتن (چون سرعت ثابت است شتاب نداریم a=0) داریم:

چون لذا
لذا

که می دهد و بنابراین در راستای سطح شیبدار داریم:


(ب)


8. قطعه یخی به جرم kg 2/47 روی سطح شیبداری به طول و ارتفاع m 902/0 به طرف پایین می لغزد. کارگری به این قطعه یخ در راستای موازی سطح شیبدار طوری به طرف بالا نیرو وارد می کند که یخ با سرعت ثابت پایین بیاید. ضریب اصطکاک جنبشی میان یخ و سطح شیبدار 110/0 است. (الف) نیرویی را که کارگر وارد می کند و (ب) کاری را که کارگر روی قطعه یخ انجام می دهد، و (ج) کاری را که گرانش روی قطعه یخ انجام می دهد پیدا کنید.
حل: دیاگرام مسأله به صورت زیر است.

چون سرعت ثابت است پس (a =0) بنابر قانون دوم نیوتون داریم:

ولی لذا


زیرا
(ب)

(ج)

9. شکل زیر آرایه ای از قرقره ها را نشان می دهد که به کمک آن کشیدن بار سنگین L به طرف بالا آسانتر می شود. فرض کنید اصطکاک در همه جای سیستم ناچیز است، و وزن کل دو قرقره ای را که بار به آنها وصل است lb 0/20 بگیرید. می خواهید باری به وزن lb 840 را ft 0/12 بالا ببریم. (الف) حداقل نیروی F لازم برای این کار چقدر است؟ (ب) چقدر کار باید در برابر گرانش انجام داد تا بار تا این ارتفاع بالا برود؟ (ج) نقطه اثر نیروی اعمال شده را به چه مسافتی باید حرکت داد تا بار ft 0/12 بالا برود؟ (د) نیروی F چقدر کار باید انجام بدهد تا بار به اندازه مورد نظر بالا برود؟

حل: (الف) lb 215 ، (ب) (ج) ، (د)
10. جسمی به جرم kg 0/5 روی خط راستی بر سطح افقی بدون اصطکاکی حرکت می کند. طی حرکت نیرویی وابسته به مکان بر آن وارد می شود، که به صورت شکل زیر است. این نیرو، طی تغییر مکان ذره از مبدأ تا چقدر کار انجام می دهد؟

حل: مساحت زیر منحنی نیرو – جابجایی = کار انجام شده،

11. جسمی به جرم kg 10 در راستای محور x حرکت می کند. تابع شتاب جسم بر حسب مکان، به صورت شکل زیر است. کار خالص انجام شده روی ذره، طی حرکت آن از x =0 تا چقدر است؟

حل: چون لذا


12. ثابت نیروی فنری است. (الف) چقدر کار لازم است تا فنر، از حالت آزاد، به اندازه mm 60/7 کشیده شود؟ (ب) چقدر کار لازم است تا فنر را، از این حالت، mm 60/7 دیگر بکشیم؟
حل: (الف)


(ب) در اینجا لذا

13. نیروی وارد بر جسمی، است. کار انجام شده طی حرکت جسم از x =0 تا را (الف) با رسم منحنی F (x) و حساب کردن مساحت زیر منحنی و (ب) با محاسبة تحلیلی انتگرال به دست بیاورید.
حل: (الف) با توجه به جدول زیر داریم:
0

0

(ب)


14. (الف) کار انجام شده توسط نیروی شکل زیر را، طی تغییر مکان ذره از تا تخمین بزنید. بازه ها را کوچکتر کنید و ببینید که تا چه حد می توانید به جواب دقیق J6 نزدیک شوید. (ب) معادله تحلیلی این منحنی، است که در آن . کار را با انتگرال گیری به دست بیاورید.
حل: (الف) مساحت هر مستطیل 5/0 است و زیر منحنی درباره [3 و1] در حدود 12 مستطیل که معادل j6 است.

(ب)


15. شکل زیر فنری را نشان می دهد که یک شاخص به انتهای آن متصل است، مجاور فنر، خط کشی که بر حسب میلی متر مدرج شده، آویزان است. مطابق شکل. سه وزنة متفاوت را به نوبت از فنر می آویزیم. (الف) اگر هیچ وزنه ای به فنر آویزان نباشد، شاخص چه عددی را نشان می دهد؟
(ب) وزن W چقدر است؟

حل: چون
لذا با توجه به دو شکل اول (از سمت چپ) داریم:

(ب) وقتی را در یکی از معادله های فوق قرار دهیم و لذا برای شکل سوم داریم.

16. با انتگرال گیری در امتداد قوس، نشان بدهید که کار گرانش، در مثال 4 برابر با –mgh است.
حل:
17. جسمی به جرم kg 675/0 روی میز بدون اصطکاکی قرار دارد و به ریسمانی متصل است که از سوراخی در میز می گذرد؛ جسم با سرعت ثابت روی دایره ای افقی به مرکز این سوراخ حرکت می کند.(الف) اگر شعاع دایره m 500/0 و سرعت m/s0/10 باشد، کشش ریسمان چقدر است؟ (ب) مشاهده می شود که اگر m 200/0 دیگر از ریسمان را به درون سوراخ بکشیم، و در نتیجه شعاع دایره را به m 300/0 برسانیم، کشش ریسمان 63/4 برابر می شود. کل کاری که ریسمان، طی این کاهش شعاع، روی جسم گردان انجام می دهد چقدر است؟
حل: (الف) N 135 ، (ب) J 0/60 .
18. انرژی جنبشی هر یک از این اجسام را در سرعتهای مشخص شده حساب کنید. (الف) یک بازیکن فوتبال به جرم kg110 و با سرعت m/s 1/8 ؛ (ب) گلوله ای به جرم g 2/4 و با سرعت m/s 950 ؛ ناو هواپیما بر نیمیتس به جرم 61400 تن و با سرعت 0/32 گره.
حل:
19. یک الکترون رسانش در مس، در دمای نزدیک به صفر مطلق، eV 2/4 انرژی جنبشی دارد. سرعت آن چقدر است؟
حل: از رابطه داریم:


20. پروتونی در یک شتاب دهنده خطی شتاب می گیرد، در هر مرحله دستگاه، پروتون در جهت حرکتش شتاب می گیرد. اگر پروتون با سرعت اولیه به یکی از این مراحل، که طول آن cm50/3 است وارد شود (الف) سرعت پروتون در پایان این مرحله و (ب) مقدار انرژی جنبشی ای که در اثر این شتاب به انرژی قبلی اش افزوده می شود. چقدر است؟ جرم پروتون است. انرژی را بر حسب الکترون ولت بیان کنید.
حل: (الف)



(ب)

21. نیرویی بر ذره ای، که روی خط راست حرکت می کند، وارد می شود. نمودار سرعت- زمان ذره در شکل زیر نشان داده شده است. علامت (مثبت یا منفی) کاری را که نیرو، در هر یک از بازه های AB ، BC ، CD و DE روی ذره انجام می دهد پیدا کنید.

