نوع فایل: word
قابل ویرایش 162 صفحه
چکیده:
سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت یکی از سیستمهای نوین بهای تمام شده محصولات و خدمات می‌باشد که اطلاعات مورد نیاز مدیران را بهتر و دقیق‌تر فراهم می‌کند و استفاده کنندگان را در امر تصمیم‌گیری صحیح و مناسب یاری می‌نماید. این پژوهش جزء تحقیقات علمی و کاربردی است که در کارخانجات تولیدی نورد آلومینیوم انجام گرفته است که پس از بررسی و تجزیه و تحلیل روش موجود بهای تمام شده آن کارخانه و تشخیص نقاط ضعف و قوت آن به تبیین اهمیت سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت در کارخانه نورد پرداخته و سپس مراحل سیستم ABC شناسایی گردیده است.
همانطور که از موضوع تحقیق برمی‌آید، محقق بدنبال تعیین اهمیت سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت کارخانجات تولیدی نورد آلومینیوم اراک بوده و برای اینکار در قلمرو زمانی سال مالی 83-84 شرکت مذکور، صورتهای مالی و اطلاعات مالی مربوط به آن دوره را مورد بررسی قرار داده و پس از شناخت سیستم حاکم بر شرکت و نحوه گردش عملیات حسابداری آن و شناسایی مراکز فعالیت عمده و تلفیق منطقی این فعالیتها، نهایتاً 13 فعالیت را بعنوان زیربنای سیستم ABC شناسایی کرده و محرکهای هزینه هرکدام از این فعالیتها را انتخاب کرده است.
نتیجه مطالعات و تحقیقات انجام شده چنین نشان داد، که استفاده از سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت نه تنها باعث تخصیص هرچه دقیق‌تر هزینه‌های سربار می‌شود بلکه باعث می‌گردد که مدیران داخلی شرکتها با استفاده از اطلاعات بدست آمده، در خصوص برنامه‌ریزی و کنترل تولید تصمیمات بهتری را اتخاذ نموده و شرکت را در کسب سود یاری نمایند.
مقدمه:
تغییر و تحولات ایجاد شده در شرایط درونی و بیرونی کارکرد بنگاههای اقتصادی و سازمانها و تاثیر عواملی نظیر تشدید روند رقابت، اهمیت یافتن، اعمال مدیریت فعالیتها و حیاتی بودن پاسخگوئی به نیاز مشتریان از طریق تلفیق مناسب کیفیت و سود مورد انتظار، مسئولیت و نقش سیستمهای هزینه‌یابی را بطور ریشه‌ای دگرگون کرده است.
نتیجه مطالعات و تحقیقات انجام شده چنین نشان می‌دهد که هر دو گروه تهیه کنندگان و استفاده کنندگان از اطلاعات مربوط به بهای تمام شده محصولات، از سیستمهای فعلی هزینه‌یابی ناراضی بوده و روش تخصیص هزینه‌های سربار کارخانه به محصولات نیز به نحوی موثر در ایجاد این نارضایتی مدیران موثر است. بهرحال، اغلب مدیران توجه دارند، که برآورد و پیش‌بینی هزینه‌های بلندمدت شامل تخصیص هزینه‌های سربار به بهای تمام شده محصولات، عمل مفید و قابل قبولی است که می‌تواند انجام دهند.
سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت، نتیجه تلاش حسابداران مدیریت، برای فراهم نمودن نیازهای جدید اطلاعاتی در عصر اطلاعات و شناخت فعالیتهای دارای ارزش افزوده و به تبع آن حذف فعالیتهای بی‌ارزش و همچنین افزایش دقت هزینه‌یابی است. این سیستم علاوه بر اندازه‌گیری صحیح بهای تمام شده، قادر به ارائة اطلاعات مفیدی در مورد عملکرد فرآیندهای کسب و کار سازمان است.
فراهم نمودن اطلاعات غیر مالی فعالیتها در کنار اطلاعات مالی موجب شده است که سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت به عنوان ابزار قدرتمندی در جهت بهبود کسب و کار سازمانها مورد استفاده قرار گیرد. این سیستم بعلت دارا بودن مزایایی مانند: توانائی تمرکز بر مشتریان، شناخت فرصتها، استقرار اقتصادی و تشویق اصلاحات قادر است بسیاری از نیازهای شرکتهای رده جهانی را به لحاظ تقویت موقعیت رقابتی، دستیابی به خشنودی پایدار مشتریان و کسب سود مورد انتظار برآورده کند.
هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC) ادعا می‌کند محصولات و خدمات تولید شده، مستقیما مصرف کننده منابع نیست، بلکه مصرف کننده فعالیتهاست. از این نظر هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت، سیستم تسهیم هزینه بر مبنای رسیدگی و تحقیق است، به نحوی که از طریق تجزیه و تحلیل واحد اقتصادی و فرآیندهای مورد عمل، محرکهای هزینه شناسایی می‌شود.
ضرورت انجام تحقیق بکارگیری سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت، نیازمند وجوه شرایط بخصوصی است که این شرایط تحت عناوین زیر قابل طبقه‌بندی است:
1ـ شیوه کسب و کار انتخاب شده توسط مدیریت سازمانها و آگاهی آنها از مزایای ABC (Activity Based Costing) در جهت جوابگوئی به نیازهای اطلاعاتی منتج از این انتخاب.
2ـ وجود داده‌های مورد نیاز جهت طراحی و استقرار سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت در درون سازمان بعلت فقدان شناخت کافی از وجود شرایط لازم برای بکارگیری سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت در شرکتهای مورد آزمون و همچنین عدم وجود یک الگوی مناسب جهت طراحی سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت در ایران.
توسعه اقتصادی یکی از اهداف اصلی کشورهای در حال توسعه، منجمله کشور ما ایران می‌باشد.
توسعه پایدار به رشد و بالندگی صنایع کشور وابسته است، و کشور ما نیز در عرصه جهانی جایگاهی بزرگ دارد و برای حفظ این جایگاه نیاز به اطلاعات روز جهان برای رقابت در جامعه جهانی دارد و هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت نیاز روز جامعه صنعتی ایران و جهان برای کاهش و مدیریت هزینه‌ها می‌باشد که می‌بایستی تلاش زیادی برای تفهیم و بکارگیری آن در صنعت کشورمان انجام شود.
از آنجا که هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت می‌تواند اطلاعات صحیح تری در خصوص هزینه‌های محصول ارائه دهد، طی سالهای اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. از دیدگاه حسابداری صنعتی، هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت را می‌توان بسط تکامل یافته‌ای از روش تخصیص دو مرحله‌ای هزینه تلقی کرد که شالودة سیستمهای نوین حسابداری بهای تمام شده است. در مرحله اول این روش، هزینه‌های غیر مستقیم منابع به مخازن هزینه تخصیص می‌یابد و در مرحله دوم، هزینه‌های انباشته شده در مراکز هزینه به محصولات تخصیص داده می‌شود. تخصیص طبق مرحله اول معمولا برای ارزیابی عملکرد مدیر مسئول مرکز هزینه و تخصیص طبق مرحله دوم برای تعیین بهای تمام شده محصولات بکار می‌رود.
فهرست مطالب:
عنوان
چکیده
فصل اول: کلیات
1-1 مقدمه
2-1 بیان مساله
3-1 انگیزه‌های انتخاب موضوع تحقیق
4-1 اهداف تحقیق
5-1 اهمیت موضوع تحقیق
6-1 سوالات اصلی تحقیق
7-1 فرضیه‌های تحقیق
8-1 نوآوری تحقیق
9-1 تعاریف عملیاتی
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
قسمت اول: مفاهیم حسابداری بهای تمام شده و انواع سیستمهای حسابداری
1-2 حسابداری بهای تمام شده
2-2 اهمیت بهای تمام شده و اقلام تشکیل دهنده آن
3-2 نقش اطلاعات حسابداری در تصمیم‌گیری
4-2 بخششهای سیستم حسابداری بهای تمام شده
5-2 عوامل موثر بر سیستم حسابداری بهای تمام شده
6-2 ماهیت حسابداری بهای تمام شده
7-2 عناصر تشکیل دهنده بهای تمام شده
8-2 سیستمهای هزینه‌یابی
9-2 سیستمهای هزینه‌یابی سنتی
10-2 سیستمهای هزینه‌یابی سفارش کار
11-2 سیستمهای هزینه‌یابی مرحله‌ای
12-2 هزینه‌یابی محصولات مشترک و فرعی
13-2 هزینه‌یابی بر مبنای هدف
قسمت دوم: هزینه یابی برمبنای فعالیت ABC و انواع سیستمهای هزینه یابی برمبنای فعالیت55
14-2 مقدمه
15-2 نقش و اهمیت هزینه سربار در تولید
16-2 حسابداری مدیریت
17-2 رویکردهای حسابداری مدیریت
18-2 هدفهای حسابداری مدیریت
19-2 تفاوتهای اساسی بین حسابداری مدیریت و حسابداری مالی
20-2 روابط بین حسابداری مالی، سیستم حسابداری بهای تمام شده و حسابداری مدیریت
21-2 طبقه‌بندی هزینه‌ها
22-2 هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC)
23-2 کاربرد استفاده از سیستم ABC
24-2 مناسب‌ترین زمان کاربرد سیستم ABC
25-2 سیستم هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت در مقایسه با سیستم سنتی
26-2 مدیریت بر مبنای فعالیت
27-2 نسل‌های هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
28-2 هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت بر مبنای زمان
29-2 قیمت‌گذاری برمبنای فعالیت
30-2 بودجه‌بندی بر مبنای فعالیت
قسمت سوم: ویژگی‌های صنایع آلومینیوم و کاربرد هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
29-2 مشخصات قلمرو تحقیق
30-2 شمای ارتباطی سیستم بهای تمام شده با سایر سیستمهای اطلاعاتی
31-2 فرآیند تولید در شرکت
32-2 مراحل تولید
33-2 پروسه تولید
34-2 روش محاسبه بهای تمام شده
35-2 بهای تمام شده محصولات در سال 1383
36-2 طراحی و پیاده‌سازی سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت
37-2 مقایسه پیاده‌سازی و نصب
38-2 تعیین فعالیتها
39-2 تعیین محرکهای فعالیت
40-2 تخصیص هزینه‌ها
41-2 مقایسه هزینه سربار محصولات براساس سیستم سنتی و سیستم ABC
42-2 مقایسه بهای تمام شده محصولات براساس سیستم سنتی و سیستم ABC
قسمت چهارم: تحقیقات انجام شده
43-2 پیشینه تحقیق
فصل سوم: متدولوژی تحقیق
1-3 مقدمه
2-3 روش تحقیق
3-3 ابزار تحقیق
4-3 فرضیه‌های تحقیق
5-3 قلمرو تحقیق
6-3 داده‌های تحقیق
7-3 متغیرهای تحقیق
8-3 روش جمع‌آوری داده‌ها
9-3 روش تحلیل داده‌ها
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق
1-4 مقدمه
2-4 آزمون فرضیه‌ها
3-4 فرضیه اصلی اول
4-4 فرضیه اصلی دوم
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات
1-5 نتیجه‌گیری و پیشنهادات
2-5 نتیجه‌گیری کلی
3-5 پیشنهادات حاصل از تحقیق
4-5 سایر پیشنهادات
5-5 پیشنهاد برای تحقیقات آینده
6-5 محدودیتهای تحقیق
پیوست
منابع و مأخذ
منابع و مأخذ:
الف ـ فارسی
- آبنوس، سورن - 1375 - حسابداری صنعتی - جلد اول - انتشارات همراه
- افخمی ـ سعید ـ هزینه‌یابی براساس فعالیتها ـ مجله حسابدار ـ شماره 118 ـ اسفند 75
- اقبالی ـ ناصر ـ ارزیابی برمبنای فعالیت و تائید آن بر افزایش بهره‌وری ـ مطالعه موردی کارخانه قند یاسوج - پایان‌نامه کارشناسی ارشد 81 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات
- انجمن حسابداران رسمی (AICPA) - هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت - ترجمه دکتر احمد عزیزی - انتشارات سازمان حسابرسی - دی ماه 1379 - نشریه 140
- برزیده - فرخ و شریعتمداری - اصول حسابداری 3- انتشارات مؤسسه فرهنگی زند
- ترجمه نویسی و دیگران - حسابداری صنعتی - برنامه ریزی و کنترل - جلد اول - انتشارات سازمان حسابرسی - 1381- نشریه 36
- جلیلیان ، امید - ارزیابی سیستم ABC و مقایسه آن با سیستم سنتی و تاثیر آن بر متغیرهای مالی (کارخانه قند بیستون) - پایان‌نامه کارشناسی ارشد - دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات - سال 1383)
- سجادی‌نژاد - حسن - اصول هزینه‌یابی و روشهای حسابداری صنعتی جلد اول - انتشارات سازمان حسابرسی 1380 - نشریه 77
- سجادی‌نژاد - حسن - اصول هزینه‌یابی و روشهای حسابداری صنعتی جلد اول - انتشارات سازمان حسابرسی 1381 - نشریه 109
- سعد محمدی ، کسری - هزینه‌یابی برمبنای فعالیت - فصلنامه دانش حسابرسی - سال اول - دوره جدید - شماره 1 - تابستان 1380
- شباهنگ - رضا - حسابداری مدیریت - انتشارات سازمان حسابرسی - بهمن 1378 - نشریه 131
- شباهنگ - رضاو عالی‌ور - حسابداری صنعتی - برنامه‌ریزی و کنترل - جلد سوم - انتشارات سازمان حسابرسی - 1382 - نشریه 82
- طالبی، قدرت‌اله ـ جزوة آموزشی هزینه‌یابی برمبنای فعالیت ـ موسسه بهسازی صنایع ـ مرداد ماه 1382
- عالی‌ور ، عزیز ـ آشنایی با برخی مفاهیم اساسی حسابداری مدیریت ـ مجله حسابرس شماره 4و5 ـ پائیز و زمستان 1378
- عالی ور - عزیز - حسابداری صنعتی جلد اول - انتشارات سازمان حسابرسی - نشریه 158
- فرتوک‌زاده ، حمیدرضا - هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت برمبنای زمان - مجله گزیده مدیریت - شماره 44 - بهمن 1383
- مدرس احمد - عزیزی - احمد - چاپ دوم 1381 - هزینه‌یابی برمبنای فعالیت - سازمان حسابرسی
- نمازی - محمد - بررسی سیستم هزینه‌یابی برمبنای فعالیت در حسابداری مدیریت و ملاحظات رفتاری آن - بررسی حسابداری و حسابرسی - سال هفتم - شماره 26 و 27 (زمستان و بهار 1378)
- نوروش - ایرج - حسابداری بهای تمام شده 1 - انتشارات کتاب نو - چاپ اول 1383
- هامپتون - مدیریت مالی جلد اول - ترجمه دکتر حمیدرضا وکیلی فرد - انتشارات علمی فوج
- هومن - احمد - حسابداری صنعتی جلد اول - انتشارات نقش جهان - 1381
- هومن - احمد - حسابداری صنعتی جلد دوم - انتشارات نقش جهان - 1378
- هومن - احمد - حسابداری صنعتی جلد اول - انتشارات مهربان نشر - 1381
ب ـ انگلیسی
ADAM S. MAIGA - Extent of ABC use and its Consequences - University of Wisconsin Milwaukee - 2005
BIRENDRA MISHRA AND IGOR VAYSMAN- Cost-system and Incentives - Traditional vs. Activity - Based Costing - Journal of Accounting Research - 3 December 2001 Printed in U.S.A - University of Texas
CARLOS YORGHI KHOURY - the Activity Based Cost System ABC as a strategic Tool: An Empirical Test - Universidade Federal da Bahia - 2004
CARSTEN HOMBURG - A Note on optimal cost Driver Selection in ABC- university of Mannheim - Management Accounting Research, Vol.12, No 2, 2001
D. MECIMORE AND A.T.BELL- Activity Based Costing - Managment Accounting - Jan 1995
Don R.HANSEN - MARYANNE M. MOWEN- Cost managment oklahoma state university - 2003
HOHN L.DALY - Activity Based Pricing - AB.Pricing for competitive advantag - 2001.
ROBERT S. KAPLAN - STEVEN R. ANDERSON - Time Driven Activity Based Costing - Harvard Business School - 2005
SANDRA COHEN - GEORGE VENIERIS - EFROSINI KALMENAKI - ABC: Adopters, Supporters, Deniers and Unawares - Athens University of Economics and Business - Department of Accounting and Finance
TROND BJORNENAK - Diffusion and Accounting: the Case of ABC in Norway - Norwegian School of Economics & Business Administration - Managment Accounting Research, Vol 8, No 1, March 1997
G. NARAYANAN - Harvard Business School - RATNA G. SARKAR - Harvard University - General Management unit - ABC at In steel Industries - July 1999
پروژه بررسی امکان بکارگیری سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت (ABC) در صنایع آلومینیوم. doc