عمل گل دوختن .کار گل دوختن . دوختن گل روی پارچه های رنگین با نخهای قیطانی و ابریشمی بشکل گلهای رنگارنگ. کشیدن و دوختن گلهای رنگارنگ با نقوش مختلف و نخهای غاژ شده و ابریشمین و اقسام مختلف دارد به نام سوزنی ، خاتمی و... در ایران چندین قسم گلدوزی معمول است که تا درجه ای مرغوب میباشد. در رشت انواع گلدوزی ، زری ماهوت سیاه یا ملون اعم از آنکه گلها رنگارنگ یا یک رنگ و طلایی باشد معمول و از هر حیث این نوع گلدوزی شایان تمجیداست و این نوع پارچه های گلدوزی شده را سوزنی مینامند. گلدوزی دیگری که مشهور به خاتمی و سابقاً معمول بوده عبارت است از مقداری قطعات و پارچه های مختلف اللون و مختلف الشکل که با استادی و مهارت نزدیک یکدیگر دوخته شده و شباهت کاملی به شالهای کشمیر پیدا میکرده و بخیه دوزیها را با گلدوزی ابریشمین رنگارنگ میپوشانیده اند و یک قطعه پنج ذرعی آنرا به قیمت گزافی میفروختند. در اسپاهان ، انواع گلدوزی و نقره دوزی و گلابتون دوزی و اقسام پارچه ها برای روی میز و توی سینی که به خارج هم صادر میشود میبافند. سابقاً معروف ترین صنعت ایران ، بافتن پارچه های زری بوده که با ابریشم و نخهای نازک طلا و نقره پارچه را تهیه میکردند، این زری هابا بهترین پارچه های اروپا برابری میکرد. امروز اگر تکه های کوچکی از این زریها که در اسپاهان و کاشان تهیه میشد به دست آید به قیمتهای گزاف خرید و فروش میشود.
رنگین لباس کرده مرا چشم خونفشان فصل بهار جامه گلدوزی من است
تاریخچه گلدوزی
گلدوزی یکی از روشهای دیرینه آراستن جامه است ولی به عنوان شیوه ای در پارچه بافی استحکامی ندارد . قطعاتی از منسوجات سوزندوزی شده با نقشهای پیچیده که تاریخ ساخت انها به شش هزارسال پیش از میلاد میرسد پیدا شده است .نقشهای دیواری قبور مصر سوزن دوزیها ئی را نشان می دهد . جامه های اعیان به روی نقشهای برجسته تخت جمشید نیز حکایت از رواج گلدوزی در ان زمان می کند اسکندر چنان از شکوه وزیبائی گلدوزیهای ایرانی به شگفت امد که نمونه هائی از انها را برای میهمانانش فرستاد . خوشبختانه نمونه های بسیار زیبا وعالی گلدوزی این دوره از کشفیات "پازیریک " به دست امده است . جامه های زیبا واراسته ای که در حجاریهای طاق بستان نقش شده است یاداور ان است که هنگامی که هراکلیوس در سال ۶۲۸ پس از میلاد دستگرد را گشودوغارت کرد از جمله غنائم گرانبهای اوقالیها وزردوزیها و کف پوشها ی جواهر نشان واراسته به فلز های گرانبها بود."شاردن" در اپر مفصل خود راجع به ایران دوره صفوی ظرافت گلدوزیهای ایرانی را که به نظر او برتر از گلدوزیهای اروپائی و ترکی است می ستاند.
- گلدوزی ایران باستان
در ایران نقش زدن بر پارچه و لباس از دیرباز مرسوم بود. در تابوت سنگی اسکندر که در موزه‌ی استامبول نگهداری میشود، ایرانیان شلوارهایی با پارچه‌های زیبا پوشیده‌اند که طرح دار و گاهی نقش‌هایی از گلها دارند. گلدوزی در دوره‌ی صفویه به شکوفایی رسید به نحوی که هنرمندان روم شرقی(امپراتوری بیزانس) طرح‌های ایرانی را بر لباس‌ها فاخر نقش می‌زدند. حتی ریشه‌ی عنصرهای اصلی گولدوزی امروزی نیز به ایران بازمی‌گردد که از راه کشورهای ساحل دریای مدیترانه به ایتالیا و اسپانیا رفته و بعدها در سرزمین‌های دیگر مورد توجه قرار گرفته است.
شامل 14 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله گلدوزی پارچه