21 ص
سنت درختکاری در فرهنگ ما ایرانیان ریشه ای عمیق دارد. پیشینیان ما به درستی دریافته بودند که در سرزمین خشک و کم آبی چون ایران، درخت نعمتی بزرگ وآسمانی است. در کلام خداوند به درختان انجیر و زیتون سوگند یاد شده و در فرهنگ طبیعت گرای ایرانی درخت همواره ارزش و مقام والایی داشته است. نزد بسیاری از ایرانیان قطع بی دلیل و صدمه زدن به درختان گناه بزرگی همسنگ قتل نفس و آزار انسان به شمار می آید. و برعکس، کاشتن ونگهداری از درخت همسان به دنیا آوردن و پرورش فرزند است. از طرف دیگر، در فرهنگ و ادب کهن ما، درخت نماد و الگوی انسان کامل است. برای مثال، سرو نماد آزادگی و استقامت، نخل بخشندگی و کرامت، چنار نماد صبر و دانایی، و بید نماد عشق و شوریدگی است.
تهران ما نیز روزگاری به خاطر انبوه درختان چنارش، «چناران» نامیده می شد و جهانگردان خارجی را از زیادی باغها و درختان سبز خود شگفت زده می کرد. تهران آن زمان نمونه ای از «شهر ایرانی» بود، اما امروز از آن شهر پر درخت چه نشانی برجای مانده است
پانزدهم اسفندماه «روز درختکاری» است ومعمولا آب و هوای شهر ما در روزهای پس از آن برای کاشتن درخت مناسب است. چه خوب است که در روزهای باقیمانده از سال، ما هم آستینی بالا بزنیم و با کاشتن و پروردن دست کم یک درخت، پیرو راه و روش پیشینیانمان باشیم و برای آیندگان میراثی گرانبها برجای بگذاریم !
آیا می دانید
درختان وسایل بسیار مناسبی برای کاهش آلودگیهای شیمیایی هوا هستند ومی توانند گازهای خطرناکی مانند اکسید گوگرد و اکسید نیتروژن را در هوا تصفیه کنند.
آیا می دانید
درختان قادرند مقدار زیادی از گردوغبار و ذرات معلق در هوا مانند سرب، دوده، خاکستر و... را با کمک برگهای خود جذب کنند. تا آنجا که درمناطق درختکاری شده ، میزان ذرات معلق در هوا 8 برابر کمتر از مناطق بدون درخت است.
آیا می دانید
به نظر کارشناسان حداقل سرانه فضای سبز شهری به ازای هر شهروند 12 متر مربع و حد مطلوب آن 40 متر مربع است، هم اکنون به طور میانگین به ازای هر شهروند تهرانی تنها 5 متر مربع فضای سبز شهری وجود دارد.
فواید درخت و درختکاری
فواید و ارزش‌های درختان شهری و پیرامون شهری
بیشتر درختان و درختچه‌ها برای تامین سایه و زیبایی در شهر کاشته می‌شوند، اما درختان و درختچه‌ها فواید و ارزش‌های دیگری نیز دارند، که باید در انتخاب آنها توسط کارشناسان به آنها توجه شود. این فواید و ارزش‌ها می‌توانند در سه گروه به شرح زیر دسته‌بندی شوند: زیست‌محیطی، اجتماعی - فرهنگی و اقتصادی.
فواید و ارزش‌های زیست‌محیطی
درختان، محیط‌زیست را با کنترل اقلیم، کنترل آلودگی و افزایش کیفیت هوا، حفاظت در برابر تشعشعات ماورا بنفش، در برابر باد، تخفیف آلودگی صدا، ترسیب کربن، حفاظت از کیفیت آب و خاک، پناه دادن به پرندگان و حیاط وحش تغییر می‌دهند.
درختان و کنترل اقلیم شهر
کنترل اقلیم با تعدیل اثرات خورشید، باد و باران تحقق می‌یابد. انرژی خورشیدی در تاستان توسط برگهای درختان، به ویژه پهن برگان، جذب یا تغییر جهت می‌دهد و در زمستان از بین شاخه‌های درختان (خزان‌کننده) عبور می‌کنند. در تابستان وقتی مردم در زیر سایه درختی می‌ایستند، احساس خنکی می‌کنند و از قرار گرفتن در نور خورشید و اثرات زیان‌بخشی اشعه ماوراء بنفش که در هوای آلوده شهر تشدید می‌یابد، در امان‌اند.
سایه به ویژه در اقلیم کشور ما و از جمله برای تهران با بیش از 300 روز آفتابی یکی از مهم‌ترین فواید و محسوس‌ترین ارزش‌های درختان شهری است.
درختان خزان‌کننده بلندو با تاج پهن بهترین سایه را ایجاد می‌کنند. درختان هم‌چنین روی خاک، آسفالت و بناها و دیگر سطوحی که انرژی خورشیدی را جذب می‌کنند و سپس این گرما را به محیط اطراف خود برمی‌گردانند، سایه می‌افکنند. بدون حمایت درختان ساکنان شهر بی‌هیچ شبهه‌ای در محاصره تشعشعات گرم قرار می‌گیرند. در مقایسه با عرصه‌های روستایی پیرامونی، عرصه شهر، یا این «جزیره گرم شهری» در تابستان از 3 تا 5 درجه سانتی‌گراد (شاید حتی پیشتر) گرم‌تر است. درختان شهری این گرما را که از وجود آسفالت، بناها، اتومبیل‌ها و آلودگی ناشی می‌شود، کاهش می‌دهند.
فواید درخت و درختکاری