دانلود مقاله آنزیم

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله آنزیم دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مهمترین گروه از پروتئینها هستند که انجام واکنشهای بیوشیمیایی و سرعت بخشیدن به آنها را بر عهده دارند و به همین دلیل این ترکیبات کاتالیزگرهای زیستی نامیده می‌شوند که به عنوان کاتالیزگرهای یاخته‌ای نیز معروفند.
مقدمه
آنزیمها ترکیباتی هستند که می‌توانند سرعت واکنش را تا حدود 107 برابر افزایش دهند. آنزیم مانند یک کاتالیزگر غیر آلی میزان واکنش را با پایین آوردن انرژی فعال سازی واکنش لازم برای انجام واکنش تسریع می‌کند و برخلاف آن انرژی فعال سازی را با جایرگزین کردن یک سد انرژی فعال سازی بزرگ با یک سد انرژی سازی کوچک پایین می‌آورد. انجام سریع یک واکنش در موقعیت آزمایشگاهی به شرایط ویژه‌ای مانند دما و فشار بالا نیاز دارد. لذا باید در یاخته که شرایط محیطی در آن کاملا ثابت است و انجام چنین واکنشهایی بسیار کند است، مکانیسمی دقیق وجود داشته باشد. این عمل بوسیله آنزیمها صورت می‌گیرد.

کاتالیزورها در واکنشها بدون تغییر می‌مانند، ولی آنزیمها مانند سایر پروتئین‌ها تحت شرایط مختلف پایدار نمی‌مانند. این مواد در اثر حرارت بالا و اسیدها و قلیاها تغییر می‌کنند. کاتالیزورها تاثیری در تعادل واکنش برگشت پذیر ندارند، بلکه فقط سرعت واکنش را زدیاد می‌کنند تا به تعادل برسند. آنزیم‌ها با کاهش انرژی فعال سازی (activation) سرعت واکنش شیمیایی را افزایش می‌دهند.

آنزیمها مولکولهای پروتئینی هستند که دارای یک یا چند محل نفوذ سطحی (جایگاههای فعال) هستند که سوبسترا یعنی ماده‌ای که آنزیم بر آن اثر می‌کند، به این نواحی متصل می‌شود. تحت تاثیر آنزیمها ، سوبسترا تغییر می‌کند و به یک یا تعدادی محصول تبدیل می‌شود.

تاریخچه
کشف آنزیمها در واقع به پژوهشهای وسیع پاپن و پرسوز وابسته بود. آنان در سال 1833 موفق شدند از جو سبز شده ترکیبی را به نام مالت کشف کنند که نشاسته را به قند مبدل می‌ساخت و این ترکیب را دیاستاز نامیدند که امروزه به نام آنزیم آمیلاز معروف است. چند سال بعد شوان برای نخستین بار آنزیم پپسین را که موجب گوارش گوشت می‌شد، کشف کرد و همین طور ادامه پیدا کرد اما وکونه نخستین کسی بود که آنزیم را بجای دیاستاز بکار برد.
سیر تحولی و رشد
• بیشتر تاریخ بیوشیمی ، تاریخ تحقیق آنزیمی است. کاتالیز بیولوژیکی برای اولین بار در اواخر قرن 18 طی مطالعات انجام شده بر روی هضم گوشت توسط ترشحات معده انجام شد. بعد بوسیله تبدیل نشاسته به قندهای ساده توسط بزاق ادامه یافت. « لویی پاستور » گفت که تخمیر قند به الکل توسط مخمر بوسیله خمیر مایه کاتالیز می‌شود.
• بعد از پاستور ، « ادوارد بوخنر » ثابت کرد که تخمیر توسط مولکولهایی تسریع می‌گردد که بعد از جدا شدن از سلولها ، همچنان فعالیت خود را ادامه می‌دهند. « فردریک کوهن » این مولکولها را "آنزیم" نامید.
• جداسازی و کریستالیزه کردن آنزیم « اوره آز » در سال 1926 توسط « جیمز سامند » منجر به رفع موانع در مطالعات اولیه آنزیم شناسی گردید.
ساختار آنزیمها
آنزیمها ماهیتی پروتئینی دارند و ساختار بعضی ساده یعنی از یک زنجیره پلی پپتیدی ساخته شده‌اند و بعضی الیگومر هستند. ساختار بعضی از آنزیمها منحصرا از واحدهای اسید آمینه تشکیل یافته اما برخی دیگر برای فعالیت خود نیاز به ترکیبات غیر پروتئینی دارند که به نام گروه پروستتیک معروف است و این گروه می‌تواند یک فلز یا یک کو آنزیم باشد و با آنزیم اتصال محکمی را برقرار می‌کنند. بخش پروتئینی آنزیم (بدون گروه پروستتیک) آپوآنزیم نام دارد و مجموع آنزیم فعال از نظر کاتالیزوری و کوفاکتور مربوطه هولوآنزیم نام دارد.
طبقه بندی آنزیمها
آنزیمها را از نظر فعالیت کاتالیزی به شش گروه اصلی تقسیم می‌کنند.
• اکسید و ردوکتازها :
• واکنشهای اکسید و احیا (اکسایش – کاهش) را کاتالیز می‌کند (دهیدروژناز).
• ترانسفرازها : انتقال عوامل ویژه‌ای مانند آمین ، فسفات و غیره را از مولکولی به مولکول دیگر به عهده دارند و مانند آمینو ترانسفرازها که در انتقال گروه آمین فعال هستند.
• هیدرولازها : واکنشهای آبکانتی را کاتالیز می‌کنند. مانند پپتیدازها که موجب شکسته شدن پیوند پپتیدی می‌شوند.
• لیازها : موجب برداشت گروه ویژه‌ای از مولکول می‌شوند. مانند دکربوکسیلازها که برداشت دی‌اکسید کربن را برعهده دارند.
• ایزومرازها : واکنشهای تشکیل ایزومری را کاتالیز می‌کنند. مانند راسه ماز که از L- آلانین ترکیب ایزومریD- آلانین را می‌سازد.
• لیگازها : آنزیمهایی هستند که باعث اتصال دو مولکول به یکدیگر و ایجاد پیوند کووالانسی بین آنها می‌شوند. مانند استیل کوآنزیم A سنتتاز که موجب سنتز استیل کوآنزیم A می‌گردد.

طرز کار آنزیمها
از ویژگیهای مهم آنزیمها این است که پس از انجام هر واکنش و در پایان آن سالم و دست نخورده باقی می‌مانند و می‌توانند واکنش بعدی را کاتالیز کنند. در یک واکنش ساده ابتدا آنزیم (E) با ماده اولیه یا سوبسترا (S) ترکیب می‌شود و کمپلکس آنزیم – سوبسترا می‌دهد در مرحله بعدی با انجام واکنش ، فراورده یا محصول (P) ایجاد می‌شود و آنزیم رها می‌گردد.
P+E←→ES←→S+E

هر آنزیم بر سوبسترای ویژه خود اثر کرده و فرآورده ویژه‌ای را تولید می‌کند. به این منظور هر آنزیم ساختار سه بعدی ویژه خود را دارا است که آن را برای انجام فعالیت کاتالیزی مناسب می‌سازد و بخشی از آنزیم که با سوبسترا بند و بست می‌یابد، جایگاه فعال نام دارد و در مورد اتصال آنزیم به سوبسترا الگوهایی ارائه شده‌اند که مدل کوشلند که الگوی القایی نام دارد و حالت دست در دستکش را دارد، نشان می‌دهد. بطوری که محل اتصال حالت انعطاف پذیری دارد.
عوامل بازدارنده
بعضی از ترکیبات می‌توانند با آنزیم – سوبسترا ترکیب و فعالیت سوبسترا ایجاد فرآورده اختصاصی سوبسترای آن را تحت تاثیر قرار دهند و در صورتیکه این ترکیبات موجب تشکیل نشدن فراورده شوند، به نام بازدارنده‌های آنزیمی نامیده می‌شوند که به سه نوع زیر موجودند.
1. بازدارنده‌های رقابتی.
2. بازدارنده‌های نارقابتی.
3. بازدارنده‌های بی‌رقابتی.
پروآنزیم یا زیموژن
برخی از آنزیمها ، ابتدا به صورت پروآنزیم یا زیموژن یا آنزیم غیر فعال در سلول ساخته می‌شوند و برای شرکت در واکنش و پدیدار شدن خاصیت کاتالیزوری آنها ، باید بوسیله ماده دیگر به صورت فعال درآیند.
عمل متقابل آنزیم و سوبسترا
اگر چه می‌توان آنزیم و سوبسترا را همانند قفل و کلید تصور کرد، اما این بدان معنی نیست که جایگاه فعال آنزیم ساختمانی سفت و غیر قابل انعطاف است. در بعضی از آنزیمها ، جایگاه فعال فقط بعد از اینکه ماده زمینه به آن متصل شد، دقیقا مکمل سوبسترا می‌شود. این پدیده تناسب القایی نام دارد.
عمل اختصاصی آنزیمها
برخلاف کاتالیزورهای غیر آلی ، فعالیت آنزیم اختصاصی است، یعنی هر آنزیم می‌تواند بر سوبسترای مشخص اثر کند. در عین حال درجات مختلفی از تخصص وجود دارد. علت اختصاصی بودن آنزیمها را باید در ساختار فضایی آن جستجو کرد. بعضی از آنزیمها می‌توانند نه تنها بر روی یک سوبسترای معین اثر کنند، بلکه قادرند بر روی تمام موادی که دارای یک عامل شیمیایی هستند، موثر باشند. در این صورت کلیدی را که مثال زدیم می‌توان به شاه کلیدی تشبیه کرد که قادر است تمام قفل درهای یک راهرو را باز کند.
نامگذاری آنزیمها
در گذشته اسامی آنزیمها بر پایه تخصص آنها یا توان عملشان بر روی یک ماده خاص انتخاب می‌شد. آنزیمهایی که پلی پپتیدها را به قطعات کوچکتری از زنجیرههای پپتیدی یا به اسیدهای آمینه تجزیه می‌کنند، بطور کلی پروتئینازها ، نامیده می‌شوند و ... .

در حال حاضر نامگذاری جدید آنزیمها بطور رسمی بر بنای پیشنهادات کنفرانسهای بین‌المللی بیوشیمی صورت می‌گیرد. در تقسیم‌بندی جدید آنزیمها را بر حسب واکنشهای شیمیایی که رهبری می‌کنند، به 6 گروه تقسم بندی می‌کنند: اکسیدو ردوکتازها - ترانسفرازها - هیدرولازها - لیازها - ایزومرآزها و لیگازها.
چشم انداز بحث
مطالعه آنزیمها دارای اهمیت عملی بی‌اندازه است. بسیاری از بیماریها بخصوص ناهنجاریهای ژنتیکی ارثی ممکن است به علت عبور یا عدم وجود یک یا چند آنزیم باشد. در مورد حالات دیگر بیماری علت ممکن است افزایش فعالیت یک آنزیم باشد. اندازه‌گیری فعالیت آنزیمها در پلاسما ، گویچه‌های قرمز خون یا نمونه‌های بافتی در تشخیص بعضی از بیماریها دارای اهمیت است. بسیاری از داروها اثر خود را از طریق انجام واکنش با آنزیمها اعمال می‌کنند. آنزیمها ابزار عملی مهمی در پزشکی ، صنعت شیمی ، پردازش مواد غذایی و کشاورزی هستند.
روکش کردن آنزیم‌ها
"روکش‌کردن آنزیم‌ها"، یکی از فرآیندهای مهم در صنایع غذایی برای حفظ، افزایش کیفیت و بهبود بسته‌بندی مواد غذایی است، که با پیدایش نانوفناوری، اجرای آن‌ها آسان‌تر شده‌است.
یکی از دغدغه‌های شرکت‌های صنایع غذایی جهان، بهبود کیفیت، نگهداری و بسته‌بندی "مواد غذایی" برای دور تگه داشتن آن‌ها از آسیب باکتری‌ها و آنزیم‌های تخمیرکننده است. مثلا این‌که چگونه می‌توان طول عمر و ماندگاری شیر را افزایش داد؟ (البته شیر خوراکی نه شیر جنگل) یا این‌که چگونه می‌توان از آلوده‌شدن محیط زیست توسط مواد زائد یا پساب‌های کارخانه‌های صنایع غذایی جلوگیری کرد؟ زیرا در آنها آنزیم‌ها و پروتئین‌های فراوانی وجود دارد که با ایجاد محیط مناسب برای رشد باکتری‌ها و انگل‌ها، محیط زیست را آلوده می‌سازند.
فساد مواد غذایی، اغلب به دو روش صورت می‌گیرد: ۱- توسط یک عامل میکروبی خارجی. ۲- توسط آنزیم‌هایی که واکنش‌های تخمیری را سرعت می‌بخشند.
آنزیم‌ها، پروتئین‌هایی هستند که سرعت واکنش‌های شیمیایی را بالا می‌برند، مثلا می‌توانند زمان فاسد‌شدن میوه‌ها را از چند ماه به چند روز کاهش دهند. البته باید به این نکته توجه داشت که می‌توان از آنزیم‌ها برای تولید مواد با ارزش غذایی سود جست ودر فرآیندهای مفیدی مانند "تخمیر نان" و "تخمیر شیر در تولید پنیر" از آن‌ها استفاده کرد. همچنین آنزیم‌هایی به نام "پکتیناز" در صنایع تولید آب‌میوه برای شفاف کردن آن به کار می‌روند.
اگر بتوان به روشی آنزیم‌ها یا باکتری‌ها را از محیط عمل دور کرد، فرآیند فساد مواد غذایی به تأخیر می‌افتد. با تکامل نانوفناوری و شناخت محققین از ذرات ریز و بنیادی مواد و دست بردن در ساختار مواد از طریق ریزترین ذرات آن‌ها، توانایی‌های جدیدی در صنایع مختلف -از جمله صنایع غذایی- به وجود آمده‌است، به عنوان مثال می‌توان به "روکش‌کردن آنزیم‌ها و پروتئین‌ها" اشاره کرد.
با روکش‌کردن آنزیم‌ها، آن ها را از محیط فعالیت دور کرده و مانع از فعالیت آن‌ها می‌شوند. به این ترتیب، فساد مواد غذایی به تأخیر می‌افتد و طول عمر آن ها افزایش می‌یابد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  22  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله آموزش

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله آموزش دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
گامـی نـو:

مااصرار نداریم که شیوه آموزشی جدید ارائه نماییم بلکه شیوه های کلاسیک را اصلاح و بهبود بخشیم. عوض کردن هر سیستم فرق نمی کند آموزشی - مالی- اداری000 هزینه های زیادی مصرف می کند مثل تعدیل نیروی انسانی، هزینه های اداری ـ آموزشی و امکانات جدید و …
ولی اصلاح و بهبود هزینه کمی می برد، بهره وری را افزایش می دهد و ما از حداقل امکانات می توانیم حداکثر استفاده را ببریم.
ما نباید از شیوه های غربی و شرقی به طور مطلق استفاده نماییم بلکه شیوه های تجربه شده مثل ژاپن را به سبک ملی و ایرانی تغییر و تطبیق دهیم و از آن بهره مند شویم.
ما سعی داریم با تلفیق شیوه های آموزشی موجود و بکار بردن مهارتهای زیر:
- مدیریت
- زندگی
- مشاهده
- مشارکت
- محیط
- ارتباط

بعد از هر دوره آموزش کسانی را تربیت کرده باشیم که توانایی کار عملی همراه با مهارتهای نفوذ و ارتباط را به آسانی بکار ببرند.
وظیفه ما نشان دادن راه نو و هدفمند می باشد که بارها بدون برنامه و به تنهایی طی کرده و آن را رها کرده ایم.
ما در این راه نقاط ضعف و قوت را نشان می دهیم و هر شخص با توجه به آموخته های خود باید راه را ادامه دهد تا به نتیجه مطلوب برسیم.
آمـوزش
1- آموزش مستمر ضمنی: این گونه آموزشها در طول عمر به گونه سازمان نیافته در محیط خانواده، محل کار و اجتماع برای شخص تجربه شده و جزء فرهنگ شخص قرار می گیرد و با آن رشد پیدا می کند.

2- آموزش رسمی یا مدرسه ای : یا کلاسیک نظام آموزشی از ابتدایی تا تحصیلات عالی دانشگاهی .

3- آموزش غیر رسمی: هر گونه آموزش و کارآموزی سازمان یافته خارج از نظام مدرسه ای ورسمی اطلاق می شود. آموزش عقیدتی ـ سیاسی، بهداشتی، تعاون و مهارت فنی وحرفه ای بدون توجه به سن وشرایط فردی.

آموزش هشتگانه

در آموزش الگوی تدریس هوش هشتگانه داریم که به شرح هر کدام می پردازیم:

1- هوش لفظی -زبانی: از طریق خواندن، نوشتن، بحث‌، سخنرانی و حافظه بهتر یاد می گیرند.

2- هوش منطقی -ریاضی: از طریق قیاس، اعداد، طرحها، مسأله و نظم بهتر یاد می گیرد.

3- هوش بصری -فضایی : از طریق تصاویر، شکل، تجسم، نقشه، نمودار و رنگ بهتر یاد می گیرند.

4- هوش موسیقیایی -وزن: از طریق قافیه وزن و آهنگ بهتر یاد می گیرند.

5- هوش بدنی -جنبشی: از طریق حرکت، بازی، لمس کردن و بازیگری بهتر یاد می گیرند.

6- هوش برون فردی: از طریق مشارکت در گروه، ارنباط با دیگران و همکاری بهتر یاد می گیرند.

7- هوش درون فردی: برخی دوست دارند در انزوا و تنهایی کار کنند.

8- هوش طبیعت گرا: پدیده های طبیعی و شناخت و تشخیص و طبقه بندی بهتر یاد می گیرند.

استانـدارد آمـوزشـی
کتب و جزوات و متون زیادی درباره روش ها و الگوها و شیوه ها وفنون تدریس نوشته شده است که هر کدام تحت عنوانی به بررسی و بحث در مورد روش های تدریس پرداخته اند . این منابع کمکی در راستای اعتلای کیفیت آموزشی با طرح موضوعات، مدرسین را در ارائه آموزش و اجرای تدریس یاری کرده اند.
قبل از هر آموزش ریاست مجموعه آموزشی با همکاری مسئولین آموزشی برنامه جامعی را باید فراهم آورند. برنامه ریزی آموزشی به معنای فرآیند اتخاذ مجموعه از تصمیمات برای انجام اقدامات مربوط به امور آموزشی در آینده می باشد.
برنامه ریزی آموزشی به مفهوم جدید برای اولین بار درکشور شوروی در سال 1923 مورد استفاده قرار گرفت. هدف برنامه ریزی آموزشی فراهم ساختن فرصتهای یادگیری هر چه بیشتر برای گروه های واجب التعلیم و علاقه مند به یادگیری از یک سو وتربیت نیروی کار ماهر مورد نیاز توسعه اقتصادی کشور بوده است.
با شدت پیدا کردن توسعه و فناوری اطلاعات در حال تغییر و تحول بودن جامعه و رویارویی با بحران ها وچالش ها و به وجود آمدن موجهای جدید ما باید خود را آماده کنیم تغییرات را پذیرا باشیم و بهترین استفاده را از آن ببریم.
بعد از بیست سال تجربه نظام اموزشی و نسلی که از این مدیریت آموزشی موجود به جامعه بازگشت نموده اند بدون هیچ گونه تخصص و کارآئی همگان صف کشیده در جلو مراکز کاریابی و اداره کار وپشت دربهای بسته کارخانجات و ادارات منتظر هستند که آیا در کار پذیرفته خواهند شد یا نه؟
مسئولین مؤسسات کسانی را از بین انبوه شرکت کنندگان انتخاب می کنند که بهترین شرایط و تخصص ها را داشته باشند البته با تجربه کاری چند ساله و حالا مسئولین آموزشی به فکر چاره افتاده و آموز شهای عملی و کارگاهی را مکمل آموزش های تئوریک نموده اند. و بعد از این کنکاش شاخه کار و دانش و رشته های کاربردی راتوسعه داده اند.

