براورد خطر و سیستم کنترل داخلی
کلیــات
1 . هدف این بخش، ارائه استانداردها و راهنماییهای لازم در باره کسب شناخت از سیستمهای حسابداری و کنترل داخلی، خطر حسابرسی و اجزای‌تشکیل‌دهنده آن است.
2 . حسابرس باید از سیستمهای حسابداری و کنترل داخلی چنان شناختی بدست آورد که برای برنامه‌ریزی حسابرسی و تدوین رویکرد موثر حسابرسی، کافی باشد. حسابرس برای براورد خطر حسابرسی و طراحی روشهای حسابرسی به منظور حصول اطمینان از کاهش خطر به سطحی پایینی که قابل قبول نیز باشد باید از قضاوت حرفه‌ای خود استفاده کند.
3 . خطر حسابرسی یعنی احتمال خطر این که حسابرس نسبت به صورتهای مالی حاوی اشتباه یا تحریف با اهمیت، نظر حرفه‌ای نامناسب اظهار کند. خطر حسابرسی معمولا از سه جزء خطر ذاتی، خطر کنترل و خطر عدم کشف تشکیل می‌شود.
4 . خطر ذاتی یعنی آسیب‌پذیری مانده یک حساب یا گروهی از معاملات در مقابل اشتباهات یا تحریفهایی که بتواند به تنهایی و یا در مجموع با اشتباهات یا تحریفهای موجود در سایر مانده حسابها یا گروههای معاملات، با اهمیت باشد؛ با این فرض که برای آن هیچگونه کنترل داخلی وجود نداشته باشد.
5 . خطر کنترل یعنی احتمال رخ دادن اشتباه یا تحریف در مانده یک حساب یا گروهی از معاملات که بتواند به تنهایی یا در مجموع با اشتباهات یا تحریفهای موجود در سایر گروههای معاملات یا مانده حسابها با اهمیت باشد، اما توسط سیستمهای حسابداری و کنترل داخلی بموقع پیشگیری یا کشف و اصلاح نشود.
6 . خطر عدم کشف یعنی خطر این که آزمونهای محتوای حسابرس، اشتباه یا تحریف موجود در مانده یک حساب یا گروهی از معاملات را که بتواند به تنهایی یا در مجموع با اشتباهات یا تحریفهای موجود در سایر مانده حسابها و گروههای معاملات، با اهمیت باشد را کشف نکند.
7 . سیستم حسابداری یعنی مجموعه‌ای از وظایف و مدارک واحد مورد رسیدگی که از طریق آنها، معاملات واحد مورد رسیدگی به منظور نگهداری سوابق مالی، پردازش می‌شوند. چنین سیستمی، معاملات و سایر رویدادهای مالی را شناسایی، گردآوری، تحلیل، محاسبه، طبقه‌بندی، ثبت، تلخیص و گزارش می‌کند.
8 . سیستم کنترل داخلی یعنی مجموعه سیاستها و رویه‌هایی که مدیریت واحد اقتصادی برای دستیابی به هدف خود، بکار می‌گیرد. هدف مدیریت عبارت است از حصول اطمینان نسبی از اداره امور واحد اقتصادی به گونه‌ای منظم و اثربخش. اداره منظم و اثربخش یعنی حصول اطمینان از رعایت رویه‌های مورد نظر مدیریت، حفاظت از داراییها، پیشگیری و کشف تقلبات و اشتباهات، دقیق و کامل بودن مدارک حسابداری و تهیه بموقع صورتهای مالی قابل اعتماد. سیستم
کنترل داخلی، موضوعاتی فراتر از آنچه که مستقیما به نقش سیستم حسابداری مربوط می‌شود را دربر می‌گیرد و شامل موارد زیر است:
الف - محیط کنترلی شامل نگرش کلی، هشیاری و اقدامات مدیریت در مورد سیستم کنترل داخلی و میزان اهمیت آن در واحد اقتصادی است. محیط کنترلی، اثربخشی روشهای خاص کنترل داخلی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یک محیط کنترلی خوب و قوی، مانند محیطی باکنترلهای بودجه‌ای قوی و واحد حسابرسی داخلی موثر، می‌تواند بطور قابل ملاحظه‌ای مکمل روشهای خاص کنترل داخلی باشد. اما، یک محیط کنترلی خوب و قوی، به خودی خود، اثربخشی کلیت سیستم کنترل داخلی را تضمین نمی‌کند. عوامل محیط کنترلی شامل موارد زیر است:
. طرز کار هیات مدیره و کمیته‌های آن.
. دیدگاه و شیوه‌های عملیاتی مورد نظر مدیریت.
. ساختار سازمان و شیوه‌های تفویض اختیار و مسئولیت (روشهای موثر مدیریت نیروی انسانی).
. سیستم کنترل مدیریت، شامل واحد حسابرسی داخلی، مدیریت نیروی انسانی و تفکیک وظایف.
. آثار عوامل خارج از واحد اقتصادی، مانند قوانین و مقررات لازم‌الاجرا.
ب - روشهای کنترل عبارت است از سیاستها و رویه‌هایی که مدیریت علاوه بر محیط کنترلی برقرار می‌کند تا به هدفهای خاص سازمانی دست یابد. روشهای خاص کنترل شامل موارد زیر است:
. بررسی، تایید و گزارشگری صورتهای مغایرت.
. کنترل صحت محاسبات مدارک.
. کنترل کاربرد و محیط سیستمهای اطلاعات رایانه‌ای؛ برای مثال، از طریق استقرار کنترل درباره:
- ایجاد تغییر در برنامه‌های رایانه‌ای.
- دستیابی به پرونده‌های اطلاعاتی.
. تهیه و تنظیم و بررسی حسابهای کنترل و ترازهای آزمایشی.
. کنترل و تایید مستندات.
. مقایسه اطلاعات درون سازمانی با منابع اطلاعاتی برون سازمانی.
. مقایسه نتایج شمارش وجوه نقد، اوراق بهادار و موجودیهای مواد و کالا با مدارک حسابداری آنها.
. ایجاد محدودیت در دسترسی مستقیم به داراییها و مدارک.
. مقایسه نتایج مالی با بودجه‌ها وتجزیه و تحلیل آنها.
9 . حسابرس هنگام حسابرسی صورتهای مالی، تنها به آن گروه از سیاستها و روشهای موجود در سیستمهای حسابداری و کنترل داخلی می‌پردازد که به ادعاهای مندرج در صورتهای مالی مربوط می‌شود. کسب شناخت از جنبه‌های مرتبط سیستمهای حسابداری و کنترل داخلی توام با براورد خطر ذاتی و خطر کنترل و در نظر گرفتن سایر ملاحظات، حسابرس را به موارد زیر قادر می‌سازد:
شامل 25 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله استاندارد حسابرسی