حل: در فاصله AB ، جسم با شتاب ثابتی حرکت می نماید و چون شتاب جسم در جهت سرعت است، لذا نیرویی وارد بر جسم و جابجایی جسم هم جهت اند، بنابراین کار انجام شده توسط نیروی مورد نظر در فاصله AB مثبت است. در مسیر BC جسم سرعت ثابت دارد، پس شتاب صفر بوده و لذا نیرو و کار هم برابر صفر می باشد. در مسیر CD با گذشت زمان، سرعت جسم با شتاب ثابتی کم می شود، لذا جهت شان مخالف هم است، که می دهد نیروی وارد بر جسم و جابجایی هم جهت های مخالفی دارند و لذا کار انجام شده منفی می باشد. در مسیر DF ، با گذشت زمان، سرعت جسم با شتاب ثابتی زیاد می شود، لذا هم جهت اند و در نتیجه جابجایی و نیرو هم، هم جهت اند، پس کار انجام شده مثبت می باشد.
22. برای سفر به ماه، یک موشک ساترن V به جرم که حامل یک فضاپیمای آپولو است، باید به سرعت گریز (یعنی ) در نزدیکی سطح زمین برسد. سوخت موشک باید حاوی چقدر انرژی باشد؟ آیا عملاً سیستم به همین مقدار انرژی نیاز دارد یا کمتر یا بیشتر؟ چرا؟
حل:

23. اتومبیلی به وزن lb2800 را در نظر بگیرید. این اتومبیل از چه ارتفاعی باید سقوط کند تا انرژی جنبشی آن برابر با همین انرژی در زمانی باشد که با سرعت mi/h55 حرکت می کند؟ آیا جواب به وزن اتومبیل بستگی دارد؟
حل: ft100 ، خیر. توجه کنید که کار انجام شده توسط نیروی گرانشی زمین روی اتومبیل، در سقوط برابر است با W=mgh و چون از قضیه کار – انرژی داریم زیرا ، پس لذا .
24. اتومبیلی به جرم kg 1100 ، با سرعت km/h 46 در جاده ای افقی حرکت می کند. راننده طوری ترمز می کند که اتومبیل kJ 51 انرژی جنبشی از دست می دهد. (الف) سرعت اتومبیل در این حالت چقدر است؟ (ب) ترمز باید چقدر دیگر از انرژی جنبشی اتومبیل را بگیرد تا اتومبیل کاملاً متوقف شود؟
حل: از رابطه داریم لذا (ب) از رابطه به ازای فوق استفاده کنید.
25. بازیکنی توپ بیسبال را با سرعت ft/s120 (یعنی m/s 6/36) پرتاب می کند. درست پیش از آنکه بازیکن دیگری توپ را، در همان ارتفاع بگیرد، سرعت توپ به ft/s 110 (یعنی m/s 5/33) کاهش یافته است. چقدر انرژی در اثر مقاومت هوا از دست رفته است؟ وزن توپ بیسبال az 0/9 است. (g 255= m).
حل:


26. زمین سالی یک بار به دور خورشید می گردد. چقدر کار باید بر زمین انجام داد تا نسبت به خورشید ساکن شود؟ برای به دست آوردن داده های عددی به پیوست ج رجوع کنید، و چرخش زمین به دور محور خودش را در نظر نگیرید.
حل: از رابطه به ازای وقتی و استفاده نمایید.
27. پدر و پسری در حال دویدن اند. جرم پسر نصف جرم پدر اما انرژی جنبشی ای دو برابر انرژی جنبشی پدر است. پدر به اندازه m/s0/1 به سرعت خودش اضافه می کند و انرژی جنبشی اش با انرژی جنبشی پسر برابر می شود. سرعت پسر و سرعت اولیه پدر چقدر بوده است؟
حل: گیریم M ، m و V و به ترتیب جرم و سرعت اولیه پدر و پسر باشد، چون M = 2m لذا

که می دهد (1) . از طرفی پدر m/s 1 بر سرعت اضافه نموده است پس

لذا (2) از این دو رابطه داریم m/s 4/2 V= و m/s 82/4 = .
29. دنباله داری به جرم ، با سرعت نسبی km/s30 ، به زمین برخورد می کند. (الف) انرژی جنبشی دنباله دار را بر حسب «مگاتن TNT» حساب کنید؛ انفجار 1 میلیون تن TNT انرژی ای برابر با آزاد می کند. (ب) قطر حفره ای که در اثر یک انفجار بزرگ ایجاد می شود، با توان یک سوم انرژی آزاد شده متناسب است، و قطر حفره حاصل از انفجار 1 مگاتن TNT برابر با km1 است. قطر حفره حاصل از برخورد این دنباله دار چقدر است؟
حل: (الف)



(ب)

30. یک «بشقاب» پلاستیکی چرخان [فزویی] به جرم g 125 با سرعت m/s 3/12 ، از ارتفاع m 06/1 بالای سطح زمین پرتاب می شود. هنگامی که بشقاب به ارتفاع m 32/2 می رسد، سرعت آن m/s 57/9 می شود. (الف) گرانش چقدر کار روی بشقاب انجام داده است؟ (ب) چقدر انرژی جنبشی در اثر مقاومت هوا از دست رفته است؟ چرخش بشقاب را در نظر نگیرید.
حل: (الف)

(ب)


33. جسمی به جرم g 263 روی فنری قائم که ثابت آن N/cm 52/2 k= است می افتد (شکل زیر). جسم به فنر می چسبد آن را cm 8/11 فشرده می کند تا خودش به حالت سکون لحظه ای برسد. در طی فشرده شدن فنر (الف) نیروی گرانش و (ب) فنر چقدر کار انجام می دهند؟ (ج) سرعت جسم، درست پیش از برخورد به فنر، چقدر بوده است؟ (د) اگر سرعت اولیه جسم دو برابر شود، بیشترین مقدار فشردگی فنر چقدر می می شود؟

حل: (الف)

(ب)

(ج) باید داشته باشیم چون لذا
(د) اگر پس


از طرفی در این حالت داریم


بنابراین که می دهد
24. با تعمیم اثبات حالت یک بعدی معادله 19 ، نشان بدهید که این معادله در حالتهای دو و سه بعدی هم درست است.
حل: گیریم



لذا



حالا متغیر انتگرالگیری سرعت است. از سرعت اولیه تا سرعت نهایی انتگرال می گیریم


35. زنی به جرم kg57 از پلکاانی به ارتفاع m 5/4 در مدتs5/3 بالا می رود. توان متوسطی که باید مصرف کند چقدر است؟
حل:

36. یک دستگاه بالابر، 100 نفر اسکی باز به وزن متوسط N667 را طی s0/55 ، با سرعت ثابت تا ارتفاع m 152 بالا می برد. توان خروجی موتور بالابر، به فرض اینکه هیچ اتلاف ناشی از اصطکاکی در کار نباشد، چقدر است؟
حل:

37. شناگری با سرعت m/s 22/0 در آب شنا می کند. نیروی مقاومت آب، که با حرکت او مخالفت می کند، N 110 است. شناگر با چه توانی شنا می کند؟
حل:
38. دونده ای به جرم kg 2/68 مسافت m 04/7 ابتدای مسافت را در مدت s 60/1 می دود. دونده از حالت سکون شروع به حرکت می کند و شتاب او در این مدت ثابت است. (الف) سرعت او در پایان s 60/1 چقدر است؟ (ب) انرژی جنبشی اش چقدر است؟ (ج) توان متوسط او، طی این s 60/1 چقدر است؟
حل: (الف) از رابطه داریم ، لذا
(ب)

(ج)
39. اسبی گاری ای را با نیروی lb 0/42 که با زاویه بالای سطح افقی اعمال می شود می کشد و با سرعت mi/h 20/6 حرکت می کند. (الف) اسب در مدت min 0/12 چقدر کار انجام می دهد؟ (ب) توان خروجی اسب را، بر حسب hp حساب کنید.
حل: (الف)

(ب)
40. یک شرکت سازنده اتومبیل می گوید که حداکثر توانی که موتور اتومبیلی به جرم kg 1230 می تواند تحویل بدهد، kW 4/92 است. حداقل زمان لازم برای اینکه این اتومبیل از حالت سکون به سرعت m/s 1/29 (یعنی mi/h65) برسد چقدر است؟ در یک آزمون، این زمان برابر با s 3/12 اندازه گیری شده است. علت اختلاف بین این دو زمان چه می تواند باشد؟
حل: از رابطه داریم:

41. کشتی هوایی هیدنبورگ، بالونی بود محتوی گاز هیدروژن که می توانست با استفاده از hp 4800 توان موتورهایش، با سرعت 77 گره حرکت کند. نیروی مقاومت هوا (بر حسب نیوتون) برای این بالون در این سرعت چقدر است؟
حل: از رایه داریم
42. توان کشتی مجلل «ملکه الیزابت دوم» از یک نیروگاه الکتریکی دیزلی جدید تأمین می شود، که جایگزین ماشینهای بخار اولیه آن شده است. بیشینه توان خروجی MW 92 است که در این توان، کشتی با سرعت 5/32 گره حرکت می کند. در این بیشترین سرعت کشتی، پروانه های کشتی چه نیرویی بر آب وارد می کنند؟
حل: از رابطه داریم
43. اتومبیلی به جرم kg 1600 ، با سرعت m/s 26 (یعنی km/h 94) در جاده ای افقی حرکت می کند. اگر کل نیروهای مقاوم N 720 باشد، توان خروجی موتور چند اسب بخار است؟
حل:
44. در هر دقیقه، آب از آبشاری به ارتفاع m 3/96 به پایین می ریزد. فرض کنید 0/58 % انرژی جنبشی ای که آب در طی سقوط کسب می کند، به کمک یک مولد هیدروالکتریکی، به انرژی الکتریکی تبدیل شود. توان خروجی مولد را حساب کنید. (چگالی آب است.)
حل: جرم آبی که در هر ثانیه به پایین می ریزد برابر است با

از طرفی


بنابراین
47. یک جرثقیل قطعه بزرگی از گرانیت به جرم kg 1380 را با سرعت ثابت m/s 34/1 ، از سطح شیبداری بالا می کشد (شکل زیر). ضریب اصطکاک جنبشی بین گرانیت و سطح شیبدار 41/0 است. توان جرثقیل چقدر است؟

حل: دیاگرام مسأله به صورت فوق است.
چون سرعت ثابت است پس شتاب صفر است لذا بنابر قانون دوم نیوتون داریم.

چون لذا

ولی پس


لذا
48. اتومبیلی به وزن از حالت سکون شروع به حرکت در جاده ای افقی می کند و طی s 33 به سرعت mi/h45 (یعنی km/h72) می رسد. (الف) انرژی جنبشی اتومبیل در پایان این s33 چقدر است؟ (ب) توان خالص متوسطی که اتومبیل، طی این s33 ، دریافت کرده است چقدر است؟ (ج) با فرض اینکه شتاب اتومبیل ثابت بوده باشد، توان لحظه ای آن در پایان این s 33 چقدر است؟
حل: (الف)


(ب)
(ج) رابطه تمرین بعد را نگاه کنید.
49. جسمی به جرم m از حالت سکون به طور یکنواخت شتاب می گیرد و طی زمان به سرعت می رسد. (الف) نشان بدهید که کار انجام شده روی جسم، به صورت تابعی از زمان، برحسب و برابر است با، (ب) توان مصرفی جسم را به صورت تابعی از زمان پیدا کنید.
حل: چون جسم از حالت سکون به حرکت در می آید لذا . که در آن سرعت جسم در لحظه t است ولی چون شتاب ثابت است پس و که می دهد بنابراین

برای توان لحظه ای داریم

50. نیرویی بر ذره ای به جرم kg80/2 اثر می کند؛ مکان ذره، برحسب زمان، است، که در آن x برحسب متر و t برحسب ثانیه است. (الف) کار این نیرو، طی s 0/4 اول چقدر است؟ (ب) این نیرو در لحظه s 0/3=t با چه آهنگی روی ذره کار انجام می دهد؟
حل: کار انجام شده توسط نیروی گرانشی برابر است با:

کار انجام شده توسط وزن مقابل (وزنه تعادل) برابر است با

چون سرعت ثابت است، پس شتاب صفر است، لذا برایند نیروهای وارده صفر بوده، پس بنابراین کار نیروی برایند هم صفر است، اگر اندازه کار نیروی موتور باشد داریم لذا و بنابراین

52. اتومبیل به جرم m ، که توان موتور آن مقدار ثابت P است، می تواند پس از پیمودن مسافت x از حالت سکون به سرعت برسد. نشان بدهید که از رابطه زیر به دست می آید
حل: از رابطه داریم ولی لذا پس از طرفی بنابراین که می دهد .
53. (الف) نشان بدهید که توان خروجی هواپیمایی که با سرعت ثابت به طور افقی پرواز می کند متناسب با است. نیروی اصطکاک آئرودینامیکی را بگیرید. (ب) توان موتورها را به چه نسبتی زیاد کنیم تا سرعت هواپیما نسبت به هوا 0/25% زیاد شود؟
حل: (ب) 95/1
54. یک ماشین تیزکن، چرخی به شعاع cm 7/20 دارد و در هر ثانیه 53/2 دور می زند. ابزاری را که باید تیز شود با نیروی N 180 بر لبه چرخ می فشاریم. این ماشین چه توانی دارد؟ ضریب اصطکاک بین ابزار و چرخ 32/0 است.
حل: گیریم نیروی N 180= F در امتداد شعاع و به طرف مرکز چرخ از چاقو بر چرخ وارد می زند. ابزاری را که باید تیز شود با نیروی N 180 بر لبه چرخ می فشاریم. این ماشین چه توانی دارد؟ ضریب اصطکاک بین ابزار و چرخ 32/0 است.
حل: گیریم نیروی N 180=F در امتداد شعاع و به طرف مرکز چرخ از چاقو بر چرخ وارد شود، لذا بنابر قانون سوم نیوتون، چرخ نیز نیروی N 180= N را در خلاف جهت F بر چاقو وارد می کند. پس برای نیروی اصطکاک وارد بر چاقو داریم برای سرعت چرخ داریم، ، لذا

55. یک پله برقی، دو طبقه را که فاصله شان از هم m 20/8 است به هم مرتبط می کند. طول پله برقی m 3/13 و سرعت حرکت آن در راستای خودش cm/s 0/62 است. (الف) فرض کنید پله باید هر دقیقه 100 نفر، به جرم متوسط kg 0/75 را جابجا کند. در این صورت، موتور آن چقدر توان باید تحویل بدهد؟ (ب) مردی به جرم kg 5/83 از پله برقی متحرک بالا می رود و طی s 50/9 به طبقه بالا می رسد. موتور پله برقی چقدر کار روی او انجام می دهد؟ (ج) اگر همین مرد، وسط راه برگردد و به طرف پایین حرکت کند، چنان که در ارتفاع ثابتی باقی بماند، آیا موتور روی او کار انجام می دهد؟ اگر می دهد، چقدر توان برای این کار مصرف می شود؟ (د) آیا راهی (دیگر) به نظرتان می رسد که مرد بتواند روی پله برقی راه برود، بی آنکه توانی از موتور را مصرف کند؟
حل: (الف) kW 0/10 ، (ب) kJ 97/2.
56. یک لوکوموتیو MW 5/1 ، هنگامی که با توان کامل کار می کند، قطار را طی min 0/6 از سرعت m/s 10 به سرعت m/s 25 می رساند. (الف) با چشمپوشی از اصطکاک، جرم قطار را محاسبه کنید. (ب) سرعت قطار را در این بازه به صورت تابعی از زمان (برحسب ثانیه) به دست بیاورید. (ج) نیروی شتاب دهنده به قطار را به صورت تابعی از زمان، در این بازه، به دست بیاورید. (د) مسافتی را که قطار در این مدت می پیماید حساب کنید.
حل: (الف) با استفاده از قضیه کار – انرژی داریم.

