حقوق جزایى اسلام
هر نظام اجتماعى جهت اداره جامعه به احکام و قوانین حقوقى خاصى نیاز دارد، تا در سایه آن عدالت در جامعه برقرار شود، نظم و امنیت جامعه حفظ گردد و مردم از خطرات و نابسامانیهاى اجتماعى ناشى از جرایم و جنایات ، مصون بمانند. نظام اجتماعى اسلام نیز از این امر مستثنا نبوده ، در این زمینه از احکام و قوانین دقیق و مفصّلى بر خوردار است . این قوانین به دو دسته (حقوق قضایى ) و (حقوق جزایى ) تقسیم مى گردند.
در دوره گذشته [کد3/131] بحث حقوق قضایى و بخشى از حقوق جزایى اسلام (حدود) بررسى شد. دراین دوره به ادامه بحث حقوق جزایى اسلام در زمینه (قصاص ) و(دیات ) مى پردازیم .
در منابع فقهى کتابى تحت عنوان (حقوق جزا) وجود ندارد، بلکه بحثهاى حقوق جزا در متون اسلامى به نامهاى حدود، تعزیرات ، قصاص و دیات مشهورند. به عنوان مثال ، مرحوم محقق حلّى (ره ) در کتاب (شرایع الاسلام ) ابواب فقه را بر چهار بخش عبادات ، عقود، ایقاعات و احکام تقسیم کرده و حدود، تعزیرات ، قصاص و دیات را در بخش احکام بیان کرده است . امام خمینى قدس سره نیز در کتاب ارزشمند تحریرالوسیله بحثهاى حقوق جزایى اسلام را به صورت ( کتاب الحدود)، (کتاب القصاص ) و (کتاب الدیات ) آورده است .(1)
حقوق جزایی اسلام