مهارتهای فنی ومفهومی وانسانی
فنی: توان کار برد دانش و روش فنون و تجهیزات ، تجربه و آموزش.

مفهومی: توانایی شناخت پیچیدگیهای سازمان وعملیات یک واحد مشخص چگونه با گردش کار کل سازمان تناسبی برازنده پیدا می کند. هدف سازمان خود را با کل مناسب نماییم.

انسانی: توان و قضاوت لازم برای کار با مردم بوسیله مردم .

انگیزش، ارتباط رهبری، قدرت ونظارت خشنودی.

انگیزش:

1- افراد باید به گونه ای جذب شوند که نه تنها به سازمان بپیوندند بلکه در آن سهیم شوند.
2- کاری که انجام می دهند واستخدام می شوند با دلبستگی و وابستگی به سازمان انجام می دهند.

عوامل گوناگون موثر در فرآیند انگیزش:

ویژگیهای فردی:

1- وابستگی ها وعلاقه ها.
2- نگرش ها ونمونه ها را.
الف ـ درباره خود.
ب ـ درباره شغل.
ج ـ درباره جنبه های وضعیت کاری.

3- نیازها ونمونه ها را.
الف ـ امنیت.
ب ـ اجتماعی.
ج ـ کسب موفقیت.

ویژگی های شغلی:

الف ـ انواع مشوقهای درونی را.
ب ـ درجه اختیار در کار.
ج ـ مقدار باز خورد و عملکرد مستقیم.
د ـ درجه گوناگونی وظایف.

همگامـی ایـران با تحولات جهانـی:

با توجه به این واقعیت که تا سال 1400 تشکیل دهکده جهانی به واقعیت می پیوندد, ایران نیز متاثر از این جهانی شدن صنعت و اقتصاد باید به طور طبیعی عواملی را که در تحولات اقتصادی و اجتماعی جهانی شدن وجود دارد در برنامه های آموزشی خود منظور نماید. از آنجا که نظام آموزشی باشد در خدمت توسعه اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی کشور باشد, لذا ساز و کاری باید ایجاد شود که از آن طریق بتوان ارتباط مستقیمی بین توسعه اقتصادی, اجتماعی و توسعه آموزشی برقرار کرد. از طرفی با توجه به اینکه نظام حکومتی ما جمهوری اسلامی است و بسیاری از تعالیم عالیه اسلامی نقش موثری در تعالی بشری دارند, لذا در طرح نظام آینده آموزشی باید از رهنمودهای تعالیم عالیه اسلامی استفاده شود. همچنین به منظور دست یافتن به آرمانهای جمهوری اسلامی و با در نظر گرفتن تحولات اجتناب ناپذیر ویژه در بخش فنی و حرفه ای که نقش موثرتری در حل معضل بیکاری و توسعه اقتصادی دارد, تعیین گردد. مبنای برنامه بیست و پنج ساله اقتصادی, اجتماعی, فرهنگی, سیاسی جمهوری اسلامی ایران بر پایه توسعه نیروی انسانی, طی برنامه 25 ساله (1400-1376) تدوین گردید که با توجه به اهمیت هر یک از بخشهای آن, همکاری هماهنگ و منسجمی از سوی بخشهای مختلف کشور ضروری می باشد.
در ادامه به گونه ای موجز به هدفهای کیفی که باید در توسعه آموزش های فنی و حرفه ای همواره مدنظر باشد و نیز به استراتژی ها و راهبردهای لازم در این بخش اشاره می شود:
پرورش جنبه های فرهنگی, رفتاری, مهارتی در هنرجویان بر اساس ملاکهای اسلامی و نیازهای برنامه توسعه اقتصادی و اجتماعی تا سال 1400.
- ایجاد فرصتهای مساوی برای کلیه افراد جامعه در دسترسی به آموزش های فنی و حرفه ای در زمینه های موردنیاز فردی و جامعه.
- افزایش کارایی درونی و بیرونی آموزش های فنی و حرفه ای افزایش مشارکت و نظارت مردم در توسعه آموزش های فنی و حرفه ای و ارتقای آموزش های فنی و حرفه ای.
- اشاعه دانش فنی و گسترش آموزش های فنی و حرفه ای رسمی و غیررسمی در قالب یک نظام سازمان یافته.
- افزایش نسبت کارکنان فنی و تخصصی جامعه و اصلاح ساختار هرم شغلی تخصصی جمعیت شاغل کشور.
- انطباق برنامه های درسی و محتوای آموزش ها با نیازهای جامعه و مقتضیات ناشی از توسعه علوم و تکنولوژی.
- بهبود شاخصهای کیفی و کمی آموزشی در کلیه سطوح.
- مدرنیزه کردن آموزش های فنی و حرفه ای بر اساس توسعه اقتصادی, اجتماعی.
- تدارک لازم جهت اجرای دقیق نظام آموزش متوسطه.
کارگر یک مهارته کسی است که می تواند مهارتش را در ارتباط با دانش فنی با دقت و صحت بیشتری بروز دهد و کارگر چندمهارته کسی است که مهارتهایی را با دقت و صحت در چندین کار مرتبط به هم همراه با دانش فنی موردنظر داشته باشد.
- اجرای تناسب آموزش فنی و حرفه ای در راستای نیازهای توسعه کشور.
- افزایش سهم زنان در آموزش های فنی و حرفه ای.
- نزدیک نمودن بخش آموزش به بازار کار.

استراتـژی و راهبردهـا:

1- اخذ عوارض آموزشی در تجارب و صنعت به منظور افزایش کمک به آموزش های فنی و حرفه ای.
2- ارائه دوره های آموزشی برای ارتقای دانش معلمان فنی و حرفه ای با توجه به آموزش های نو.
3- یکی نمودن ارزش آموزش غیررسمی و رسمی آموزش های فنی و حرفه ای از طریق کنترل و یکسان نمودن محتوای دروس برنامه.
4- ارائه انعطاف پذیر آموزش های فنی و حرفه ای و روشهای آزاد یادگیری آموزش های فنی و حرفه ای که می تواند به ارتقای یادگیری کمک نماید.
5- ارائه دوره های آموزشی نوین در زمینه مشاوره شغلی و تحصیلی مدارس فنی و حرفه ای.
6- ایجاد مراکز مشاوره شغلی.
7- افزایش تعداد مشاوران شغلی و تحصیلی.
8- استفاده از نرم افزار کامپیوتری به منظور توسعه آموزش.
9- تاکید بر آموزش های زبان خارجه به منظور استفاده بهینه از اطلاعات و یافته ها.
10- کم کردن حجم دوره های آموزشی رسمی- غیررسمی از طریق تلفیق آموزش با نیازهای صنعتی.
11- تجدید ساختار استانداردهای آموزشی.
12- آموزش مربیان و مدرسان آموزش های فنی و حرفه ای در رشته های مربوط به تکنولوژی جدید.
13- توسعه و بهبود سطح زیر ساخت های (فضاهای) آموزشی.
14- انتقال تکنولوژی مناسب در راستای توسعه مناطق روستایی.
15- توسعه سیستمهای اطلاعاتی.
16- تربیت نیروی انسانی در سطح مهارتی و سطوح میانی مدیریتی.
17- استفاده از سیستم آموزشی چند رسانه ای با نرم افزارهای کامپیوتری.
18- استفاده از شبکه به منزله ابزاری جهت تامین نیازهای مربوط به مواد درسی مناسب و کافی.
19- آموزش نیروی انسانی در زمینه های مشخص مهارتی جهت تامین نیازهای بنیادی.
استفاده از روش های کاربردی در آموزش های فنی و حرفه ای و تخصصی
روش های آموزشی, بخشی از تکنولوژی آموزشی را تشکیل می دهد و از آنها می توان به عنوان ابزار تسهیل کننده برای یادگیری و تغییر در نگرش ها, بینش ها و ارزش های از پیش تعیین شده استفاده بهینه کرد.
روش های آموزشی در تعامل عوامل موثر در امر آموزش, زمانی می تواند موثر باشد که اجزای آن یعنی یاد دهندگان, یادگیران, موضوع یادگیری, زمان و مکان یادگیری و منابع مالی, فیزیکی و انسانی برای یادگیری در ارتباط متقابل باشند.
روش های آموزشی در جدول ها و نمودارها نشان داده شده اند؛ هر یک از آنها می تواند در ایجاد توانایی ها و مهارتهای شغلی مدیران و کارکنان مفید و سازنده باشد. نقش مربی, مدرس, و استاد در بهره گیری از این روش ها در برنامه های آموزشی به منظور مشارکت, همفکری, برخورد اندیشه و تفکر مدیران و کارکنان موجب می شود انگیزه فراگیری و مشارکت برای بحث در فراگیری به وجود آید.
استفاده از روش های آموزشی در برنامه های آموزشی حرفه ای و تخصصی از طریق مربیان, مدرسان, و استادان در راستای تحقق هدف های آموزشی و ایجاد مهارتهای ادراکی رفتاری و فنی می تواند رشد و پرورش ذهنی, فکری, عاطفی و روحی مناسب را در فراگیران تغییر دهد و در آنها تحول ایجاد کند.

روش چیست؟
روش در برگیرنده معانی و مفاهیم خاصی است که در فعالیت های اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی, متناسب با هدف ها, ویژگی ها, و شرایط خاص هر یک از بخش های مذکور کاربرد دارد و از شیوه های خاص خود بهره می جویند به طوری که در مسائل اداری و آموزشی نیز برای تحقق بخشیدن به هدف های کلی و یا جزئی از شیوه های مختلف استفاده می شود و جریان کار را ساده, سریع, و کیفی می کند.
مثلاً در امور دفتری و بایگانی در خصوص جریان نامه های وارده و صادره, ثبت و نگهداری آنها, امروزه به لحاظ ضرورت و اهمیت, روش های مکانیزه (رایانه ای) جایگزین روش های دستی گذشته شده است و همچنین در مورد روش هایی که در تنظیم اسناد مالی به کار گرفته می شد. امروزه نرم افزارهای مالی به کمک مدیران مالی آمده اند و روند کار مالی را در زمینه های درآمد و هزینه تسهیل کرده اند ضمن آنکه اطمینان, دقت, و صحت جریان کار را نیز به وجود آورده اند. در مورد فعالیتهای دیگر در سازمان های دولتی و غیردولتی, امور پستی, حمل و نقل, گمرکی, تولید و فروش و سایر خدمات در سازمان های مربوط, روش های جدید رایج شده است و تغییرات زیادی را در بهبود کیفیت کالا و خدمات به وجود آورده است. نمونه این نوع تغییر و تحولات و جا به جایی روش ها در سطح سازمان های منطقه ای, ملی, و فراملی زیاد است.
امروزه مورد پژوهان و محققان همواره در تلاش هستند تا شیوه هایی را کشف کنند که در جهت ساده و کیفی کردن امور در بخش های مربوط به سازمان خود بتوانند از اختراعات, ابداعات, و نوآوری های به دست آمده استفاده کنند و در معرض نمایش و استفاده عموم بگذارند.
متاسفانه بخش آموزش در ایران از این مقوله جدا مانده زیرا برخی از مدرسان و استادان با شیوه های قدیمی و گذشته در کلاس ها به صورت یکسویه عادت کرده اند و یافته های علمی و ذهنی خود را با استفاده از شیوه ها و روش های معمول سخنرانی به فراگیران منتقل می کنند آنان مایل نیستند به هیچ وجه خود را با آخرین روش های آموزش کاربردی و عملی تجهیز کنند و از تکنولوژی روز آموزشی در ارائه مطالب درسی حداکثر استفاده مطلوب را ببرند.
تکنولوژی عصر حاضر زمینه های یادگیری را ساده کرده, توانایی مدرسان را در برقراری ارتباط با فراگیران و تعامل فکری بین آنان بالا برده است. استفاده از روش های گروهی, روح همدلی, همیاری و مشارکت را در تعلیم و تعلم به وجود آورده است و در افزایش قدرت تصمیم گیری و تجزیه و تحلیل مسائل سازمانی فراگیران را توانمند ساخته است.
دانشمندان و متخصصان کشورهای پیشرفته از روش ها و شیوه های آموزشی در مسائل و موضوع های مختلف درسی برای تحقق بخشیدن به هدف یا هدف های مختلف به صورت کاربردی و عملی استفاده می کنند.
نگارنده در این نوشته بیشتر سعی کرده است در جهت شفاف کردن و تبیین واژه روش و چگونگی استفاده از آن در آموزش برای مسئولان آموزشی و مدرسان نکات چندی را توضیح دهد تا درک مشترکی بین مسئولان آموزشی و مدرسان دوره های کاربردی به وجود آید.

واژه روش در نوشته های ادبی, تاریخی, اداری و آموزشی در برگیرنده مفاهیم و معانی زیر است:

- اسلوب, طریقه, و سبک؛
- رویه و راه های فراگیری دانش ها و مهارتها؛
- طرز انجام یک فعالیت؛
- نشان دادن گام به گام فعالیت؛
- راه های ایجاد نظم و ترتیب خاص در تفکر؛
- گاهی از کلمه تکنیک به عنوان فن نیز استفاده می شود؛
- د انگلیسی در برابر لغت "متد" آمده است.
- روش عبارت است از چگونگی مراحل انجام کار که به تدریج راه را به سوی حقایق پیچیده و دشوار هموار می سازد و فعالیتی است که شرایط و موجبات یادگیری را در فرآیند آموزش ساده می کند.
به عبارت دیگر, روش های آموزشی راه ها و شیوه هایی هستند که کاربرد آنها موجب تغییرات رفتاری در فراگیران می شود.

مراحل یادگیـری در نظام آمـوزش های کاربـردی
از آنجا که نقش آموزش تغییر و تحول, رشد, و پرورش فراگیران با هر ویژگی تحصیلی, تجربی, سنی و موقعیت شغلی و سازمانی است. نیازهای شناختی (دانش), مهارتی, و عاطفی و ارزشی (بینش) متفاوت اند و مراحل یادگیری آنان با چگونگی استفاده از روش های آموزشی نیز متفاوت است. حیطه های یادگیری در آموزش بزرگسالان عبات است از:

قلمـرو شناخت -دانش:

تاکید بر هدف هایی دارد که نتایج عقلانی آن افزایش معلومات- آگاهی, فهم و اطلاعات و توانایی تفکر و اندیشیدن است و در واقع آنچه که به قوای ذهنی مربوط می شود. تغییر در دانش فراگیران روش های آموزشی خاصی را می طلبد که در فرآیند یادگیری به صورت جزء مشخص می شود.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  28  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله چوب

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله چوب دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

منابع و مأخذ
مصالح شناسی ، مترجم و گرد آوردنده : سیاوش کباری
مصالح ساختمانی ، مترجم و گرد آوردنده : احمد حامی
سایت اینترنتی www. architectuere. com