(ب) اگر سرعت قطار در لحظه t باشد، داریم لذا

(‍ج)
(د)
57. که تقریباً مستقل است سرعت است، و مقاومت آئرودینامیک، که متناسب با است. برای اتومبیل خاصی به وزن N 12000 ، کل نیروی مقاوم F برابر است با ، که در آن F بر حسب نیوتون و بر حسب متر بر ثانیه است. موتور چه توانی باید داشته باشد تا بتواند، در سرعت km/h 80 ، به اتومبیل شتاب بدهد؟
حل: hp 69
59. دو ناظر را در نظر بگیرید که چارچوب یکی به زمین متصل است و چارچوب دیگری، مثلاً به قطاری که با سرعت ثابت u نسبت به زمین حرکت می کند. هر دو ناظر مشاهده می کنند که ذره ای، که در ابتدا نسبت به قطار ساکن است، با نیروی ثابتی که در مدت زمان t بر آن وارد می شود، به طرف جلو شتاب می گیرد. (الف) نشان بدهید که از دید هر دو ناظر، کاری که نیرو انجام می دهد برابر است با تغییر انرژی جنبشی ذره، اما یکی از ناظرها این کمیت را می سنجد و دیگری . در اینجا m جرم، و a شتاب ذره است، که از دید هر دو ناظر یکی است. (ب) اختلاف کار انجام شده توسط نیروی یکسان از دید هر دو ناظر را بر حسب اختلاف مسافت اثر این نیرو از دید این دو ناظر توضیح بدهید. اختلاف انرژی جنبشی پایانی ذره از دید دو ناظر را بر حسب کاری که ذره می تواند انجام بدهد تا، نسبت به چارچوب هر ناظر، به حالت سکون برسد توضیح بدهید.
حل: (الف) چون قضیه کار – انرژی یک رابطه کلی است که در اثبات آن از ناظر خاصی استفاده نشده است لذا

در نتیجه، هر دو ناظر یاد شده، کار انجام شده توسط نیروی ثابت مزبور، با تغییر انرژی جنبشی ذره برابر است. ولی برای ناظر داخل قطار و بنابراین و از نظر ناظر روی زمین، و لذا

(ب) از نظر ناظر داخل قطار، اگر x مسافت طی شده ذره در زمان t باشد داریم . ولی از نظر ناظر روی زمین، مسافت طی شده توسط ذره ، در مدت t برابر است که با مقایسه روابط فوق، می بینیم که جابجایی قطار در مدت t نسبت به ناظر روی زمین ut است و وقتی u=0 است داریم . از نظر ناظر داخل قطار کار لازم برای توقف ذره برابر است با

از نظر ناظر روی زمین و لذا

از مقایسه ، maut اختلاف در مقدار کار لازم برای توقف ذره از نظر ناظر آن می باشد، که علت آن حرکت آنها نسبت به هم است.
60. انرژی جنبشی پروتونی را حساب کنید که سرعت آن است. جواب خود را هم بر حسب ژول بر حسب MeV بیان کنید.
حل:

61. الکترونی با چنان سرعتی حرکت می کند که با آن می شود کمربند استوای زمین را طی s 0/1 دور زد. (الف) سرعت این الکترون را، برحسب سرعت نور، بیان کنید. (ب) انرژی جنبشی آن را بر حسب الکترون ولت حساب کنید. (ج) اگر از فرمول کلاسیک برای محاسبه انرژی جنبشی استفاده کنیم، چند درصد خطا خواهیم داشت؟
حل: (الف) 132/0 ، (ب) keV 6/4 ، (ج) کمتر از 3/1 درصد.
62. سرعت الکترونی c 999/0 است. (الف) انرژی جنبشی آن چقدر است؟ (ب) اگر سرعت آن 05/0 % زیاد شود. انرژی جنبشی آن چند درصد زیاد می شود؟
حل: (الف) چون لذا

(ب) در این صورت

لذا پس انرژی جنبشی 43% اضافه می شود.
63. قضیه کار – انرژی در هر سرعتی درست است. چقدر کار باید انجام داد تا سرعت الکترونی به (الف) c 50/0 ، (ب) 99/0 ، و (ج) c 999/0 برسد؟
حل: (الف) چون ولی از رابطه

داریم


(ب) ، (ج)

3. مرکز جرم سیستم زمین – ماه در چه فاصله ای از مرکز زمین واقع است؟ (برای تعیین جرمهای زمین و ماه و فاصله مرکز به مرکز زمین –ماه به پیوست ج رجوع کنید. مقایسه جواب این مسئله با شعاع زمین جالب است.)
حل: چون ، و ، اگر مرجع مرکز زمین باشد داریم.


4. نشان بدهید نسبت فاصله های و دو ذره از مرکز جرم آنها برابر با عکس نسبت جرمهای آنهاست: یعنی .
حل: گیریم دو ذره به فاصله از مبدأ باشند و c نقطه مرکز جرم آنها باشد، لذا، . که فاصله جرم تا مبدأ است و و هم فاصله از مرکز جرم یعنی C می باشد. بنابر تعریف مرکز جرم داریم.

با توجه به دو رابطه قبلی می دهد . ولی چون پس .
5. اتومبیل به جرم kg 2210 در جاده مستقیمی با سرعت km/h 105 در حرکت است. اتومبیل دیگری به جرم kg 2080 با سرعت km/h 5/43 در پی آن در حرکت است. مرکز جرم سیستم متشکل از دو اتومبیل با چه سرعتی حرکت می کند؟
حل:

6. دو اسکیت باز، یکی به جرم kg 65 و دیگری به جرم kg 42 ، روی سطح یخ زده ایستاده اند و دو انتهای تیری به طول m 7/9 را، که جرم آن قابل چشمپوشی است، در دست دارند. آنها «با کشیدن» تیر به طرف یکدیگر شروع به حرکت می کنند تا به هم برسند. اسکیت باز 42 کیلوگرمی چه مسافتی را طی می کند؟
حل: از آنجا که نیروی خارجی ای به آنها وارد نمی شود، و از حالت سکون حرکت شروع می شود، پس مرکز جرم شان ثابت می ماند و در مرکز جرم به هم برخورد می کنند. گیریم مبدأ محل اسکیت باز kg65 باشد بنابراین داریم

چون دو اسکیت باز در مرکز جرم به هم برخورد می کنند، پس اسکیت باز kg متر را طی می کند.
7. مردی به جرم m در پایین نردبان طنابی آویخته از بالونی به جرم M ایستاده است (شکل زیر). بالون نسبت به زمین ساکن است. (الف) اگر این مرد با سرعت (نسبت به نردبان) از نردبان بالا برود، بالون در چه جهتی و با چه سرعتی (نسبت به زمین) حرکت خواهد کرد؟ (ب) وقتی که مرد از صعود باز می ایستد وضعیت حرکت چگونه خواهد بود؟

حل: (الف) داریم

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 97   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله بازرسی ایمنی راه

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله بازرسی ایمنی راه دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

محور مورد بحث: بزرگراه نوکنده –کردکوی
علٌت انتخاب موضوع پروژه: چون این محور در مسیر بین بندرگز و گرگان قرار گرفته و به علٌت رفت و آمد زیاد در این مسیر و مشا هده نواقص ظا هری موجود در طول راه و تصاد فات بین جاده ای در این محور این پروژه انتخاب شده است .

