دانلود مقاله کمبودهای ایمنی مادرزادی و اکتسابی

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله کمبودهای ایمنی مادرزادی و اکتسابی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

یکپارچگی سیستم ایمنی برای دفاع بر ضد ارگانیسم های عفونی و فرآورده های سمی آن ضروری بوده و در نتیجه ضامن بقای فرد است .
بیماریهای نقص ایمنی عموماً در دو دسته طبقه بندی می گردند :
1ـ بیماریهای کمبود ایمنی اولیه یا مادرزادی : 1ـ نقص در لنفوسیت B
2ـ نقص‌درلنفوسیت T
نقص در لنفوسیت B : 1ـ آگاماگلوبولینمی وابسته به x ( بروتون )
2 ـ کمبود انتخابی یک ایزوتایپ ایمونوگلوبولین مثلاً IgA deficiency
3ـ کمبود ایمنی شایع متغیر (CVID)
نقص در لنفوسیت T : سندرم دی جورج
2ـ بیماری های کمبود ایمنی ثانویه یا اکتسابی :
1ـ سوءتغذیه
2ـ شیمی درمانی
3ـ ویروس نقص ایمنی HIV
کریپتوسپوریدیوم برای اولین بار در سال 1907 بوسیله تایزر از غدد معدی یک موش آزمایشگاهی جدا شد .
تعریف بالینی اولین مورد درمانگاهی کریپتوسپوریدیوز گاوی بوسیله پانسیرا در سال 1971 صورت گرفت و اولین مورد آلودگی انسان توسط نایم و همکاران در سال 1976 در یک کودک سه ساله با ایمنی کامل مبتلا به آنتروکولیت حاد تشخیص داده شد .
در همان سال میسل و همکاران نیز از مردی 39 ساله مبتلا به نقص ایمنی در واشنگتن توسط بیوپسی مخاط روده مشاهده شد .
سومین مورد آلودگی در یک پسر بچه 9 ساله مبتلا به هیپوگاما گلوبولینمی مادرزادی گزارش شد .
بین سالهای 1980 و 1983 بیش از 80 مورد گاستروآنتریت با عامل کریپتوسپوریدیوم در انسان در افراد سالم از نظر سیستم ایمنی و افراد دچار نقص ایمنی به خصوص ایدز گزارش گردید .
از سال 1983 به بعد کریپتوسپوریدیوزیس در افراد با ایمنی کامل و نیز در افراد دارای نقص ایمنی و هم چنین در حیوانات مختلف در اکثر کشورهای جهان گزارش گردیده است .

تنوع گونه های کریپتوسپوریدیوم :
در خانواده کریپتوسپوریدئیده تنها جنس کریپتوسپوریدیوم مشاهده
می شود اما در مورد گونه های مختلف این جنس نظرات مختلفی مطرح شده است. گونه ای که بیشتر انسان و پستانداران را آلوده میکند ، کریپتوسپوریدیوم پاروم می باشد . به علت عدم وجود شواهد کافی درمورد اختصاصی بودن این انگل ها از نظر میزبان می توان آن ها را بعنوان یک گونه واحد در نظر گرفت .
پیوستگی گونه ها توسط لواین بررسی شد و چها گونه را مشخص کرد :
ـ کریپتوسپوریدیوم موریس در پستانداران
ـ کریپتوسپوریدیوم مله آگردیس در پرندگان
ـ کریپتوسپوریدیوم کروتالی در مارها
ـ کریپتوسپوریدیوم نازوروم در ماهی ها
علاوه بر گونه های مذکور کریپتوسپوریدیوم با یله ای در پرندگان ، کریپتوسپوریدیوم رایری در خوکچه هندی ، کریپتوسپوریدیوم بویس در گاو، کریپتوسپوریدیوم فلیس در گربه ، کریپتوسپوریدیوم پاروم در انسان و اکثر پستانداران .

کریپتوسپوریدیوم :
کریپتوسپوریدیوم در حال حاضر به عنوان یکی از عوامل شایع در ایجاد اسهال در انسان و حیوانات سراسر نقاط دنیا شناخته شده است .
کریپتوسپوریدیوم یک تک یاخته کوکسیدیائی است که قادر است علاوه بر اپی تلیوم دستگاه گوارش و تنفس به سایر نقاط بدن از جمله غدد ضمیمه دستگاه گوارش و برخی از قسمت های دستگاه ادراری و تناسلی دست یابد . ضمناً وجود انگل در حلق ، نای ، معده ، دوازدهه ، کیسه صفرا ، آپاندیس ، ایلئوم ، کولون و رکتوم افراد دارای نقص ایمنی بارها گزارش داده شده است .البته به نظر می رسد که راه اصلی انتقال انگل از طریق (Fecal – oral ) باشد . شیوع عفونت در مهد کودک ها ، مسافران ، افرادی که با حیوان سروکار دارند، در افراد هم جنس باز و کسانی که با افراد مبتلا به این انگل ارتباط دارند و همینطور افراد مبتلا به ایدز گزارش شده است .
آلودگی به این انگل را به دلایل زیرباید جدی گرفت :
1ـ هنوز درمان کاملاً موثری برای آن شناخته نشده است .
2ـ به دلیل کوچکی ومقاوم بودن اووسیست ها راه قطعی برای از بین بردن آن ها توصیه نشده است .
3ـ مرگ و میر ناشی از اسهال های کریپتوسپوریدیائی در مبتلایان به نقص ایمنی به خصوص ایدز در چند سال اخیر قابل توجه بوده است .
4ـ اهمیت اقتصادی بیماری در دامپزشکی به علت درصد بالای آلودگی در حیوانات خصوصاً در نشخوارکنندگان .

ـ نقش ایمنی در ابتلا به کریپتوسپوریدیوم :
به نظر می رسد که به هم خوردن تعادل سیستم ایمنی هومورال و یا سلولار در کریپتوسپوریدیوزیس سبب ایجاد عفونت های طولانی و خطرناک می شود . در بیماران مبتلا به ایدز و کسانی که از داروهای تضعیف سیستم ایمنی استفاده می کنند و همینطور در افراد دچار هیپوگاما گلوبولینمی این انگل سبب عفونت جدی و طولانی مدت می شود . پاسخ های ایمنی در برابر انگل با واسطه سلولی است و شواهد آن وجود بیماری در افراد مبتلا به ایدز می باشد که دچار نقص در این سیستم می باشند و یا مربوط به ایمنی هومورال می باشد که شواهد آن وجود بیماری به صورت حادتر در افراد مبتلا به هیپوگاما گلوبولینمی می باشد .

راههای انتقال کریپتوسپوریدیوم :
اصلی ترین راه انتقال انگل به انسان و سایر حیوانات از راه خوردن اووسیست می باشد . انتقال به دو طریق شهری و روستائی می باشد .
انتقال شهری یا مستقیم :
در ابتدا تصور می شد که حیوانات منشأ عفونت برای انسان هستند . ولی گزارشات بعدی درافراد مبتلا به انگل هیچگونه شواهدی دال بر تماس با حیوانات اهلی یا حیوانات مزرعه را نشان نمیداد و سرانجام مشخص شد که در جوامع شهری انتقال از راه فرد بیمار به فرد سالم صورت می گیرد .
آب به عنوان عامل مهمی در انتقال انگل مطرح می شود . انتقال از راه غذا ، میوه وسبزی جات هم گزارش شده است .

انتقال روستائی یا زئونوتیک :
انتقال روستائی ابتدا به عنوان عامل اصلی عفونت برای انسان مطرح بود زیرا در دو مورد بیماری در انسان تماس با حیوانات وجود داشت و ضمناً مشخص شد که دامداران دارای علائم و فاقد علائم و همچنین خانواده های آنها به میزان زیادی اووسیست های این انگل را دفع می کنند .

سیکلوسپورا :
در ابتدا چنین تصور می شد که این ارگانیسم از خانوادة جلبک های سبز ـ آبی می باشد و به همین علت آن را سیانوباکتریوم نامگذاری کرده بودند ، ولی بعداً متوجه شدند که این ارگانیسم تک یاخته ای از زیر ردة کوکسیدیا و از جنس سیکلوسپورا می باشد .
موارد گزارش شده آلودگی با این انگل تا سال 1979 میلادی ناچیز بوده ولی با افزایش اطلاعات و آگاهی در مورد این انگل ، شناخت اسهال های ناشی از آن از سال 1989 به بعد افزایش یافته است .

بیماری زائی :
از نظر کلینیکی یک اسهال طولانی مدت در فصل تابستان و یا در کسانی
که از نواحی گرمسیری باز می گردند راهنمای تشخیص خوبی برای انگل محسوب می شود . به طور کلی علائم بالینی در سیکلوسپورا بسیار شبیه به کریپتوسپوریدیوزیس می باشد.
بیشتر مبتلایان به سیکلوسپوریازیس را مبتلایان به نقص سیستم ایمنی خصوصاً نقص ایمنی سلولی و مسافرانی شامل می شوند که به کشورهای در حال توسعه مسافرت نموده اند .
اولین مورد سیکلوسپوریازیس در ایران بوسیلة دکتر رضائیان و همکاران در سال 1375 در یک بیمار مبتلا به ایدز شناسایی گردید .

ژیاردیا لامبلیا :
این انگل انتشار جهانی دارد .
انتقال انگل با بلع کیست های چهار هسته ای همراه آب و مواد غذایی آلوده صورت می گیرد . البته تماس مستقیم با افراد آلوده هم می تواند یکی از راههای مهم انتقال باشد .
ژیاردیا لامبلیا در بین کودکان شایع تر است به خصوص درکودکانی که در مدارس و پرورشگاهها به صورت دسته جمعی زندگی می کنند ، آلودگی به این انگل بسیار شایع است .
تحقیقات نشان داده که کمبود ایمونوگلوبولین IgA سبب می شود ژیاردیوز به صورت شدیدتری بروز نماید .
سیتوتوکسی سیتی برای ژیاردیا لامبلیا در سلول های فعال effector دیده شده است پس هم ایمنی هومورال و هم سلولار در محدود کردن عفونت نقش مهمی ایفا می کنند .
ایزوسپورابلی:
این انگل یک تک یاخته کوکسیدیائی از شاخه آپی کمپلکسا و از جنس ایزوسپورا می باشد که درافراد مبتلا به نواقص سیستم ایمنی سبب ایجاد اسهال های طولانی مدت می شود . این انگل درافراد سالم از نظر سیستم ایمنی یک گاستروآنتریت ملایم ایجاد می کند.
در آمریکا ایزوسپورا بلی به عنوان یک عفونت فرصت طلب در مردان هم جنس بازی که مبتلا به سندرم نقص ایمنی هم بودند به کرات دیده شده است . بیماری در هائیتی و آفریقا هم در افراد مبتلا به ایدز گزارش شده است . اسهال مزمن و عود کننده در بیماران مبتلا به لوسمی که داروهای سرکوب کننده ایمنی مصرف می کردند دیده شده است .
ایزوسپوریازیس به صورت تک گیر درتمام دنیا دیده شده و بیشتر در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری شایع است .
موارد تک گیر عفونت از همه جای دنیا مثل مصر ، عراق ، ایتالیا ، فلسطین، ترکیه ، مراکش ، جنوب سودان ، آفریقا ، هند ، چین ، ژاپن و اندونزی و …. گزارش شده است .

بلاستوسیستیس هومینیس :
برای اولین بار بوسیلهbrumpt در سال 1912 معرفی شد و مشابه بلاستومیسس ها جزء مخمرهای قارچی بی آزار روده انسان معرفی شد . سپس zierdt در سال 1960 بلاستوسیستیس را در نمونه های مدفوع اسهالی تعداد قابل توجهی از افراد مبتلا به آنتریت حاد که بعضی از آنها دچار نقص در سیستم ایمنی بودند تشخیص داد . این انگل بارها درافراد مبتلا به HIV دیده شده است .