مقدمه و و تاریخچه
پیش از بکار گیری مواد معدنی یا مصالح صنعتی چون آهنم آجر و سرامیک در سازه های معماری یا عمرانی ، چوب یکی از اصلی ترین و قدیمی ترین مصالح در دسترس بوده است انسان اولیه طرز شکل دادن به چوب را برای تهیه ابزار گوناگون فرا گرفت ابزار وسائل چوبی اولیه و حتی ساختمانها و تزئینات چوبی ادوار ماقبل تاریخ و اعصار مختف تاریخ ، نمایانگر اهمیت چنان ماده ای است که قبل از فلز و همزمان با مصرف سنگ به اختیار بشر درآمده و از آن در راههای مختلفی چون ابزار و وسائل زندگی سلاح ، ساختمان استفاده کرده است ( تصویر شماره 1)
از ساختمان های روستایی گرفته تا ساختمانهای چند طبقه شعری ، پل ها و کوشک ها از چوب ساخته میشدند که بسیاری از آنها در ایران یا کشورهای دیگر به عنوان میراث فرهنگی شناخته میشوند . قدمت ساختمانهای چوبی بدون شک بایستی به عصر نوسنگی برسد نزدیک به 6000 سال پیش ،‌معماران ایرانی برای گرمی بخشیدن به خانه های مسکونی ،‌کاخ ها و ابنیه ،‌به طور گسترده از چوب استنفاده میکردند پولی بیوس ، از نخستین تاریخ نگاران جهان ، کاخ باستانی همدان ( هگمتانه ) را که در زمان مادها بنا شده بود چنین توصیف کرده است :
‍‍«بیشتر این کاخ از چوب سدر و سرو ساخته شده بود . ستون های چوبی آن را با ورق های نقره و زر پوشانیده بودند »
در تخت جمشید ا زچوب های بلوط ، گردو و سرو استفاده شده است . به طور کلی تیر و ستون های چوبی از ویژگی های معماری باستانی ایران است و در مراحل مختلف و سبک های معماری گوناگون ایرانی ، چوب از ارکان اصلی بوده است . از نشانه های زنده ساختمان های چوبی میتوان از چهل ستون ، عالی قاپو ، مسجد بناب در حومه مراغه که مربوط به دوره میانی معماری کشورمان است نام برد .
اما پس از مدتی کاربرد چوب بدانگونه که شایسته است تا از ارکان اصلی ساختمانها باشد ، فراموش شده است . با این حال هنوز چوب یکی از مهم ترین عناصر کارا و نقش آفرین در مسائل معماری و هنری میباشد .
چوب برخلاف سایر مصالح ساختمانی پس از گل به خاطر خاصیت شکل پذیری فراوان و طبیعی بودنش با روحیه انسان سازگار و از مطلوبیت ویژه ای برخوردار است .
فرانک لویداریت در مورد چوب میگوید :
« چوب صمیمیترین و انسانی ترین مصالح است . انسان عاشق پیوند با آن است دوست دارد آن را لمس کند ودیدن آن را خوش میدارد .»
جوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی دارای چند خاصیت با ارزش است :
مقاومت نسبی بالا ، مقدار چگالی کم ، رسانایی کم و مناسب برای کارهای ماشینی . در عین حال چوب چندین نقطه ضعف نیز دارد در مقطع عر ضی دارای خواص متفاوت از جهات مختلف میباشد رطوبت موجود در چوب و قابلیت ها و خواص متغیری در چوب ایجاد میکند همچنین چوب دارای قابلیت پوسیدن و اشتعال میباشد البته تکنولوژی پیشرفته روند تهیه چوب مقدار زیادی از این نقایص را برطرف کرده است .
ساختار درخت
درخت از تنه ، اجزای بالایی ( شاخته ، برگ و ... ) ریشه ها تشکیل شده است ریشه های درخت با فرورفتن در خاک ، رطوبت و مواد معدنی موجود در انرژی ر ا جذب میکنند و به تنه میرساند ، تنه درخت هم شاخه ها و قسمت های بالایی را تقویت و تغذیه میکند و امکان رساندن آب و شیره درختی از ریشه به برگ ها از میان شاخه ها و بالعکس را فراهم میکند ساختار چوب که بوسیله چشم غیر مسلح یا یک ذره بین کوچک دیده میشود ساختار قابل رؤیت و قسمت های که فقط با یک ذره بین قوی بزرگ و اضح آشکار است ساختار ذره بینی نامیده میشوند .
ساختار قابل رؤیت :
ساختار قابل رؤ یت چوب را میتوان با برش تنه از سه جهتی که در تصویر شماره (3و 4 ) نشان داده شده است مشاهده کرد .
پوست درخت در برابر ضربات و ضایعات مکانیکی از چوب محافظت میکند . این قسمت از یک لایه بیرونی ( لبه ) و یک لایه داخلی ( آبکش ) تشکیل شده است .
لیف درختی ( آبکش ) ،‌یک لایه نازک داخلی پوست است و هدف آن انتقال شیره درخت به شاخه ها و ذخیره آنهاست .
لایه زاینده ( کامبیوم ) ، یک لایه باریک از بافت زنده میباشد که در کنار لیف درختی قرار گرفته است در لایه زاینده ( کامبیوم ) سلو ل های چوب رشد میکنند در بهار لایه زاینده متشکل از سلولوهای پهن با غشای نازک است در این فصل وجود آب فراوان و خاک سرشار از مواد غذایی موجب میشود که سلولهایی که در بهار و اوائل تابستان به وجود می آیند بافتی متخلخل و پر از خلل و فرج بسازند که چوب بهاره را تشکیل میدهند به همین دلیل است که این قسمت دارای رنگ روشنی میباشد در طول تابستان ، درخت با گسترش ریشه ها و برگ هایش ، سلولهای زاینده را افزایش میدهد چوبی که در اواخر تابستان و پاییز رشد میکند و شکل میگیرد « چوب پاییزه » نام دارد. چوب پاییزه سخت تر ، مقاوم تر ، دارای وزن حجمی بیشتری از چوب بهاره میباشد هرچه میزان رشد چوب در پاییز بیشتر باشد تاب و مقاومت آن نیز افزایش می یابد لایه هایی که در فصل های رشد شکل میگیرند حلقه های سالیانه نام د ارد در بعضی گونه ها مانند بلوط فاصله بین حلقه های سالیانه در محل برش مقطعی ( عرضی) تنه قابل مشاهده است پهنای حلقه های سالیانه که بستگی به شرایطرشد دارد در خواص چوب موثر است هرچه حلقه سالیانه ضخیم تر باشد چوب مستحکم تر است .
چوب ، یک لایه ضخیم است که در کنار سلولهای زاینده که متشکل از تعدادی حلقه های باریک هم مرکز میباشند قرار دادر در درخت در حال رشد چوب عموماً از سلولهای زنده تشکیل شده است چوب محکم ترین و مقاوم ترین قسمت تنه برای کارهای ساختمانی است در جهت برش های افقی ، شیره درخت از پوست درخت از میان نسوج شعاعی عبور میکند و به چوب میرسد نقش نسوج شعاعی در مقاومت چوب بسیار مهم است در واقع این نسوج مانند بست هایی هستند که الیاف چوب را به همدیگر محکم میکنند و نگاه میداند از خم شدن و از هم گسیختگی رشته ها میکاهند .
به مرور زمان در اطراف مغز چوب ، بافتی از سلولهای مرده تشکیل میگردد که چوب پیر نام دارد این قسمت معمولاً از چوب جوانی که آن را احاطه کرده است محکم تر میباشد و حاوی مقادیری رنگ و مواد قلیایی است البته درختان مختلف از این نقطه نظر متفاوت هستند در مقطع عرضی درختانی مثل گردو ، آلبالو نارون ، چوب مرکزی یا چوب پیر دیده میشود چوب جوان معمولاً رنگ روشنی دارد اما چوب پیر تیره تر میباشد .
چوب ها از نقطه نظر بافت به دو دسته تقسیم میشوند :
سخت چوب ها : این دسته شامل چوب درختان پهن برگ میباشد بافت چوب درختان پهن برگ تنها در زمانی که درخت برگ دارد ، رشد میکند رشد ونمو در بهار شروع میشود و به مرور زمان هر چه به پاییز نزدیک میشویم رو به افول میگذارد این رشد تا بهار سال آینده متوقف میگردد لذا حلقه سالیانه این دسته از درختان به صورت یکنواخت از چوب بهاره دارای رنگ روشن به طرف چوب پاییزه تیره رنگ تغییر میکند در ضمن حجم نسوج شعاعی در سخت چوب ها حدود 18 درصد حجم چوب میباشد ، که همین مسأله مقاومت چوب را افزایش میدهد باید دانست که هر چه حلقه سالیانه این نوع چوب ها عریض تر باشد ، تاب و توان این نوع چوب ها عریض تر باشد ، تاب و توان آنها در برابر نیروهای مکانیکی بیشتر خواهد شد ( تصویر شماره 5 )
نام سخت چوب ها به دلیل نوع بافت آنها است و دلیل بر سخت تر بودن کلیه چوب های این د سته نمیباشد برخی از درختان پهن برگ عبارتند از گردو ، انجیر ، بلوط ، چنار، راش ، تبریزی ، سپیدار و افرا از جمله موارد استفاده از این نوع چوب ها ساخت مبلمان ، در و پنجره و نازک کاری در ساختمان میباشد .( جدل شماره 1 )
نرم چوب ها : شامل چوب درختان سوزنی برگ اسن بافت چوب درختان سوزنی برگ در طول سال زمان بیشتری برای روئیدن دارد درخت سوزنی برگ در بهار و تابستان با شدت رشد میکند و سپس تا پایان فصل سرما این رشد و نمو به کندی می گراید و به آرامی ادامه پیدا میکند به این دلیل چوب پاییزه و بهاره در حلقه سالیانه درختان سوزنی برگ به راحتی از یکدیگر تمیز داده میشود و رنگ آنها این مسأ له را مشخص میکند به این ترتیب میتوان از شکل مقطع عرضی ،‌ درختان سوزنی برگ و پهن برگ را از یکدیگر تشخیص داد . مقطع درختان سوزنی برگ ، بسیار ساده و منظم میباشد و میزان حجم نسوج شعاعی 7% حجم چوب را تشکیل میدهد ( تصویر شماره 6 )
برخی از درختان سوزنی برگ عبارتند از : سرو ، کاج و سرخدار . از این نوع چ.ب ها برای تهیه ستون ها ، تیرها ، قالب بندب داربست و مانند اینها استفاده میکنند ( جدول شماره 2 )
خواص چوب
خواص فیزیکی چوب :
وزن مخصوص : به مقدار خلل و فرج میزان رطوبت همراه چوب وابسته است و معمولاً در رطوبت 15% محاسبه میشود چوب سنگین ترا از معمولاً مقاوم تر است ، بار بیشتری را تحمل میکند و با افزایش وزن مخصوص معمولاً خواص مکانیکی چوب افزایش پیدا میکند وزن مخصوص گونه های مختلف متفاوت است ( جدول شماره 3 )
رطوبت چوب : مقدار آبی است که در واحد وزن چوب موجود میباشد رطوبت چوب بر روی خواص فیزیکی چوب اثر زیادی دارد ( توضیحات بیشتر در بخش رطوبت چوب آمده است )
هدایت حرارت در چوب : قابلیت هدایت حرارتی چوب کم است و به این دلیل برای ساختن عایق های حرارتی مناسب است .همچنین موجب میشود که در تیرهای چوبی کلفت با وجود اینککه چوب زود مشتعل مشود قسمت درونی آن تا مدت نسبتاً زیادی از خطر اشتعال در امان بماند هدایت گرمایی چوب در جهت طولی آن دو برابر جهت عرضی و هدایت حرارتی شعاعی بیشتر ار هدایت حرارتی مماسی است با افزایش رطوبت ، هدایت حرارتی چوب افزایش می یابد .
تغییر ابعاد بر اثر حرارت ( انقباض و انبساط ) : ضریب انبساط حرارتی چوب در مقایسه با اثر تغییر رطوبت بر ابعاد آن تقریباً قابل چشم پوشی است ازدیاد حرارت معمولاً حجم را کمی زیاد میکند مقدار رطوبت را کاهش میدهد و باعث کاهش جرم حجمی میشود
ضریب انبساط حرارتی چوب در جهت طولی ( در جهت الیاف چوب ) حدود 18% جهت شعاعی و مماسی است .
گرمای ویژه چوب :‌ گرمای ویژه چوب خیلی زیاد است و وقتی در کنار هدایت حرارتی ناچیز آن قرار میگیرد باعث به وجود آمدن ویژگیهای مناسب در چوب میشود ، برای مثال چوب در برابر خورشید تابش آن برخلاف فلزات سطحش سوزاننده نیشت و در محیط های بسیار سرد یخ نمیزند .
قابلیت سوختن و قدرت انرژی زایی : چوب به علت حرارت مطبوع و شعله های زیبایی که ایجاد میکند برای سوزاندن در بخاریهای دیواری مصرف میشود که از چوب های زائد هم میتوان در این مورد استفاده کرد چوب از نظر سوختن با سایر سوختها در رقابت است و همچنین مواد حاصل از سوخت آن بی خطرند .
انتقال و انتشار صوت :‌چوب به علت قابلیت ارتجاعی قادر به تقویت اصوات میباشد انتشار صوت در چوب در جهات مختلف متفاوت است البته میزان رطوبت و گونه چ.ب نیز موثراست اما به طور کلی سوزنی برگان از لحاظ انتشار صوت و طنین مرغوب تر میباشند و در ساختمان آلات موسیقی سیمدار هم استفاده میشوند .گ
جذب و تخفیف صدا : چوب های سبک اصوات را بهتر جذب میکنند و هرچه سطح چوب نامنظم تر و مرطوبتر باشد خاصیت عایق بودن آن دربرابر صدا بیشتر است .
هدایت الکتریکی :‌میزان هدایت الکتریکی چوب وابسته به درصد رطوبت چوب میباشد و به طور کلی چوب های خشک عایق جریان برق هستند میزان هدایت الکتریکی با وزن مخصوص رابطه محسوسی ندارد ، ولی میزان هدایت الکتریکی در گونه های مختلف متفاوت است مقاومت الکتریکی در جهت موازی با الیاف تقریباً 12 جهت شعاعی و مماسی است .
هم گشیدگی و واکشیدگی : ممکن است تحت تأثیر پدیده های گوناگونی مانند رطوبت باشد و در جهات مختلف متفاوت است بیشترین هم کشیدگی در جهت مماسی است و در ج هت شعاعی 12% تا 13% جهت مماسی است در جهت طولی نیز هم کشیدگی ناچیز است این پدیده قط در حد رطوبت بین صفر تا اشباع است و البته این پدیده با انقباض و انبساط حرارتی تفاوت دارد .
رنگ و بو :‌معمولاً رنگ چوب پیر تیره تر از چوب جوان و همچنین حلقه های پاییزی تیره تر از حلقه ه ای بهاره اند گونه های مختلف رنگ های متنوع و متفاوتی دارند معمولاً چوبهای تیره تر بادوام تر هستند چوبهای سالم بوی مطبوعی دارند و چوبهایی که تحت تأثیر عوامل بیولوژیکی مانند قارچ هستند بد بود میشوند .
خواص مکانیکی چوب :‌
معمولاً مصارف گوناگون چوب به گونه ای است که بایستی چوب پاره ای از نیروها را تحمل کند البته در این خصوص باید برخی از مسائل را در نظر گرفت ، مانند ناهمگن بودن چوب ، مقدار رطوبت ، نوع چوب و محل رویش ،‌پهنی حلقه های سالیانه ، وزن مخصوص ... که باعث تفاوت هایی در این زمینه میشود از نظر خواص مکانیکی میتوان ویژگیهای زیر را برای چوب مورد بررسی قرارداد :
سختی چوب ، در کیفیت کار با آن و نیز مصارفی نظیر پارکت و ... که پیوسته تحت تأثیر سایش هستند مهم است چوب های سست بیشتر مصرف درود گری دارند .
با افزایش جرم حجمی ، چوب سخت تر می شود ولی با افزایش رطوبت ، سختی آن کاهش می یابد .
تاب فشاری ، به خاطر ساختمان ناهمگن چوب در جهات و اندازه های مختلف ، متفاوت است . چوب در جهت الیاف تاب فشاری زیادی دارد ولی بر اثر وارد آوردن نیروی خیلی زیاد تغییر شکل میدهد تا جایی که غدد چوب ها یخشک الیاف آن شروع به گسیختن میکنند در چوب های مرطوب ممکن است به صورت له شدگی باشد و در چوب ها نیمه مرطوب به صورت لغزش الیاف روی هم است .
افزایش رطوبت و جرم حجمی موجب افزایش تاب فشاری چوب میشود افزایش حرارت باعث کاهش تاب فشاری میشود .
در جهت عمود بر الیاف چوب ها تاب کمتری از خود نشان میدهند و به سرعت به حد تغییر شکل دائمی میرسند .
مقاومت خمشی : چوب تحت تاثیر خمش به طور محسوس تغییر شکل میدهد اگر نیروی وارد شده بیش از تاب خمشی باشد باعث از هم گسیختگی الیاف میشود .
تاب ضربه ای : چون چوب مرطوب انعطاف پذیرتر است مقاومت آن در برابر ضربه بیشتر است .
به طور کلی هرچه چوب متخلخل تر باشد تاب ضربه ای آن کمتر است معایب چوب اثر زیادی بر تاب ضربه ای آن دارد .
تاب کششی : چوب در جهت الیاف بیشترین تاب کششی را دارد و گاه تا دو یا سه برابر تاب کششی در جهت عمود بر الیاف است .
به طور کلی چوب های سخت و سنگین تاب کششی بیشتری دارند تغییر رطوبت نیز تأثیر زیادی بر تاب کششی دارد حد تاب کششی در شرایط رطوبت 8 تا 10 % میباشد . معایب چوب اثر زیادی بر تاب کششی دارند و حتی یک گره کوچک بر روی چوب میتواند تاب کششی چوب را به نصف کاهش دهد .
دوام چوب : چوب جسم بادوامی نیست و به وسیله حشرات ، قارچ ها و ... فرسوده میشود .
البته چوب های متراکم تر ، مقاوم ترند و میتوان با روش هایی تراکم چوب را افزایش داد.
خواص شیمیایی :
قسمت اعظم غشای سلولهای چوبی را سلولز تشکیل میدهد و این ماده از نظرصنایع شیمیایی چوب فوق ا لعاده اهمیت دارد .
اثر هوا ، اکسیرژن و آب بر سلولز : هوای خشک در حرارت عادی بر روی سلولز اثر نمی کند ( به همین دلیل پنبه برای لباس و ... به کار میرود حتی در کشور ژاپن از مقوای فشرده برای تهیه مصالح ساختمانی استفاده میشود ) مواد اکسید کننده نیز در صورت رقیق بودن بر روی سلولز اثر ندارند ، ولی چنانجه غلیظ باشند مولکول سلولز را تحت تأثیر شیمیایی قرار میدهند .
اثر حرارت : سلولز درحرارت 150 درجه سانتی گراد تغییر رنگ میدهد و در 300 درجه سانتیگراد تجزیه میشود .
اثر اسیدها : اغلب اسیدهای معدنی و آلی تنها چنانچه غلیظ باشند بر سلولز موثرند .
اثر قلیاها : به طور کلی قلیاها در حالت رقیق بر سلولز اثری ندارد ، ولی سود غلیط بر سلولز اثر میکند و بدینوسیله مواد مختلفی به دست می آید ( که در صنایع تهیه ابریشم مصنوعی کاربرد دارند )
خواص کاربردی :
چوب ماده ای است که در طبیعت به مقدار فراوان یافت میشود و بشر میتواند آن را تولید و تکثیر کند در واقع یکی از مصالحی است که قابل تجدید است و در صورت وجود مدیریت صحیح هیچ وقت تمام نمیشود
در صنایع و موارد گسترده وگوناگونی کاربرد دارد ، مانند کشتی سازی ، هواپیما سازی صنعت حمل ونقل و بسته بندی ، کاغذ سازی ، ابریشک و چرم مصنوعی ، پارچه بافی ، فیلم سازی ، ساخت ابزار موسیقی و ...
چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی در کلیه امور قابل استفاده میباشد و به علت برخورداری از تاب مناسب فشاری و کششی ا زآن علاوه بر مصارف روزمره ، برای ساختن پل ها ، خرپاها و اعضای اق های پوسته ای نیز استفاده میشود .
چوب در تزئینات داخلی و خارجی به عنوان یکی از بهترین و زیباترین مصالح طبیعی به طراحان کمک شایانی میکند .
این مصالح قابلیت شکل پذیری بالایی دراد وبه راحتی میتوان شکل آن را تغییر داد و ا زآن استفاده دیگری کرد .
قطعات چوبی به راحتی به هم چفت میشوند و توسط میخ و پرچ ، چسب یا با اتصالات ساده چوبی ، مانند کام و زبانه ، دم چلچله و ... به همدیگر متصل میشوند .
رطوبت چوب
میزان رطوبت در چوب :
میزان رطوبت در چوب درختان مختلف متفاوت است ایم میزان رطوبت به طول مدتی که چوب بریده شده است و فصل برش و همینطور شرایطی که چ.ب در آن نگاهداری شده است ، بستگی دارد . چون تغییرات میزان رطوبت در چوب باعث تغییر حجم و فرم چوب میشود ، مقاومتهای مکانیکی آن را کاهش میدهد ( به غیر از مقاومت در برابر ضربه که با افزایش رطوبت زیاد میشود ) ضمناً ازدیاد رطوبت در چوب باعث هجوم حشرات و قارچ ها و افزایش رطوبت باعث ازدیاد وزن حجمی چوب میشود ( تصویر شماره 7 )
چوب از نظر میزان رطوبت به چهار دسته ذیل تقسیم بندی میکنند :
چوب دارای آب آزاد یا چوب تر: چوب درختی را که به تازگی قطع گردیده است چوب تر میخوانند میزان رطوبت موجود در این چوب مشخص نمیباشد این مقدار بستگی تام به جنس درخت ، فصل برش ، اقلیم و خاک دارد این رطوبت شامل آبی که در آوندهای چوب موجود است و همینطور رطوبتی که در ج.ار سلولها قرار دارد میباشد .
تبخیر آب آزاد چوب ( آبی که در آوندها جریان دارد ) موجب هیچگونه تغییر شکلی در حجم نمیشود
چوب نم دار : این نوع چوب حاوی آبی است که در جوار سلولها قرار گرفته است وقریب به 30% وزن چوب را به خود اختصاص میدهد اگر رطوبت این چوب از این حد افزایش نیابد برای بعضی از کارهای ساختمانی قابل استفاده است زمانی که رطوبت پوسته سلول ها شروع به تبخیر میکند ، سلول ها به یکدیگر نزدیک تز میشوند و در نتیجه حجم چوب کاهش می یابد این گونه تغییرات که در اثر کاهش و یا افزایش رطوبت واقع میشود کارکردن و هم کشیدگی چوب نامیده میشود پس از تبخیر آب مقداری نمک در آوندها باقی میماند که جاذب آب هستند و در جوار رطوبت ، آب جذب میکنند این مساله موجب تغییر شکل و تغییر رفتار مکانیکی قطعه میگردد برای جلوگیری از کارکردن چوب و بادکردن آن ، میزان مواد غذایی موجود در بافت را تقلیل میدهند برای این منظور میتوان از قرار دادن تنه درخت در جریان آب یا هوای آزاد در فصل بارندگی و بخار دادن به چوب بهره گرفت .
چوب خشک : این نوع چوب ها نزدیک به 18 % رطوبت به همراه دارند و اگر این مقدار افزایش نیابد میتوان از آنها برای کارهای زیر کاری در ساختمان استفاده کرد 18% رطوبت چوب حد بحرانی برای هجوم انگل ها به چوب میباشد .
چوب خشک مطلق : رطوبت در این گروه از چوب هاب ه 4%می رسد.
تغییر حجم در مقاطع چوبی :
همانطور که گفته شد تغییر میزان رطوبت چوب موجب تغییر در حجم آن میشود ولی این مقدار در مقاطع مختلف متفاوت است . چنانچه از خصوصیات بافت چوب بر می آید ، چوب پیر چندان تغییر حجم ندارد و در حالی که هر چه به پوسته نزدیک تر شویم چوب به علت تخلخل فراوان تغییر حجم بسیار دارد نسوج شعاعی ، عاملی جهت جلوگیری از تغییر حجم چوب میباشد این دلایل باعث میگردند که مقاطع چوبی بر اساس موقعیتی که در برش درخت داشته اند تغییر حجم متفاوتی داشته باشند کارکردن چوب به نوع درخت نیز بستگی دارد .
مقدار تنزل چوب در طول به علت هم جهت بودن با آوندها قابل ملاحظه نمیباشد و قریب به 1% طول میباشد میزان هم کشیدگی مماسی یعنی در مقاطعی که نسبت به دایره درخت به صورت مماسی بریده شده اند تا 12% میرسد که باعث تغییر شکل در مقطع الواری میگردد
هم کشیدگی چوب با مقطع شعاعی قریب به نصف هم کشیدگی مماسی و تا 6% میرسد مقاطع شعاعی آن دسته از الوارها را مینامند که نسبت به دایره درخت به حالت شعاعی بریده شده اند ( تصویر شماره 8 )
اشکال گوناگون
چوب از نظر مصرف :
چوبهای گرد :
چوبهای گرد ضخامتی بین 34-14 سانتی متر و درازایی بین 18-8/2 متر دارند . چوب های گرد باید هرس و تراز شوند و از نظر سطح و پوست ظاهری تمیز داشته باشند برای الوار کردن نیز باید الوار گرد را بر حسب نوعشان دسته بندی کرد ( تصویر شماره 9 و 10 )
چوب های گرد به دو دسته گرده بینه و تیر تقسیم میشوند که تفاوت اصلی آنها در این است که در تیر کم کم قطر مقطع کوچک میشود اغلب تیرهای ساختمانی برای کلاف کردن دیوارها ، چوب بست و غیره به کار میروند ( تصویر شماره 12 )
چوب های بریده شده :
این چوب ها با برش های طولی از چوب گرد به دست می آیند . چوب گرد مورد استفاده برای این منظور باید کیفیت بالایی داشته باشند و از پوسیدگی در امان باشند به طوری که چوب های بریده شده درجه 1 و 2 باید عاری از سوراخ های پنهان و فاسد شده و گره های قهوه ای باشند .
انواع چوب های بریده شده :
چهار تراش : چوبی است که مقطع آن مربع است این چوب را از درختان بی گره میتوان تهیه کرد معمولاً ابعاد آنها ( در مقطع ) کمتر از 20 سانتی متر است و درازای آنها تا 4 یا 5 متر میرسد ( تصویر شماره 11 )
بینه : از تقسیم یک گرده ، بینه به دست می آید چوب گردی را که استوانه ای شکل است از روی قطر به دو نیم تقسیم میکنند و به موازات طول آن را برش میدهند و هریک از تقسیمات را یک بینه مینامند .
تخته : چوبی است به شکل مکعب مستطیل طول آن 6-2 متر ، عرض آن 30-18 سانتی متر و ضخامت 8-1 سانتی متر ( تصویر شماره 8 )
الوار : ممکن است چهارگوش یا سه گوش باشد که تقریباً راست و بدون گره است طول الوار تا 3 متر است و عرض آن 35 تا 40 سانتی متر و کلفتی آن تا 15 سانتی متر است ( جدول شماره 4)0
چوب های ورقه ای :
از آنجایی که بافت بعضی از چوب ها زیبا ولی کمیاب و گرانبها هستند سطح چوب های نامرغوب تر و ساده و سطح تخته های مصنوعی مانند نئوپان و فیبر رابا ورقه هایی از چوب های مرغوب تر و زیبا میپوشانند اغلب این ورقه ها به صورت روکش مصرف میشوند .
با وسایل دقیق و ماشینهای روکش سازی میتوان از چوب های مختلف ورقه های بسیار نازک ( کمتر از 3/0 میلی متر ) به دست آورکه سبب صرفه جویی اقتصادی میگردد و همچنین میتوان روکش را در ابعاد بزرگ تهیه کرد و ضمناً احتمال هم کشیدگی و واکشیدگی بعد از مصرف کم میشود .
به طور چوب های مصرفی در روکش سازی باید از مرغوبیت بالایی بر خوردار باشند در روکش سازی بر خلاف سایر مصارف وجود گره خوب است ( البته گره های سالم ) از نظر اندازه ، تنه درخت نباید کوتاه باشد و چنانچه بلند باشد نیز به چند قطعه کوچک تر تقسیم میشود .
چوب های مصنوعی :
چوبهای مصنوعی انواع گوناگون دارند و اغلب از خاک اره ، براده و یا لایه های چوب تهیه میشوند .
تخته چند لایی : تخته چند لایی داریا مزایای ویژه ای در مقایسه با چوب تبدیل نشده میباشد از جمله کم کردن پدیده هم کشیدگی و واکشیدگی و افزایش پایداری مکانیکی به خصوص در حالتی که نیرو عمود بر الیاف است ، کاهش اثر رطوبت به سبب قشرهای نازک چسب ، امکان دسترسی به سطوح وسیع چوب ، سبک بودن و امکان ایجاد و تقویت ویژگی های خاص با توجه به کاربرد ( تصویر شماره 13)
معمولاً تخته چند لایی از چند لایه ورقه های نازک چوب به ضخامت یک تا دو میلی متر جرم در جهت های مختلف الیاف برای خاصیت انعطاف بیشتر به هم چسبانده و زیر پرس گرم گذاشته میشوند که بیشتر در مصرف روکش در ( یا به صورت سه لایی ) و قالب بندی به صورت چند لایی استفاده میشود .
تخته خرده چوب ( نئوپان ) :
تخته خرده چوب ها از مخلوط ذرات و براده های چوب با چسب مخصوص که تحت تأثیر فشار و حرارت محکم شده است ورق های مسطح با ابعاد معین را به وجود می آورند دراین روش ذرات به دو صورت قرار میگیرند یا درجهت طول تخته یا عمود بر آن در جهت تخته بودن ذرات موجب بهتر بودن خواص مکانیکی میشود .
تخته ها ممکن است یکدست باشند که در آنها ذرات در تمام طول تخته دارای ابعاد تقریباً برابرند . ممکن است تخته ها سه طبقه و به صورت ساندویچ ذرات باشند در دو سطح خارجی دارای ذرات ریزتر و در وسط دارای ذرات درشت هستند به علت ریز بودن ذرات در سطح خارجی فشرده ترند بنابراین در دو طرف سطح خارجی دارای جرم حجمی بیشتر هستند و این تفاوت موجب میشود که در ضخامت تخته خواص ناهمگنی وجود داشته باشد ولی در عین حال از تاب خمشی بالاتری برخوردار باشد ( تصویر شماره 14 )0
تخته فیبرها : ضخامت آنها بیش از 5/1 میلی متر و کمتر از نئوپان است و از به هم فشردن الیاف ، خاک اره ، تار و برگه های بریده چوبی و ... با چسب و پرس به وجود می آیند .
تخته فیبرها باد نمیکنند جمع نمیشوند و سخت و بادوام هستند برای افزایش مقاومت و ضد آب کردن و ایجاد سایر خواص مطلوب موادی مانند پارافین ، ضد آتش ها و ضد حشره به خمیر آن می افزایند این محصول در انواع صلب ، نیمه صلب و با وزن ویژه کم ، متوسط و زیاد وجود دارد نوع نازک انها برای روکش و انواع ضخیم تر برای تقسیم فضای ساختمان و انواع سبک وزن برای عایق های حرارتی و صوتی در ساختمان مصرف میشود .
صفحات چوب ـ سیمان : طرز تهیه این نوع صفحات به این گونه است که مواد اولیه را که شامل خرده چوب و پودر 20% و گروهی از مواد شیمیایی میباشد با هم مخلوط میکنند و سپس به وسیله کانالهای حرارتی و پرس به صورت صفحاتی در ابعاد مورد نظر در می آیند که دارای خواص زیر میباشند :
این صفحات در برابر آتش کاملاً مقاوم هستند ( ا زتمام صفحات چوبی در مقابل آتش مقاومتر ند )
در برابر قارچ های چوب کاملاً مقاوم اند .
در برابر آب و رطوبت ، پوسیدگی سرما ویخبندان کاملاً مقاوم هستند ( میزان جذب آب تقریباً صفر است )
عایق صدا و حرارت میباشند .
نسبتاً سبک هستند و در اکثر قسمت های ساختمان قابل مصرف هستند .
قابلیت چسب زنی ( با چسب چوب ) و همچنین نصب بر روی آجر و بتن را دارند همچنین سطح خارجی آنها را میتوان با هرگونه رنگ وبتونه پوشاند .
از نظر اتصالات تمام قابلیت های چوب را دارند همچنین قابل میخ زدن و پیچ کردن هستند .
کانتکس : ساقه های نی به وسیله ماشین به حالت موازی بین دسته سیم های گالوانیزه قرار میگیرند و تحت فشار در ضخامت های مختلفی بافته میشوند از این محصول برای ساخت دیوار ، سقف کاذب . مانند اینها سود میجویند .
کانتکس یکی از مصالحی است که عایق حرارت و صوت و مقاون در برابر آتش سوزی میباشد تخته های کانتکس بر روی تیرهای آهنی و چوبی و تیرچه های بتنی به سهولت قابل نصب میباشند و آنها را به وسیله آمیخ یا پیچ به راحتی بر روی هر سطحی به عنوان عایق میتوان نصب کرد .
آندولین : سقف پوشی است موج دار ، متشکل از الیاف گیاهی و مواد شیمیایی و مصنوعی اشباع شده با قیر که در حرارت 180 درجه سانتی گراد سخت شده است آندولین یکی از مصالحی است که عایق حرارت و رطوبت و الکتریسته میباشد و در برابر یخبندان مقاوم است .
تخته های گلولام : ساختمان سازی با قطعاتی که از چوب درخت بریده میشوند محدودیت هایی در مورد شکل ، فرم و اندازه دارد روش نوینی برای برطرف کردن این محدودیتها ابداع شده و آن ساختن تخته های گلولام از قطعات کوچک چوب است .
با استفاده از تیرها و قطعات گلولام میتوان تیر ها و قطعات چوبی خم شده ( انحنادار ) چوب های با اندازه های بلند ، قوس های چوبی دو یا سه مفصله و دیگر ساختارهای چوبی را به وجود آورد .
معایب چوب :
به طور کلی عواملی که ارزش تجاری چوب را پایین می آورند معایب چوب نام دارند که ممکن است کارکردن با چوب مشکل کنند یا مقاومت باربری آن را کاهش دهند یا طول عمر آن را کم کنند یا شکل ظاهری آن را زشت نمایند که به دو دسته تقسیم میشوند .
معایب رویش درخت ( هنگام رویش درخت )
معایب بعد از قطع درخت و تهیه الوار
معایب هنگام رویش درخت :
گره ها : گره ها عبارتند از آثاری که از جوانه های نابجا ، یا شاخه هایی که ممکن است در قسمت های مختلف درخت وجود داشته باشند گره ها ممکن است مرده باشند که معمولاً تیره رنگند و به سایر قسمت ها متصل نیستند و عیناً مانند یک جسم خارجی عمل میکنند و یا زنده اند که روشن اند و به قسمت های مجاور متصل اند گره های مرده تا حد زیادی از مرغوبیت چوب میکاهند و مقاومت های مکانیکی به خصوص تاب خمشی را میکاهند در اره کشی روکش سازی ، لایه گیری رنده و پرداخت مشکل ایجاد میکنند و باعث افزایش معایب واکشیدگی و هم کشیدگی ، تغییر شکل و ترک خوردن و ... میشوند .
در قطعاتی که در معرض سائیدگی هستند ایجاد ناهمواری میکند ( نظیر پارکت های چوبی ) که علت آنها تفاوت جنس گره با سایر قسمت هاست .(تصویر شماره 17 )
تغییر جهت تارهای چوب : ممکن است الیاف چوب کمی زاویه داشته باشند ( کج تار ) و یا آنکه موازی محور باشند ولی به آن دور یا نزدیک باشند ( موج دار )
به طور کلی کج تاری مقاومت مکانیکی به خصوص تاب ضربه ای چوب را کاهش میدهد و در هنگام برش و پرداخت ریش ریش میشوند این چوب ها بعد از استحصال ، قابلیت پرداخت خوبی ندارند و به زحمت رنده میشوند ولی اگر زاویه آنها خیلی کم باشد برای روکش ها مصرف میشوند .
ترک ( شکاف و گسیختگی ) : منشاء ترک بیشتر تغییر شرایط محیطی میباشد و به صورت های گوناگون است .
ترک مرکزی میتواند روی یک سطح یا مارپیچی باشد فضای بین دو حلقه چوب که متحدالمرکز هستند نوعی ترک داخلی است که در جهت تنه درخت و حلقه های سالانه است ترک های متحدالمرکز ممکن است قوسی شکل یا متحد المرکز باشند ترک های ناشی از یخ زدگی ترک های باز طولی هستند .
ترک های معمولی در اثر خشکی سطح به وجود می آید و در همه گونه های چوب موجود است به نظر میرسد وقتی چوب زیر نقطه اشباع الیاف میرسد خشک میشود و ترک میخورد .
ترک های برق گرفتگی روی پوسته درخت و تا نزدیکی مغز درخت پیش میروند این پدیده به علت وارد آمدن جریان شدید برق به وجود می آید در این حالت پوست برای التیام محل ترک خورده به داخل نفوذ میکند ( تصاویر شماره 18-21)
پیچ خوردگی درخت : درخت هایی که تنها یک طرف آنهاشاخه دارد و درختهای کنار جنگل در اثر وزش باد میپیچند لبه های الوار و تنه این درخت ها بعداز خشک شدن متنافرند ( تصویر شماره 22 )
یکطرفه روئیدن درخت :
( رشد غیر مرکزی ) : در جاهایی که باد از یک سو می وزد و در اثر وزش باد چوب سست میشود و دایره های عمر درخت از هم دورتر است و مقطع آن بیضی است و بعد از خشک شدن تاب برمیدارد .
اعوجاج : اعوجاج در حلقه های سالیانه به صورت نوعی ناهنجاری در حلقه های سالیانه که غیر یکنواخت رشد میکنند و به شکل دایره نیستند بلکه موج دار هستند دیده میوشد تخته های تهیه شده از آنها سطح نامنظمی دارند ( تصویر شماره 22 )
روی هم افتادگی : درخت زخمی شده سعی در پوشاندن محل جراحت میکند و پوست جدید جراحتهای آن را می پوشاند اگر این زخم ها عمیق باشند موجب پوسیدگی میشوند ( تصویر شماره 22 )
دو مرکزی بودن : درختی را که از تنه ببرند پاچوش میزند ، پاجوش ها کم کم ضخیم میشوند و به همدیگر می چسبند و مثل یک درخت رشد میکنند چوب چنین درختی همسان کار نمی کند ( تصویر شماره 22 )
آفات چوب :
قارچ ها و میکر ارگانیسم ها : زیان ها و خسارت ناشی از قارچ ها بر چوب گسترده است رنگ غیر طبیعی و پوسیدگی چوب عمدتاً ناشی از قارچ ها ست ، قارچ ها ساده ترین ارگانیسمهای گیاهی هستند که از سلولهای و چوب تغذیه میکنند چوب با 20% رطوبت یا کمتر یا چوبی که در آب قرار دارد و یا در معرض سرما قرار دارد دچار پوسیدگی نمیشود پوسیدگی چوب ها با از بین رفتن قارچ ها و خشک شدن چوب متوقف میشود ( تصویر شماره 23و24 )
حشرات :
خسارات ناشی از حشرات ( اغلب به صورت حفر سوراخ ) هم درختان زنده و هم چوب درختان مرده را تحت تأثیر قرار میدهد . بیشتر خسارتهایی که درختان در حال رشد را تحت تأثیر قرار میدهد ناشی از سوسک های زیر پوستی درخت و... است که گونه های فراوانی دارند ( تصویر شماره 25 و 26 )
از جمله دیگر حشراتی که چوب را تحت تأثیر قرار میدهند موریانه ها هستند که به چوب خشک در ساختمان ها و سازه ها حمله میکنند .
نرم تنان دریایی نیز ممکن است موجب پوسیدگی های سریع در قسمت های زیر آب سازه های آبی و دریایی شوند .
برای محافظت از چوب در برابر آفات روش های گوناگونی وجود دارد که در بخش محافظت به تفصیل به آنها خواهیم پرداخت .
قابلیت اشتعال چوب :
قابلیت اشتعال چوب نسبت به سایر مصالح بسیار بالاست و این یکی از مهم ترین معایب چوب بشمار می آید امروزه با روش های متعددی میتوان از چوب در مقابل آتش محافظت کرد مانند اندود کردن پوشش های گچی پوشاندن با مواد و رنگ های ضد آتش و اشباع چوب ( در بخش مربوطه به تفصیل توضیح داده شده است ) و رنگ های ضد آتش از بهترین روش ها برای محافظت در برابر آتش هستند که به دسته ه ای گوناگونی مانند سیلیکاتی ، کازئین ، روغنی و ... تقسیم میشوند.
رنگ های سیلیکاتی ویژگیهای ضد آتش فوق العاده ای دارند به طوری که نسوزند و برای مدت زیادی در مقابل آتش مقاومت میمکند و رسانایی گرمایی پایینی دارند و همچنین در برابر آب مقاوم اند .
ترکیبات محافظت کننده در برابر آتش اغلب وقتر که درجه حرارت بالا رود یا ذوب شوند از خود گازهایی متصاعد میکنند که در آن شرایط هم از احتراق جلوگیری میکنند .
حفاظت از چوب
روش های مختلفی برای محافظت چوب از هجوم آفات و آسیب رسانی آنها ، نفوذ رطوبت و آتش سوزی وجود دارد بعضی از این روش ها عبارتند از اشباع کردن چوب با مواد شیمیایی ، پوشاندن چوب با یک لایه از رنگ ، لاک و غیره ، سوزاندن سطح چوب ، قیر اندود کردن چوب و ...
پوشاندن سطح چوب با مواد مختلف :
موادی که در رنگ کردن چوب به کار میروند عبارتند از : ژ
لاک : لاک را در الکل صنعتی حل میکنند و سپس روی سطح چوب سمباده شده میمالند و پس از تبخیر ماده حلال یک ورقه لاک روی چوب میماند .
ورنی ها : صمغ گیاهی یا مصنوعی را با روغن های خشک کننده و سپس باماده فراری مخلوط میکنند و روی چوب میزنند وسپس یک لایه ورنی در اثر اکسید شدن روغن روی چوب به وجود می آید ورنی ها ممکن است مصنوعی باشند مانند پلی استر یا ملامین .
رنگ ها : مواد رنگی را در روغن ها و مواد فراری که نفوذ رنگ را زیاد میکند مانند تربانتین مخلوط میکنند این مواد رنگی عبارتند از اکسیدهای سرب منگنز ، کبالت و ...
بتانه : در بعضی چوب ها که دارای آوندهای درشت بهاره هستند برای جلوگیری از نفوذ زیاد رنگ ها قبل از رنگ زدن سطح آن را بتانه میکنند .
اسنفاده از این پوشش ها علاوه بر محافظت چوب در برابر عوامل مخرب باعث آشکار شدن زیبایی های چوب و پدیدار شدن نقش های آن میشود .
باید در نظر داشت چوب هایی خوب رنگ میگیرند که سطح آنها فاقد آوند باز باشد و چگالی کمی داشته فاقد گره ، عیوب و قارچ ها باشند و چوب باید کاملاً خشک باشد رنگ های قسمت هایی که در برابر آفتاب هستند باید به گونه ای باشد که در اثر تابش آفتاب فاسد نشوند .
اشباع چوب
هدف از اشباع چوب آن است که دوام چوب بالا رود و همچنین بعضی از معایب آن مانند قابلیت بالای اشتعال را از بین ببرد و در ضمن تاب مکانیکی قطعه هم بالا رورد این عمل بیشتر برای ساخت تراورس های راه آهن و شمع های تلگراف استفاده میشود .
خواصی که ماده اشباع کننده باید داشته باشد عبارتند از :
- برای موجودات مخرب چوب ، سمی و کشنده باشد ولی موجب تخریب مواد اصلی چوب نشود وب رای محیط زیست مصر نباشند
- دارای اثرات جنبی شدید برای انسان نباشد .
- قابلیت هدایت حرارتی و الکتریکی چوب را افزایش ندهد .
- قابلیت نفوذ خوبی در چوب داشته باشد .
- خواص مکانیکی و استحکام چوب را افزایش دهد ( با حداقل کاهش ندهد )
- با فلزات استفاده شده ( میخ و پیچ و ... ) ترکیب نشود
- به وسیله آب شسته ، در اثر گرما تبخیر و در اثر عوامل جوی تجزیه نشود .
روش های اشباع :
چوب ها به وسیله مواد حاصل از تقطیر زغال سنگ ( گودرون ) و سایر مواد شیمیایی مشابه به روش های زیر اشباع میشوند :
با فشار : دراین روش کیفیت بهتر و مقرون به صرفه است ابتدا با فشار شیره گیاهی از الیاف خراج میشود و سپس با تزریق گودرون و یا مواد شیمیایی دیگر که جایگزین شیره گیاهی میشود آن را اشباع میکنند .
بدون فشار : مانند برس زدن فرو بردن افشاندن ، خیساندن . در این روش فقط سطح چوب اشباع میشود . گران تر از روش اول است .
سوزاندن سطح چوب : در این روش سطح نازکی از چوب را میسوزانند که موجب حفاظت آن میشود البته نسبت به سایر روش ها بسیار ابتدایی و ضعیف است .
موارد استفاده چوب در ساختمان چوب در سازه و اسکلت ساختمان :
چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمان در اسکلت و اعضای باربر ساختمان ، تیر و شمع و غیره بکار میرود .
چوب به عنوان مصالح کمکی :
از جمله کاربردهای چوب در کارهای کمکی مانند قالب بندی و چوب بست است برای این کار از چهار تراش ، تیر گرد و تخته سود میجویند بهترین نوع برای قالب بندی نوع نراد است که چوبی نرم و قابل انعطاف از نوعی کاج میباشد .
برای سطح بتن نمایان ، چوب قالب باید کاملا ً تمیز و پرداخت شده باشد میتوان از چوب های مصنوعی و از انواع تخته های با روکش پلی مری که برای همین منظور تولید میشوند استفاده کرد .
چوب به عنوان مصالح
برای معماری داخلی :
چوب یکی از بهترین مصالح برای ساخت پوشش ها درها و پنجره ها و تزئیناتی که در داخل ساختمان به کار میروند میباشد که در زیر به انواع آن اشاره میشود :
پوشش های چوبی
از گذشته های دور در مناطقی که چوب مرغوب و فراوان در دسترس بوده است قسمت های مختلف ساختمان ها از جمله کف ، بدنه و سقفغ آنها را با چوب میپوشانده اند امروزه نیز پوشش های چوبی به اشکال و شیوه های گوناگون متداول است در پوشش های چوبی از نرم چوب ها و سخت چوب ها در نقش ها و رنگ هایی متفاوت استفاده میشود پوشش های الواری ، نواری ، پارکت و بلوک چوبی هستند .
درها و پنجره های چوبی
چوبی که در ساخت در ، پنجره ، نرده و نظایر اینها بکار میرود باید از انواعی نظیر کاج و صنوبر خشک و فاقد شیره گیاهی و ترجیحاً عمل آمده باشد .
اتصالات پنجره های چوبی باید از نوع کام و زبانه باشد قاب پنجره باید به دیوار محکم شده باشد پنجره های چوبی خارجی باید در محلی قرار گیرند که از بارش برف وباران در امان باشند .
درهای چوبی با پوشش های فیبری ، تخته چندلایی یا نئوپان باید با استفاده از شبکه های چوبی یا دیگر مصالح و چسب مناسب ساخته شوند .
تیغه های جداکننده چوبی
تیغه های جداکننده چوبی که برای تقسیم فضاهای داخلی ساختمان اجرا میشوند باید به نحوی مطمئن به کف ، سقف و دیوارهای اطراف مرتبط گردند تا از استحکام کافی برخوردار باشند .
کارهای چوبی تزئینی :
اجرای کارهای چوبی تزئینی نظیر نرده ها و دست اندازها ، پله های چوبی و کمدهای دیواری به دست افراد مجرب و با دقت بالایی انجام شود در ساخت کارهای تزئینی چوبی باید از بهترین مصالح استفاده شود چوب درختان گردو ، بلوط ، زبان گنجشک ، راش ، کاج ، صنوبر ، برای اینگونه کارها بسیار مناسب میباشد ( تصویر شماره 27 )
اتصالات چوب
اتصالات چوبی :
انواع مختلفی دارد که شامل اتصال به طریقه دم چلچله ا ی ، کام و زبانه ، نیم و نیم و کلیدی میباشد ( تصویر شماره 28 )
میخ ، پیچ و سایر وسایئل اتصال قطعات برای اتصالات چوب باید از نوع زنگ نزن با روی اندود باشند ، وجود موادی که در عمل آوردن ، اشباع و یا حفاظت چوب به مصرف میرسند به ویژه موادی که برای ضد آتش کردن چوب بکار برده میشوند در نقاط مرطوب سبب خوردگی فلزات میشوند از این رو دراین گونه موارد باید برای به حداقل رساندن فساد پیش بینی های لازم صورت گیرد .
میخ ها و پیچ ها انواع و اندازه های گوناگون دارند که بسته به شرایط ، اندازه قطعات و محل اتصال ( برای سقف ، کف ، در و دیوار ، پنجره ، اسکلت فلزی ، نازک کاری و ... ) مورد مصرف قرار میگرند همچنین برای محافطت میخ یا پیچ و جلوگیری از تأثیر متقابل آن بر چوب میخ هایی با روکش مس ، روی ، آلومینیوم ، استیل ،کادیوم ساخته شده است .
چیب ها :
مسخصات چسب خوب :
- سطح چوب را مرطوب کند .
- پس از خشک شدن باید قدرت چسبندگی بین ذرات آن زیاد شود تا در مقابل نیروهای وارده مقاومت کند .
- پس از خشک شدن به اندازه کافی خاصیت ارتجاعی داشته باشد تا در مقابل هم کشیدگی چوب در اثر تغییرات رطوبت پایداری کند
- دارای غلظت مناسب باشد تا در تمام سطح چوب به خوبی پخش شود .
- خاصیت چسبندگی خود را تا مدت طولانی حفظ کند .
انواع چسبهای چوب ، که شامل چسب آلبومن خون ، چسب پروتئین گیاهی و چسب نشاسته گیاهی ، چسب ماهی ، چسب های معدنی ، چسب های مصنوعی ، چسب های حیوانی ( این چسب ها ضد رطوبت نیستند و به سرعت خشک میشوند ) و چسب کازئین میباشد .
حمل و نقل و نگهداری
بارگیری حمل و باراندازی انواع مصالح چوبی باید با دقت انجام شود تا ضایعات به حداقل ممکن برسد مصالح چوبی باید در محل تمیز و سر پوشیده جدا از هم دسته بندی شوند و از تماس آنها با خاک ، مواد مضر ، رطوبت ، یخ وبرف جلوگیری شود انبار مصالح چوبی باید دور از آتش و مواد قابل اشتعال بوده و برای اعلام و اطفای حریق احتمالی در آن تدابیر لازم اتخاذ شده باشد باید جلوگیری از حمله ور شدن موجودات زنده به مصالح چوبی به ویژه چوب های خام و عمل نیامده ، محل انبار از تهویه کافی برخوردار باشد . باید در صورت نیاز هر چند یکبار با مواد ضد عفونی کننده و حشره کش ابنار را سم پاشی کرد .