مقدمه :
راه به عنوان شریان ا صلی ا قتصاد در هر کشور ، نقش عمده ای را ایفا می کند و حداکثر بهره گیری استفاده کنندگان از راه باید به نوعی در طرا حی و ساخت آن در نظر گرفته شود که مهمترین آن ،مقوله بسیار حیاتی تأمین ایمنی حرکت است . اهداف پروژه ایمنی راه ،معرفی و شناخت مشکلات ، وکاهش تعداد و شدت تصادف می باشد . در این راستا با توجه به نقش عوامل دخیل در تصادف ( جاده ، انسان ، محیط ، وسیله ) می توان موضوعات استراتژیک مختلفی را در قالب برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت تعریف و پیگیری نمود .
تجربه نشان داده است که در برخورد با مقاطع حادثه خیز جاده ای در صورت عدم وجود برنامه های بنیادی پیشگیرانه ، انجام برنامه های چاره جویانه و اصلاحی از مؤثرترین کارهای ممکن است . از جمله این اقدامات می توان به شناسأیی و اولویت بندی مقاطع حادثه خیز راه اشاره نمود .
بر اساس مطالعات انجام شده بر خلاف رشد روز افزون وسایل نقلیه موتوری در کشورهای در حال توسعه ( از جمله ایران ) سطح ایمنی در این کشورها در حال کاهش بوده و آمار تصادفات در حال افزایش است .
یکی از دلایل آن را می توان عدم رعایت موارد مرتبط با ایمنی در مراحل امکان_ سنجی ،طراحی و ساخت و بهره برداری پروژه های راه و ترافیک دانست که نتیجه آن پیدایش مقطع حادثه خیز در شبکه راهها می باشد . محیط جاده به تنهایی یا در ترکیب با سایر عوامل حدودأ علٌت ایجاد یک چهارم کل سوانح می باشد .
بر اساس آمار ارائه شده توسط بانک جهانی ، هر ساله بیش از 17/1 میلیون نفر در سوانح جاده ای می میرند و بیش از 10 میلیون نفر معلول و زخمی می شوند . که از این مقادیر 70% آن مربوط به کشورهای در حال توسعه است .
همچنین این سازمان اعلام کرده است که تا سال 2020 تصادفات جاده ای به رد ه سوم علتهای اصلی مرگ و میر و معلولیت در جوامع بشری خواهد رسید .
سیستم حمل و نقل شامل ، محیط راه ، استفاده کنندگان راه ( عابرین پیاده ، رانندگان ، دوچرخه سواران ،و غیره ) و وسایل نقلیه است . عموماٌ گونه های مختلفی از شرایط محیطی ، استفاده کنندگان راه و انواع وسایل نقلیه ، بدون هیچگونه پیامد منفی در سیستم حمل و نقل با همدیگر در تقابل می باشند .
یک تصادف وقتی رخ می دهد که یک یا ترکیبی از این عوامل باعث ضعف و خرابی در سیستم شود .تحقیقات انجام شده در استرالیا سهم عوامل انسانی ، وسیلة نقلیه و محیط راه را تعیین نموده که در شکل زیر نشان داده شده است .

( 95% کل ) عوامل انسانی

عوامل وسیله نقلیه (8% کل ) عوامل محیط راه (28% کل )

عوامل سهیم در تصادفات ترافیکی راه

محیط راه به تنهایی یادر ترکیب باسایرعوامل باعث 28% از کل تصادفات می شود. فر آیند بازرسی ایمنی روی سهم اجزاء و محیط راه در تصادفات ، تمرکز می کند . با شناسایی مشکلات با لقوه ایمنی در حین مراحل اوٌلیه یک پروژه ، می توان باصرف هزینة کم طراحی را اصلاح نمود یا تغییر داد در نتیجه تصادفات با لقوه حذف خواهد شد .
هدف :
در خیلی از موارد پروژه هایی که هنوز مدت زیادی از ساخت و بهره برداری آنها نگذشته است بعنوان مقاطع حادثه خیز شناسایی شده اند . بازرسی ایمنی راه به منظور حداقل کردن ریسک تصادفات ترافیکی و حصول اطمینان از در نظر گرفته شدن کلیه اقدامات لازم برای حذف یا کاهش مشکلات موجود و بالقوه شناسایی شده راه ، به انجام می رسد . علاوه بر این بازرسی ایمنی راه ، ایمنی تمام استفاده کنندگان آنرا در نظر گرفته ، اهمیت اعمل ایمنی در همه مراحل طراحی راه را به اثبات رسانده و هزینه طول عمر پروژه را کاهش می دهد .

بازرسی ایمنی راه چیست ؟
بازرسی ایمنی راه عبارتند از :
بررسی رسمی یک راه موجود یا در حال ساخت ، پروژه ترافیکی و یا هر پروژه ای که با استفاده کنندگان راه سرو کار دارد،که در آن تیمی با صلاحیت و مستقل ،گزارشی از پتانسیل تصادفات خیزی و عملکرد ایمنی پروژه ارائه می دهد .

بازرسی ایمنی راه در مراحل پیشرفت یک پروژه :
بازرسی ایمنی راه می تواند در طی مراحل پیشرفت یک پروژه ( مرحله امکان سنجی ، طراحی اولیه ،طراحی جزئیات ،حین ساخت و قبل از بازگشایی ) و همچنین بر روی یک راه موجود اجراشود ( به شکل (3) مراجعه شود ) لازم به ذکر است اجرای بازرسی در مراحل ابتدائی پروژه منافع بیشتری دارد ،زیرا تغییر یک خط روی نقشه های طراحی یا اجرایی بسیار ساده تر و کم هزینه تر از رفع مشکل ایمنی یک راه موجود است .

منافع بازرسیهای ایمنی راه :
منافع بازرسیهای ایمنی راه عبارتند از :
1) راههای جدید ایمن تر به واسطه پیشگیری از وقوع تصادفات .
2) شبکه راههای ایمن تر به واسسطه کاهش تعدادو شدت تصادفات .
3) ارتقاء‌مهندسی ایمنی راه ( فهم و مستندسازی بهتر مهندسی ایمنی راه )
4) کاهش هزینه های طول عمر یک راه
5) کاهش هزینه اقدامات اصلاحی
6) کاهش هزینه کلی پروژه که بر جامعه تحمیل می شود .شامل تصادفات ، اختلافات و آسیبهای جسمی و روحی .
7) پیشرفتهای احتمالی استانداردها و روشهای طراحی در مقوله ایمنی .
8) رسیدگی ساده تر به نیازهای ایمنی استفاده کننده های آسیب پذیر راه .
9) تشویق کارکنان سایر بخش ها به مقوله ایمنی راه .
10)افزایش اهمیت و آگاهی نسبت به طراحی ایمنی راه ،در بین مهندسان ترافیک و طراحان .
بررسی وضعیت و جایگاه ایران در تصادفات جاده ای :
در جدول شماره 1 تعداد کشته شدگان و مجروحان تصادفات راههای کشور و رشد آن از سال 1373 تا 1380 ارائه شده است . این آمار بیانگر رشد متوسط سالانه معادل 10 درصد می باشد . بر اساس آخرین آمار منتشره تعداد کشته شدگان تصادفات جاده ای در سال 1380 با 19727 کشته و 6/15 در صد رشد نسبت به سال قبل از آن ، به نقطه اوج و بحرانی ترین وضعیت خود در سالهای گذشته رسیده است . در عین حال تعداد مجروحین در این سال معادل 119500 نفر با رشد 3/10 در صدی همراه بود که از میانگین 12 درصد روند گذشته و 9/18 در صد سالهای 78و79 کاهش داشته که با توجه به رشد آمار کشته شدگان ، دلالت بر شدت تصادفات رخ داده و همینطور ضعف در سیستم امدادرسانی در راهها دارد . در خصوص تفکیک آمار تصادفات شهری و برون شهری مطالعه مستند و دقیقی صورت نگرفته ولی بر اساس آمار پلیس راهنمایی و رانندگی کشور و همینطور مطالعات موردی صورت گرفته ( همچون سازمان حمل و نقل و پایانه های استان آذربایجان غربی ) سهم کشته شدگان بین شهری 75 درصد و کشته شدگان شهری 25 در صد تخمین زده شده است .

