تعداد صفحات : 135 صفحه -
قالب بندی : word
مقدمه
پدیده‌ی خشکی :
مفهوم خشکی باید بدانیم که خشکی چیست و چه عواملی باعث بروز آن می‌شود محیطهای خشک از نظر شکل زمین ، خاک ، گونه‌های گیاهی و جانوری ، بیلان آبی و فعالیت‌های انسانی بسیار متنوع‌اند به همین علت نمی‌توان تعریف دقیقی بیان کرد به طور کلی خشکی پدیده‌ای است که در نتیجه کمبود باران حادث می‌شود .اگر چه کمبود باران عامل اصلی خشکی است ولی اگر مدتی باران نبارد و شبنم موجود نباشد تا حدودی مانع از خشکی می‌شود و ممکن است در منطقه‌ای باران باشد ولی احساس خشکی کرد که به آن تبخیر و تعرق می‌گویند .
1/ تبخیر : Evaporation
متصاعد شدن رطوبت زمین و منابع آبی را و همچنین در ایام بارندگی متصاعد شدن رطوبت از سطح گیاهان را تبخیر می‌گویند .
2/ تعرق : Transpiration
به مقدار رطوبتی که گیاهان از زمین می‌گیرند و در فضا متصاعد میکنند تعرق گفته می شود .
3/ تبخیر و تعرق : Evopotransipiration
تبخیر و تعرق باعث می گردد که بخشی ازمیزان کل بارش توسط آن از محیط خارج شود . هر چه میزان آن بیشتر باشد شدت نسبی خشکی بییشتر است. بنابراین نتیجه می‌شود که خشکی را نباید صرفاً براساس بارندگی سنجید بلکه باید در چهارچوب رابطه ی بارندگی و تبخیر و تعرق محاسبه کرد . تبخیر و تعرق به دو عامل حرارت و باد بستگی دارد . هر چه حرارت بیشتر شود تبخیر و تعرق افزایش می‌یابد معمولاً در حالت سکون هوا تبخیر و تعرق ابری اطراف گیاه ایجاد می‌نماید که مانع از تبخیر و تعرق بیشتر می‌شود روابط متعددی برای سنجیدن خشکی وجود دارد خشکی معمولاً تابعی از دما و بارندگی است که شاخص خشکی penman شاخص مناسبی برای خشکی اقلیمی است . و از رابطه‌ی زیر به دست می آید .
Ai=Aridity index
بارندگی
=
P
= Ai شاخص خشکی
تبخیر و تعرق
ETP
این شاخص با در نظر گرفتن رطوبت هوا ،تشعشع خورشید و میزان سرعت باد محاسبه می شود به وسیله‌ی این شاخص مناطق خشک را به سه دسته زیر تقسیم میکنند .
1) خیلی خشک Hyper - Arid
اگر ضریب خشکی کمتر از 05/0 باشد به آن منطقه خیلی خشک اطلاق می شود . 2/4 درصد کل زمینهای خشک دنیا را در بر می‌گیرد . مناطقی هستند فاقد پوشش گیاهی ،میزان بارش سالیانه .
در این مناطق کمتر از 100 میلی‌متر است میزان بارش بسیار نامنظم است به طوری که در دوره‌های طولانی بارندگی در حد صفر است و بعضاً درختچه‌های پراکنده در آن مشاهده می‌شود و گاهاً زندگی شبانی در آن مشاهده می شود .
2) خشک Arid
ضریب خشکی بین 05/0 تا 2/0 است .
6/14 درصد کل زمینهای خشک دنیا را در بر می گیرد .
پوشش گیاهی طبیعی به طور پراکنده وجود دارد .
کشاورزی با آبیاری در آن امکان پذیر است .
میزان بارندگی 250 تا 100 میلی‌متر است .
3) نیمه خشک Semi – Arid
ضریب خشکی بین 2/0 تا 5/0 است .
2/12 درصد کل زمینهای خشک دنیا را در بر می‌گیرد .
میزان بارندگی 250 تا 400 میلی‌متر است .
دارای پوشش گیاهی درختی ،درختچه‌ای ، بوته‌ای ، علفی است .
کشاورزی در آن امکا‌ن‌پذیر است دامپروری و زندگی ساکن شهری در آن دیده می‌شود . به طور کلی اراضی دنیا جزء اراضی خشک محسوب می‌شود .
اقالیم مناطق خشک :
ویژگی‌های مناطق خشک
گرمای شدید و بارندگی پراکنده و ناکافی است در واقع یک نوع ناهمگونی در آب و هوا به چشم می‌خورد . که در نتیجه‌ی اختلاف درجه‌ی حرارت فصل بارندگی و درجه‌ی خشکی پدید می آید . اقالیم مناطق خشک شامل سه دسته
1/ اقلیم مدیترانه‌ای Mediterranean
2/ اقلیم گرمسیری ( استوایی ) Tropical
3/ اقلیم قاره‌ای continental
اقلیم مدیترانه‌ای :
بارندگی در زمستان انجام می‌پذیرد ، تابستان گرم و خشک است و در تابستان بارندگی وجود ندارد طول مدت خشکی متجاوز از 5 ماه است . گیاهان دارای برگهای گوشتی یا اسکلروفیلی sclerophily و دارای ریشه‌ی عمیق هستند تا ضمن کاهش تعرق آب اعماق زمین را جذب کنند آتش سوزی با رعد و برق در مناطق با اقلیم مدیترانه‌ای وجود دارد زیرا گیاهان خود قادر به زاد آوری نیستند و آتش می گیرند و دوباره به وجود می آیند با پراکندگی بذر که تجدید حیات است .
اقلیم گرمسیری (استوایی )
بارندگی در طول سال و هر روز متجاوز از mm100 وجود دارد در این مناطق فصل وجود ندارد گونه‌ها اعم از پهن برگ و سوزنی برگ همیشه سبز هستند در ناحیه‌ی نیمه گرمسیری باران‌های موسمی وجود دارد .
هر چه از مناطق استوا دورتر می شویم فصل بارندگی کمتر می‌شود و زمستان‌ها طولانی‌تر می شود .
اقلیم قاره‌ای
معمولاً پراکنش بارندگی در تمام طول سال یکنواخت و کم است به همین علت فصل رشد در تمام طول سال ادامه دارد .
علل خشکی :
1/ بارندگی کم 2/ باد در خشکی نقش اساسی دارد .
عوامل موثر در خشکی متعدد است .
1- طولانی شدن کمبود بارندگی به مرور یک منطقه را می‌تواند به بیابان تبدیل کند .
2- نحوه‌ی توزیع بارندگی در خشکی یک منطقه تاثیر فراوان دارد به آن رژیم بارندگی می‌گویند اگر این توزیع در تمام طول سال حالت یکنواخت داشته باشد وضع هوا و سیمای طبیعی متفاوت خواهد بود .
دانلود مقاله پدیده‌ی خشکی