جدول شماره (1)بعضی گونه های درخت و کاربرد آنها ( سخت چوبها )
نام چوب وزن رنگ و بافت مقاومت کاربرد
سخت چوب توسکا سبک توسکای قرمز از سفید به صورتی کمرنگ مایل به قهوه ای تغییر میکند مقاومت کم و نرمی متوسط اثاثیه رنگ شده و کابینت سازی
زبان گنجشک سنگین رنگ روشن ـ رگه های آشکار مقاومت بالا برای نازک کاری بسیار عالی دسته کالا و لوازم ورزشی پانل ها و تزئینات داخلی
زیرفون متوسط مغز آن قهوه ای روشن و چون آن تقریباً سفید ـ بافت ساده و نرم نرم است ایده آل برای تخته های نقاشی و کابینت سازی
راش متوسط رنگ چوب مایل به قرمز است سخت ، محکم و بادوام اثاثیه ، کف سازی ، نازک کاری های داخلی
غان ( توس ) سنگین زرد و قرمز بافت مناسب سختی ، استحکام و مقاومت مناسب کابینت و درسازی
گیلاس سنگین قهوه ای قرمز ـ دارای بافت مناسب با نقش های زیبا و باشکوه محکم ، چگالی و قوی مبلمان
نارون قرمز سنگین زرد عسلی ـ بافت ملایم متوسط نازک کاری های رنگی طبیعی را به خوبی به خود میگیرد
افرا سنگین قرمز و سفید سخت ، چگال وبادوام با مقاومت بسیار بالا اثاثیه ، کف پوشها ، پله های عبوری و درها و ترده ها
بلوط سنگین قرمز و سفید سخت قوم و محکم تیرها و ستون های ساختمان پارکت ، نرده ، پانل ، اثاثیه
سپیدار سنگین مرکز آن قهوه ای مایل به زرد چوب ان سفید تیره است بافت نرم نرم است پانل های چسبنده تزئینات داخلی کابینت سازی
گردو سنگین مغز آن قهوه ای تیره با کنتراست زیاد است و چوب آن روشن تر است گردو با برش مسطح و شیوه های دیگر نقش های بسیار زیبایی می آفریند سخت و بادوام انواع محتلفی دارد و به خاطر زیبایی بافت و رگه های آن برای خلق و اجرایی آثار معماری بی نظیراست اثاثیه ، پارکت ، نرده ، در و پنجره و روکش

جدول شماره (2) بعضی گونه های درخت و کاربرد آنها ( نرم چوبها )
نام چوب وزن رنگ و بافت مقاومت کاربرد
سخت چوب خانواده کاج سبک رنگ اغلب آنها سفید به رنگ کاهی روشن نرم کیفیت نازک کاری و اره کردن مناسبی دارد پانل ، تزئینات داخلی و خارجی درب و پنجره قالب بندی بتن
خانواده صنوبر سبک بافت زیبا متوسط خوب رنگ میگیرد نازک کاریهای داخلی تخته های ساختمانی
اسپروس سبک مستحکم و پایدار سنعت هواپیماسازی در و پنجره پ

دانلود مقاله دیابت

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله دیابت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 
افزایش قند خون مادر با افزایش وزن نوزاد به هنگام تولد، نارسایی تنفسی، کاهش قند خون نوزاد و یرقان ارتباط دارد. گاهی نیز بچه در زهدان مادر می‌میرد.
دیابت شیرین یا مرض قند، گونه‌ای نارسایی در سوخت و ساز مواد قندی است که در پی کاهش توانایی بدن در ساختن یا پاسخ دادن به هورمون انسولین به وجود می‌آید و با افزایش قند گلوکز در خون همراه است. بخش از گلوکز زیادی از راه ادرار به بیرون راه می‌یابد، اما بیشتر آن در خون می‌ماند و به بافت‌ها و اندام‌های گوناگون، مانند شبکیه‌ی چشم، کلیه‌ها، پوست و رگ‌ها آسیب می‌رساند. امروزه این آسیب‌ها را با تزریق انسولین یا قرص‌های کاهنده‌ی قند خون کاهش می‌دهند.
● دگرگونی در سوخت و ساز
غذایی که می‌خوریم دارای چهار دسته از مولکول‌های سازنده‌ی بدن به نام کربوهیدارت‌ها‌(مواد قندی)، پروتیین‌ها، لیپیدها(مواد چربی) و اسیدهای نوکلئویک(مواد ژنتیکی) است. این مولکول‌های درشت در دستگاه گوارش به مولکول‌های کوچکتری که واحدهای سازنده‌ی آن‌ها به شمار می‌روند، می‌شکنند. کربوهدرات‌ها، که در نان، برنج، شکر و میوه‌های شیرین به فراوانی یافت می‌شوند، به مولکول‌های گلوکز می‌شکنند و از راه رگ‌های روده‌ی کوچک به خون وارد می‌شوند. بخشی از گلوگز خون به سلول‌های بدن وارد می‌شود، اما بخش زیادی آن به صورت مولکول درشت‌تری به نام گلیکوژن در سلول‌های کبد اندوخته می‌شود. بین وعده‌های غذایی که بدن به گلوکز نیاز دارد، گلیکوژن می‌شکند و مولکول‌های گلوکز از سلول‌های کبد به خون وارد می‌شوند و به سلول‌های دیگر می‌رسند. کاهش اندخته‌ی گلیکوژن نیز از وعده‌ی غذایی دیگر جبران می‌شود.
در بیماران دیابتی فرآیند سوخت وساز مواد قندی به‌خوبی انجام نمی شود، زیرا این فرآیند تنها با کمک انسوبین به‌خوبی پیش می‌رود. انسولین که در سلول‌های ویژه‌ای در جایی از لوزالمعده به نام جزیره‌های لانگرهانس ساخته می‌شود، راه‌یافتن گلوکز را به سلول‌های بدن، به‌ویژه سلول‌های ماهیچه‌ای، سلول‌های کبد و سلول‌های بافت چربی، آسان می‌کند. گلوکز در ماهیچه‌ها و کبد به صورت مولکول‌های گلیکوژن اندوخته می‌شود و در بافت چربی نخست به اسیدهای چرب تبدیل و سپس به صورت قطره‌های ریز چربی اندوخته می‌شود. انسولین این فرآیندهای را نیز جلو می‌برد. در بیماریدیابت، انسولین اندکی از لوزالمعده به خون آزاد می شود یا سلول‌های بدن، به‌ویژه سلول‌های بافت چربی و سلول‌های ماهیچه‌ای، به انسولین به‌خوبی پاسخ نمی‌دهند. در نتیجه، مولکول‌های گلوکز به جای اندوخته شدن در بافت‌ها همچنان در خون می‌مانند و به بافت‌های بدن آسیب می‌رسانند.
● انواع دیابت
دیابت یک بیماری ساده نیست، بلکه نشانگان(سندرم) پیچیده‌ای است که بارزترین ویژگی آن افزایش قند خون است. بنابراین، بیماران دیابتی هر چند در یک ویژگی به هم می‌مانند، اما هم از نظربالینی و هم از نظر آسیب‌شناسی و ژنتیکی ناهمگون هستند. این بیماری در سال ۱۹۸۰ میلادی این گونه تعریف شد: گروهی از نارسایی‌ها که ویژگی اصلی آن‌ها افزایش بیش از اندازه‌ی گلوگز در خون و کاهش تحمل به گلوگز است و پیامد کمبود انسولین یا نارسایی در کارکرد انسولین و یا آمیزه‌ای از این دو است. همچنین، دیابت به دو دسته‌ی اصلی وابسته به انسولین(دیابت نوع یک) و غیروابسته به انسولین(دیابت نوع دو) بخش شد. سپس، دو دسته‌ی دیگر با نام دیابت بارداری( Gestational ) و گونه‌های دیگر دیابت( The Other Type Of Diabetes ) نیز افزوده شد که دسته‌ی نخست هنگام بارداری زنان خود را نشان می‌دهد و می‌تواند برای مادر و جنین خطرساز باشد و دسته‌ی دیگر که در پی آسیب‌های شناخته‌شده‌ای مانند عفونت لوزالمعده پدید می‌آید.
۱) دیابت نوع یک
یک بیماری خودایمنی است . بیماری خودایمنی هنگامی به وجود می‌آید که دستگاه دستگاه ایمنی بدن به بخشی از بدن آسیب برساند . در بیماران دیابتی دستگاه ایمنی به سلولهای بتای جزیر ه‌های لانگرهانس لوزالمعده که انسولین تولید می ‌کنند یورش می‌برد و به آن ‌ها آسیب می‌رساند . در نتیجه ، لوزا لمعده انسولین نمی‌سازد یا مقدار تولید آن بسیار پایین است. از این رو بیماران دیابت نوع یک برای زنده ماندن به دریافت روزانه ‌ی انسولین وابسته هستند. دانشمندان هنوز به درستی نم ی‌ دانند که چه چیزی باعث می ‌شود دستگاه ایمنی به سلول ‌های بتا یورش برد. با وجود این آن ‌ها عامل ‌های ژنتیکی و عامل ‌های محیطی ، مانند ویروس ‌ها ، را در این کار درگیر می‌دانند.
نزدیک ۵ تا ۱۰ درصد دیابتی ‌های شناسایی شده در ایالات متحده امریکا به دیابت نوع یک دچار هستند این نوع از دیابت بیشتر در بچه ‌ها و افراد جوان دیده می ‌شود ، اما می ‌تواند در بزرگسالی نیز به وجود آید.
نشانه‌های دیابت نوع یک به طور معمول در زمان کوتاهی بروز پیدا می کند. این نشانه‌ها عبارتند از:
▪ تشنگی بیش از اندازه
▪ ادرار فراوان (شب‌ادراری در کودکان)
▪ گرسنگی زیاد
▪ کاهش وزن ناگهانی
▪ تاربینی
▪ خستگی فراوان
▪ دل‌آشوبی
اگر این دیابت تشخیص داده نشود و با انسولین درمان نشود ، شخص ممکن است به وضعیت کشنده ‌ایی دچار شود که کتواسیدوز دیابتی نامیده می ‌شود .
۲) دیابت نوع دو
فراوان‌ ترین شکل دیابت است. نزدیک ۹۰ تا ۹۵ درصد افراد دیابتی به دیابت نوع دو دچار هستند که نزدیک یک سوم آن ‌ها شناسایی نشده ‌اند. این گونه از دیابت ب بیشتر در بزرگسال ان، به‌ویژه در افراد بیش از ۵۵ سال دیده می ‌شود. هم عامل‌های ژنتیکی و هم عامل‌های محیطی دراین بیماری دخالت دارند. بیشتر ژن‌های درگیر دراین بیماری شناسایی نشده‌اند. چاقی مهم‌ترین عامل محیطی اثر گذار در این بیماری است. نزدیک ۸۰ درصد از این افراد، چاق هستند. همین ‌طور که بچه ها روز به روز چاق ‌تر می شوند ، دیابت نوع دو در بین افراد جوان و کم‌سال‌تر نیز فراوان‌تر دیده می‌شود.
هنگامی که دیابت نوع دوم شناسایی می ‌شود ، لوزالمعده به طور معمول به اندازه ‌ی کافی انسولین تولید می ‌کند . اما به علت‌های کمتر شناخته شده ‌ای ، بدن نمی ‌تواند به شیوه‌ی کارآمدی از انسولین بهره ‌مند شود . یعنی سلول‌هایی که انسولین برآن‌ها اثر می‌گذارد، در حضور انسولین نیز کار خود را در سوخت و ساز قندها به‌خوبی انجام نمی‌دهند . به این وضعیت، مقاومت به انسولین می‌گویند . ب ا ادامه پیدا کردن این وضعیت، پس از چند سال تولید انسولین کاهش می ‌یابد و ممکن است بیمار به تزریق انسولین نیز نیاز پیدا کند . به هر حال، نتیجه مانند دیابت نوع یک است ، یعنی گلو کز خون افزایش می ‌یابد و بدن نمی ‌تواند از سرچشمه‌ی اصلی انرژی به خوبی بهره‌مند شود و افزایش گلوکز خون به بافت‌های بدن آسیب می‌رساند.
نشانه‌های دیابت نوع دوم آرام‌آرام خود را نشان می ‌دهند. این نشانه‌ها عبارتند از:
▪ ادرار فراوان
▪ تار بینی
▪ خستگی بیش از اندازه
▪ عفونت ‌های پی‌درپی
▪ کاهش بیش از اندازه‌ی وزن
▪ بهبود آهسته ‌ی زخم‌ها

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   10 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله ماهواره

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله ماهواره دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه
ماهواره‌ها امروز جایگاه ویژه ای نزد دولتها و نیز زندگی انسان ها دارند همه ساله، صدها ماهواره به فضا فرستاده شده و نقشهای فراوانی را ایفا می کنند و نقش ماهواره در جنگ و صلح با اهمیت شمرده می‌شود. عصر فضا و ماهواره‌ها از چهارم اکتبر سال 1957 میلادی با پرتاب نخستین ماهواره ساخت دست بشر (اسپوتنیک – 1) آغاز شد. امروزه بیش از 1000 ماهواره در مدارهای مختلف در اطراف کره زمین در حال چرخش هستند و تاکنون بیش از 4000 ماهواره به فضا پرتاب شده است. یعنی به طور متوسط هر سه روز یک ماهواره.
این همه در حالی است که جمهوری اسلامی ایران صاحب هیچ ماهواره‌ای در مدار زمین نیست و در واقع فن‌آوری ساخت و پرتاب ماهواره را در اختیار ندارد. چند سالی است که مسوولان محترم کشوری به توصیه دانشمندان و صاحبنظران توجه کرده و دستور آغاز بررسیهایی برای انتقال فن‌آوری ساخت و پرتاب ماهواره را صادر نموده اند. مقاله کنونی حاوی اطلاعات گوناگونی در این زمینه بوده و این موضوع را از زاویه های مختلف مورد بررسی قرار داده است. در پایان، توصیه های کاربردی نیز ارائه شده است.
ماهواره (satellite) یک وسیله پرواز کننده در فضاست که در یک مسیر بسته به نام مدار (orbit) به مدت طولانی به دور زمین در حال گردش می‌باشد. مرکز زمین در صفحه مدار قرار دارد. نیروی جاذب (گریز از مرکز) روی ماهواره که از دو عامل مهم فاصله ماهواره از مرکز زمین (R) و سرعت حرکت ماهواره (V) ناشی می‌شود معمولاً در تعادل با نیروی جاذبه زمین است و بنابراین ارتفاع ماهواره از زمین، ثابت حفظ می‌شود به طور کلی مدار ماهواره‌ها بیضی است که مرکز زمین در یکی از کانونهای آن قرار دارد. شکل، اندازه، سمت و زاویه صفحه مدار بستگی به سرعت ماهواره و شرایط پرتاب دارد.
ماهواره باید از زمین به مدار مورد نظر حمل شده و در آنجا رها گردد. شیوه نصب ماهواره در سه مرحله انجام می‌شود: 1- ماهواره به وسیله یک راکت نیرومند بالابرنده، در یک مدار دایره ای رها می‌شود (به طور معمول راکت پس از رها کردن ماهواره در مدار مربوط، به سمت زمین باز می گردد و اغلب در برخورد با جو می سوزد). 2- با کمک موتورهای کوچک ماهواره، مدار آن به بیضی تبدیل می‌شود تا ارتفاع افزایش یابد. 3- با روشن شدن موتور اوجگیری، ماهواره در یک مدار دایره ای با شرایط از پیش تعیین شده قرار می گیرد. شکلهای 1 و 2 مراحل گوناگون پرتاب یک ماهواره ‌اینتلست به مدار ثابت زمین را نشان می‌دهند.
شکلهای 3و 4 بخشهای اصلی دو ماهواره تایروس- اِن واسپات را نشان می دهند. هنگامی که یک ماهواره در مدار قرار گرفت، به دلیل نبود نسبی هوا، تقریباً هیچ مانعی برای جلوگیری از حرکت ماهواره وجود ندارد بنابراین سرعت، تقریباً ثابت می ماند. چون سرعت ثابت است پس ارتفاع ماهواره از زمین نیز ثابت باقی می ماند. به طور معمول ماهواره سه بخش اصلی دارد: 1- صفحه خورشیدی به منظور تولید انرژی الکتریکی برای مصرف سیستمهای داخلی ماهواره 2- سیستمهای داخلی (الکترونیکی، مخابراتی، اپتیکی و...) به منظور انجام ماموریت، 3- سیستم هدایت و کنترل ماهواره، شامل موتورهای راکتی، مخازن سوخت و مکانیزم کنترل مسیر

ماهواره : از کجا تا کجا
تاریخ ماهواره‌ها را به مقالة آرتور. سی. کلارک ـ علمی‌نویس مشهور ـ نسبت می‌دهند که در مقاله‌ای در اکتبر 1945 اظهار داشت که با سه ماهواره واقع در فاصلة 000,36 کیلومتری زمین می‌توان تمام سطح زمین را تحت پوشش امواج آن قرار داد. البته، پیش از او دانشمندان آلمان هیتلری پژوهش‌های فراوانی را در این خصوص انجام داده بودند و مهاجرت این افراد به امریکا و شوروی سابق به انتقال سریع تجارب و اسناد تحقیقاتی و رشد صنایع ماهواره‌ای این دو کشور رقیب شد. این دو کشور، با هدف بهره‌برداری نظامی به رقابت با یکدیگر پرداختند و به تدریج، ماهواره‌های هواشناسی، مطالعة جو و سطح زمین و دریاها، ناوبری هوایی و دریایی و نظایر آن‌ها را در مدار زمین قرار دادند. نخستین ایده مربوط به استفاده از ماهواره‌های مخابراتی در اواسط دهة 1950 میلادی ابراز شد و از اوایل دهة 1960، به تدریج ماهواره‌های مخابراتی نیز در مدار زمین قرار گرفتند. در طول دهه‌های 60 و 70 میلادی، عمده‌ترین کاربرد ماهواره‌های مخابراتی عبارت بودند از انتقال مکالمات تلفنی و تصاویر تلویزیونی از یک ایستگاه زمینی به ایستگاه زمینی دیگر (این ماهواره‌های نقطه به نقطه را FSS می‌نامیدند). نکتة مهم در این دهه‌ها آن بود که تقریباً تمام فعالیت‌های مخابراتی و تلویزیونی ماهواره‌ای در وزارتخانه‌ها یا سازمان‌های دولتی صورت می‌پذیرفتند و در نتیجه، اعمال حاکمیت و کنترل ملی بر محتوا یا کنترل ایستگاه‌های ماهواره‌ای و رسانه‌ای محقق می‌شد.
در طول این دوران، تولید و ارسال ماهواره‌ها به مدار زمین صنعت پرهزینه اما سودآوری بود و در نتیجه، رقابت شدید بین کشورها و صنایع بزرگ جهانی و نیز رقابت با فن‌آوری‌های توزیعی دیگر (به ویژه کابل نوری) باعث رشد سریع فن‌آوری ‌ماهواره‌ای شد. این فن‌آوری‌ها، در دهه‌های 80 و 90 میلادی، کوشیدند تا ظرفیت انتقال محتوا و قدرت پخش خود را افزایش دهند و از محدودة فرکانس وسیع‌تری که قبلاً بدون استفاده بود، بهره گیرند. همچنین، تلاش برای افزایش کارایی ماهواره‌ها باعث توجه جدی سرمایه‌گذاران به قابلیت‌های حاصل از قراردادن ماهواره‌ها در مدارهای پایین‌تر شد و در نتیجه، چندین برنامة وسیع جهانی برای استفاده از ماهواره‌های پایین مدار (Low Earth Orbit = LEO) و میانه‌مدار (Medium Earth Orbit = MEO) در سال‌های اخیر راه‌اندازی گردیده‌اند یا در سال‌های آتی به بهره‌برداری خواهند رسید. نخسـتین مـاهواره مخابراتی کـه در مدار همزمان زمین (GES) قرارگرفت ماهوارة آنیک 1- آ (Anik A-1) کانادا در سال 1972 بود که توسط اتحادیة رادیو ـ تلویزیون این کشور (CBC) در مدار زمین قرار گرفت و از آن برای اتصال ایستگاه‌های FSS و نه پخش مستقیم برای گیرندگان استفاده می‌شد. اولین ماهوارة پخش مستقیم برای گیرندگان در سال 1976 به نام هرمس (Hermes) در همین کشور به کار گرفته شد. نخستین ماهواره پخش مستقیم تلویزیونی (DBS) آسیا در سال 1984 در کشور ژاپن با نام یوری 2ـ آ(Yuri-2A) به فضا پرتاب شد که سرریز امواج آن به جزایر کشورهای همسایه مسأله‌ساز شد. اما تبدیل شدن پخش مستقیم ماهواره‌ای به یک مسألة مهم جهانی با پرتاب ماهوارة ASTRA در دسامبر 1988 و آغاز فعالیت آن در فوریه 1989 مصادف شد. در قارة آسیا، این پدیده با پرتاب ماهواره آسیاست (Asia Sat 1) در آوریل 1990 و شروع پخش مستقیم تلویزیونی توسط شرکت هنگ‌کنگی استارتی وی (STAR TV) ، از طریق آن ماهواره در اکتبر 1991، به طور جدی طرح شد. دریافت کانال‌های تلویزیونی این ماهواره در مناطق حاشیه‌ای (مثلاً در ایران) تنها با بشقاب‌هایی به قطر سه متر عملی بود. اما، با تقویت امواج، در سال 1993، بشقاب‌های به قطر 8/1 متر تصویر واضحی را دریافت می‌کردند. افزایش قدرت پخش ماهواره‌ها به کاهش فزایندة اندازه و قطر بشقاب‌ها منجر شد و همزمان نیز قیمت دستگاه‌های رسیور (به دلیل تولید انبوه) کاهش یافت. نتیجه این تغییرات بالا رفتن مطلوبیت ماهواره برای مصرف‌کنندگان در کل دنیا و از جمله ایران بود.
در هر حال، امروزه فشار ناشی از تقاضا برای خدمات متنوع و بهتر ماهواره‌ای (نظیر ارائه اینترنت با کیفیت باند وسیع، ارتباطات صوتی و تصویری بین فردی و پخش رادیو ـ تلویزیونی) و گسترش روزافزون بازار و در نتیجه، سودآوری قابل توجه، صنایع ماهواره‌ای را به سرمایه‌گذاری و توجه جدی در امر تحقیق و توسعه رهنمون شده است. در نتیجه، علی‌رغم شکست برخی از برنامه‌های ماهواره‌ای در واپسین سال‌های قرن بیستم، بسیاری از متخصصان و دانشمندان بر این باورند که ماهواره‌های ارتباطی و مخابراتی در آینده شاهد نوآوری‌های جدید خواهد بود و از این رو نقش و حضور گسترده‌تری در عرصة ارتباطات فردی و جمعی جهانی خواهند داشت. سرعت رشد فن‌آوری ماهواره‌ای به حدی است که سیاست‌گذاری ملی و بین‌المللی، بر پایة نظر برخی از متخصصان، مانع اصلی به کار گیری قابلیت‌های فنی فعلی است. به عبارت دیگر، حتی در حال حاضر، امکانات فنی ماهواره‌ها بسیار بیش‌تر از میزان عملی‌شدن کنونی آن است و علت اصلی توقف نسبی برنامه‌های نوین را باید در ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های ناشی از سیاست‌های ملی و بین‌المللی جستجو کرد تا در امکانات فنی و سرمایة در دسترس.
در هر حال، پخش مستقیم برنامه‌های تلویزیونی از طریق ماهواره‌ها در طول ده سال گذشته به عنوان یک مسالة جهانی مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفته است و در این میان، کشورهای دارای حساسیت‌ها و ملاحظات فرهنگی (به ویژه از منظر ارزش‌های سنتی، ملی و یا مذهبی) و سیاسی توجه بیش‌تری را به آن مبذول داشته‌اند. پیامدهای فرهنگی، سیاسی و حتی اقتصادی مورد انتظار طیف وسیعی از سیاست‌ها را در کشورهای آسیایی (به ویژه کشورهای اسلامی) به وجود آورد. این سیاست‌ها از پذیرش مطلق تا طرد کامل را شامل می‌شدند. یک تحقیق در سال 1373، کشورهای آسیایی را براساس سیاست‌های ماهواره‌ای آن‌ها به شش گروه تقسیم کرد:
1. کشورهایی که ماهواره را مجاز دانستند و حتی تسهیلاتی را برای مردم فراهم کردند؛ مانند سنگاپور، هنگ‌کنگ، اسرائیل و کویت.
2. کشورهایی که مانع حقوقی به وجود نیاوردند اما، همزمان با وضع مالیات و عوارض برای نصب بشقاب‌های ماهواره‌ای، به اقدام‌های رقابتی نیز دست زدند؛ مانند پاکستان.
3. کشورهایی که ماهواره را مجاز دانستند اما به جستجو و اعمال برنامه‌های رقابتی دست زدند؛ مانند هند، اندونزی، کره جنوبی و سریلانکا.
4. کشورهایی که ممنوعیت‌های قانونی ایجاد کردند اما به راه‌حل‌های رقابتی نیز دست زدند؛ مانند عربستان، بحرین، قطر، امارات متحده عربی و مالزی.
5. کشورهایی که با پشتوانة امکانات غنی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خود ممنوعیت‌های قانونی ایجاد کردند؛ مانند ژاپن.
6. کشورهایی که تا زمان تحقیق هنوز تصمیم رسمی و قانونی مشخصی را اعلام نکرده بودند و در نتیجه، اقدام اساسی برای رقابت نیز نداشتند.
تحقیقات نشان می‌دهند که سیاست ماهواره‌ای کشورهای آسیایی غالباً در یک مدت بسیار کوتاه بین 1993 تا 1995 (1372 تا 1375) دستخوش تغییرات بسیاری شد. این تغییرات معمولاً حاکی از حرکت سیاستی از دو سوی افراطی طیف پذیرش مطلق/طرد کامل به سوی نقاط بینابینی بود. در طول این سال‌ها، بسیاری از کشورهایی که ماهواره‌ها را ممنوع دانسته بودند به جستجوی راه‌های مناسب برای ارائة برنامه‌های جذاب تلویزیونی (داخلی یا خارجی) به شهروندان خود از طریق راه‌اندازی شبکه‌های تلویزیونی زمینی یا ماهواره‌ای پرداختند. کشورهایی نیز که ماهواره را (به طور مطلق یا با وضع مالیات و عوارض) آزاد دانسته بودند به تدریج وارد رقابت شدند و با هدف اقتصادی یا فرهنگی و سیاسی به جذب وقت شهروندان خویش و در نتیجه، دور کردن آن‌ها از کانال‌ها و شرکت‌های رقیب دست زدند. به عبارت دیگر، سیاست ماهواره‌ای مبتنی بر «آزادی قانونی» یا «ممنوعیت قانونی» در اغلب کشورهای پیشرفته و در حال توسعه (و در سطح آسیا و حتی کشورهای اسلامی) به چشم یک سیاست کامل و مطلق نگریسته نشده و تلاش برای جذب وقت و توجه مردم کشور به شیوه‌های مختلف انجام گرفته است.
در حال حاضر، کشورهایی نظیر ترکیه، اندونزی، مالزی، پاکستان، هند، سریلانکا، ژاپن، چین و اغلب کشورهای عرب زبان به بهره‌گیری از سیستم‌های مختلف (برحسب منبع تأمین محتوا، میزان اعمال تغییر در محتوا، مالکیت و مدیریت سازمان‌های مربوطه، پخش زمینی یا ماهواره‌ای و ...) از کانال‌های ماهواره‌ای موجود برای تأمین خواسته‌ها و نیازهای مخاطبان داخلی خود بهره می‌گیرند. برخی از کشورها نیز هدف فوق را با اجرای برنامه‌های مشترک پیگیری می‌کنند. مثلاً در کشورهای عرب زبان چند شرکت بین‌الدولی یا خصوصی (نظیر عرب‌‌ست، شبکة الجزیره، MBC، ANN و ...) وظیفة تهیة برنامه‌ها از منابع داخلی یا جهانی برای پخش ماهواره‌ای به کشورهای تحت پوشش خود را به عهده گرفته‌اند. با این توضیح کلی، بهتر است به بررسی وضعیت بهره‌وری از فن‌آوری ماهواره‌ای در چند کشور آسیایی بپردازیم و سپس، درس‌های احتمالی حاصل از تجارب این کشورها برای ایران را به بحث بگذاریم.

وضعیت فعلی ماهواره در کشورهای آسیایی
همان‌گونه که پیش‌تر ذکر شد، اغلب کشورها از اواسط دهة 1370 برنامه‌هایی را برای بهره‌وری ملی از ماهواره به اجرا گذاشته‌اند ـ خواه این کشورها دریافت سایر کانال‌ها را ممنوع کرده یا به انتخاب شهروندان واگذار کرده باشند. اما بهتر است در ابتدا انواع بهره‌وری از ماهواره را مشخص کنیم. در دهة اول می‌توان سه نوع بهره‌وری ملی از ماهواره را نشان داد. الف) استفاده از ماهواره برای پخش مستقیم برنامه‌‌های کانال‌های تلویزیونی ملی به درون کشور. این اقدام برای فایق آمدن بر موانع طبیعی گسترش پوشش شبکه‌های تلویزیونی ملی به نقاط دوردست و کم‌جمعیت یا بالا بردن کیفیت دریافت برنامه‌ها توسط بسیاری از کشورها (نظیر هند و استرالیا صورت گرفته است؛ ب) استفاده از ماهواره برای پخش مستقیم برنامه‌های کانال‌های تلویزیونی ملی یا کانال‌های جدیدالتأسیس و پخش برای سایر کشورها. معمولاً پخش ماهواره‌ای تلویزیونی برای سایر کشورها به منظور حضور جهانی فرهنگ کشور مبدأ، اطلاع‌رسانی جهانی و تأثیر بر افکار عمومی کشورهای مقصد یا به ویژه با هدف ارائه برنامه‌های تلویزیونی به جمعیت‌های مهاجر به کشورهای دیگر انجام می‌گیرد. پخش ماهواره‌ای شبکة خبر، شبکه‌های جام‌جم و شبکه‌های سحر ایران به منطقة خاورمیانه، اروپا و امریکا را می‌توان در این طبقه جای داد. امروزه، تعداد بسیار زیادی از کانال‌های در دسترس را همین نوع کانال‌های تلویزیونی تشکیل می‌دهند.
بدیهی است که دو نوع بهره‌وری فوق نمی‌توانند تأثیر چندانی بر میزان گرایش مردم به کانال‌های ماهواره‌ای خارجی و رواج غیرقانونی و کنترل‌نشدة دستگاه‌های گیرنده داشته باشند. آن‌چه در این نوشتار به عنوان بهره‌وری ملی مطرح می‌شود نوع سوم است که مشتمل است بر: ج) استفاده از برنامه‌های کانال‌های ماهواره‌ای خارجی (ملی یا خصوصی؛ متعلق به کشور خاص یا جهانی) برای بالا بردن حجم، تنوع و کیفیت کانال‌های در دسترس مردم کشور.
هدف از این نوع بهره‌وری از ماهواره را می‌توان جبران نقصان‌های کمی و کیفی تولیدات و محتوای کانال‌های تلویزیونی مرسوم و جلب توجه مخاطبان به کانال‌های کنترل شده دانست که خود برای جلوگیری از گرایش مردم به خرید و نصب تجهیزات دریافت ماهواره‌ای و در نتیجه، قرار گرفتن در معرض پیام‌های مخرب فرهنگی و سیاسی کانال‌های نامطلوب صورت می‌گیرد. تنها با نیل به این هدف می‌توان به اجرایی شدن سیاست ممنوعیت تجهیزات و کانال‌های کنترل‌نشده امیدوار بود یا حتی، در صورت آزادی مردم در بهره‌وری از تجهیزات دریافت ماهواره‌ای، تا اندازه زیادی اطمینان داشت که دست‌کم اکثریت مردم به کانال‌های تلویزیونی و فرهنگ ملی خویش وفادار می‌مانند و جذب پخش‌کننده‌های خارجی نخواهند شد.
در ادامه، وضعیت بهره‌وری از ماهواره در چند کشور آسیایی و مدل‌های خاص هر یک تشریح می‌شود. گفتنی است که محدودیت اطلاعات و منابع، امکان تشریح و تحلیل دقیق‌تر این مدل‌های را فراهم نمی‌کند. [در این بخش، از منابع بسیار متعددی استفاده شده و از این رو برای هر مورد منبع خاصی ارائه نشده است. اطلاعات مربوط به مالزی، اندونزی، تایلند و سنگاپور با استفاده از گزارش‌های سفر هیأت فرهنگی کشور به کشورهای فوق (21/2/1381 الی 3/3/1381) ارائه شده است]
در پاکستان، کانال NTM با عقد قراردادی با تلویزیون این کشور (در سال 1994) به مدت ده سال یک کانال 24 ساعته را راه‌اندازی کرده است و برنامه‌های کانال‌های CNN و BBC را پس از حذف صحنه‌های نامناسب پخش می‌کند. شبکة خصوصی ETV نیز روزانه 6 ساعت برنامه پخش می‌کند و این شبکه صددرصد خصوصی و متعلق به اتباع پاکستانی است که با سرمایه‌ای حدود 5/6 میلیون دلار راه‌اندازی شده است و برنامه‌هایش را از سنگاپور به طور همزمان در ماهواره‌های آسیاست و استارپلاس ارائه می‌کند. هرچند در پاکستان محدودیتی برای خرید و نصب دستگاه‌های ماهواره‌ای وجود ندارد و برنامه‌های این شبکه‌ها تحت سانسور و کنترل قرار دارد، راه‌اندازی شبکه‌‌های فوق و به ویژه NTM گرایش به خرید گیرنده‌های ماهواره‌ای را به شدت کاهش داده است.
در ترکیه، با وجود صدها شبکة تلویزیونی سراسری و منطقه‌ای (دولتی و خصوصی)، حدود ده کانال تلویزیونی خارجی نظیر (RTL CNN، BBC Prime، Euronews) از طریق ایستگاه‌های رلة زمینی برای ساکنان مناطق مختلف (به ویژه شهرهای بزرگ استانبول و آنکارا) یا مشترکان شبکه‌های کابلی پخش می‌شود. در این کشور، محدودیتی برای استفاده از تجهیزات دریافت ماهواره‌ای وجود ندارد.
در سریلانکا یک شرکت خصوصی برنامه‌های شبکه‌های وابسته به BBC (به ویژه برنامه‌های خبری و ورزشی) را به صورت 24 ساعته رله و پخش می‌کند و در حال حاضر، حدود 80 درصد کل کشور را تحت پوشش قرار داده است. همچنین، سریلانکا تحت پوشش دو شبکة ETV-1 و ETV-2 قرار دارد که اولی به اخبار و گزارش‌های خبری و دومی به برنامه‌های ورزشی و نیز فیلم‌ها و سریال‌های امریکایی اختصاص دارد. در این شبکه‌ها، هیچ‌گونه سانسوری اعمال نمی‌شود. اما خود شبکه‌ها فرهنگ مخاطبان را مورد توجه قرار می‌دهند.
چین از جمله کشورهایی است که تجهیزات دریافت برنامه‌های ماهواره‌ای را غیر مجاز اعلام کرده، اما با توجه به گستردگی جغرافیایی و کثرت جمعیت اقدام به راه‌اندازی سیستم‌های ماهواره‌ای برای پخش مستقیم کانال‌های خود نموده است. در این کشور، از بشقاب‌ها و رسیورهای خاص برای دریافت کانال‌های ملی استفاده می‌شود و سایر انواع دستگاه‌ها ممنوع‌اند.
در تایلند، حدود ده کانال تلویزیونی داخلی وجود دارد که حجم زیادی از برنامه‌های خود را به برنامه‌های خارجی اختصاص می‌دهند و آن را به صورت دوبله (و همراه با زبان اصلی با موج FM رادیویی یا دو زبانة تلویزیونی) پخش می‌کنند. افزون بر این، شرکت UBC به صورت یک شرکت سهامی متولی تلویزیون کابلی و ماهواره‌ای است که ده‌ها کانال بین‌المللی فیلم، ورزشی، سرگرمی و خبری را با استفاده از سیستم توزیع کابلی و ماهواره‌ای پخش می‌کند. سیستم کابلی در بانکوک و برخی از شهرها و سیستم ماهواره‌ای در سراسر کشور در دسترس قرار دارد. 86 شرکت مجاز نیز به صورت محدود محلی خدمات تلویزیونی کابلی را ارائه می‌کنند که متوسط مشترکان هر یک از این شرکت‌ها 1500 مشترک تخمین زده می‌شود. در تمام کانال‌های تلویزیونی شرکت UBC، آگهی‌های تجاری و مطالب غیراخلاقی یا مغایر با موازین امنیت ملی و نظم اجتماعی سانسور می‌شوند.
در کشور اندونزی چند شرکت خصوصی تلویزیونی برنامه‌های خود را به صورت ملی یا محلی به مشترکین و دریافت‌کنندگان خود ارائه می‌کنند. برخی از این شبکه‌ها از سیستم پخش کابلی استفاده می‌کنند و خدمات اینترنتی را نیز در دسترس مشترکان خود قرار می‌دهند. در این کشور، استفاده از تجهیزات ماهواره‌ای کاملاً آزاد است و هیچ‌گونه محدودیت قانـونی وجود ندارد، به طوری که حتی برخی از شبکه‌های ماهواره‌ای خارجی، مانند شبکة استار ـ که در هنگ‌کنگ مستقر است ـ برای این کشور برنامة ویژه پخش می‌کند. در حال حاضر وضعیت کلی رسانه‌های جمعی در اندونزی مورد رضایت دولت و احزاب نیست و اقدامات قانونی برای اجرای برنامه‌های اصلاحات در جریان است.
کشور سنگاپور، با وجود قرار داشتن در چهار راه تجاری و ارتباطاتی جنوب‌شرقی آسیا، قوانین ویژه‌ای برای محدودیت اطلاعات و فعالیت رسانه‌ها دارد. در این کشور، نصب تجهیزات ماهواره‌ای توسط افراد و حتی ادارات (غیر از شرکت‌ها، سفارتخانه‌های خارجی، سازمان‌های رسانه‌ها وزارتخانه‌های دولتی) ممنوع است. اما تلویزیون کابلی رواج بسیاری دارد و دست‌کم، 18 شرکت به توزیع کابلی ده‌ها کانال تلویزیونی به مشترکان خود می‌پردازند. محتوای این کانال‌ها با توجه به ارزش‌های فرهنگی جامعه سنگاپور کنترل می‌شود و محدودیت‌های خاصی در مورد اهانت به مذاهب و ملت‌ها و پخش سکس، خشونت، و مواد مخدر اعمال می‌گردد.
قطر در سال 1993 به سازمان ارتباطات راه دور خود اجازه داد تا یک شرکت تلویزیونی کابلی بی‌سیم (QVC) را راه‌اندازی کند. این شکرت که امتیاز انحصاری خدمات تلویزیون کابلی تا سال 2013 را در اختیار دارد، در حال حاضر، ده کانال تلویزیونی ملی و خارجی (عربی، امریکایی، اروپایی و آسیایی) را در اختیار مشترکان خود قرار می‌دهند. برخی از این کانال‌های عبارت‌اند از: بی‌بی‌سی ورد (BBC World) دیسکاوری(Discovery) دی‌تی‌وی (DTV) پی‌تی‌وی 2 (PTV2) سی‌ان‌ان (CNN) ای‌اس‌سی (ESC) ام‌بیٍ‌سی (MBC). قطر اخیراً اقدام به رفع ممنوعیت خرید و نصب تجهیزات دریافت ماهواره‌ای بر شهروندان خود کرده و این اقدام از تعداد مشترکان و درآمد شرکت تلویزیونی کابلی بی‌سیم کاسته است.
مالزی با راه‌اندازی شرکت ماهواره‌ای آسترو (ASTRO) ، در سال 1995، یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های ماهواره‌ای ملی در قاره آسیا را به وجود آورده است. این شرکت با بودجه‌ای حدود 700 میلیون دلار توسط دولت تأسیس شده است و اداره می‌شود. در حال حاضر، شبکة ماهواره‌ای آسترو 38 کانال تلویزیونی و 16 کانال رادیویی را از طریق ماهواره‌های خود برای کل کشور و کشورهای منطقه (مانند اندونزی، سنگاپور و تایلند) پخش می‌کند. استفاده از سیستم دیجیتالی و استفاده از ماهواره‌هایی با قدرت پخش زیاد موجب شده است تا دریافت این کانال‌ها با استفاده از یک بشقاب کوچک 60 سانتی‌متری علمی شود. همچنین، برای حفظ منافع مالی رسیورهای خاصی طراحی شده‌اند. این شرکت، در حال حاضر، 000,800 مشترک داخلی (و نیز 000,10 مشترک در کشور برونئی) دارد و برنامه‌ها را از تعداد بسیار زیادی از شبکه‌های جهانی تهیه و پس از نظارت و کنترل دقیق و مستمر پخش می‌کند. در این کانال‌ها، آگهی‌های تبلیغاتی خارجی، صحنه‌های خشونت بار و مستهجن، تبلیغ مسیحیت و موارد مشابه دیگر ممنوع‌اند. برای کنترل محتوایی برنامه‌ها، از سه روش سانسور متفاوت استفاده می‌شود: در مواردی برنامه از ماه‌ها قبل مورد بازبینی قرار می‌گیرد و به شرکت اصلی اجازه پخش داده می‌شود. برخی از کانال‌های خبری، ورزشی و سرگرمی (به ویژه کانال کارتون برای کودکان) به صورت تأخیری و با سانسور همزمان و برخی از کانال‌ها نیز با تأخیر نیم‌ساعته تا یک ساعته پخش می‌شوند. این تأخیر، در مواردی، می‌تواند تا چند ساعت انجام گیرد (مانند روش پخش شبکة الجزیره). در هر حال، هر برنامه که نیازمند سانسور بیش از 5 دقیقه باشد به طور کامل حذف و برنامة دیگری جایگزین آن می‌شود. در کشور مالزی، تجهیزات ماهواره‌ای غیر از شرکت آسترو ممنوع‌اند و طبق قانون، متخلفان به جریمة نقدی تا 000,25 دلار محکوم می‌شوند.
بررسی وضعیت ماهواره پخش مستقیم در این کشورها نشان می‌دهد که بهره‌وری از برنامه‌های مطلوب و مورد قبول ماهواره‌ای جزء بسیار مهمی از سیاست ماهواره‌ای تمام کشورها است و در واقع، ممنوعیت مطلق یا آزادسازی بدون محدودیت و بدون تمهید روش‌های مناسب برای استفاده شهروندان را نمی‌توان یک سیاست کامل و موفق دانست. یک عنصر و مؤلفة بسیار مهم در سیاست ماهواره‌ای گرایش و خواست مردم برای دسترسی به برنامه‌های (غالباً مطلوب و مثبت) ماهواره‌ای است و عدم توجه به این خواست عمومی سیاست ممنوعیت مطلق را غیرقابل اجرا خواهد کرد. از سوی دیگر، سیاست آزادسازی مطلق و بدون محدودیت نیز شهروندان مشتاق برنامه‌های مطلوب و مثبت را در دنیای رسانه‌ای انباشته از پیام‌ها و محتواهای نامطلوب و زیانبار رها خواهد ساخت. پاسخگویی به خواسته‌های رسانه‌ای مردم اصلی‌ترین محور سیاست‌گذاری رسانه‌ای است و این ضرورت ملی، با راه‌اندازی یک سیستم تحت کنترل و تابع سیاست‌ها و ملاحظات فرهنگی و سیاسی ملی، تحقق می‌یابد.
این نوع بهره‌وری می‌تواند شامل طیف وسیعی از برنامه‌های عملیاتی مربوط به ویژگی‌های محتوا و سازمان باشد. از نظر نوع محتوا، می‌توان تمام گونه‌های برنامه‌ای موردنظر را در چنین روشی در دسترس مردم قرار داد: برنامه‌های خبری و گزارشی، فیلم و سریال، برنامه‌های مستند، علمی و آموزشی، مسابقه و غیره. محتوای دریافت‌شده از منابع خارجی می‌تواند، به زبان اصلی یا با زیرنویس یا به صورت دوبله‌شده یا حتی (با استفاده از چند باند صوتی) به صورتی چند زبانة همزمان پخش شود. در این روش، امکان اعمال کنترل محتوایی (سانسور) به صورت قبل از پخش یا همزمان (با تأخیر زمانی چند ثانیه‌ای تا چند ساعتی) بر تمام انواع محتواها، براساس اصول و سیاست‌های کشور مقصد، به طور کامل وجود دارد. سازمان متولی راه‌اندازی و بهره‌وری از چنین سیستمی را نیز می‌توان به اشکال مختلف سازماندهی کرد. از نظر نوع مالکیت، سازمان مورد نظر می‌تواند به صورت دولتی، عمومی یا خصوصی (شرکت سهامی عام یا خاص) ایجاد شود. بدیهی است که هر چند امکان کنترل سازمان و عملکرد آن در هر الگو متفاوت خواهد بود اما با تعیین معیارهای مشخص و لازم‌الاجرا نظارت بر خصوصی‌ترین شکل مالکیت سازمانی نیز میسر خواهد گردید. از نظر تعداد نیز می‌توان یک یا چندین ساختار را به وجود آورد تا امکان برخورداری مردم از مزایای رقابت کنترل‌شده (کیفیت بالاتر خدمات با هزینة کم‌تر) فراهم شود. محل استقرار ساختارها و بخش اداری و فنی زمینی را نیز می‌توان در هر نقطه از کشور یا حتی در یک کشور خارجی انتخاب کرد. بدیهی است که این تصمیم تابع ملاحظات اقتصادی، نیروی انسانی و سیاسی عدیده‌ای خواهد بود اما، در هر حال، محدودیت خاصی از نظر محل استقرار وجود ندارد. پخش مجدد را نیز می‌توان از طریق ایستگاه‌های زمینی، کابل یا ماهواره عملی کرد.
چنان که مشاهده می‌شود، تمام اجزای یک ساختار رسانه‌ای (خواه مربوط به محتوا یا سازمان) قابل مطالعه و سیاستگذاری است و با توجه به ملاحظات فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و حتی امنیتی می‌توان اشکال بسیار متنوع را تصور و پیگیری کرد. کشورهای دیگر نیز، با توجه به ملاحظات خاص خود، یک یا چند الگو را انتخاب و اجرا کرده‌اند.
هر یک از کشورهای مورد بررسی، براساس ساختار جمعیتی، ویژگی‌های فرهنگی و ژئوپلیتیک ساختار سیاسی و ملاحظات مذهبی و ملی خویش، اشکال متنوعی از سیستم‌های بهره‌وری از برنامه‌های مطلوب ماهواره‌ای را ایجاد کرده‌اند. این کشورها، با انتخاب نوع محتوا، منبع تأمین محتوا، زبان پخش، سانسور محتوایی و همچنین نوع مالکیت و تکثر سازمان‌های مربوط، برنامه‌ها را تهیه، پاکسازی و سپس با روش‌هایی مناسب و در دسترس (زمینی، کابلی یا ماهواره‌ای) در اختیار شهروندان خود قرار می‌دهند. به نظر می‌رسد که تنها در چنین شرایطی می‌توان به پایبندی شهروندان به قوانین جاری امیدوار بود و یا از آشفتگی اطلاعاتی، هنجاری و رفتاری مردم در محیطی فاقد قوانین محدودیت‌‌زا نهراسید.
با توجه به مباحث مطرح شده گزاره های زیر را می‌توان به عنوان درسهای حاصل از بررسی کشورهای آسیایی ارائه کرد:
1- تمایل شهروندان به بهره‌وری مناسب از برنامه های مطلوب ماهواره عامل بسیار مهمی در سیاست گذاری ماهواره‌ای است.
2- برآورده نمودن خواسته های شهروندان، از طریق یک سیستم ملی برای ضبط و پخش ماهواره‌ای، عملی است.
3- اغلب کشورهای آسیایی از اواسط دهه 1990 میلادی اقدام به راه اندازی سیستم های ملی بهره‌وری ماهواره‌ای کرده‌اند.
4- هر کشور می‌تواند، بر اساس ملاحظات فرهنگی، سیاسی و امنیتی خود، به طراحی یک سیستم مناسب بپردازد.
5- در طراحی سیستم ملی بهره‌وری ماهواره‌ای می‌توان و باید معیارهای مربوط به نوع محتوا، زمان پخش، روش و میزان اعمال سانسور، نوع مالکیت و روش کنترل سازمانی و غیره را مشخص کرد.
6- در کنار سیستم ملی برای بهره‌وری از برنامه های مطلوب ماهواره‌ای باید ممنوعیت یا آزادی دسترسی به محتوا و تجهیزات خارج از خدمات سیستم مذکور را روشن کرد.
7- برخی از کشورها دسترسی به محتوا و تجهیزات خارج از خدمات سیستم ملی خود را ممنوع کرده اند، در حالی که برخی دیگر از کشورها دارای سیاست آزادی هستند.
www.iranwsts.org
از هر منظور و با هر رویکرد سیاسی و فرهنگی که به وضعیت ماهواره و تجهیزات دریافت کانالهای تلویزیونی و رادیویی خارجی در ایران نگریسته شود، می‌توان آن را نامطلوب و بحران‌زا دانست، با وجود گذشت بیش از 8 سال از زمان تصویب قانون ممنوعیت به کار گیری تجهیزات دریافت از ماهواره در تاریخ 26/1/1373 (و ابلاغ آیین نامه اجرایی آن در تاریخ 21/1/1374 توسط هیات دولت)، بر اساس برخی تخمین های غیر رسمی، بیش از سه میلیون دستگاه رسیور و بشقاب ماهواره‌ای در کشور وجود دارند، در حالی که در طول مدت اجرای قانون مزبور تنها کمتر از 000.70 دستگاه کشف و ضبط شده‌اند. در حال حاضر، حدود 15 میلیون ایرانی در خلوت خانه خود دسترسی کنترل نشده ای به برنامه های صدها کانال تلویزیونی پخش شده از دهها کشور و شرکت خصوصی دارند. خطر بد‌آموزی های اخلاقی و رفتاری، به ویژه نسل جوان و خانواده ها را تهدید می‌کند و به دلیل ممنوعیت والدین و تمام مردم از انتقال تجارب به یکدیگر و آموزش بهره‌وری مطلوب و کاستن از میزان خطرات و بد‌آموزی ها محرومند.
شاید بسیاری از سیاست‌گذاران و فعالان سیاسی و فرهنگی علت شرایط جاری را به قانون ممنوعیت نسبت دهند و از این منظر، تغییر قانون و رفع ممنوعیت را راه حل وضعیت موجود بدانند. در واقع، قانون فوق از زمان طرح اولیه آن تا امروز، موضوع بحث و مناقشه بسیاری بوده است. موافقان این قانون بر آن بودند که برنامه های ماهواره‌ای عمدتاً مخرب و مبتذل بوده و عامل اصلی زدودن ارزش ها و معیارهای اصیل اسلامی و ملی به شمار می آیند. در برابر، مخالفان نیز دلایلی نظیر اجرایی نبودن قانون به دلیل پیشرفت های فنی و حتی امکان افزایش بهره‌وری به دلیل مجری را یادآور می شدند. اما بررسی مشروع مذاکرات نشان می‌دهد که هر دو گروه موافقان و مخالفان آن را اقدامی موقتی و تاخیری قلمداد می کردند تا فرصت مناسب برای تقویت و آماده سازی دستگاههای فرهنگی کشور فراهم شود. مشروح مذاکرات نشان می‌دهد راههکارهای عدیده ای برای برخورد با پدیده پخش مستقیم ماهواره‌ای اندیشیده شده بود که باید مورد پیگیری قرار می گرفت. ماده 5 قانون ممنوعیت، سازمان صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (موسسه رسانه های تصویری) را مجاز به ضبط و پخش برنامه های غیر مغایر با ارزشها و مبانی فرهنگی اسلامی و ملی دانست و ماده 4 تمام دستگاههای فرهنگی کشور را موظف به مطالعه و تبیین آثار مخرب استفاده از برنامه های منحرف کننده در جامعه ساخت. همچنین ماده 10 قانون ممنوعیت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را موظف کرد تا با همکاری وزارت پست و تلگراف و تلفن و سازمانهای ذیربط از اهرم های حقوقی و بین‌المللی در جهت حراست از مرزهای فرهنگی کشور و حفظ کیان خانواده علیه برنامه های مخرب و مبتذل ماهواره اقدام کند.
با بررسی مشروح مذاکرات و متن مصوب قانون ممنوعیت سال 1373 می‌توان چنین نتیجه گرفت که شرایط نابسامان ماهواره در کشور تنها ریشه در قانون فوق ندارد و حتی نمی توان آن را علت اصلی شرایط جاری دانست، بلکه علت اصلی عدم اجرای کامل قانون و به ویژه مواد 4 و 5 و 10 (بالاخص ماده 5) قانون فوق است. در واقع، برخی از سیاست های مورد تصویب در قانون فوق به فراموشی سپرده شد و راهبرد ==== کوتاه مدت و جانبی ممنوعیت بزرگ نمایی و تبدیل به سیاستی ظاهراً تمام عیار شد. البته، می‌توان بخشی از علت خطای جایگزینی راهبرد به جای سیاست جامع را به متن قانون فوق منتسب کرد. این قانون، به هیچ وجه، راهکارهای نظارتی مناسبی برای اجرای مواد 4 و 5 و 10 را پیش‌بینی نکرده بود. در هر حال، از زمان تصویب قانون ممنوعیت تاکنون تقریباً همه مسئولان عالی رتبه نظام، شخصیت های سیاسی و فرهنگی و احزاب و جناح های سیاسی بر لزوم بهره‌وری مناسب از ماهواره و برنامه های مثبت آن تاکید نموده و یا عدم امکان عملی و فنی اجرای قانون ممنوعیت و جمع آوری دستگاههای دریافت را گوشزد کرده اند. اصول کلی فوق مورد تایید و تاکید مردم نیز قرار دارد. شایان ذکر مجدد است که مردم مجری اصلی و نهایی قانون و سیاست ماهواره‌ای هستند و توجه جدی به خواست و نگرش آنها اهمیتی افزون دارد. زیرا، در صورت عدم همکاری آنها، مجریان اصلی قانون به مجرمان اصلی آن تبدیل خواهند شد.
یک نظرسنجی انجام شده در سال 1373، در شهر تهران، نشان داد که، از نظر پاسخگویان، مهمترین علت گرایش به استفاده از ماهواره، ضعف امکانات تفریحی و سرگرمی در جامعه و بخصوص ناتوانی برنامه های صدا و سیما در برآوردن نیازهای اقشار مختلف (از نظر برنامه های تفریحی و خبری) بوده است. پاسخگویان مهمترین راه مقابله با خطرات ناشی از ماهواره را استفاده از ابزار فرهنگی دانستند. تقویت کمی و کیفی برنامه های صدا و سیما، بالا بردن سطح آگاهی مردم، و گسترش زیر ساخت و امکانات فرهنگی در جامعه (صدا و سیما 1373 در نظرسنجی از مردم تهران درباره ماهواره) نظرسنجی دیگری در همین سال نشان داد که 35 درصد پاسخگویان عدم رضایت از برنامه های تلویزیون را عامل گرایش مردم به ماهواره دانسته بودند. (واحد سنجش افکار مرکز تحقیقات صدا و سیما دی 1373، نظرسنجی درباره ماهواره) یک نظرسنجی دیگر در سال 1376 نشان داد که نگرش مردم (به ویژه مردان) نسبت به استفاده از ماهواره در حد متوسط بوده است. در حالی که بیشتر مردم نسبت به برخی خطرات ماهواره آگاهی دارند و استفاده از ماهواره در سطح جامعه و به ویژه توسط نوجوانان و جوانان را === بد‌آموزی و مخاطرات فرهنگی دیگر می‌دانند. (صدا و سیما 1376 در بررسی نگرش مردم نسبت به استفاده از ماهواره نظرسنجی های انجام شده در شهر تهران، در سال 1380 نیز نتایج مشابه و ثابتی را به دست دادند. (وزارت اطلاعات 1380 ماهواره از نگاه مردم). همچنین در این خصوص ====== موسسه ملی پژوهش افکار عمومی (1380) بهره‌مندی و نگرش مردم نسبت به ماهواره خلاصه ای از این گزارش در روزنامه نوروز 20/12/1380 منتشر شده است.)
نظر سنجی های انجام شده در فاصله سالهای 1373 تا 1380 نشان می‌دهد که بیشتر مردم به استفاده از برنامه های ماهواره‌ای گرایش دارند. استفاده از آنها را به طور کامل یا مشروط حق خود می دانند. همچنین، پاسخ گویان بر این باور بوده‌اند که مهمترین علل گرایش به ماهواره ضعف امکانات تفریحی در جامعه و نقصان کمی و کیفی برنامه های تلویزیونی هستند. این نگرش ها به ایجاد یک تقاضای چند میلیونی برای خرید و استفاده از تجهیزات ماهواره‌ای منجر گردیده است که توسط قاچاقچیان برآورده می‌شود. به طور خلاصه، می‌توان گفت که نظریه های ابراز شده توسط مسئولان عالی رتبه نظام، نمایندگان مجلس، دستگاههای اجرایی، متخصصان و مردم در طول سالهای گذشته دو اصل بنیادین و به هم پیوسته را در خود دارد. ضرورت بهره‌وری مناسب از برنامه های مطلوب ماهواره‌ای و مبارزه با رواج و دریافت کنترل نشده کانالهای بعضاً مخرب ماهواره‌ای، بررسی وضعیت ماهواره در سایر کشورهای آسیایی نشان داد که دو ضرورت فوق الزاماً مانعه الجمع نیستند و می‌توان با تمهید روش و ساختارهای سنجیده به هر دو هدف فوق نایل شد، در حالی که ممنوعیت مطلق ضرورت نخست و آزادی بدون محدودیت ضرورت دوم را === می‌کند و از این رو قابل اجرا یا قابل پذیرش نیست. با راه اندازی یک سیستم ملی می‌توان برنامه ها و کانال های مورد قبول را در اختیار مردم قرار داد و همزمان با استفاده از روش های فرهنگی و تبلیغاتی و همچنین روش های بازدارنده قانونی از تمایل به بهره‌وری از برنامه های کنترل نشده توسط برخی از شهروندان کاست. بدیهی است که روش ها و ساختارهای مطلوب برای کشور ما باید با ملاحظات مذهبی و فرهنگی و حتی اقتصادی هماهنگی داشته باشد و با مطالعه و بررسی دقیق پیش بینی و اجرا شود.

تاریخچه ارتباطات ماهواره ای در ایران
در سال 1962 کنگره ایلات متحده امریکا قانون استفاده از ماهواره‌های جهان را تصویب و همزمان با تصویب این قانون استفاده ماهواره‌های مخابراتی عملاً به اثبات رسید لیکن هنوز بسیاری از سئوالات بی جواب مانده بود و این سئوالات شامل طرح سیستم ضروری- موافقت بین‌المللی کیفیت اطمینان و توجه به اقتصادی بودن ارتباط با ماهواره و سئوالات مذکور به زودی جواب داده شده و مسایل تکنیکی حل گردید. با پرتاب اولین ماهواره‌های مصنوعی مخابراتی که از نظر حرکت به دور زمین با حرکت وضعی کره زمین همزمان باشد در سال 1964 این امکان به وجود آمد که با قرار دادن سه ماهواره در مدار نقاط مناسب در اطراف کره زمین ارتباط بین‌المللی و بین قاره ای مطمئن که تا آن روز وجود نداشت برقرار گردد و از طریق همین ماهواره‌ها برنامه های تلویزیونی را از قاره ای به قاره ای دیگر پخش نماید و همچنین ارتباط تلفنی و تلگرافی را از طریق ماهواره انجام دهد لذا دولت ایالات متحده امریکای شمالی و تحت نظر سازمان ملل متحد در سال 1964 مجمعی از نوزده کشور در واشنگتن تشکیل و موافقتنامه ای برای کنسرسیوم منظور طرح سازمان پرتاب استقرار و نگهداری ماهواره‌های مصنوعی مخابراتی با سرمایه گذاری این دولت‌ها امضاء گردید و در حال حاضر 95 کشور از کشورهای جهان به این موافقتنامه پیوسته و در سازمانی به نام انتیلستات برای استفاده از کانالهای ماهواره مخابراتی سرمایه گذاری کردند. اولین ماهواره مخابراتی در سال 1965 در مدار زمین پرتاب گردید که (ارلی برد) نام داشت و شامل 240 مدار تلفنی و یا یک مدار تلویزیونی و از این تاریخ انتیلستات تشکیل و نام ماهواره‌های مخابراتی را انتیلستات معرفی نمود و بهترین روش برای ارتباط جهانی این بود که ماهواره مخابراتی را بالای سه اقیانوس ( اطلس- هند- آرام ) به ارتفاع بین 36 هزار تا 40 هزار کیلومتر از سطح زمین پرتاب نمایند و ارتباط بین‌المللی بین ایستگاه های زمینی از طریق ماهواره‌های مذکور دایر گردید.
کشور ایران اولین کشور خاور میانه و جزء 25 کشور دنیا بود که با شرایط فنی مناسب توانست نسبت به نصب ایستگاه زمینی ماهواره مخابراتی در اسد آباد همدان اقدام نماید. این دستگاه در سیزدهم مهر ماه 1344 بطور رسمی همزمان با افتتاح دومین نمایشگاه بازرگانی آسیایی شروع به کار کرد و مراسم افتتاح نمایشگاه را به صورت تلویزیونی از طریق ماهواره به خارج از کشور مخابره نمود.
ظرفیت خطوط مایکروویو ایستگاه تهران- اسد آباد 1200 مدار تلفنی و دو مدار رفت و برگشت مخصوص تلویزیونی است که در آن واحد می توان یک برنامه ارسال و یک برنامه دریافت نمود چون حجم مخابرات ایران با کشورهای آسیایی در سالهای اخیر به دلیل برقراری مناسبات و روابط دوستانه- سیاسی و بازرگانی بالا رفته است شرکت مخابرات ایران از مدتها پیش به فکر ایجاد ارتباط ماهواره ای با این کشورها افتاد برای برقراری ارتباط با ماهواره اقیانوس هند آنتن دومی در ایستگاه مذکور ==================== هند قرار دارد با استفاده از همین آنتن ارتباط مخابراتی با کشورهای خاور و جنوب شرقی و جنوب آسیا به طرز رضایت بخش برقرار می گردد. در سال 1349 آنتن دوم ایستگاه زمینی با استفاده از ماهواره‌های مخابراتی در اسد آباد همدان با تجهیزات کامل و مدارهای تلفنی و تلگرافی رابطه خود با کشورهای شرق و شرق دور را توسعه داد. سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران قادر گردیده است از طریق این دو آنتن و مایکروویو تهران- اسد آباد در یک زمان دو برنامه تلویزیونی را به تمام نقاط جهان به طور مستقیم و غیر مستقیم ارسال دارد و دو برنامه تلویزیونی را نیز از دیگر کشورهای جهان دریافت کند و از ایستگاه مذکور از طریق مایکروویو تهران- اسد آباد و شبکه سراسری به تمام نقاط کشور رله نمایند. در این توسعه ابتدا با ژاپن و بحرین و دومی ارتباط مستقیم تلگرافی و تلفنی از طریق ماهواره‌های مخابراتی اقیانوس هند برقرار گردید و در حال حاضر توسط این دو آنتن با کشورهای ژاپن- کره جنوبی- وین- دانمارک - رم- عراق و خاور دور که جمعاً 147 کانال تلفنی و 22 کانال تلکس بهره برداری می شود که در هر کانال تلکس شامل 24 کانال تلگرافی است و در آینده نزدیک تعداد و این مدارها به حد قابل ملاحظه ای افزایش می یابد ایران از طریق ژاپن با تایلند و سنگاپور و مانیل و نیز از طریق بحرین و دوبی یا بیشتر امارات خلیج فارس ارتباط فوری- تلگرافی و تلفنی دارد. سازمان هواپیمایی کشوری نیز بوسیله تلکس ماهواره ای که در مرکز مخابرات نصب شده است با کلیه کشورهای جهان ارتباط ماهواره دارد. ضمناً ارتباط این مرکز با بحرین نیز ماهواره ای است و ارتباط ماهواره ای با سایر کشورها نیز در دست اقدام می‌باشد.

انواع ماهواره‌ها
ماهواره‌ها رامی توان با توجه به نوع کاربرد و مداری که در آن مستقرهستند یا نوع سیستم طبقه بندی کرد. ماهواره‌ها از دیدگاه کاربردی به دو گروه نظامی و غیرنظامی تقسیم می شوند. در هر یک از این دو گروه کاربردهای متعددی وجود دارد که در شکل صفحه بعد به تعدادی از آنها اشاره شده است. همانطور که ملاحظه می شود، ماهواره‌ها بیشتر برای مقاصد نظامی به کار گرفته می شوند. ماهواره‌های نظامی از تنوع بیشتری نیز برخوردار هستند. ضمن اینکه با سرمایه گذاری های بسیار کلان کشورهای صنعتی، ماهواره‌های نظامی از تکنولوژی پیشرفته تری نیز استفاده می‌کنند.

سیر تحولات ماهواره‌های مخابراتی
تا اوایل سال 1960میلادی غیر از چند ارتباط محدود که توسط دستگاه بی سیم برقرار شده بود، مساله انتخاب وجود نداشت. به علت ظرفیت کم و تقاضا برای ارتباطات، انباشته بودن طیفهای فرکانس و ضعف سیستم انتقال صوتی ، تنها وسیله ارتباطی بین قاره ای، کابل تلفن زیر دریایی بود.
در سال 1960 میلادی یعنی تقریبا سه سال بعد از پرتاب اولین سفینه شوروی ، امریکایی ها نخستین قمر مصنوعی مخابراتی را در مدار زمین قراردادند. قطر این قمر بزرگ 30 متر بود و در ارتفاع 1500 کیلومتری زمین گردش می‌کرد. این قمر، مجهز به نوعی آیینه بود که امواج را از ایستگاههای فرستنده می گرفت و به ایستگاههای گیرنده که به علت کروی بودن زمین نمی توانستند آنها را به طور مستقیم دریافت کنند، منعکس می کرد. به این ترتیب اولین ارتباط آزمایشی به وسیله ماهواره بین دو نقطه دور دست امریکا یعنی ازکالیفرنیا تا نیوجرسی برقرارشد. قسمت اعظم انرژی اشعه ای که از ایستگاه فرستنده ارسال می شد، در فضا پخش و تنها قسمت کوچک