جدول 1: تعداد کشته شدگان و مجروحین و درصد رشد آنها بین سالهای1373 تا 1380
73 74 75 76 77 78 79 80
تعداد کشته شدگان و درصد رشد آن 10545
11591
(9/9+) 12583
(6/8+) 13676
(7/8+) 14789
(1/8+) 15482
(7/4+) 17059
( 2/10+ ) 19727
(6/15+)
تعداد مجروحین و درصد رشد آن 44216 52696
(9/11+) 62466
(8/11+) 67796
(5/8+) 76562
(9/12+) 91048
(9/18+) 108320
(9/18+) 119500
(3/10+)
مأخذ: دفتر ایمنی و ترافیک سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور

برای مقایسه و ارزیابی بهتر وضعیت تصادفات جاده ای کشور می بایست از شاخصهای بهتری استفاده نمود. برای این منظور معمولا از دو شاخص ریسک تصادفات ( تعداد کشته شدگان به ازای هر صد هزار نفر جمعیت ) و یا نرخ تصادفات ( تعداد کشته شدگان به ازاء هر ده هزار وسیله نقلیه ) استفاده می شود .در سال 1380 مقدارشاخص ریسک تصادفات برابر 29 کشته به ازاء هر صد هزار نفر جمعیت و مقدار شاخص نرخ تصادفات برابر 42 کشته به ازاء هر 10000 وسیله نقلیه بوده که به لحاظ ریسک تصادفات در مقام نخست جهان و به لحاظ نرخ تصادفات پس از کلمبیا ، ونزوئلا و بنگلادش بترتیب با شاخصهای 4/58 ،9/54 ،5/44، در مقام چهارم قرار دارد .

شناسایی مشکلات اصلی در بهبود ایمنی راههای کشور :
اصلیترین مشکلات بخش ایمنی راههای کشور را میتوان عدم مدیریت واحد و جامع در هدایت مقوله ایمنی شهری و بین شهری و به تبع آن فقدان هر گونه برنامه ریزی و طرح جامعی که اهداف و استراتژیهاو نحوة دستیابی به آنها در آن مشخص باشد، دانست. متأسفانه تاکنون (سال 1381) سیستم فعلی ایمنی راههای کشور از عدم مدیریت واحد و جامع در سیاستگذاری و هدایت و جلب همکاریهای وزارتخانه ها ، دستگاهها وسازمانهای ذیربط با مقوله ایمنی راهها رنج می برد . هر چند اقداماتی برای تشکیل کمیسیون ایمنی ترافیک برداشته شده که تا کنون به نتیجه ای نرسیده است و عملا در وضعیت فعلی ، متولی اصلی مقؤلة ایمنی کشور مشخص نمی باشد . ویژه آنکه در مقؤلة مدیریت ترافیک و بهره برداری از راهها ، ناهماهنگی ها و عدم مشخص بودن مسئولیتها به چشم می خورد . در ذیل به اختصار به برخی مشکلات و نقایص موجود در برخی از دستگاهها ی ذیربط با مقوله ایمنی راهها اشاره می گردد.

مشکلات موجود در ارتباط با پلیس راهنمایی و رانندگی کشور :
راهنمایی و رانندگی کشور با مسئولیت گسترده ای که عهده داراست از نقش و جایگاه ویژه ای در فرآیند بهبود ایمنی راههای کشور برخوردار می باشد که با توجه به تجربیات حاصله از سایر کشورها ، اولویت دارترین اقدامات را به این تشکیلات می توان منتسب نمود . اما این نیرو علیرقم تلاشهای که در سالهای گذشته انجام داده ،به نقش مورد انتظار و جایگاه مطلوب خود دست نیافته که برخی از دلایل آنرا می توان به شرح ذیل عنوان نمود :
1) عدم انگیزه کافی بدلیل غیر مکفی بودن حقوق و دستمزد هاو نبود سیستم نظارت ، کنترل و تنبیه و تشویق مورد نیاز در پلیس کشور .
2) عدم مکانیزاسیون سیستم اجرائیات راهنمایی و رانندگی کشور واستفاده از روشهای منسوخ که امکان اشتباه یا تقلب را فراهم می آورد .
3) عدم وجود سیستم ثبت و پردازش اطلاعات تصادفات کشور .
4) عدم وجود سوابق تصادفات افراد و استفاده از آن در یک سیستم تنبیهی ، توبیخی و تشویقی
5) عدم وجود سیستم ثبت اطلاعات تخلفات رانندگی افراد و اعمال نمره منفی .
6) کمبود تجهیزات مورد نیاز برای کنترل و اعمال قانون در جاده ها و معابر شهری همچون سرعت سنجهای مادون قرمز .
7) کمبود تجهیزات و ادوات مورد نیاز پلیس در بررسی های موردی بویژه در مقؤلة تصادفات همچون دوربین های عکاسی و نقشه برداری .
8) عدم تهیه و استفاده از فرمهای مناسب ثبت اطلاعات تصادفات برای جمع آوری اطلاعات لازم هم برای شبیه سازی تصادفات و هم برای استفاده سایر دستگاههای ذیربط و مراکز علمی ، تحقیقاتی و دانشگاهها .
9) عدم برخورد لازم قانونی با متخلفین و اهمال در مواردی همچون عدم وجود بیمه شخص ثالث و کارت معاینه فنی خودرو .
10) عدم وجود سیستم مناسب بازرسی و کنترل وسایل نقلیه بویژه وسایل نقلیه عمومی.
11) عدم وجود سیستم مناسب آموزش و باز آموزی رانندگان مطابق با استاندارد های روز دنیا .

مشکلات موجود در ارتباط با وزارت راه و ترابری و وزارت کشور :
سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور ، معاونت ساخت و توسعه راهها ، معاونت راهداری و ادارات کل راه وترابری استانها درقالب وزارت راه وترابری و همینطور شهرداری ها در قالب وزارت کشور عهده دار مسئولیت تهیه و تدارک زیر ساختها و امکانات و تجهیزات مورد نیاز تردد ایمن کشور در دو حوزة معابر شهری و بین شهری صورت مجزا می باشند .برخی از مشکلات موجود در این بخش عبارتند از :
1) عدم وجود استراتژیها و طرحهای اجرایی کوتاه مدت ، بلند مدت ، در زمینة ایمنی راهها .
2) عدم وجود استراتژیها و طرحهای مشخص در خصوص سیستم مراقبت ونگهداری راهها .
3) عدم تهیه و تدارک آئین نامه ها و دستورالعملهای لازم در مقوله اقدامات پیشگیری کننده از تصادفات همچون آئین نامه های طراحی ، نگهداری ، بازرسی و معاینه و بهینه سازی راهها و ابنیه فنی بطورجامع و کافی .
4) عدم وجود سیستم ممیزی ایمنی راههای کشور .
5) عدم تهیه دستور العمل تعیین نقاط حادثه خیز و نحوه تعیین و اولویت بندی و اصلاح آنها .

مشکلات موجود در ارتباط با وزارت صنایع و معادن :
از جمله پارامترهای مؤثر در تأمین ایمنی حرکت ، وضعیت وسایل نقلیه به لحاظ قدرت و عمر آن ( میزان فرسودگی ) می باشد . با توجه به رویه در پیش گرفته شده در وزارت صنایع و معادن هم اکنون وضعیت نامطلوبی در خصوص رکن سوم حرکت در راهها وجود دارد به نحوی که خودروهای با عمر بیش از 30 سال که فاقد مشخصات و استانداردهای لازم می باشند ، بدون هیچگونه محدودیتی در راههای کشور در حال تردد هستند . مسلم آن است که با عدم هماهنگی بین سرعت و قدرت مانور انواع وسایل نقلیه جدید و فرسوده ، ادامه معضلات ترافیکی مربوطه و تصادفات ناشی از آن مشاهده خواهد شد .خودروهای ساخت داخل جدیدی نیز که به بازار وارد می شوند به لحاظ مشخصات و ملزومات لازم ، مطلوب و کامل نمی باشند و جا دارد که آن وزارتخانه در تعیین سیاستهای خود برای تولید ، قیمت مطلوب و واردات خودرو نگاهی نیز به نقش و سهم وسایل نقلیه در تصادفات راههای کشور داشته باشد .

مشکلات موجود در ارتباط با سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور:
آخرین برآورد حکایت از آن دارد که در سال 1380 بطور متوسط حدود 40000 میلیارد ریال ،در اثر تصادفات راهها به کشور خسارت مستقیم و غیر مستقیم وارد می گردد که این رقم حدود 68/3 در صد تولید نا خالص ملی و بیش از 195 در صد مجموع اعتبارات عمرانی وزارت راه ترابری در حمل و نقل است . با توجه به این حجم خسارات ، ضروری است که منابع مالی مختلف دولتی و غیر دولتی برای تأمین منافع عمومی جامعه در بهبود ایمنی راههای کشور فعال شوند . متأ سفانه سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور بدلیل فقدان یک برنامه مدون و مشخص در خصوص بهبود وضعیت ایمنی راههای کشور ، درتخصیص منابع مالی مورد نیاز بنحو مناسب عمل نمی نماید . بنحوی که مدیر کل ایمنی راههای کشور در سال 1379 اعلام می نماید که بودجه تخصیص یافته برای ایمن سازی جاده ها حتی کفاف خط کشی راهها را نیز نمی نماید که در این صورت انتظار تغییر وضعیت موجود عملا عبث خواهد بود .

مشکلات موجود در ارتباط با وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی کشور :
در هنگام بروز حوادث رانندگی ، حفظ جان و تأمین سلامت و حداقل رساندن صدمات وارده به مجروحین تابع امدادرسانی به موقع و مناسب می باشد . بررسی عملکرد امدادرسانی و کیفیت آن در تصادفات راههای کشور بیانگر آن است که در ارائه این خدمات در کشور ، اختلاف چشمگیری با استانداردهای جهانی وجود دارد . بنحویکه 50 درصد قربانیان ،مجروحینی بوده اند که حداکثر یک ساعت پس از وقوع حادثه جان خود را از دست داده اند . بررسی های بعمل آمده حکایت از آن دارد که در ایران برای فوریتهای پزشکی خصوصأ‌در جاده ها هیچ نظام خاصی وجود ندارد و وزارت بهداشت بطور رسمی اعلام نموده است که به تنهایی خود را مسئول امدادرسانی در تصادفات راههای کشور نمی داند .

مشکلات موجود در ارتباط با صنعت بیمه کشور :
در سیستم فعلی بیمه کشور ، برای بیمه های شخص ثالث و بدنه اتومبیل تدابیر مناسب و جامعی برای لحاظ نمودن کلیه سوابق تصادفات افراد در میزان حق بیمه پرداختی در نظر گرفته نشده است .سیستم فعلی با توجه به عدم در نظر گرفتن کلیه سوابق تخلفات و تصادفات افراد در میزان بیمه پرداختی به صورت ناقص عمل نموده و لذا انگیزشی در کاهش غفلتها و تخلفات منجر به تصادفات را ایجاد نمی نماید . سیستم فرانشیز نیز کامل نبوده و از لحاظ بیمه تنها انگیزه کنونی باز دارنده از تخلفات و تصادفات برای رانندگان ، در گیریهای اداری و مالی سلسله مراحل پرداخت خسارت بوجود آمده ، می باشد .

مشکلات موجود در ارتباط با رسانه های جمعی و آموزش و پرورش :
عدم اقبال و توجه رسانه های جمعی از جمله سازمان صدا و سیما وهمینطور وزارت آموزش و پرورش به عنوان یکی از دست اندرکاران آموزش عمومی ، مقوله آموزش در خصوص ایمنی راهها را در کشور ناکام گذاشته است .
هم اکنون مقوله آموزش در کشور فاقد متولی خاص بوده و لذا هیچگونه برنامه جامع و مشخصی در این زمینه وجود ندارد . به عنوان نمونه مجلس کشور ترکیه صداو سیمای آن کشور را موظف نموده تا در هفته 2 ساعت برنامه در زمینه ایمنی ترافیک پخش نماید .

اقدامات اساسی جهت بهبود ایمنی راههای کشور :
1) تعیین موقعیت ایمنی کنونی راههای کشور و شناخت مشکلات و تخمین کمی شاخصهای مربوطه .
2) تعیین سیاست ملی در خصوص ایمنی راههای کشور .
3) تعیین اهداف کمی بلند مدت و کوتاه مدت در بخش ایمنی راههای کشور در سطح ملی و منطقه ای .
4) تهیه یک طرح اجرایی بلند مدت .
5) تهیه یک طرح اجرایی کوتاه مدت 5 ساله ی ترجیحأ‌3 ساله برای ارتقاء سریعتر ایمنی راهها بویژه در خصوص وضع قوانین و مقررات ، اعمال آنها و آموزش و ترویج مربوطه .
6) بررسی و بازبینی تشکیلات و مدیریت ایمنی جاده ای کشور و سایر بخشهای مؤثر درتأمین آن وایجاد و توسعه یک تشکیلات ایمنی حمل و نقل کارا ومؤثرو پاسخگو 7) تهیه و اجراء سیستم ممیزی ایمنی راههای کشور .
8)ایجاد سیستم جمع آوری و پردازش اطلاعات تصادفات و تهیه بانک اطلاعاتی تصادفات به صورت کامپیوتری به نحو مقتضی جهت شبیه سازی و تجزیه و تحلیل تصادفات
9) آموزش ، ترویج و بالا بردن آگاهی های خاص و عام لازم مربوط به ایمنی راهها .
10) تشخیص ، تعیین و جلب ابزار حمایتی مؤثر از اقدامات مربوط به ایمنی راهها و فعالیتها ی مربوطه و تعیین آلترناتیوهای مختلف تأمین بودجه از طرق مختلف همچون مالیتهای مستقیم و غیر مستقیم درصدی از جریمه ها ، مشارکت بخش خصوصی و تشکیلات غیر دولتی (NGO;S )و سرمایه گذاریهای ممکن همچون دریافت وامهای بانک جهانی به صورت فاینانس بویژه برای بزرگراهها و راههای اصلی .