استرونژیلوئیدس استرکورالیس :
این کرم را برای اولین بار در مدفوع سربازان فرانسوی که از اندونزی
مراجعت کرده بودند و مبتلا به اسهال بودند پیدا کردند .
این انگل در تمام دنیا مشاهده شده است . اما چون مرحله آزاد آن در گرما بهتر زندگی می کند آلودگی در کشورهای گرمسیر بیشتر است . در بسیاری از مناطق آلودگی به این انگل همراه با کرم قلابدار دیده شده است .
در ایران در مناطق ساحلی شمال میزان آلودگی بیشتر از سایر نقاط کشور می باشد.
پس از مستقر شدن کامل کرم ها در روده ، اختلالات گوارشی ، درد شکم، اسهال ، استفراغ ، نفخ ، یبوست دیده می شود .
در اطفال ، مبتلایان به نقص سیستم ایمنی ، مصرف کنندگان داروهای سرکوبگر ایمنی مانند کورتیکواستروئید ها ، همودیالیزی ها ، معتادین و
الکلی ها عوارض بسیار شدیدتر است و بسیاری از اعضای خارج روده ای حتی سیستم اعصاب مرکزی را هم فرا می گیرد . در این نوع بیماران ، به علت آلودگی شدید و اشاعه باکتری ها در بدن مرگ ممکن است ایجاد شود که علت اصلی آن پنومونی همراه با آنتروکولیت حاد است .
لازم به ذکر است افرادی که باید تحت درمان با داروهای سرکوبگر ایمنی قرار بگیرند باید قبلاً از نظر استرونژیلوئیدس آزمایش شوند و مطمئن باشند که فاقد آلودگی از این نظر هستند . در غیر این صورت مصرف داروهای یاد شده سبب افزایش حساسیت میزبان به این انگل می شوند .

میکروسپوریدا :
میکروسپوریداها ، گروهی از عوامل فرصت طلب هستند که به طور اجباری زندگی درون سلولی داشته ، و آنها را جزء تک یاخته گان روده ای طبقه بندی می کنند . هنوز چرخه اصلی زندگی آنها شناخته نشده است و نمی توان آن ها را به درستی طبقه بندی نمود .
آنها را حد واسط بین یوکاریوت ها و پروکاریوت ها می دانند .
میکروسپوریداها پنج جنس مختلف دارند که قادر به ایجاد عفونت در انسان می باشند . این جنس ها عبارتند از : انسفالیتوزون ، پلیستوفورا ، نوزما ، میکروسپوریدیوم ، انتروسیتوزون ( انسفالیتوزون(septata intestinalis)
گروه دیگری از محققان پنج جنس میکروسپوریدا را در انسان پاتوژن می‌دانند که شامل : آنسفالیتوزون ، پلیستوفورا ، نوزما ، سپتاتا ، انتروسیتوزون .
بعضی از محققان راسته میکروسپوریداها را به دو تحت راسته تقسیم نموده اند .
1) pansporoblastina در سلول میزبان اسپوروله شده ، و در داخل یک اسپروسیست احاطه می گردند ( بوسیله غشا پان اسپروبلاستیک ) (pleistophora)
2) Apansporoblastina : که فاقد غشا پان اسپروبلاستیک بوده و در داخل سلول میزبان آزاد هستند .(Encephalitozoon , Nosema ) مشخص نشده دو جنس میکروسپوریدرم و انتروسیتوزون در کدام یک از دو تحت راسته طبقه بندی می گردند .
میکروسپوریدا انتشار جهانی دارند و اگر در نقاطی تا کنون گزارش نشده است ، تصور می شود که عمدتاً به علت ضعف در تشخیص آزمایشگاهی بوده است . به جز انتروسیتوزون که خاص انسان است ، بقیه جنس های میکروسپوریداها قادرند بسیاری از حیوانات مهره دار و بی مهره را گرفتار کنند . ( گونه نوزوما ـــ کرم ابریشم ) ، ( پلیستوفورا ـــــ ماهی و حشرات ) هرچند میکروسپوریداها قادرند در افراد سالم نیز عفونت های خود محدود و بدون علائم بالینی ایجاد کنند ، ولی در افراد دچار نقص سیستم ایمنی سلولی خصوصاً ایدز ایجاد بیماری با علائم بالینی فراوان می کنند .
یکی از ویژگی های میکروسپوریداها قابلیت انتشار در بدن میزبانان
می باشد . مثلاً گزارشاتی در مورد ایجاد هپاتیت و پریتونیت بوسیله گونه انسفالیتوزون ، میوزیت بوسیله گونه پلیستوفورا ، کراتیت بوسیله گونه نوزوما و میکروسپوریدیوم در بیماران مستعد وجود دارد . در یک گزارش نوزوما کونوری ( در یک کودک مبتلا به نقص ایمنی پس از ایجاد کراتیت منتشر شده به معده ، روده ، قلب ، کبد ، ریه حمله نموده است .) ازبین جنس های فوق انتروسیتوزون مخصوص انسان است و اسهال های مزمن و مقاوم به درمان در مبتلایان به ایدز ایجاد می نماید .
شروع عفونت با بلع 

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله    27صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله انبارداری شرکت داروپخش

اختصاصی از فی توو دانلودمقاله انبارداری شرکت داروپخش دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

تاسیس در سال 1342 با نام کارخانه داروسازی داروپخش و تولید 20 قلم دارو شامل قرص و شربت و فرآورده های تزریقی تحت لیسانسسال 1357 تحت مالکیت وزارت بهداشت وتولید محصولات با نام ژنریکسال 1359 دگرگونی در ساختار تشکیلاتی سال 1371 تحت مالکیت سازمان تامین اجتماعیسال 1372 تغییر از سهامی خاص به عام سال 1377 یکی از شرکتهای تابع شرکت داروپخش با نام شرکت کارخانجات داروپخش ( سهامی عام )

تحقیق وتوسعه
مسئولیتها:
واحد R&D شرکت کارخانجات داروپخش، که در ساختمانی جدید التاسیس قراردارد، بخش R & D در شرکت داروسازی با کادر کاملاً تخصصی و علمی، متشکل از داروسازان و کارشناسان شیمی و با استفاده از امکانات نرم‌افزاری و سخت افزاری، منابع و مراجع علمی مستند و مورد تایید، انواع دستگاه‌ها و تجهیزات مدرن تحقیقاتی در راستای اهداف بلند مدت شرکت گام برمی‌دارد. این بخش طراحی و توسعه فرمولاسیون‌های مختلف دارویی، توسعه فرایندهای تولیدی و انجام مطالعات فراهمی زیستی را بر عهده دارد. بخش R & D همچنین فرمولاسیون محصولات جاری شرکت را در راستای ارتقا کیفیت و تامین نقطه‌نظر و نیاز مشتری بهبود می‌بخشد. فعالیتهای اصلی ذیل را بر عهده دارد:

1-فرمولاسیون و ساخت آزمایشی محصولات جدید:
بعد از تصمیم گیری کمیته مربوطه در مورد اینکه شرکت کارخانجات داروپخش ساخت محصول جیدی را در برنامه خود قراردهد، واحد تحقیقات شرکت، کار فرمولاسیون را بر روی محصول مورد نظر آغاز می کند. در وهله اول که جمع آوری اطلاعات در مورد ماده موثره می باشد، با بهره برداری از آخرین منابع و رفرنسهای بین المللی، بیبلیوگرافی کاملی از ماده موثره و محصول مورد نظر تهیه می شود. سپس با استفاده از اطلاعات بدست آمده در رابطه با خصوصیات ماده دارویی، چند فرمول مناسب برای محصول مورد نظر (به طور مثال قرص یا آمپول یا شربت) طراحی و در مقیاس آزمایشگاهی ساخته می شود. سپس این نمونه های آزمایشگاهی مطابق استاندادهای بین المللی (فارماکوپه ای) تست و با نمونه خارجی مقایسه می شوند. فرمولهاییکه از لحاظ کلیه خصوصیات مطابق استانداردهای بین المللی بوده و مشابه نمونه خارجی می باشند در مقیاس نیمه صنعتی نمونه سازی شده و پایداری آنها در شرایط تسریع شده (دما و رطوبت بالا) مورد بررسی قرار می گیرد. مدارک مربوط به فرمولی که از کلیه جهات مطلوب و مورد قبول می باشد از جمله برگه های آنالیز مواد و محصول، روشهای ساخت و آنالیز، نتایج آزمایشات پایداری و ... جمع آوری شده و برای اخذ پروانه ساخت، این پرونده جامع دارو (DMF) به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارسال می شود.
2-اسکیل آپ(scale- up) محصولات جدید:
پس از تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، با همکاری و نظارت واحد تحقیقات یک بچ تولیدی از محصول جدید در واحد تولیدی مربوطه ساخته می شود . در صورت بروز هر نوع مشکل ناشی از افزایش مقیاس تولیدی، واحد تحقیقات اقداماتی که مطابق استاندادهای بین المللی مجاز می باشد برای حل مشکل انجام داده و سپس اصلاحات انجام شده را در مدارک و مستندات درج می نماید تا به صورت روتین اقدام شود.
3-حل مشکل تولید محصولات جاری: در صورت بروز مشکل در تولید هر یک از محصولات جاری شرکت، موضوع به واحد تحقیقات ارجاع می شود. سپس همکاران این واحد ، با استفاده از تجارب گسترده ای که در این زمینه دارند و امکاناتی که در این واحد وجود دارد، به بررسی و حل مشکل می پردازند.

4-اصلاح فرمول ویا/ روش ساخت محصولات جاری:
با توجه به سیاست شرکت مبنی بر بهبود مستمر محصولات خود و کیفیت آنها، واحد تحقیقات پس از:
الف) نمونه سازی از محصول با فرمول یا روش ساخت جدید
ب ) انجام آزمایشات پایداری در شرایط تسریع شده و تایید پایداری محصول
اصلاح مورد نظر را به اطلاع مسئول فنی رسانده که ایشان هم پس از مطلع ساختن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در صورت نیاز، کسب مجوز آن وزارتخانه تغییر مورد نظر را به جریان می اندازد.واحد تحقیقات شرکت کارخانجات داروپخش مجهز به پیشرفته ترین امکانات و دستگاههای لازم برای ساخت نمونه های آزمایشی و انجام تستهای مربوطه بر روی این نمونه ها می باشد.
پرسنل
با توجه به اهمیتی که شرکت کارخانجات داروپخش برای موضوع تحقیقات قائل است از سال 1383 موقعیت این واحد در چارت سازمانی شرکت از مدیریت به معاونت ارتقا پیدا کرد. در حال حاضر معاونت تحقیقات دارای 14 پرسنل می باشد و با توجه به گستردگی فعالیتهای آن در حال جذب نیروهای متخصص بیشتری می باشد.

فعالیت اصلی شرکت کارخانجات داروپخش
موضوع فعالیت شرکت عبارتست از تولید ،تهیه، واردات داروهای انسانی ، دامپزشکی ، شیر خشک ، غذای کودک ، مواد غذائی ، لوازم درمانی ، آرایشی وبهداشتی ،آزمایشگاهی و توزیع وفروش آنها در سراسر کشور وصدور آنها به خارج از کشورهمچنین خرید وفروش مواد اولیه ، بسته بندی وماشین آلات وقطعات وسایر ملزومات ، تاسیس وایجاد وبهره برداری از کارخانه های تولیدی وصنعتی وفروش آنها ، مشارکت وسرمایه گذاری و خرید وفروش سهام شرکت ها ، اقدام به فعالیتهای تحقیقاتی علمی وعملی مربوط به تبادل اطلاعات ، دانش فنی وتکنولوژی از طریق تهیه و تدارک آنهااز شرکت های داخلی وخارجی وهمچنین هر گونه عملیات تجاری و غیر تجاری مجاز که مرتبط با موارد فوق بطور مستقیم یا غیر مستقیم باشد.

هیئت مدیره
دکتر سید علیرضا حسینی
( Ph.D ) مدیرعامل با مدرک
محمد حسن حاتمی
( B.A ) رئیس هیأت مدیره با مدرک
( B.A ) فرشادملک وند- عضوهیأت مدیره با مدرک
دکتر ناصر شمس
عضو هیئت مدیره با مدرک دکتری(M.B.A)
دکتر محمد گل محمدی ظهوری
عضوهیأت مدیره بامدرک ( Phrama.D
معاونین
دکتر سعید حقیقی– معاون کنترل کیفیت با مدرک دکترای داروسازی Phrama. D. Ph.D. دکتر فضل ا... حیدرنژاد- معاون مهندسی تولید بامدرک دکترای داروسازی Phrama. D. دکتر احمد داودی - معاون بازرگانی با مدرک دکترای بازرگانی Ph.D. دکتر پیرکلخوران- معاون توسعه ومطالعات استراتژیک بامدرک دکتر داروسازی Phrama.D. دکتر علی اکبر صمدیان مقدم – معاون بهره برداری با مدرک دکترای داروسازی Phrama.D. دکتر جواد طیلابی- معاون بیوتکنولوژی بامدرک دکتر داروسازی Phrama.D. دکتر مهرداد علیمیان- معاون تحقیقات بامدرک دکترای داروسازی Phrama.D. فرشاد ملک وند- معاون مالی واقتصادی B.A.
دکتر محسن نجارنیا- معاون بازاریابی وتوسعه فروش بامدرک دکترای داروسازی Phrama.D.
حسین ولی پور- معاون منابع انسانی B.S.

فصل دوم
کلیات انبارداری دارو در شرکت

شرایط ساختمان :
انبارها باید دارای ساختمان مستحکم با وسعت کم بوده و کف انبار بتونی و یا دارای کف‌پوش مقاوم باشد و همه روزه کف انبار به روش خشک ( با جاروی برقی صنعتی ) نظافت شود.
از شستن کف انبارها و مرطوب کردن آنها به علت ایجاد رطوبت و رسیدن صدمه به کارتن‌هاو داروها خودداری گردد. نظافت کلیه انبارها باید هر روز انجام و انبارها سرپرست نظافت داشته باشد.
زیر درب و دیوارها و سقف انبارها باید فاقد روزنه و منفذ بوده و از ورود حشرات و حیوانات موذی و پرندگان به داخل انبارها باید جلوگیری به عمل آید.
سقف انبارها باید عایق بوده و برای خنک کردن در ایام تابستان از هواکشهای متعدد، کولرهای گازی و یا چیلر استفاده شود.

حرارت و رطوبت انبار :
کلیه انبارهای دارویی باید دارای رطوبت‌سنج و میزان‌الحراره بوده و درجه حرارت و رطوبت همه روزه در وقت معین کنترل و در کارت مخصوص ماهیانه ثبت شود و در محل انبار بایگانی گردد.
در کلیه مواقع حتی در ایام تعطیل انبارها باید دارای شرایط ویژه خود بوده و شرایط نگهداری داروها رعایت شود. برای این منظور چند انبار به شرح زیر مورد نیاز می‌باشند.
سردخانه برای داروهایی که زیر0C 8 نگهداری می‌شوند ( درجه استاندارد 8-2 درجه )
انبار خنک با درجه حرارت 0C 15-8 ( Cool place )
انبار معمولی با درجه حرارت 0C 30-15

قفسه‌بندی :
در کلیه انبارهای دارویی می‌باید قفسه‌بندی فلزی نصب و از ظرفیت انبار در چند طبقه با استفاده از بالا بر استفاده شود.
کلیه اجناس و داروهای موجود در انبار دارویی که شامل : قرص، کپسول، شربت، آمپول، سرم، ضدعفونی کننده‌ها و لوازم پزشکی است باستی به نحو مطلوب طبقه‌بندی شوند و به هر کدام قسمت معینی از فضای انبار اختصاص داده و بر اساس تاریخ انقضاء در قفسه‌ها جا داده شوند. به طوری که داروهای با تاریخ مصرف نزدیک در جلو و به همین ترتیب بقیه در پشت آنها چیده شوند تا داروهایی که تاریخ مصرف کوتاه‌تری دارند، زودتر توزیع شوند. ( FEFO )

چیدن :
چیدن باید به گونه‌ای باشد که برداشتن آنها آسان بوده و به بقیه ضرر نرساند.
از نکات عمده در چیدن اجناس در قفسه‌ها توجه به وزن و حجم اجناس است به طوریکه اجناس کم حجم و سبک در طبقه‌های فوقانی قرار می‌گیرند.
چیدن صحیح کالا در انبار در بالا بردن راندمان و ایجاد نظم و کاهش هزینه‌ها و به خصوص وقت، بسیار مؤثر است.

مهمترین عوامل در چیدن، موارد زیر می‌باشد :
1- میزان تقاضا :
تقاضای زیاد !حمل و نقل بیشتر ! بایستی در دسترس و نزدیک محل کار باشد.
2- وجه تشابه :
3- مشخصات کیفی کالا :
این مورد در مورد مواد و داروهایی که کنار هم بودن آنها، امکان ضرر و زیان زدن دارد. بسیار حائز اهمیت است.

4- اندازه و حجم کالا :
اجناس کوچک با حجم زیاد بایستی با پالت و در نزدیکی محل ورود و خروج اجناس انبار شوند. اجناس کوچک با حجم کم و کوچک بهتر است در نقاط دورتر انبار شوند همینطور باید در کارتن‌های کوچک یا ظروف پلاستیکی گذاشته شوند.
اجناس سنگین و یا ظروف حاوی موادی که امکان لیک کردن ( نشتی دادن ) دارند در قسمت‌های پایین چیده شوند.

نکات مورد توجه :
1- استفاده از حداکثر فضای بالای سر :
حتی‌الامکان اجناس را نباید پخش چید بلکه بوسیله قفسه‌بندی و یا استفاده از پالت بر روی هم قرار داد، تا در مواقع خاص چون حریق یا تعمیرات لوله و سیم‌کشی و تعمیر سقف، بتوان فضای کافی در اختیار داشت.

2- رعایت اندازه اجناس :
قفسه‌ها بایستی طوری نصب شوند که اندازه ابعاد آن ضریبی از اندازه کالا باشد تا بتوان حداکثر بهره را از فضای داخل قفسه‌ها برد.
3- فواصل قفسه‌ها :
فاصله باید به گونه‌ای باشد که دو نفر به راحتی از آن عبور نمایند و در صورت استفاده از میزهای چرخدار و یا وسایل دیگر به اندازه کافی فضا باید وجود داشته باشد.

اصول ایمنی انبارهای دارویی :
از قرار دادن اجناس آتش‌زا و چیزهایی که ممکن است با یک جرقه باعث آتش‌سوزی شود در انبار بایستی جلوگیری گردد.
از قرار دادن اجناسی که در مواقع اضطراری باعث مسدود شدن درب‌های انبار می‌شود در نزدیکی درها، جلوگیری گردد.
سیم‌کشی انبار بایستی در نهایت دقت توسط متخصصین انجام شود. می‌باید از کابل و کانال و مهتابی‌های که روکش داشته‌باشند استفاده گردد و کلیه کلید پریزها در کنار درب ورودی در جعبه‌‌ها جا داده شوند و برای هر قسمت فیوز جداگانه نصب شود. و کل سیستم برق انبار به یک کلید اصلی مجهز باشد که در موقع خروج خاموش شود.
انباردارها بایستی موقع خروج از خاموش بودن کلیه لوازم برقی مطمئن شوند.
پشت پنجره و درب انبارها می‌بایست حفاظ و دزدگیر نصب شود و از قفل‌های قابل اطمینان استفاده شود.
از لوله‌کشی آب ، گاز فاضلاب ، در داخل انبار و سقف‌های آن جلوگیری گردد.
کف انبارها باید به گونه‌ای باشد که مقداری از سطح فضای بیرون بالاتر باشد تا در موقع بارندگی شدید از ورود آب به داخل انبار جلوگیری شود.
تا آنجا که ممکن است از پالت‌های فلزی و چوبی برای کف انبارها استفاده شود.
در کلیه انبارها باید کپسول آتش‌نشانی ( پودر یا گاز ) در کنار درب ورودی انبار، شیلنگ آب و دستگاههای خبر دهنده و تابلوی راهنمای اطفای حریق نصب و به موقع سرویس شود و افراد آموزش دیده در تمام شیفت‌های کاری حضور داشته باشند و تابلوی عدم مصرف دخانیات یا سیگار در کلیه قسمت‌ها نصب گردد.

دفتر انبار :
دفتر انبار باید جداگانه بوده و یا بوسیله دیوار و سقف شیشه‌ای از محوطه انبار جدا شود. برای هر دارو باید کارت موجودی داشته و موجودی روز با کارت تطبیق شده و چنانچه بتوانند در هر فاکتور فروش شماره سری ساخت دارو را نیز ثبت بنمایند ارجحیت دارد.

انبار مرجوعی‌ها و ضایعات :
انبار جداگانه‌ای باید تدارک دیده شود و لیست ضایعات را تهیه و در برنامه معدومی سالیانه قرار داد.
انبار مواد آتش‌زا و حلالهای آلی باید خارج از ساختمان انبار بوده و با کلیه ساختمان‌ها فاصله داشته باشد و صرفاً جهت نگهداری مواد آتش‌گیر و مواد بخار بکار رود. این انبار باید دارای دیوارهای بتونی آجری و سقف عایق باشد پنجره‌ها باید در ارتفاع بسیار بالا بوده و دیوارها و زیر درب فاقد درز و روزنه باشد. کلید برق باید ضدجرقه بوده و بیرون درب انبار قرار گیرد. داخل انبار دارای خبر دهنده ( اعلان ) حریق و سیستم اطفای حریق و تابلوی راهنمای آتش‌نشانی باشد. انبار باید مجهز به سیستم خنک کننده و یا هواکش‌های دائمی باشد که بادی بوده و کلید برق آنها در بیرون درب انبار و ضد جرقه باشد.

نگهداری داروها در شرایط مناسب و استاندارد :
در صورت رعایت استانداردهای نگهداری دارو می‌توان مطمئن بود که شرایط نگهداری آنها مناسب بوده و داروها از کیفیت مطلوب برخوردار هستند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  58  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلودمقاله ساخت ربات های کوچک

اختصاصی از فی توو دانلودمقاله ساخت ربات های کوچک دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
این مجموعه شامل مطالبی در باره ی ساخت ربات های کوچک و مثال هایی از ساخت ربات هاست .هر ربات برای هوش و حرکت و کنترل موتور و استنبا طات حسی از یک میکروکنترلر PIC استفاده میکند.
با تعویض حسگر ها و برنامه ی میکروکنترلر می توانیم باغ وحشی شامل ربات های دنبال کننده ی نور و ربات های مبنی بر رفتار و .... خلق کنیم.
هر ربات در خود چیز هایی برای یاد دادن دارد.

فصل اول:ربات چیست؟
بشر نام علمى homo-sapiens یا «مرد خردمند» را به خود نسبت داده است، زیرا قابلیت هاى ذهنى و حسى ما براى زندگى روزمره بسیار مفید هستند. حوزه هوش مصنوعی سعى دارد تا موجودیت هاى هوشمند را درک کند. از این رو یکى از علل مطالعه آن، بیشتر دانستن در مورد خودمان است، اما برخلاف فلسفه و روانشناسى - که آنها نیز به هوشمندى مرتبط هستند - هوش مصنوعى سعى دارد به همان خوبى که آنها را مى فهمد، به ساخت آنها نیز قادر شود.
دلیل دیگر براى مطالعه هوش مصنوعى، جالب و مفید بودن این موجودیت هاى هوشمند است. هوش مصنوعى محصولات مهم و مؤثر زیادى در مراحل اولیه توسعه اش تولید کرده است. اگر چه هیچ کس نمى تواند آینده را به طور مشخص پیش بینى کند، اما آشکار است که کامپیوتر هایى هوشمند همردیف با انسان، تأثیر بسزایى بر زندگى روزمره و همچنین برآینده خواهدداشت.

ربات یک ماشین الکترومکانیکى هوشمند است که مى توان آن را بارها برنامه ریزى کرد. چندکاره و کارآمد و مناسب براى محیط است.

اجزاى یک ربات:
- وسایل مکانیکى و الکتریکى: شاسى، موتورها، منبع تغذیه و...
- حسگرها (براى شناسایى محیط) دوربین ها، سنسورهاى sonar، سنسورهاى ultrasound و...

- عملکردها (براى انجام اعمال لازم) بازوى ربات، چرخ ها، پاها و...

- قسمت تصمیم گیرى (برنامه اى براى تعیین اعمال لازم): حرکت در یک جهت خاص، دورى از موانع، برداشتن اجسام و...

- قسمت کنترل (براى راه اندازى و بررسى حرکات ربات): نیروها و گشتاورهاى موتورها براى سرعت مورد نظر، جهت مورد نظر، کنترل مسیر و...

کلمه رباتیک (robatics) را اولین بار «ایزاک آسیموف» در یک داستان کوتاه ارائه کرد. ایزاک آسیموف (1992-1920) نویسنده کتاب هاى توصیفى درباره علوم و داستان هاى علمى - تخیلى است.

در سال 1954 میلادى، عصر رباتها با ارائه اولین روبات آدم نما از طرف <<جرج دوول>>
(George Devol) شروع شد.

امروزه، 90 درصد رباتها، ربات هاى صنعتى هستند، یعنى ربات هایى که در کارخانه ها، آزمایشگاه ها، انبارها، نیروگاه ها، بیمارستان ها، و بخش هاى مشابه به کارگرفته مى شوند. در سال هاى قبل، بیشتررباتهاى صنعتى در کارخانه هاى خودروسازى به کارگرفته مى شدند، ولى امروزه تنها حدود نیمى از رباتهاى موجود در دنیا در کارخانه هاى خودروسازى به کار گرفته مى شوند. مصارف رباتها در همه ابعاد زندگى انسان به سرعت در حال گسترش است تا کارهاى سخت و خطرناک را به جاى انسان انجام دهند. براى مثال امروزه براى بررسى وضعیت داخلى راکتورها از ربات استفاده مى شود تا تشعشعات رادیواکتیو به انسانها صدمه نزند.

در سال 1956 م پس از توسعه فعالیت هاى تکنولوژى یک، که بعد از جنگ جهانى دوم، یک ملاقات تاریخى بین جرج سى.دوول (George C.Devol) مخترع و کارآفرین صاحب نام، و «ژوزف اف.انگلبرگر» Joseph ) ( F.Engelberger که یک مهندس با سابقه بود، صورت گرفت. در این ملاقات آنها به بحث در مورد داستان آسیموف پرداختند. ایشان سپس به موفقیت هاى بسیارى در تولید رباتها دست یافتند و با تأسیس شرکت هاى تجارى به تولید ربات مشغول شدند. انگلبرگر شرکت unimate را برگرفته از universal Automation براى تولید ربات پایه گذارى کرد. نخستین رباتهاى این شرکت در کارخانه جنرال موتورز (General Motors) براى انجام کارهاى دشوار در خودروسازى به کار گرفته شد. انگلبرگر را «پدر رباتیک» نامیده اند.

بعدها رباتهاى صنعتى زیادى ساخته شدند و انجمن صنایع رباتیک این تعریف را براى ربات صنعتى ارائه کرد:

« ربات صنعتى یک وسیله چند کاره و با قابلیت برنامه ریزى چند باره است که براى جابه جایى قطعات، مواد، ابزارها با وسایل خاص به وسیله حرکات برنامه ریزى شده، براى انجام کارهاى مختلف استفاده مى شود.» در سال 1962 م شرکت خودروسازى جنرال موتورز نخستین روبات Unimate را در خط مونتاژ خود به کار گرفت.

رباتها روز به روز هوشمندتر مى شوند تا هر چه بیشتر در کارهاى سخت و پر خطر به یارى انسان ها بیایند.

انواع رباتها:

1- رباتهاى امروزى که شامل قطعات الکترونیکى و مکانیکى هستند در ابتدا به صورت بازوهاى مکانیکى براى جابه جایى قطعات و یا کارهاى ساده و تکرارى به وجود آمدند که موجب خستگى و عدم تمرکز کارگر و افت بازده مى شد. این گونه رباتها، جا به جاگر (manipulator) نام دارند. جابه جاگرها معمولاً در نقطه ثابت و در فضاى کاملاً کنترل شده در کارخانه نصب مى شوند و به غیر از وظیفه اى که براى آن طراحى شده اند قادر به انجام کار دیگرى نیستند. این وظیفه مى تواند در حد بسته بندى تولیدات، کنترل کیفیت و جدا کردن تولیدات بى کیفیت و یا کارهاى پیچیده ترى همچون جوشکارى و رنگزنى با دقت بالا باشد.

2- نوع دیگر رباتها که امروزه مورد توجه بیشترى است رباتهاى متحرک هستند که مانند رباتهاى جابه جا کننده در محیط ثابت و شرایط کنترل شده کار نمى کنند، بلکه همانند موجودات زنده در دنیاى واقعى و با شرایط واقعى زندگى مى کنند و سیر اتفاقاتى که ربات باید با آنها روبه رو شود از قبل مشخص نیست. در این نوع ربات هاست که تکنیک هاى هوش مصنوعى باید در کنترل کننده ربات (مغز ربات( به کار گرفته شود. رباتهاى متحرک به دسته هاى زیر تقسیم مى شوند: رباتهاى چرخ دار با انواع چرخ عادى و یا شنى تانک و با پیکربندى هاى مختلف یک، دو یا چند قسمتى رباتهاى پادار مثل سگ اسباب بازى AIBO ساخت سونى یا ربات ASIMO ساخت شرکت هوندا.

3- رباتهاى پرنده

4- رباتهاى چند گانه (هایبرید) که ترکیبى از روباتهاى بالا یا ترکیب با جابه جا گرها هستند.

مزایاى رباتها:

1- رباتیک و اتوماسیون در بسیارى از موارد مى توانند ایمنى، میزان تولید، بهره و کیفیت محصولات را افزایش دهند.

2- رباتها مى توانند در موقعیت هاى خطرناک کار کنند و با این کار، جان هزاران انسان را نجات دهند.

3- رباتها به راحتى محیط اطراف خود توجه ندارند و نیازهاى انسانى براى آنها مفهومى ندارد. رباتها هیچگاه خسته نمى شوند.

4- دقت رباتها خیلى بیشتر از انسانهاست، آنها در حد میلى یا حتى میکرو اینچ دقت دارند

5- رباتها مى توانند در یک لحظه چند کار را با هم انجام دهند، ولى انسانها در یک لحظه تنها یک کار انجام مى دهند.

معایب رباتها:

1-رباتها در موقعیت هاى اضطرارى توانایى پاسخگویى مناسب ندارند که این مطلب مى تواند بسیار خطرناک باشد.

2- رباتها هزینه بر هستند

3- قابلیت هاى محدود دارند یعنى فقط کارى را که براى آن ساخته شده اند انجام مى دهند.

اکنون اولین ربات انسان نماى خاورمیانه در دانشگاه صنعتى شریف طراحى و ساخته مى شود.

علم رباتیک از سه شاخه اصلی تشکیل شده است:

الکترونیک ( شامل مغز ربات)
مکانیک (شامل بدنه فیزیکی ربات
نرم افزار (شامل قوه تفکر و تصمیم گیری ربات)

اگریک ربات را به یک انسان تشبیه کنیم، بخشهایی مربوط به ظاهر فیزیکی انسان را متخصصان مکانیک می سازند(تصویر3)، مغز ربات را متخصصان الکترونیک توسط مدارای پیچیده الکترونیک طراحی و می سازند و کارشناسان نرم افزار قوه تفکر را به وسیله برنامه های کامپیوتری برای ربات شبیه سازی می کنند تا در موقعیتهای خاص ، فعالیت مناسب را انجام دهد.

تصویر1

تصویر 2

تصویر3

تصویر 4

فصل دوم:رباتیک چیست؟
کلمه ربات توسط Karel Capek نویسنده نمایشنامه R.U.R (روبات‌های جهانی روسیه) در سال 1921 ابداع شد. ریشه این کلمه، کلمه چک اسلواکی(robotnic) به معنی کارگرمی باشد.
در نمایشنامه وی نمونه ماشین، بعد از انسان بدون دارا بودن نقاط ضعف معمولی او، بیشترین قدرت را داشت و در پایان نمایش این ماشین برای مبارزه علیه سازندگان خود استفاده شد.
البته پیش از آن یونانیان مجسمه متحرکی ساخته بودند که نمونه اولیه چیزی بوده که ما امروزه ربات می‌نامیم.
امروزه معمولاً کلمه ربات به معنی هر ماشین ساخت بشر که بتواند کار یا عملی که به‌طور طبیعی توسط انسان انجام می‌شود را انجام دهد، استفاده می‌شود.
ربات‌ها چه کارهایی انجام می‌دهند؟
بیشتر ربات‌ها امروزه در کارخانه‌ها برای ساخت محصولاتی مانند اتومبیل؛ الکترونیک و همچنین برای اکتشافات زیرآب یا در سیارات دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ربات‌ها از چه ساخته می‌شوند؟
ربات‌ها دارای سه قسمت اصلی هستند:
1- مغز که معمولاً یک کامپیوتر است.
2- محرک و بخش مکانیکی شامل موتور، پیستون، تسمه، چرخ‌ها، چرخ دنده‌ها و ...
3- سنسور که می‌تواند از انواع بینایی، صوتی، تعیین دما، تشخیص نور، تماسی یا حرکتی باشد.
با این سه قسمت، یک ربات می‌تواند با اثرپذیری و اثرگذاری در محیط کاربردی‌تر شود.
تأثیر رباتیک در جامعه:
ربات‌ها معمولاً در مواردی استفاده می‌شوند که بتوانند کاری را بهتر از یک انسان انجام دهند یا در محیط پر خط فعالیت نمایند مثل اکتشافات در مکان‌های خطرناک مانند آتش‌فشان‌ها که می‌توان بدون به خطر انداختن انسان‌ها انجام داد.علم رباتیک درا صل در صنعت به‌کار می‌رود و ما تأثیر آن را در محصولاتی که هر روزه استفاده می‌کنیم، می‌بینیم. که این تأثیرات معمولاً در محصولات ارزان‌تر دیده می‌‌شود.
مشکلات رباتیک:
البته مشکلاتی هم هست. یک ربات مانند هر ماشین دیگری، می‌تواند بشکند یا به هر علتی خراب شود. ضمناً آن‌ها ماشین‌های قدرتمندی هستند که به ما اجازه می‌دهند کارهای معینی را کنترل کنیم.
در این حوزه نیز مشکلاتی در رابطه با انسان‌های شرور و استفاده از ربات‌ها برای مقاصد شیطانی داریم. مطمئناً ربات‌ها می‌توانند در جنگ‌های آینده استفاده شوند. این می‌تواند هم خوب و هم بد باشد. اگر انسان‌ها اعمال خشونت آمیز را با فرستادن ماشین‌ها به جنگ یکدیگر نمایش دهند، ممکن است بهتر از فرستادن انسان‌ها به جنگ با یکدیگر باشد. ربات‌ها می‌توانند برای دفاع از یک کشور در مقابل حملات استفاده می‌شوند تا تلفات انسانی را کاهش دهد. آیا جنگ‌های آینده می‌تواند فقط یک بازی ویدئویی باشد که ربات‌ها را کنترل می‌کند؟
مزایای رباتیک
مزایا کاملاً آشکار است. معمولاً یک ربات می‌تواند کارهایی که ما انسان‌ها می‌خواهیم انجام دهیم را ارزان‌تر انجام‌ دهد. علاوه بر این ربات‌ها می‌توانند کارهای خطرناک مانند

نظارت بر تأسیسات انرژی هسته‌ای یا کاوش یک آتش‌فشان را انجام دهند. ربات‌ها می‌توانند کارها را دقیقتر از انسان‌ها انجام دهند و روند پیشرفت در علم پزشکی و سایر علوم کاربردی را سرعت بخشند.ربات ها به خصوص در امور تکراری و خسته کننده مانند ساختن صفحه مدار-ریختن چسپ روی قطعات الکتریکی و... سودمندهستند.
تاثیرات شغلی
بسیاری از مردم از اینکه ربات‌ها تعداد شغل‌ها را کاهش دهد و افراد زیادی شغل خود را از دست دهند، نگرانند. این تقریباً هرگز قضیه‌ای بر خلاف تکنولوژی جدید نیست. در حقیقت اثر پیشرفت‌ تکنولوژی مانند ربات‌ها (اتومبیل و دستگاه کپی و...) بر جوامع ، آن است که انسان بهره‌ورتر می‌شود.
قوانین سه‌گانه رباتیک:
ایزاک آسیموف نویسنده داستان‌های علمی تخیلی قوانین سه‌گانه رباتیک را به صورت زیر تعریف‌کرده است:
1ـ یک ربات نباید به هستی انسان آسیب برساند یا به واسطه بی‌تحرکی، زندگی یک انسان را به مخاطره بیاندازد.
2ـ یک ربات باید از دستوراتی که توسط انسان به او داده می‌شود، اطاعت کند؛ جز در مواردی که با قانون یکم در تضاد هستند.
3-یک ربات باید تا جایی که با قوانین یکم وسوم در تضاد نباشد از خود محافظت کند.
آینده رباتیک
جمعیت ربات‌ها به سرعت در حال افزایش است. این رشد توسط ژاپنی‌ها که ربات‌های آن‌ها تقریباً دو برابر تعداد ربات‌های آمریکا است، هدایت شده است.
همه ارزیابی‌ها بر این نکته تأکید دارد که ربات‌ها نقش فزاینده‌ای در جوامع مدرن ایفا خواهند کرد. آن ها به انجام کارهای خطرناک، تکراری، پر هزینه و دقیق ادامه می‌دهند تا انسان‌ها را از انجام آن‌ها باز دارند.

فصل سوم:هوش ربات
میکروکنترولر چیست؟
میکروکنترولر در واقع یک کامپیوتر تک تراشه ارزانقیمت می باشد.
تک تراشه بدین معنی که کل سیستم کامپیوتر در داخل یک تکه نازک سیلیکانی در درون یک محفظه پلاستیکی مدار مجتمع (IC) قرار گرفته است.میکروکنترولر دارای خصوصیات کامپیوتر شخصی استاندارد می باشد.میکروکنترولر محتوی یک CPU وROM وRAM وخطوط I/O (ورودی /خروجی) ودرگاههای سریال و موازی و زمان سنج وبعضی اوقات وسایل جانبی داخلی دیگری نظیر مبدل آنالوگ به دیجیتال(A/D) ومبدل دیجیتال به آنالوگ(D/A) می باشد.به هر حال خصیصه اصلی میکروکنترولر توانایی بارگذاری ذخیره واجرای برنامه است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  55  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله ژیروسکوپ

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله ژیروسکوپ دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

وقتی که کسی دوچرخه سواری را یاد می گیرد، بی آن که خود متوجه باشد از خاصیت ژیروسکوپ استفاده می کند. همین طور وقتی که شما در بازی فوتبال، توپ را به گردش در می آورید باز این کار شما به ژیروسکوپ مربوط می شود.
در جهان دانش، ژیروسکوپ به منزله قلب است که در بسیاری از دستگاه ها و ابزارهای نیرومند، کار گذاشته شده است. مثلاً به کمک آن حتی کشتی های غول پیکر و هواپیماها نیز به حرکت درمی آیند با این همه، ژیروسکوپ به قدری ساده است که دوچرخه و حتی فرفره و برخی دیگر از اسباب بازی های کودکان نیز بر اساس آن درست شده اند.
وقتی جسم گردانی (مثلاً توپ) را به حال خود رها کنیم، پیوسته در فضا، گِردِ محـور ثابتـی خواهد چرخید. یعنی آن که شما می توانید یک خط موهوم را فرض کنید که از مرکز آن «جسم گردان» گذشته، دایماً در جهت معینی به گردش خود ادامه می دهد. این حرکت به خودی خود آن قدر ادامه می یابد تا لحظه ای که چیزی از خارج بیاید و جلوی آن را بگیرد. برای مثال، توپی که بر محور معینی چرخش خود را آغاز کرده، بر همان محور ثابت می ماند. مگر آن که بادی تند بوزد و یا ضربه‌ مشتی بر آن وارد شود که در این صورت به مسیر دیگری در خواهـد افتاد.
-یک مثال دیگر:
فرفره کوچکی رابچرخانید فرفره حول محورش و روی نوک تیزخود شروع به چرخش می کند.بدون چرخش فرفره امکان ایستادن فرفره روی نوکش وجود ندارد.این توضیح ساده مبنای کارکرد ژیروسکوپ های مکانیکی می باشد و از این منظر زمین یک ژیروسکوپ بزرگ است که به علت دوران محور خود رادر فضا ثابت نگه می دارد.
حرکت کره زمین نیز مثال دیگری است برای ژیروسکوپ.
زمین مانند فرفره بسیار بزرگی است که محور آن از قطب شمال به قطب جنوب امتداد یافته است. جهت این محور همیشه ، چه در شب و چه در روز و در طول همه ایام سال ، و همه سال ها ، به سوی ستاره قطبی
وقتی که کسی دوچرخه سواری را یاد می گیرد، بی آن که خود متوجه باشد از خاصیت ژیروسکوپ استفاده می کند. همین طور وقتی که شما در بازی فوتبال، توپ را به گردش در می آورید باز این کار شما به ژیروسکوپ مربوط می شود.
در جهان دانش، ژیروسکوپ به منزله قلب است که در بسیاری از دستگاه ها و ابزارهای نیرومند، کار گذاشته شده است. مثلاً به کمک آن حتی کشتی های غول پیکر و هواپیماها نیز به حرکت درمی آیند با این همه، ژیروسکوپ به قدری ساده است که دوچرخه و حتی فرفره و برخی دیگر از اسباب بازی های کودکان نیز بر اساس آن درست شده اند.
وقتی جسم گردانی (مثلاً توپ) را به حال خود رها کنیم، پیوسته در فضا، گِردِ محـور ثابتـی خواهد چرخید. یعنی آن که شما می توانید یک خط موهوم را فرض کنید که از مرکز آن «جسم گردان» گذشته، دایماً در جهت معینی به گردش خود ادامه می دهد. این حرکت به خودی خود آن قدر ادامه می یابد تا لحظه ای که چیزی از خارج بیاید و جلوی آن را بگیرد. برای مثال، توپی که بر محور معینی چرخش خود را آغاز کرده، بر همان محور ثابت می ماند. مگر آن که بادی تند بوزد و یا ضربه‌ مشتی بر آن وارد شود که در این صورت به مسیر دیگری در خواهـد افتاد.
-یک مثال دیگر:
فرفره کوچکی رابچرخانید فرفره حول محورش و روی نوک تیزخود شروع به چرخش می کند.بدون چرخش فرفره امکان ایستادن فرفره روی نوکش وجود ندارد.این توضیح ساده مبنای کارکرد ژیروسکوپ های مکانیکی می باشد و از این منظر زمین یک ژیروسکوپ بزرگ است که به علت دوران محور خود رادر فضا ثابت نگه می دارد.
حرکت کره زمین نیز مثال دیگری است برای ژیروسکوپ.
زمین مانند فرفره بسیار بزرگی است که محور آن از قطب شمال به قطب جنوب امتداد یافته است. جهت این محور همیشه ، چه در شب و چه در روز و در طول همه ایام سال ، و همه سال ها ، به سوی ستاره قطبی میباشد

محور ژیروسکوپ را محور چرخش می نامند .
می دانید وقتی که بخواهید محور ژیروسکوپ را تغییر بدهید یک چیز جالب در آن جا رخ خواهد داد؟ فرض کنید، محور چرخش افقی است. حالا فشاری بر نوک آن وارد آورده، می خواهید محور را به وضـع عمودی در آورید. اما ناگهان متوجه می شوید که حرکت آن هرگز طبق انتظار شما تغییر نمی یابد، بلکه نسبت به نیروی حاصل از فشار عمودی شما پیوسته در زاویه های قائمه ای به حرکت خود ادامه می دهد. پس می بینیم که محور، همچنان به طور افقی حرکت می کند. به همین دلیل است که دوچرخه سوار وقتی که حس می کند دارد به طرف راست می افتد چرخ را اندکی به همان طرف راست متمایل می گرداند. در این طرف صورت، چرخ متحرک دوچرخه بر بدنه آن، نیرویی به صورت زاویه قائمه، وارد می آورد. آن گاه به جای آن که دوچرخه سوار به سمت راست فرو افتد حرکت خود را به پیش ادامه می دهد و در ضمن چرخ هم راست می شود.
با کنترل این نیروهاست که دانشمندان توانسته اند به کمک «ژیروسکوپ» اژدرافکن و دستگاه های بمب افکن خودکار را به کار اندازند. در یک هوای طوفانی، ژیروسکوپ تنها دستگاهی است که هواپیما را به حالت ثابت نگه می دارد. پس ژیروسکوپ در هوانوردی نیز ارزش بسیار دارد.
همین گونه اگر می بینید که کشتی در دریای پرتلاطم واژگون نمی شود باز این فایده‌ ژیروسکوپ های بزرگ و نیرومندی است که در زیر بدنه کشتی نصب شده اند و امواج شدید و پیاپی دریا را خنثی می کنند.
دلیل چیست؟
طبق اصل بقای اندازه حرکت زاویه ای هر جسم متقارن در حال چرخش سعی دارد جهت خود را همواره حفظ کند از اینرو اگر یک جسم متقارن رابا دور بالا بچرخانیم واطراف انرا با یاتاقان و بلبرینگ ازاد بگذاریم که نیروهای خارجی بر ان اعمال نشود با چرخش قابی که جسم درون ان دوران می کند جهت چرخش جسم دوار تغییر نمی کند. بنا براین میتوانیم با کمک این وسیله در اجسام متحرک جهت ثابتی داشته باشیم که وضعیت فعلی خود را در هر لحظه با ان مقایسه نماییم و لذا موقعیت زاویه ای و بامحاسبه سرعت تغییرسرعت زاویه ای را بدست اوریم.
عضو اصلی ژیروسکوپ های مکانیکی یک دستگاه دوار یا روتور است که معمولا با سرعت زیادحول محور تقارن خود دوران می کند این سرعت از 3000 تا 300000 دور در دقیقه میباشد لذا در اثر اینرسی جرم دوار اندازه حرکت نسبتا بزرگی ایجاد می شود.اگر یاتاقان بندی محور چرخش را در طوقه ای معلق تعبیه کنیم به نحوی که گشتاور خارجی به ان وارد نشود با تمام وجود حرکت های قاب محور چرخش روتور همواره به جهت ثابتی اشاره می کند و موقعی تخود را در فضا حفظ میکند.با این روش می توان جهت ویا محور های ثابتی را برای وسیله نقلیه تعریف کرد که هر گونه حرکت زاویه ای نسبت به این محورها سنجیده شود.
متحرک روتور


متحرک روتور

- انواع متحرک های روتور:
۱)موتور الکتریکی:
در ژیروسکوپ ها معمولا از موتور الکتریکی استفاده می شود چرا که نیاز به سرعت بسیار بالا در ابعاد کوچک است، معمولا در این موتور برای ایجاد ممنتوم بیشتر، روتور خارج استاتور قرار می گیرد.
۲)محرک نخی یا تسمه ای:
در موشکها و مواردی که در مدت زمان کوتاهی نیاز است استفاده می شود با کشیدن نخ یا تسمه روتور شروع به چرخش می نماید، این محرک در موشکهای برد کوتاه کاربرد دارد. از محرک نخی در موشک کبری و از محرک تسمه ای در موشک مالیوتکا استفاده می شود.

۳) گاز تحت فشار:
با دمیدن گاز در پرده های روتور، روتور با سرعت زیادی به چرخش در می آید، در موشک تاو استفاده شده است.
۴)فنر :
از فنر نیز جهت حرکت محرک استفاده می شود، در بعضی از موارد برای رسیدن به سرعت بسیار بالا در زمان کم از ترکیب فنر و موتور الکتریکی استفاده می شود.
۵)چاشنیهای انفجاری :
از چاشنیهای انفجاری نیز در داخل روتور استفاده می شود.
-تاریخچه:
کلمه ژیروسکوپ واژه ای یونانی است که از دو بخش جایرو به معنای دوران واسکوپ به معنای نشان دادن است.به این ترتیب معنای تحت الفظی ان دوران نما است که بیانگر وظیفه ان نیز می باشد .نخستین پدیده ژیرو سکوپی 125 سال قبل ازمیلاد حضرت مسیح توسط ابرخوس کشف شد.تا زمان نیوتن یعنی اواخر قرن هفدهم میلادی تحول چندانی در این خصوص صورت نگرفت.اما قرن هیجدهم میلادی برخی محققین مانند اویلر تحقیقات قابل ملاحظه ای در دینامیک اجسام دوار صورت دادند.در همین قرن در انگلستان درباره ایجاد یک افق مصنوعی برای کشتی ها برسی هایی به عمل امد.به این منظور از یک قرقره دوار استفاده شد که یک اینه مسطح عمود بر امتداد محور چرخش ان قرار داشت.

ابرخوس دانشمند یونانی
اواسط قرن نوزدهم فوکو دانشمند فرانسوی براینشان دادن دوران زمین از یک ژیروسکوپ استفاده کرد که این کار به علت نداشتن یک موتور الکتریکی مناسب به شکل دقیقی انجام نگرفت.همین دانشمند بود که برای نخستین باردر سال 1852 میلادی نام ژیروسکوپ را برای ان برگزید.در سال 1900 شخصی المانی به نام انشوش کامف تصمیم به ساختن زیر دریایی برای کاوش در قطب شمال گرفت.اما وسایل دقیق برای این کار وجود نداشت.به ویژه قطب نماهای مغناطیسی در محدوده قطب شمال به دلیل وجود میدان های مغناطیسی قوی از دقت وعملکرد صحیح می افتادند.از این رو تلاش کرد تا قطب نمای دیگری که مستقل ازخواص مغناطیسی عمل کند بسازد.تلاش وی منجر به ساخت قطب نمایی شد که بر اساس خواص ژیروسکوپی کار می کردو ان را قطب نمای ژیروسکوپی نام نهادند.این قطب نما در واقع نخستین وسیله دقیق هدایت و راهیابی استکه بر اساس اصول اینرسی کار می کرد.پیشرفت صنعت و پدیدار شدن وسایل نقلیه فضایی لزوم ابداع و هدایت و کنترل دقیق را بیش از پیش اشکار ساخت.به ویژه وقوع جنگ جهانی اول و دوم و تولید نسل های جدید انواع هواپیماها و موشک ها دانشمندان و محققین را به نحو بارزی بر ان داشت تا در زمینه ابداع وسایل نقلیه دقیقترو با کیفیت بالاتر تلاش بیشتری صورت دهند.

قدم اساسی در این زمینه طی جنگ جهانی دوم در دانشگاه ام.ای.تی امریکا برداشته شد که تحت سرپرستی شخصی به نام چارلز دراپرژیروسکوپ هایی دقیق و کوچک برای نصب روی هواپیما ساخته شدکه به خاطر همین تلاش هایش اورااقای جایرو لقب نهادند.پس از جنگ جهانی دوم روش هدایت وناوبری اینرسی به عنوان روشی دقیق و قابل اعتماد برای هدایت وسایل فضایی ساخته شد.نخستین سامانه هدایت که به طور کامل بر مبنای اصول اینرسی توسط ژیروسکوپ ها و شتاب سنج ها عمل می کردو در ان از یاتاقان های گازی برای تعلیق طوقه ها استفاده شده بود درسال 1950 مورد ازمایش پروازی قرار گرفت.

امروزه نیز سامانه هدایت اینرسی به عنوان یکی از مهمترین روش هابرای هدایت و کنترل در امر هوانوردی و فضانوردی و همچنین هدایت موشک ها کشتی ها و زیر دریایی ها به طور گسترده مورد استفاده قرار داردو به این امر انواع مختلفی از ژیروسکوپ ها و شتاب سنج ها اختراع شده اندکه به اختصار انواع انها را توضیح خواهیم داد.
- انواع حرکتهای متحرک در فضا:
هر متحرک در فضا 6 درجه آزادی دارد که 3 حرکت خطی و 3 حرکت دورانی است برای مشخص نمودن حرکت دورانی متحرک در فضا از 3 محور عمود بر هم استفاده می شود که عبارتند از: محور رول یا محور طول، محور پیچ یا محور عرضی و محور یاو.
- محور رول:
محور طولی یا محور جلو – عقب را محور رول می نامند و حرکت رول یعنی دوران متحرک حول محورطولی خودش.
- محور پیچ:
محور عرضی یا جنبی را محور پیچ گویند. و حرکت پیچ دوران متحرک حول محور عرضی خودش است که محوری افقی است و عمود بر محور طولی می باشد.
- محور یاو:
محور عمود بر دو محور یاو و پیچ است و دوران متحرک حول این محور قائم را دوران یاو گویند.

صفحه YZصفحه ZX صفحه XY
it rollsit pitchesit yaws حرکت
the bank attitudethe pitch attitudethe heading زاویه

به دلیل دقت و حساسیت کار معمولا از ژیروسکوپ با 3 درجه آزادی استفاده نمی شود از 3 ژیروسکوپ بایک درجه ازادی یا 2 ژیروسکوپ 2 درجه ازادی استفاده می شود.

-ساختمان اساسی انواع ژیروسکوپ:
ژیرو سکوپ ها از نظر ساختمان به دو دسته "یک درجه ازادی"و "دو درجه ازادی" تقسیم می شوند که در این تقسیم بندی ها توانایی حرکت روتور نسبت به بدنه یا چارچوب ژیروسکوپ مورد نظر است.
اگرروتورعلاوه برحرکت دورانی خود حول محور چرخش بتواند حول یک محور دیگر دوران کند به ان ژیروسکوپ یک درجه ازادی می گویند وچنانچه بتوتند حول دو محور دیگر دوران کند به ان ژیروسکوپ دو درجه ازادی اطلاق می شود.

-ژیروسکوپ دودرجه ازادی:
ژیروسکوپ دو درجه ازادی نخستین نوع ژیروسکوپ است وبیشتر در سامانه های کنرل اتش وسایل کنترل موقعیت و قطب نماهای ژیروسکوپی از ان استفاده می شود.این ژیروسکوپ را ژیروسکوپ دو محوره یا ژیروسکوپ سه بدنه ای نیز می نامند.این نوع ژیروسکوپ افزون بر محور چرخش رتور دارای دو محور دوران دیگر نیز می باشد که توسط دو عدد طوقه معلق درونی و بیرونی فراهم شده است و در حالت عادی محور چرخش و این دو محور نسبت به هم متماعد هستند.مجموعه طوقه داخل(که در واقع تکیه گاه محور چرخش را فراهم می کند) محور چرخش و روتور را مجموعه دوار می گویند.تکیه گاه های طوقه داخلی در طوقه خارجی قرار دارد که می تواند در ان دوران کند.طوقه خارجی نیز به نوبه خود درون تکیه گاه هایی قرار دارد که در بدنه ژیروسکوپ تعبیه شده و می تواند داخل ان ها حرکت دورانی داشته باشد.برای اندازه گیری حرکت های محور چرخش حول دو محور طوقه داخلی و خارجی از نوع حس کننده- که در امتداد این محورها سوار شده است- استفاده می شود.همچنین برای ایجاد حرکت های عمدی ومشخس و اندازه گیری شده
محور چرخش حول این دو محوراز وسایل محرکه مختلفی مانند مولد گشتاوراستفاده می شود.

ژیروسکوپ دو درجه آزادی

-ژیروسکوپ یک درجه ازادی:
ژیروسکوپ یک درجه ازادی نوع تکمیل شده ژیروسکوپ دو درجه ازادی بوده و پس از ان بوجود امده است.در این نوع ژیروسکوپ سه محور متعامد مشخص وجود دارد که عبارتند از محور ورودی (که بدنه حول ان دوران می کند)محور خروجی(که محور دوران طوقه نسبت به بدنه است)ومحور چرخش.در ابتدا این سه محور کاملا بر هم عمودند.روتور این نوع ژیروسکوپ به جز حرکت حول محور چرخش تنها میتواند حول یک امتداد دیگر یعنی امتداد محور طوقه داخلی دوران نماید(نسبت به بدنه جایرو) .ژیروسکوپ یک درجه ازادی را میتوان در حالت کلی به سه دسته تقسیم کرد
ژیروسکوپ های سرعتی:
در این نوع عامل بازگرداندن طوقه مجموعه دوار به وضعیت اولیه یک عنصر الاستیک مانند فنر است و برای تعیین سرعت زاویه ای وسیله نقلیه ای – که ژیروسکوپ روی ان سوار شده – به کار می رود و در چنین حالتی محور ورودی عمود بر دو محور چرخش و طوقه است.

ژیروسکوپ سرعتی نمونه ای از ژیروسکوپ های یک درجه ازادی

ژیروسکوپ های مقید:
چناچه در ژیروسکوپ انتگرالی از سیال با لزجت کم ویا گاز استفاده شود در این صورت واکنش قابل توجهی به عنوان گشتاور ناشی از دمپینگ سیال نداریم و تنها عاملی که سعی می کند از خارج شدن طوقه از وضعیت اولیه جلوگیری کند واکنش اینرسی مجموعه دوار است.به چنین ژیروسکوپ هایی ژیروسکوپ غیر مقید می گویند.

ژیروسکوپ های انتگرالی:
در این نوع عامل اصلی مقاومت در برابر دوران طوقه مجموعه دوار حول محور خودش نسبت به بدنه ژیروسکوپ گشتاور ناشی از دمپینگ سیالی با لزجت بالا است و برای اندازه گیری جا به جایی دورانی به کار میرود.در این نوع ژیروسکوپ چون مجموعه در یک سیال شناور است اصطکاک تکیه گاه های محور خروجی کاهش می یابد و در نتیجه خطای ژیروسکوپ کم می شود.

ژیروسکوپ انتگرالی

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله 16   صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله اشنایی با درخت دارویی اکالیپتوس

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله اشنایی با درخت دارویی اکالیپتوس دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 - خلاصه:
کاشت اکالیپتوس به عنوان یک گونه خارجی نتایج نامطلوبی را در برخی کشورها به همراه داشته است. این مشکلات اصولاً به چگونگی استفاده این درختان از آب و مواد غذائی موجود در خاک و در نتیجه تاثیرات حاصله برخاک، مربوط می شود. جزوه حاضر به بحث و بررسی علل برخی از این مسائل پرداخته و در مقدمه خواص ژنتیکی اکالیپتوس و پتانسیل موجود برای استفاده مؤثرتر از این ویژگیها را در محیط کشت غیر بومی، مورد بررسی قرار می دهد. چکیده این مطلب در پنج مورد به شرح زیر خلاصه می گردد:
1- در برنامه های مربوط به معرفی گونه های اکالیپتوس، ویژگیهای ژنتیکی آن مورد بررسی قرار نگرفته است.
2- تحت نگهداری و مراقبت دقیق و در مقایسه با سایر گونه های سریع الرشد، اکالیپتوس ها قادرند با صرف مواد غذائی کمتر، با سرعت بیشتری چوب تولید نماید.
3- برخی تاثیرات عینی اکالیپتوس بر خاک ممکن است به لحاظ رقابت شدید گیاه برای جذب آب و مواد غذائی باشد نه بخاطر تاثیرات سمی که مستقیماً بر خاک وارد می شود.
4- اصولاً انتظار می رود در مواردیکه پوشش درختی جایگزین پوشش عنفی یا سایر پوشش های طبیعی می شود، میزان آب حوضه مربوطه کاهش یابد. چنانچه در چنین منطقه ایی اکالیپتوس کاشت شده باشد در مقابل میزان بالای مصرف آب، مقادیر زیادی چوب بدست خواهد آمد اما براساس شواهد موجود هنوز نمی توان تعیین نمود که آیا استعداد موثر آب تحت برخی شرایط محیطی به نسبت قابل ملاحظه ای کاهش می یابد با خیر.
5- ضرورت دارد که برای کاشت اکالیپتوس به ویژه در مناطق خشک، قبل از مبادرت بد این کار به تعیین گونه مناسب و الگوهای استفاده از زمین که با اهداف مدیریت آن منطقه مناسبت دارد و ار ایجاد اشکالات اجتمای نامناسب پیشگیری می نماید، اقدام نمود.
2- مقدمه:
تقریباً حدود 200 سال از کاشت اکالیپتوس در خارج از رویشگاه اصلی آن یعنی استرالیا می گذرد. هدف از کاشت این درخت در ابتدا، پاسخ به کنجکاویهای مربوط به چگونگی رویش آن در محیط غیربومی بوده اما این کار به منظور استفاده از آن برای جنبه های تزئینی نیز بوده است. اکالیپتوس به عنوان یک گونه خارجی نخست در انگلستان و سپس در بسیاری از کشورهای دیگر (تا امروز احتمالاً بالغ بر 200 کشور) کاشته شد و زود مشخص گردید که برخی گونه های سریع الرشد به ویژه E.globulus , E.camaldulensis برای منظورهای دیگری نظیر تهیه تیرهای چوبی، هیزم و سایه بان نیز بسیار مناسب می باشند. آگاهی از این امرسبب گردید در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم درختستانهای کوچکی برای منظورهای خاص ایجاد شود که بعنوان نمونه می توان از موارد زیر یاد کرد:
کاشت اکالیپتوس به منظور تهیه سوخت برای موتورهای بخار راه آهن درنزدیکی کیپ تاون، افریقای جنوبی و سائوپائولو در برزیل و همچنین برای پخت و پز و گرمای سربازان مستقر در نیلجری هیلز هندوستان از آن تاریخ به بعد توسعه و کشت اکالیپتوس با سرعت کمتری صورت گرفت اما بار دیگر دردهه های 1950 و 1960 ایجاد درختستانهای صنعتی بزرگ در اسپانیا، افریقای جنوبی، هندوبرزیل برای منظورهای دیگری نظیر تهیه کاغذ، ذغال چوب و ابریشم مصنوعی از سرگرفته شد. یرعت توسعه این درختستانها یک باردیگر به طرز بحث انگیزی بار کود همراه گردید اما در حال حاضر که تاکید زیادی بر تولید چوب سوخت و چوب تیری در کشورهای در حال توسعه می شود؛ به مسئله کاشت اکالیپتوس بصورت جدی تری توجه می شود. به عنوان مثال، هیزم و تیرهای چوبی که از گونه E.camaldulensis یعنی رایج ترین گونه اکالیپتوس که بصورت گسترده در اقلیمهای دارای آب و هوای خشک اصلی فصلی کاشته می شوند، بدست می آید بخشی از درآمد میلیونها نفر از مردم فقیر روستاهای جهان را به خود اختصاص می دهد. علیرغم تاثیرات اقتصادی و اجتماعی این درخت در بهبود وضع مردم بسیاری از کشورهای دنیا در سالهای اخیر درباره پی آمدهای محیطی و اجتماعی کاشت اکالیپتوس، نگرانی های خاصی ابراز شده است که متعاقب آن عنوان نمونه در کشور هند و برخی کشورهای دیگر مبارزه گسترده ای در مخالفت با کاشت این درخت مطرح شده است. همچنین سازمان ترویج استفاده از درختان بومی موسوم به « باشگاه فوراکانتا »در اسپانیا، به حمایت از آفت« سوسک تنه درخت» که باعث ا بین رفتن درختان اکالیپتوس می شود، می پردازد.
اصولاً بحثهای مختلفی در زمینه تائید یا در مخالفت با کاشت اکالیپتوس مطرح شده است. طرفداری از کاشت درختان اکالیپتوس به واسطه امتیازات بسیاری است که این درخت برای کشت در سطوح بزرگ و کوچک داراست و برخورداری از سرعت در رشد، مقاومت به چرای حیوانات، توانایی در تولید جست و تولید فرآورده های چوبی متنوع از جمله امتیازات آن محسوب می گردد. همچنین سهم بزرگی را که این درختان در کسب درآمد روستائیان دارند نباید نادیده گرفت. در مقابل از آنجائیکه به واسطه کاشت درختان اکالیپتوس، زمینهای خوب کشاورزی به زمینهای جنگلی تبدیل شده و این امر سبب کاهش فرآورده های غذایی بسیاری از کشاورزان می گردد. نسبت به کاشت آن انتقاد می شود. همچنین برخی منتقدان ادعا دارند که بدلیل فرسایش زیاد خاک و از بین رفتن حاصلخیزی و تغییرات بیولوژیکی آن، خاک اراضی زیرکشت ضایع می شود و نیز جنگلکاریهای اکالیپتوس بع دلیل کاستن آب حوضه، بر زمینهای غلات مجاور این جنگلکاریها تاثر نامطلوب میگذارند همچنین هرگاه این درختان درحوضه های آبخیز نیمه خشک کاسته شوند از ذخیره کلی آب منطقه کاسته می شود.
اگر چه مشخص است در بررسی کلی اکالیپتوس به عنوان یک گیاه غیر بومی باید مسائلمختلفی را اعم از مسائلاجتماعی اقتصادیواکولوژیکی موردتوجه قرارداد آنچه اساساً در این جزوه مورد بحث قرا رگفته جنبه اکولوژیکی مسئله را شامل می گردد. در این ارتباط ضرورت دارد نه تنها به بررسی تاثیرات اکالیپتوس بر محیط بلکه به مسئله ( و سازگاری) گونه ها در محیط های مختلف و همچنین ماهیت و خواص ژنتیکی آن که اخیراً در کشورهای مختلف بسیار مورد توجه قرار گرفته است، پرداخت. البته نباید از این که نکته غافل بود که در حین کشت و توسعه این درخت و با استفاده از گونه ها و پرونسسهای که سازگاری بیشتری محیط دارند بعضی از تاثیرات نامطلوب اکولوژیکی بر محیط را رفع نمود. از سوی دیگر از آنجایی که دامنة خواص و ویژگیهای ژنتیکی اکالیپتوس ها بسیار گسترده می باشد این امکان فراهم می گردد که از گونه هایی استفاده نمود که نسبت به خاک و نوع زمین منطقه از نظر فیزیولوژیکی و رشد، سازگاری بیشتری داشته باشد.
3- تاکسونومی و ژنتیک اکالیپتوس:
اگر چه اکالیپتوس ها برای کاشت در مناطق گرم بسیاری از کشورها معرفی شده اند، اساس معرفی همواره از نظر تعداد، تنوع و ویژگی گونه هایی که مورد آزمایش قرار گرفته اند از نظر وسعت « مبداء ژنتیکی » (بذور حاصل از جند درخت که معمولاً از بین درختان یک گونه در یک منطقه بخصوص جمع آوری می شوند) ضعف داشته است. به علاوه اختلاط گونه ها در باغهای گیاهشناسی و جنگلکاریها منجر به تولید هیبریدهای مختلف شده و در نتیجه تنوع زیادی در بین گونه ها ایجاد نموده و بذوری که از چنین توده هایی جمع آوری شده و برای توسعه درختکاری مورد استفاده قرار گرفته اند، از توان و انرژی کافی برخوردار نمی باشند. بنابراین آنچه باید به عنوان دو مسئله اساسی مورد توجه قرار گیرد عبارت است از مسئله تاکسونومیس و ژنتیک اکالیپتوس ها یعنی مسئله درست شناسائی کردن گونه هایی که تا به حال کاشته شده یا پس از این کاشته خواهند شد و خواص ژنتیکی آنها که اخیراً در بسیاری از برنامه های کاشت مورد استفاده قرار گرفته است. برای آنکه معرفی اکالیپتوس ها بصورت دقیق تری صورت گیرد باید اینکار براساس آگاهی های بیشتر از تنوعات ژنتیکی در جوامع طبیعی و روشهای اصلاح شده در انتخاب و آزمایش گونه ها و پرونسسها، استوار باشد. نهایتاً برای اصلاح جوامع طبیعی گونه هایی که استفاده زراعی دارند نکات ویژه ای ارائه شده است.
4- مشکلات مربوط به شناسائی اکالیپتوسها:
تاکنون مشکلات بسیاری در امر شناسائی درختان اکالیپتوس در سطح گونه در استرالیا و سایر نقاط جهان مطرح شده است و این مسئله در گذشته مکرراً پیش آمده که جمع آورندگان بذر، گونه ها را به غلط شناسائی کرده اند. بعنوان مثال بذر دو گونه E.saligna E.grandis که شباهت زیادی به یکدیگر دارند غالباً با یکدیگر مخلوط می شوند و تا قبل از سال 1913 که رسماً E.grandis از نظر تاکسونومی از E.saligna ازاسترالیا خارج شده بود و حتی هنوز پس از گذشت سالها، جنگلکاریهای E.saligna توسط بسیاری مردم درافریقای جنوبی، بنام E.saligna خوانده می شود. بنابراین از آنجائیکه این مشکلات حتی هنوز در استرالیا از بین نرفته است ضرورت دارد مرور کاملی بر تاکسونومی برخی گونه ها که در جنگلداری از اهمیت خاصی برخوردارند صورت گیرد و اصولاً تا زمانیکه وضعیت این گونه ها در استرالیا کاملاً مشخص نشده انتظار نمی رود جنگلداران سایر نقاط جهان بر این امر توقف کامل داشته باشند.
مشکلات فوق الذکر در جنگلکاریهای غیر بومی (خارج از استرالیا) به مراتب بیشتر از جنگلهای طبیعی و بومی (استرالیا) می باشد. معمولاً تنها تعداد انگشت شماری از جنگلداران (کارشناسان جنگل) و گیاهشناسان از نکات اساسی مربوط به شناسایی بسیاری از گونه ها آگاهی داشته و سایرین به اطلاعاتی که در ابتدا برای معرفی آنها ارائه شده اند تکیه دارند. اصولاً تا زمانیکه در مورد مبداء گونه های مختلف اطمینان کافی وجود ندارد در امر تاکسونومی این گونه ها به سختی می توان به نکات قابل ملاحظه ای دست یافت. این امر درمورد هیبریدها که باعث تغییر بسیاری از ویؤگیهای شناسائی کلیدی می شوند به مراتب مشکلتر می گردد. علاوه بر این مطالبی که اصولاً درباره کلیدهای شناسائی گونه های موجود در یک کشور وجود دارد بسیار مختصر و ناقص می باشد.
5- خواص ژنتیکی جنگلکاریهای اکالیپتوس در خارج از استرالیا:
منابع بذری نامرغوب- امروزه تبادل بذر به صورت گسترده ای بین کشورهای بین کشورهای مختلف صورت می گیرد دلیل این امر اصولاً ناشی از آن است که بذر در کشورهای دیگر به میزان فراوانتر و ارزانتری ازتوده های طبیعی موجود در استرالیا بدست می آید. البته چندین شرکت بزرگ بین المللی وجود دارند که انجام مبادلات بذر در سطح جهان به عهده دارند. در هر حال نظارت بر جمع آوری بذوری که از جنگلکاریهای هیبریدی، توده های کنار جاده باغهای گیاهشناسی و یا بذرهایی که از مبداء ناشناخته و پایه ژنتیکی نامشخص بدست می آید نشان داده که این گونه بذرها غالباً از ضعف برخوردار می باشند با این حال خریدارانی که طالب بذور استرالیائی هستند ممکن است نادانسته به خرید بذری ارزان قیمت و خارجی با هویت ژنتیکی نامشخص مبادرت نموده باشد تنها به این خاطر که دارای بر چسب استرالیائی بوده است. به عنوان مثال در این زمینه می توان از بذر alba در برزیل یاد کرد که بذری هیبریدی و نامرغوب و حاصل از یک مبداء خارجی بوده است. حقیقت امر بدین شکل است که بذر حاصل از درخت E.urophylla.
که در باغ گیاهشناسی ریوکلا را در برزیل کاشته شد و مقادیر زیادی از بذر حاصل از این باغ در جنگلکاری مورد استفاده قرار گرفت اما ماهیت هیبریدی بذر که احتمالاً به دلیل اختلاط با ماهون قرمز E. resiinfera)) یا E. grandis بود ایجاد جنگلکاریهای بسیار ضعیفی را موجب گردید. همچنین بعنوان مثال برای بذری با مبداء ناشناخته و احتمالاً فراهم آمده از یک مبداء ژنتیکی کاملاً نامشخص می توان از بذور حاصل از E.viminalis در ریوگراندوسول برزیل یاد کرد بذر E.viminalis بتدا توسط یک پزشک آلمانی به «گرامادو » وارد شده (احتمالاً از درختانی که در برخی کشورهای گرمتر کاشته شده بودند فراهم گردیده بود) و در خیابانها کاشته شد. این درختان بخوبی رشد نموده و بذر حاصل از آنها توسط شرکتی به نام «ترامبینی » برای استفاده در امر جنگلکاری جمع آوری گردید. درختان پرورش یافته در جنگلکاریهای مذکور نیز با موفقیت رشد نمودند و مناطق خاصی که دارای مجوز تولید بذر بودند تاسیس گردیدند که کار آنها تولید بذر و فروش آن به سایر شرکتها تجارتی بذر بود. توده های مورد بحث مبداء اصلی بذر E.viminalis در برزیل می باشند. به هر حال این تردید وجود دارد که پایه ژنتیکی جنگلکاریهای«ترامبینی» نامشخص می باشد. و در نتیجه این سئوال مطرح می گردد که با توجه به تاریخچه این بذر و تنوع بسیار زیاد بین گونه ای در E.viminalis ، آیا بذر حاصل برای عرصه های زیر کشت، بذر مناسبی بوده است. یا نه.
نژادهای بومی- زمانیکه گونه خاصی در یک منطقه به مدتی طولانی به رشد خود ادامه می دهد در نتیجة پدیده هایی نظیر انتخاب طبیعی و پرورش جنگل، جامعه ای پدید می گردد که به شرایط محیطی آن منطقه سازگار می باشد به چنین جامعه ای «نژاد بومی» گفته می شود. برتری این گونه جوامع اساساً بستگی به آن دارد که آیاد گونه مورد نظر بهترین گونه ای است که برای آن محیط و برای رسیدن به هدف جهت استفاده اصلح، انتخاب شده یا نه و آیا جامعه موجود به صورت گسترده در آن منطقه گسترش یافته است.
برخی ویژگیهای که برای نژادهای بومی منظور شده اند ممکن است بدلیل کاهش تاثیرات ناشی از آمیختگی بین گونه های مجاور یکدیگر باشد از جمله خصوصیات توده های طبیعی بوده و ممکن است بر رشد بخش عظیمی از جامعه جنگلی تاثیر نامطلوب بگذارد. در هر حال در صورت عدم حضور شواهد قطعی، حتی چنانکه یک نژاد بومی در یک کشور خارجی چندین نسل را پشت سر گذاشته باشد، می تواند مطلوب ترین مبداء بذر یا پایه مناسب برای پرورش و زادآوری باشد.
مسئله نژادهای بومی اکالیپتوس ها هنوز کاملاً کشف نشده است. تاکنون هیچ گونه شواهد مورفولوژیکی مبنی بر اینکه اکالیپتوس ها دارای نژادهای بومی می باشند، بدست نیامده است با این حال این اعتقاد وجود دارد که هیبریدمیزور E.terticorni مبداء هندوستان و گونه E.globulus در اسپانیا و پرتغال دارای نژاد بومی می باشند. این مطلب بیش از آنکه بر پایه و اساس علمی استوار باشد ممکن است ازاعتقادات ناسیونالیستی سرچشمه گرفته باشد و حتی چنانچه تغییراتی صورت گرفته باشد این امکان وجود دارد که تغییرات مذکور هنوز در محدوده تنوعات گونه ای رویشگاه اصلی خود باشد. این انتظار وجود دارد که پس از چند سال به واسطه انتخاب موثر درون کشوری درختان مرغوب تری از نژادهای بومی بدست آیند زیرا در مقایسه با گونه اصلی که در ابتداء معرفی شده این درختان در برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی نظیر مقاومت در برابر یخبندان یا خشکسالی، بهتر سازگار شده اند. همچنین اعتقاد بر این است که چنین نژادهایی نسبت به جمعیت بومی که احتمالاً برای بار اول یا دوم معرفی شده اند، برتری دارند. در هر حال براساس اطلاعات موجود تاکنون هیچ یک ازآزمایشهای صحرائی در جنگلهای بومی با بذرهای حاصل از نژادهای بومی و پروننسهایی که انتخاب می شوند و یا بهتر سازگار شده اند، موید این مطلب نبوده که در فلوریدا را استثناء قرارداد.
چنانچه درختان موجود در منطقه ایی از نوع هیبریدی یا توده ای اصلاح نژاد یا فته از پروننسهای مرکب باشد، مسئله «نژاد بومی» ازپیچیدگی بیشتری برخوردار می شود.
6- تنوعات ژنتیکی در جوامع طبیعی:
اصولاً بسیاری از گونه های اکایپتوس از ویژگی تغییر پذیری برخوردار می باشند. در- مناطقی که اکالیپتوس ها انتشار جغرافیائی گسترده ای دارند تنوع تدریجی بسیاری از نظر ویژگیهای مور فوژیکی و فیزیولوژیکی در بین درختان مشاهده می شود. این تغییرات از تغییر ارتفاع یا افزایش پیشروی خشکی در محدوده مناطق ساحلی ناشی می شوند. علاوه بر این بسیاری از اکالیپتوسها دارای ویژگیهای اکولوژیکی منحصر بفردی می باشند بصورتیکه برخی از آنها به شکل یک توده کوچک و متمایز ازسایرین ظاهر می شوند و هنگامی که در امتداد یک منطقه انتشار جغرافیایی پیش می رویم تنوع زیادی در درختان آن منطقه مشاهده می نمائیم ((پدیده Cline))، این حالت انتشار توده ها بصورت متمایز از یکدیگر، از ویژگیهای برخی از اکالیپتوس ها می باشد و اگر چه جمعیتهای موجود در یک منطقه ممکن است از نظر ظاهری (فتوتیپی) به یکدیگر شباهت داشته باشند غالباً اط نظر ژنتیکی بسیار با یکدیگر تفاوت دارند.
در جنگلهای طبیعی ویژگیهای مهم درختان می تواند بصورت تدریجی یا دفعتاً و در فواصل کوتاه، تغییر یابد. ویژگیهای مذکور غالباً دارای اساسی فیزیولوژیکی هستند که بر دوام گیاه و همچنین بر پتانسیل رشد، تاثیر می گذارند. چگونگی این تغییرات هنوز در مورد اکثر اکالیپتوس ها تشریح نشده و در نتیجه لازم است آزمایشهای مربوطه بمنظور مشخص نمودن ژنوتیپهای مناسب برای جنگلکاریهای غیربومی بر روی پرونسسها انجام شود. عدم موفقیت در انتخاب پرونسس مناسب برای پروژه های جنگلداری می تواند به تولید نامرغوب و یا حتی به شکست منجر شود.
از چگونگی پرورش اکالیپتوس ها تحت شرایط طبیعی اطلاعاتی چندانی در دست نمی باشد بصورتیکه کمتر می توان برآورد دقیقی از میزان زادآوری درون نژادی یا تولید هیبرید از بذرهای فراهم آمده از یک جامعه طبیعی به عمل آورد. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد می توان سطح زادآوری درون نژادی را به 30درصد رساند و هر چه تعداد درختان نمونه در هنگام جمع آوری نمونه در هنگام جمع آوری بذر کمتر و یا در آن منطقه محدودتر باشد میزان نزدیکی اعضاء و نسل تولید شده، بیشتر خواهد بود و به همین دلیل زمینه لازم برای تولید بذر را این درختان کافی نخواهد بود. از سوی دیگر به دلیل همسان بودن اعضای نسل تولید شده، کوشش برای انتخاب نخبه ترین آنها، امری نادرست می باشد.
اصولاً دورگه گیری یا هیبرپداز ویژگیهای مربوط به «جنس» می باشدو هیبرید در نتیجه اختلاط گونه های موجود در یک جنگل طبیعی تولید می شود. هیبرید های نسل اول یعنی F1 ممکن است بسیار سودمند بوده و توانایی و مشابهت زیادی داشته باشند اما به هر حال نسلهای بعدی (F3,F2 و غیره) بسیار متغیر بوده و با روی کمتری دارند و در زمینه استفاده برای منظورهای مورد نظر ایجاد مسئله می نمایند. همچنین ایجاد هیبرید کنترل شده در جنگلکاریهای غیر بومی می تواند مانع بزرگی در امر اصلاح تولیدات باشد.
عدم موفقیت در بالا بردن میزان تنوع ژنتیکی در بین گونه های اکالیپتوس و یا افزایش پتانسیل آنها برای تولید هیبرید، مشکلات بسیار عمده ای را در زمینه استفاده از اکالیپتوس هایی که به عنوان گونه خارجی مورد استفاده قرار گرفته اند، آفریده است.
7- اصلاح و تنخاب اکالیپتوس ها برای کشت بعنوان گونه خارجی:
زمانیکه اکالیپتوس ها از موطن اصلی خود به محیط جدیدی معرفی و وارد می شوند این امرضرورت دارد که گونه لنتخاب شده بتواند بخوبی به شرایط محیط جدید سازگار شود. اطلاعات مربوط به انتشار گونه ها در سالهای اخیر دراسترالیا، به میزان قابل توجهی افزایش یافته و در حال حاضر می توان راهنمایی های بهتری در مورد آزمایشهای مربوط به گونه ها و پرونسسها، ارائه داد. در هرحال هنوز مشکلات زیادی در زمینه سازگاری گونه با محل مناسب برای پرورش وجود دارد و انتخاب گونه مناسب به دلیل تنوع ژنتیکی زیاد دربسیاری از گونه ها، پیچیده تر می گردد. بنابراین برای رفع این مشکلات احتمالاً انتخاب تعداد زیادی گونه برای یک محل می تواند بهترین راه باشد. گ.نه های مزبور می توانند ویژگیهای مختلفی از نظر میزان رشد، تراکم، استحکام چوب، دوام طبیعی، قدرت تولید جست دهی و همچنین مقاومت در برابر عوامل طبیعی نظیر کم آبی و شوری داشته باشند. اگر چه برخی گزارشات که به نقد و بررسی این «جنس» می پردازد از مسئله مورد بحث با عنوان «ماهیت مشابه » یاد می کند اما قضیه کاملاً متفاوت است و گونه ها از نظر ویژگی با یکدیگر تفاوت داشته و شامل انواع مختلف اکالیپتوس ها می شوند یعنی اکالیپتوس هایی که تحت شرایط زمینهای شور یا ماندابی مقادیر زیادی چوب سوخت تولید می کنند، اکالیپتوس های کوتاه استرالیائی چند تنه که در مقابل آتس سوزی، چرا و کم آبی مقاوم باشند و اکالیپتوس های جنگلی با قدرت با روی زیاد که درشرایط مرطوب و حاصلخیز رشد موفقی دارند. ازسوی دیگر از آنجائیکه معرفی اولیه جنسها به کشورهای مختلف غالباً فقط با چند گونه آغاز شده، مروری دوباره بر گونه های مختلف و تاثیرات اکولوژیکی و تولیدات نامناسبی که تاکنون بدست آمده، بسیار ارزنده و مفید خواهد بود. اطلاعات مربوط به نیروهای بالقوه بسیاری از گونه ها از نظر کاشت، روز به روز افزایش می یابد و در نتیجه غالباً این مکان وجود دارد که در آینده ای نه چندان دور لیست کوتاهی شامل 550 گونه از این جنس تهیه شود که به بررسی کامل آنها پرداخته و حتی اطلاعات مربوط به آزمایشات صحرائی را نیز در برداشته باشد.
جوامع اصلاح نشده طبیعی گونه هایی که طبق فرآیند فوق انتخاب شده اند نیز می توانند در جهت استفاده به عنوان گیاهان زراعی اصلاح شوند. اگر چه ایجاد آمادگی و پتانسیل لازم برای اصطلاحات سودمند در دراز مدت، امری بدیهی است اما اگر بتوان طی عملیاتی ساده و هدایت شده، در چند سال اول به پیشرفت مفیدی دست یافت بسیار خشنونکننده می باشد. اولین گام دراین جهت انتخاب و استفاده صحیح پرونسنس، گونه های برگزیده بدست آوردن توده کافی به عنوان توده پایه و به حداقل رساندن تاثیرات حاصل از پیوندهای درون نژادی (inbreeding) که غالباً در توده های طبیعی یک منطقه جغرافیائی وجود دارند، می باشد پس از این مراحل باید برای تولید بذر از این توده و همچنین انتخاب گونه های بهتر برنامه ریزی لازم صورت گیرد البته با این شرط که از تولید هیبریدهای کنترل نشده اجتناب شود. چنانچه از نظر فنی امکانات لازم فراهم بوده و مقیاس کاشت برای تخمین اقدامات، کافی می باشدمی توان به عملیات تولید مثل بیشتری مبادرت نمود که در نتیجه آن، امکان اصلاحات بیشتر نیز فراهم می آید. از جمله بهترین نمونه هایی که برای مورد فوق می توان مثال زد دو نمونه برزیل و کنگو می باشد. براساس اسن روش در برزیل اقدام به احیاء پوشش درختان برجسته برای تولید یکنواخت در عرصه های حاصلخیز گردید که این درختان با سرعت بالغ بر 60متر مکعب در هکتار در سال رشد نموده اند. البته ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که مسئله رشد سریع در اولویت قرار نداشته باشد اما به هر حال با دنبال نمودن روندی مشابه می توان به نتایج مورد نظر دست یافت.
براساس روش فوق الذکر،دو کشور برزیل وآفریقا جنوبی مبادرت به تهیه بذرهای اصلاح
شده در مقیاسی قابل توجه نموده ا ند. و برای این منظور مناطق مختلفی از جمله باغ بذرجنسی و " باغ بذرقلمه ای " ایجاد نموده اند اگر چه میزان تولید حاصل از این منابع کم بوده اما بهرحال منابع بذرداخای خوبی را فراهم ساخته اند.در برزیل همچنین مقرراتی وضع شده که بر اساس آن شرکت های مختلف تولید بذر موظفند مناطق تولید بذر خود را برای بازرسی و دریافت گواهی صحت بذر معرفی نمایند.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   21 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید