فرمت فایل : word (لینک دانلود پایین صفحه) تعداد صفحات 55 صفحه
مقدمه
انجیر ( Ficus Carica ) گیاهی از خانواده Moraceae که گلهای نر و ماده آن جدا از هم و بصورت فشرده در روی قسمت داخلی محور گل آذین واقع شده اند. از نظر گیاهشناسی انجیر میوه مرکب است یعنی مجموعه ای از میوه های کوچک خشک در سطح داخلی یک نهنج آبدار گوشتی قرار گرفته است میوه انجیر یکی از میوه های بهشتی است که مسلمانان برای این گیاه احترام و ارزش خاصی قائل هستند و در قرآن کریم در ابتدای سوره مبارکه تین به این گیاه قسم یاد شده است .
درخت انجیر از گیاهان خزان دار نیمه گرمسیری است که زمستانهای ملایم همراه با بارندگیهای پراکنده و تابستانهای گرم را ترجیح می دهد ویژگیهای خاص درخت انجیر و مقاومت آن در مقابل بعضی عوامل نامساعد محیطی مخصوصا" شوری خاک باعث شده که این درخت با ارزش به طیف وسیعی از شرایط آب و هوائی و خاکی سازگار باشد . درخت انجیر تا سیصدسال عمر نموده و تا ارتفاع 15 متر هم رشد ونمو می کند . میوه انجیر مقوی و نیروبخش بوده و بهترین غذائی است کــه می تواند در بهبود افرادی که بدلیل بیماری طولانی دچار ضعف بنیه شده اند موثر واقع گردد . همچنین میوه انجیر بعنوان ماده داروئی در بهبود وضع بیمارانی که دارای یبوست و بواسیر و نقرس و قولنج می باشند تجویز میشود .در طب جدید از میوه آن شربتی بنام فیجن تهیه شده که برای رفع یبوست بکار می رود . میوه انجیر بصورت خشک ، تازه ، کمپوت ، مربا ، آرد ، قهوه ، الکل و مارمالاد بمصرف می رسد.
تاریخچه واهمیت اقتصادی محصول
موطن اصلی درخت انجیر اروپا ، آسیا ، آفریقا ونواحی مدیترانه بوده و بهمین جهت آنرا جـزء میوه های مناطق نیمه گرمسیری ( Subtropical ) طبقه بندی کرده اند .
درخت انجیر بسیار قدیمی است آثار این درخت در آخر دوره دوم ( کرتاسه ) دیده شده است. در مصر باستان از 2800 سال قبل از میلاد مسیح کاشت درخت انجیر مرسوم بوده است و در دوره سلسله پنجم از فراعنه مصر از میوه و چوب آن استفاده میکردند. یونانیان قدیم نوع اصلاح شده این درخت را تحت نام انجیر ( آتیک ) میشناخته اند. بطوریکه یکی از پادشاهان ایرانی هر روز میوه انجیراتیک که در منطقه آتیکا در یونان تولید می شده مصرف میگردد تا فتح مکانهایی که دارای چنین میوه مرغوبی هستند از یاد نبرد و رومیها این درخت را با معتقدات مذهبی خود در آمیخته آنرا نشانه سعادت و پیشرفت و ترقی روز افزون می دانسته اند . میوه انجیر یکــــی از مدعی ترین میوه ها در اسپانیا است . اعراب پس از حمله و فتح کشور پرتقال درخت انجیر را به آنجا بوده اند . در سه کشور آمریکا ، ژاپن و شوروی سابق در زمینه اصلاح نباتات بر روی انجیر مطالعات زیای صورت گرفته است . در آمریکا درسال 1956 بعد از 34 سال کار مستمر و مداوم در زمینه تلاقی ( Hybrid ) از میان 300000 نهال تدوین یک واریته جدید به نام کندریا Condria گرئیس و معرفی گردید . تاکنون نردیک به 1000 واریته انجیر در جهان شناخته شده و در سیزده کشور جهان بیش از 15 کلکسیون انجیر وجود دارد . پراکندگی انجیر در جهان بیانگر این موضوع است که این گیاه با شرایط مختلف آب وهوایی سازگاری خوبی نشان می دهد.
انجیر در مناطق گرمسیری ونیمه گرمسیری و معتدله کشت می شود و یکی از مهمترین میوه ها در پاره ای از کشورهای جهان بویژه کشورهای دریای مدیترانه و دریای سرخ و خلیج فارس بوده و در ردیف انگور، خرما ، زیتون قرار دارد.
دستورالعمل کاشت انجیر آبی
عنوان
شرح دستورالعمل
الف - نیازهای اکولوژیک درخت انجیر
1 - درجه حرارت
انجیر در درجه حرارت 35 - 25 درجه سانتیگراد به خوبی رشد می کند ولی درجه حرارت بالای 42 درجه سانتیگراد کیفیت میوه را کاهش می دهد. انجیر در مقابل سرما در دوره جوانی حساس است. درختان جوان در سرمای 3- درجه سانتیگراد در ماههای آذر و دی آسیب می بینند ودر درجه حرارت 9 - درجه سانتیگراد از بین می روند. تنه درخت حرارت 10 - درجه سانتیگراد را تحمل می کند و قدرت رویش دوباره پس از آسیب دارد.
ارتفاع از سطح دریا
انجیر در نقاط پست از حاشیه دریا تا ارتفاع 1800 متر محصول با کیفیت و کمیت مطلوب تولید می کند.
طول و عرض جغرافیائی
مناطقی که در طول جغرافیائی 62 - 48 درجه شرقی و عرض جغرافیائی 35- 25 درجه شمالی قرار دارند.
آب
انجیر جزء گیاهان با مقاومت متوسط نسبت به شوری خاک میباشد به طوریکه تا EC 6-4 میلی موس بر سانتیمتر را تحمل می کند.
خاک
از لحاظ شرایط خاک، درختان انجیر به روی دامنه وسیع از خاکهای شنی تا رسی با PH 8/7 -6 رشد می کند. بهترین
خاک برای کشت انجیر لیمونی است.
عنوان
شرح دستورالعمل
ب - مراحل احداث باغ انجیر
مطالعات مقدماتی شامل بررسی آب و هوای منطقه، خاک، آب و سرمایه مورد نیاز :
- انتخاب رقم : سازگاری با شرایط آب و هوای منطقه با عملکرد بالا، مقاومت یا تحمل در برابر شرایط نامساعد خاک، آب، تعیین نوع مصرف (خشکباری یا تازه خوری)، زمان رسیدن محصول و عرضه به بازار مصرف و اقتصادی بودن قیمت محصول از نکات بسیار مهم در انتخاب رقم برای کاشت است.
1 - تهیه بستر کاشت
آماده سازی زمین شامل: تسطیح، تراس‌بندی در اراضی شیب دار، حفر گودال، ایجاد تشتک
ابعاد گودالها
طول و عرض حدود 80 -70 سانتیمتر
ابعاد گودالهای کاشت بستگی به بافت خاک و اندازه نهال دارد و به طور کلی ابعاد گودالها 5/1 × 1 می باشد.
فاصله کاشت
فاصله کاشت در انجیر آبی با احتساب 500 اصله نهال 4 × 5
نحوه کاشت
گودالهایی را به عمق 2 متر حفر نموده و 5/1 متر آن را با خاک پر کرده آنگاه گودال را آب می دهند. سپس نهال ها را در داخل گودال قرار می دهند و روی آن خاک می ریزند. جهت آبیاری در اطراف آن باید تشتکی ایجاد نمود.
آبیاری
عملیات آبیاری در انجیر آبی بلافاصله بعد از کاشت نهال صورت می گیرد.
زمان کاشت
زمان کاشت انجیر از اوایل اسفند تا نیمه اول فروردین ماه میباشد.
دستورالعمل داشت
هرس
الف: برای تشکیل شکل درخت آن را هرس فرمی می نامند.
ب : هرس بهره برداری
الف : هرس فرمی
1- تشکیل درخت به شکل بوته
2- تشکیل درخت به شکل پابلند
ب : هرس بهره برداری شامل:
1- هرس سبز : برای جلوگیری از چند تنه شدن درختان برخی از پاجوش ها را حذف می کنند. این عمل در شهریور ماه صورت می گیرد.
2- هرس پائیزه: در این نوع هرس از 2 تا 3 شاخه ای که روی شاخه سال قبل باقیمانده و محصول پائیزه داده است یکی را که نزدیک شاخه اصلی یا تنه درخت است نگه داشته و بقیه را حذف می کنند.
شخم
شخم زنی بین ردیف ها در اردیبهشت ماه انجام می گیرد.
سله شکنی اطراف تنه درختان
این عمل دارای مزایای زیر می باشد:
- سبب تهویه خاک می شود.
- علفهای هرز را از بین می برد.
- مقدار جذب و نگهداری آب بیشتر می شود.
- لارو حشرات مخصوصاً کرم شاخه خوار انجیردر معرض آفتاب قرار گرفته و از بین می روند.
طرح توجیهی بررسی انجیر آبی, نگهداری ,کاشت و احداث باغ انجیر
نویسند‌گان: فرزانه خورسندی کوهانستانی ، محمد لغوی ، سعادت کامگار