در خصوص تهیه طرح کوتاه مدت اجرایی و واقع بینانه ، فهالیتهای زیر پس از تعیین اهداف مشخص و قابل اندازه گیری مطرح می باشند :
1) اصلاح و تکمیل قوانین و مقررات ترافیکی .
2) اعمال قانون و تشدید آن بویژه توسط پلیس راهنمایی و رانندگی .
3) اصلاح ضوابط آموزش متقاضیان رانندگی ، ضوابط اعطاء گواهینامه ها و تدوین ضوابط بازآموزیهای لازم برای رانندگان .
4) آموزش عمومی و ارائه اطلاعات و انجام تبلیغات مورد نیاز .
5) آموزش کودکان و نوجوانان بویژه در مدارس و پارک های آموزش ترافیک .
6) اصلاح سیستم ثبت ، بازرسی و آزمایش وسایل نقلیه .
7) ارائه سیستم مناسب امدادرسانی به مصدومان تصادفات ، بویژه اقدامات فوری و مورد نیاز (( در ساعات طلایی )) پس از تصادفات جرحی .
8) بهسازی و اجراء سیستم مناسب نگهداری راهها و تأسیسات و تجهیزات ایمنی مربوطه .
9) تهیه ضوابط و استانداردهای لازم برای مراحل طراحی ، اجرا ء و نظارت و نگهداری اجزاء مختلف مرتبط با تأمین ایمنی راه .
10) تعیین وظایف و مسئولیتهای هر واحد مرتبط با موضوع .
11) بر آورد بودجه مورد نیاز برای هر یک از واحدهای مرتبط با موضوع و جستجو و تعیین راههای تأمین آن .

نمونه ای از بازرسی های انجام شده :

بازرسی حین ساخت و عملیات اجرایی

بازرسی راه های موجود

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  24  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله نکاتی درباره عظمت زیارت عاشورا و برکات آن

اختصاصی از فی توو دانلودمقاله نکاتی درباره عظمت زیارت عاشورا و برکات آن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فضیلت زیارت عاشورا:
از شیخ طوسی در کتاب مصباح نقل شده است:
حضرت باقر(علیه السلام) فرمود: «هرکه زیارت کند حسین بن علی (علیه السلام) را در روز دهم محرم، تا آن که نزد قبر آن حضرت گریان شود، خدا را در روز قیامت با ثواب دو هزار حج و دو هزار عمره و دو هزارجهاد - که ثواب آنها مثل ثواب کسی باشد که در خدمت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه طاهرین (علیهم السلام) حج و عمره و جهاد کند- ملاقات نماید.»
راوی: فدایت شوم، برای کسی که در شهرهای دور از کربلا زندگی می کند و امکان حضور در نزد قبر آن حضرت را ندارد، چه ثوابی است؟
حضرت فرمودند: «هرگاه چنین باشد، به صحرا یا بر بالای بام می رود و به سوی قبر آن حضرت اشاره نماید و سلام عرض کند و در نفرین کردن بر قاتلین آن حضرت کوشش نماید و بعد از آن، دو رکعت نماز کند (و این اعمال را در اوایل روز، پیش از زوال آفتاب انجام دهد) سپس گریه کند بر حسین (علیه السلام) و کسانی را که در خانه اش هستند به گریستن برآن حضرت امر کند و در خانه خود، مجلس عزاداری و اظهار جزع بر مصایب آن حضرت بر پا کند. و به یکدیگر در مصیبت حسین (علیه السلام) تعزیت گویند. من برای ایشان بر خدا ضامنم، هر گاه این عمل را انجام دهند، به همه آن ثوابها برسند.»
راوی: فدایت شوم، آیا این ثوابها را برای ایشان ضامن می شوی؟
امام (علیه السلام) : « بلی، من ضامنم و کفیلم از برای کسی که این عمل را به جا آورد.»
راوی: چگونه یکدیگر را تعزیت گویند؟
امام (علیه السلام): می فرمایند: «اعظم الله اجورنا بمصابنا بالحسین (علیه السلام) و جعلنا و ایاکم من الطالبین بثاره مع ولیه الامام المهدی (علیه السلام) من آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) »1
زیارت عاشورا، حدیث قدسی است:
در فضیلت زیارت عاشورا، همین بس که از سنخ سایر زیارات نیست که به ظاهر از انشا و املای معصوم است (هر چند از قلوب مطهر ایشان چیزی جز آن چه ازعالم بالا می رسد، صادر نمی شود.)
این زیارت از احادیث قدسیه ای است که به همین ترتیب، از زیارت و لعن و سلام و دعا، از حضرت احدیت به جبرئیل امین و از او به خاتم النبیین (صلی الله علیه و آله و سلم) رسیده است (و به حسب تجربه، مداومت در خواندن آن در چهل روز یا کمتر، در برآورده شدن حاجات و نیل به مقاصد و دفع دشمنان بی نظیر است.)
صفوان می گوید: امام صادق (علیه السلام) به من فرمود:
« بر خواندن این زیارت (عاشورا) مواظب باش. پس بدرستی که من، ضامن قبولی زیارت کسی هستم که از دور و نزدیک، این زیارت را بخواند، که سعی او مشکور باشد، سلام او به آن حضرت برسد و خدا او را نومید نگرداند. ای صفوان! این زیارت را به این مضمون از پدرم یافتم، و پدرم از پدرش علی بن الحسین (علیه السلام) و او از حسین (علیه السلام) و او از برادرش حسن (علیه السلام) و او از پدرش امیرالمؤمنین (علیه السلام) با همین مضمون و امیرالمؤمنین (علیه السلام) از رسول خدا (صلی الله علی هو آله و سلم) با همین عبارات و رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) از جبرئیل (علیه السلام) با همین مضمون و جبرئیل از خدای متعال با همین مضمون. همانا خدای عزوجل به ذات مقدس خود قسم خورده که هر کس حسین (علیه السلام) را به این جملات، زیارت کند چه از راه دور و چه از راه نزدیک و سپس دعای بعد از آن را بخواند، زیارت او را قبول می کنم و درخواست او را- به هر قدر که باشد- برمی آورم. پس از حضورمن با نومیدی برنمی گردد، و او را با چشم روشن و حاجت برآورده شده و فوز بهشت و آزادی از دوزخ برمی گردانم و شفاعت او را در حق هر کس که شفاعت کند- جز در مورد دشمن خاندان پیغمبر- می پذیرم.» 2
رسیدن به خواسته ها و حوائج:
صفوان گوید: حضرت صادق (علیه السلام) به من فرمود:
ای صفوان! هرگاه تو را نزد خدای متعال حاجتی بود، پس زیارت کن اباعبدالله حسین (علیه السلام) را به این زیارت، در هر مکانی که هستی و بخوان دعای بعد از آن را و از پروردگارخویش حاجتت را بخواه، زیرا برآورده و مستجاب خواهد شد. خداوند متعال در وعده ای که به رسول خود داده، خلاف نفرموده است.3

سفارش ولی عصرعجل الله تعالی فرجه:
در حکایت تشرف جناب حاج سید احمد رشتی به خدمت حضرت ولی عصر - ارواحنا فداه – در سفر حج، آن حضرت فرمود: «چرا شما عاشورا نمی خوانید؟! عاشورا! عاشورا!!.»4

زیارت عاشورا، چاره بلا:
مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی می فرمود:
اوقاتی که در سامرا، مشغول تحصیل علوم دینی بودم، اهالی سامرا به بیماری وبا و طاعون مبتلا شدند، و همه روزه عده ای بر اثر این بیماری از دنیا می رفتند. روزی عده ای از اهل علم در منزل استادم مرحوم سید محمد فشارکی جمع بودند. ناگاه مرحوم آقا میرزا محمد تقی شیرازی تشریف آوردند و صحبت از بیماری وبا شد، که همه در معرض خطر مرگ هستند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  21  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید