پایان نامه بسیار کامل و آماده کارشناسی ارشد رشته اقتصاد در قالب ورد و قابل ویرایش
چکیده
در این رساله، تلاش شده است که به بررسی رابطه علیت بین "مصرف انرژی" و "رشد اقتصادی" در اقتصاد ایران با تاکید بر شکست‌های ساختاری، در کشور ایران طی سال‌های 1386-1346، مورد بررسی قرار گرفته است. تولید ناخالص داخلی، بنابر آزمونهای ریشه واحد، انباشته از درجه یک و مصرف انرژی با عرض از مبدأ از درجه دو و با شیب و عرض از مبدأ دارای درجه انباشتگی یک است. در مکانیسم بسیار ساده آزمون انگل - گرنجر در مقایسه با آزمون یوهانسن مشاهده می‌شود که در آزمون انگل - گرنجر یک هم¬انباشتگی بین دو متغیر، در سطح 5٪ وجود دارد در حالی که طبق آزمون یوهانسن این هم‌انباشتگی تنها در سطح 10٪ است. براساس آزمون علیت گرنجر، مصرف انرژی علیت گرنجری رشد اقتصادی نمی‌باشد و یک رابطه علیت یک طرفه از سوی رشد اقتصادی به مصرف انرژی وجود دارد. به عبارت دیگر، افزایش تولید ناخالص داخلی باعث افزایش مصرف انرژی می‌شود و عامل اساسی و تعیین کننده مصرف انرژی در ایران، تولید ناخالص داخلی است. همچنین با توجه به این آزمون، بین متغیرهای آزمون یعنی مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی رابطه همجمعی وجود دارد. به دیگر بیان رابطه بلند‌مدتی (این قضیه در آزمون همجمعی گریگوری - هانس و آزمونهای αZ و ADF در الگوی (C/S) نیز -بر خلاف آزمون یوهانس جوسیلیوس- اثبات شد) بین دو متغیر تحقیق وجود دارد و رگرسیون جعلی وجود ندارد. در آزمون یوهانسون نیز نتایج حاصل نشان می¬دهند که مصرف انرژی بر روی تولید ناخالص داخلی اثر معناداری نداشته است. ولی بالعکس، تولید ناخالص داخلی بر مصرف انرژی اثر معناداری دارد. نتایج منعکس می¬کند که مصرف بر تولید بی¬اثر بوده ولی تولید ناخالص داخلی موجب افزایش مصرف شده است.
واژه‌های کلیدی: تغییرات ساختاری، رابطه علیت، رشد اقتصادی، رگرسیون جعلی، مصرف انرژی و همجمعی.
فهرست مطالب چکیده فارسی 1 فصل اول: کلیات تحقیق 1-1) مقدمه 3 2-1) بیان مسئله 4 3-1) اهمیت مسئله 4 4-1) اهداف تحقیق 5 5-1) چارچوب نظری تحقیق 6 6-1) سوالات و فرضیه‌های تحقیق 7 1-6-1) سوالات تحقیق 7 2-6-1) فرضیه‌های تحقیق 7 7-1) مدل تحلیلی تحقیق 8 8-1) مطالعات انجام شده 10 1-8-1) مطالعات انجام شده در خارج از کشور 11 2-8-1) مطالعات انجام شده داخل کشور 12 9-1) تعریف اصطلاحات 13 فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق 1-2) مقدمه 16 2-2) رشد اقتصادی 16 3-2) انرژی و اقتصاد 17 1-3-2) شاخص‌های کلان اقتصادی انرژی 17 2-3-2) مصرف سرانه انرژی 18 3-3-2) شدت انرژی 20 4-3-2) ضریب انرژی 22 5-3-2) بهره‌وری انرژی 25 6-3-2) یارانه انرژی 26 7-3-2) اثر یارانه انرژی بر بخش انرژی 26 8-3-2) اثرات تورمی افزایش قیمت حامل‌های انرژی 27 4-2) روند مصرف اجزای مختلف انرژی در ایران 29 1-4-2) روند مصرف نفت 30 2-4-2) روند مصرف گاز طبیعی 31 3-4-2) روند مصرف برق 32 4-4-2) روند مصرف زغال سنگ 33 5-4-2) مصرف سوخت‌های غیر تجاری 34 6-4-2) انرژی برق آبی 35 5-2) ارتباط مصرف انرژی و رشد اقتصادی 36 1-5-2) مصرف انرژی و رشد اقتصادی و توسعه اقتصادی در کشورهای توسعه یافته 38 2-5-2) مصرف انرژی و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه 39 6-2) تغییرات ساختاری 40 1-6-2) تغیرات ساختاری و رشد اقتصادی 41 7-2) تقاضای انرژی 42 1-7-2) روند مصرف نهایی انرژی در بخش‌های مختلف اقتصادی 43 9-2) نقش سرمایهگذاری در رشد اقتصادی 45 10-2) شاخص بهره‌وری سرمایه 46 فصل سوم: روش تحقیق 1-3) مقدمه 48 2-3) روش تحقیق 48 3-3) طرح تحقیق 50 1-3-3) ایستایی دادهها 50 2-3-3) آزمون ریشه واحد دیکی فولر و دیکی فولر تعمیم یافته 52 3-3-3) علیت در اقتصاد 55 4-3-3) آزمون علیت گرنجر 56 5-3-3) همجمعی 57 1-5-3-3) آزمون هم‌جعی یوهانس - جوسیلیوس 57 6-3-3) شکست ساختاری 59 1-6-3-3) آزمون ریشه واحد با وجود شکست ساختاری 60 2-6-3-3) آزمون ریشه واحد زیوت-اندریوز 60 7-3-3) آزمون همجمعی با وجود شکست ساختاری 63 1-7-3-3) همجمعی گری - گوری هانس 63 8-3) رسش تحقیق 69 9-3) فن و تکنیک تحقیق 69 10-3) اعتبار تحقیق 69 11-3) روایی تحقیق 70 12-3) جامعه آماری 71 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها 1-4) مقدمه 74 2-4) بررسی دادههای آماری 74 3-4) بررسی مانایی متغیرها 79 1-3-4) بررسی پایایی تولید ناخالص داخلی 80 1-1-3-4) آزمون ریشه واحد دیکی فولر در حالت عرض از مبدأ برای GDP 80 2-1-3-4) نتیجهگیری ایستایی دادهها 82 4-4) آزمونهای همجمعی 83 1-4-4) آزمون انگل - گرنجر 83 2-4-4) آزمون یوهانسن- جوسیلیوس 84 5-4) آزمون علیت 88 6-4) آزمون زیووت- اندریوز 89 7-4) آزمون همجمعی گریگوری - هانسن 95 8-4) پاسخ به سوالات و بررسی فرضیه‌های تحقیق 99 1-8-4) پاسخ به سوالات 99 2-8-4) پاسخ به فرضیهها 100 فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات 1-5) مقدمه 102 2-5) بررسی ایستایی دادهها 102 3-5) نتایج بر اساس سوالات و فرضیهها 103 1-3-5) فرض اول: 103 2-3-5) سوال دوم: 103 4-5) پیشنهادات بر اساس یافتههای تحقیق 105 5-5) پیشنهاد به محققین آتی 106 پیوست‌ها 90 پیوست 1: آزمون دیکی فولربرای تولید ناخالص داخلی در سطح 1٪، 5٪ و10٪ 90 پیوست 2: تفاضل مرتبه اول آزمون یکی فولر برای تولید ناخالص داخلی 91 پیوست 3: آزمون دیکی فولربرای تولید ناخالص داخلی در حالت شیب و عرض از مبدأ 92 پیوست 4: آزمون تفاضل مرتبه یک دیکی فولر برای تولید ناخالص داخلی در حالت شیب و عرض از مبدأ 93 پیوست 5: آزمون دیکی فولرتعمیم یافته برای تولید ناخالص داخلی در حالت عرض از مبدأ 94 پیوست 6: نتایج تفاضل مرتبه اول آزمون دیکی فولرتعمیم-یافته برای تولید ناخالص داخلی در حالت عرض از مبدأ 95 پیوست 7: نتایج تفاضل مرتبه اول سطح آزمون دیکی فولرتعمیم¬یافته برای تولید ناخالص داخلی در حالت عرض از مبدأ و شیب 96 پیوست 8: نتایج تفاضل مرتبه اول آزمون دیکی فولرتعمیم-یافته برای تولید ناخالص داخلی در حالت عرض از مبدأ و شیب 97 پیوست 9: آزمون دیکی فولربرای مصرف انرژی در سطح1٪، 5٪ و10٪ 98 پیوست 10: تفاضل مرتبه اول ریشه واحد دیکی فولر برای انرژی 99 پیوست 11: تفاضل مرتبه دوم آزمون دیکی فولر برای انرژی 100 پیوست 12: تفاضل مرتبه دوم برای مصرف انرژی 101 پیوست 13: آزمون دیکی فولر برای مصرف انرژی در حالت شیب و عرض از مبدأ 102 پیوست 14: آزمون دیکی فولرتعمیم یافته مصرف انرژی در حالت عرض از مبدأ 103 پیوست 15: نتایج تفاضل مرتبه اول آزمون دیکی فولرتعمیم-یافته برای مصرف در حالت عرض از مبدأ و شیب 104 پیوست 16: نتایج آزمون انگل-گرنجر برای متغیرهای GDP و مصرف انرژی 105 پیوست 17: آزمون یوهانس - جوسیلیوس 106 پیوست 18: آزمون یوهانس - جوسیلیوس در سطح 5٪ درصد 107 پیوست 19: آزمون علیت گرنجر بین تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی 108 پیوست 20: نتایج پیش آزمون گری گوری - هانسن برای متغیرهای نرخ رشد اقتصادی و مصرف انرژی 109 پیوست 21: نتایج آزمون هم¬جمعی گری گوری - هانسن برای متغیرهای نرخ رشد اقتصادی و مصرف انرژی 110 پیوست 22: نتایج حاصل از برآورد ضریب وقفه اول رشد اقتصادی و مصرف انرژی در مدل رگرسیون A زیووت و اندریوز 111 پیوست 23: نتایج حاصل از برآورد ضریب وقفه اول رشد اقتصادی و مصرف انرژی در مدل رگرسیون B زیووت و اندریوز 112 پیوست 24: نتایج حاصل از برآورد ضریب وقفه اول رشد اقتصادی و مصرف انرژی در مدل رگرسیون C زیووت و اندریوز 113 فهرست منابع و مأخذ 133 الف) منابع فارسی 133 ب) منابع لاتین 134 Abstract Error! Bookmark not defined. نمودار و جدول¬ها نمودار و جدول¬های فصل اول: نمودارها: جدول‌ها: نمودار و جدول¬های فصل دوم: نمودارها: نمودار (1-2): نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و مصرف نهایی انرژی 21 نمودار (2-2): نرخ رشد تولید نا خالص داخلی و نرخ رشد مصرف انرژی 32 جدول¬ها: جدول (1-2): مصرف سرانه و شدت انرژی در کشورها ومناطق مختلف جهان در سال 2006 17 جدول (2-2): شاخص شدت انرژی کل کشور بر اساس اطلاعات ترازنامه 19 جدول (3-2): ضریب انرژی در کشورها ومناطق مختلف جهان 20 جدول (4-2): ضریب انرژی ایران طی دوره‌های مختلف 21 جدول (5-2): شاخص بهره‌وری انرژی در سال‌های منتخب در ایران 22 جدول (6-2): اثر افزایش قیمت انرژی بر تورم در سال 82 25 جدول (7-2): اثرات تورمی افزایش قیمت انرژی بر روی خانوارهای شهری و روستایی 25 نمودار و جدول¬های فصل سوم: نمودارها: جدول‌ها: نمودار و جدول¬های فصل چهارم: نمودارها: نمودار (1-4): تولید ناخالص داخلی طی دوره از سال 1346 تا سال 1386 را نشان می‌دهد 63 نمودار (2-4): مصرف انرژی طی دوره از سال 1346 تا سال 1386 را نشان می‌دهد 63 نمودار (3-4): نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را در دوره مورد مطالعه را نشان می‌دهد 64 نمودار (4-4): نرخ رشد مصرف انرژی در طی دوره مورد مطالعه را نشان می‌دهد 64 جدول¬ها: جدول (1-4): خصوصیات آماری GDP 62 جدول (2-4): خصوصیات متغیر مصرف انرژی 62 جدول (3-4): نتایج آزمون دیکی فولر متغیر تولید ناخالص داخلی 66 جدول (4-4): نتایج آزمون دیکی فولر برای تفاضل مرتبه اول تولید ناخالص داخلی 67 جدول (5-4): نتایج آزمون ریشه واحد در درجه انباشتگی متغیرها 68 جدول (6-4): نتایج آزمون انگل - گرنجر برای متغیرهای تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی 69 جدول (7-4): نتایج آزمون یوهانسن - جوسیلیوس در سطح (یک درصد) 71 جدول (8-4): نتایج آزمون یوهانسن - جوسیلیوس در سطح (پنج درصد) 71 جدول (9-4): نتایج آزمون یوهانسن - جوسیلیوس در سطح (ده درصد) 72 جدول (10-4): نتایج حاصل از آزمون علیت گرنجر بین مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی 73 جدول (11-4): نتایج حاصل از برآورد ضریب وقفه اول رشد اقتصادی و مصرف انرژی در مدل رگرسیون A زیووت و اندریوز 75 جدول (12-4): نتایج حاصل از برآورد ضریب وقفه اول رشد اقتصادی و مصرف انرژی در مدل رگرسیون B زیووت و اندریوز 75 جدول (13-4): نتایج حاصل از برآورد ضریب وقفه اول رشد اقتصادی و مصرف انرژی در مدل رگرسیون C زیووت و اندریوز 76 جدول (14-4): نتایج حاصل از برآورد ضرایب در مدل‌های سه گانه زیووت و اندریوز برای دوره 1386-1346 77 جدول (15-4): نتایج حاصل از آزمون ریشه واحد نرخ رشد اقتصادی بر پایه پرون تعمیم¬یافته 77 جدول (16-4): نتایج حاصل از آزمون ریشه واحد مصرف انرژی بر پایه پرون تعمیم¬یافته 78 جدول (17-4): نتایج انباشتگی زیوت اندریوز 78 جدول (18-4): نتایج آزمون گری گوری - هانسن برای متغیرهای نرخ رشد اقتصادی و مصرف انرژی 80 جدول (19-4): نتایج آزمون همجمعی گریگوری - هانسن بین نرخ رشد اقتصادی و مصرف انرژی طی دوره 1386-1344 81 نمودار و جدول¬های فصل پنجم: نمودارها: جدول¬ها:
پایان نامه بررسی رابطه علیتی بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران با تأکید بر شکست ساختاری طی سال‌های 1386-1346