واژه لیزر (به انگلیسی: Laser) به معنی «تقویت نور به روش گسیل القایی تابش» است.
لیزر ابزاری است که نور را به صورت پرتوهای موازی بسیار باریکی که طول موج مشخصی دارند ساطع می‌کنند. این دستگاه از ماده‌ای جمع‌کننده یا فعال کنده نور تشکیل شده که درون محفظه تشدید نور قرار دارد. این ماده پرتو نور را که به وسیله یک منبع انرزی بیرونی (از نوع الکتریسیته یا نور) به وجود آمده، تقویت می‌کند.
نخستین بار طرح اولیه لیزر (میزر) را انیشتین داد. کار لیزر به این گونه‌است که با تابش یک فوتون به یک ذره (اتم یا مولکول یا یون) برانگیخته، یک فوتون دیگر نیز آزاد می‌شود که این دو فوتون با هم، هم فرکانس هستند. با ادامه این روند شمار فوتون‌ها افزایش می‌یابد که می‌توانند باریکه‌ای از فوتون‌ها را به وجود بیاورند.
لیزر از نظر ماهیت هیچ تفاوتی با نور عادی ندارد و خواص فیزیکی لیزر، آن را از نورهای ایجاد شده از دیگر منابع متمایز می‌سازد. از نخستین روزهای تکنولوژی لیزر، به خواص ویژه آن پی برده شد که خود این خواص بستری عظیم برای کاربردهای وسیع این پدیده در علوم گوناگون به ویژه صنعت و پزشکی ایجاد کرده‌است. پیشرفت دانش بدون تکنولوژی لیزر امکان‌پذیر نیست.
شاید مهم‌ترین بخش فیزیک اتمی، بحث فیزیک لیزر باشد. با دادن انرژی به الکترون‌های یک اتم می‌توان آن‌ها را به مدارهای بالاتر برد. اما این خانه جدید برای الکترون‌ها جایگاه چندان پایداری نیست و الکترون‌ها ترجیح می‌دهند با پس دادن انرژی به مدار اصلی خود برگردند. این انرژی به صورت یک فوتون با فرکانس مشخص آزاد می‌شود. یعنی یک واحد انرژی. نور از همین فوتون‌ها ساخته می‌شود. پس اگر با تعداد زیادی از اتم‌ها هم‌زمان این کار را انجام دهیم، می‌توانیم پرتو نوری تک فرکانس ایجاد کنیم. علاوه بر اینکه با روش‌ها و دقت‌هایی می‌توان پرتوهای هم فاز تولید کرد. این پدیده اساس تولید پرتوهای لیزر است.
- فیزیک و شیمی
- زیست‌شناسی و پزشکی: چاقوی لیزری، مته لیزری، فیزیوتراپی و ...
- صنایع نظامی: ردیاب لیزری، تفنگ لیزری، بمب با هدایت لیزری و ...
- صنعت: جوشکاری لیزری، برش‌های لیزری، برش الماس، مسافت یاب لیزری، صنایع ساختمانی
- همجوشی هسته‌ای
- ارتباطات نوری
- ساخت ترانزیستورو مدار مجتمع
- لیتوگرافی و استریولیتوگرافی
- فرآوری اطلاعات نوری و ضبط آن‌ها
- فرآوری مواد
- تمام نگاری (هولوگرافی)
- اندازه‌گیری (سرعت سنجی)
- بازرسی
- آزمایشگاهی و پژوهشی: اندازه‌گیری، سنتز مواد و ...
- لایه نشانی به روش لیزر پالسی
فهرست مطالب:
تاریخچه
MASER
کاربردهای صنعتی
کاربرد در جداسازی ایزوتوپ ها
روش های مختلف جداسازی
ایجاد گداخت هسته ای به وسیله لیزر
فلزکاری با لیزر
جوشکاری با لیزر
تکنیک های جوشکاری
سخت سازی با لیزر
برش با لیزر
سوراخ کاری با لیزر
مصارف دیگر
بارکد خوان
لیزر در پزشکی
جراحی
چشم پزشکی
دندان پزشکی
درماتولوژی
کاربردهای نظامی
فاصله یاب لیزری
علامت گذارهای لیزری
سلاح های هدایت انرژی
پاورپوینت با عنوان کاربردهای لیزر در 44 اسلاید