مقدمه :
امروز همه آنها که دوران تحصیل دانش آموزی را پشت سر گذاشته اند با یادآوری دوران تحصیل خود قبل از آنکه به یاد شور و نشاط روزهای کودکی و نوجوانی خود بیفتند نام ریاضی، علوم، هندسه و ادبیات به ذهنشان متبادر می شود.
ایران با بیش از 15 میلیون دانش آموز یکی از کشورهای جوان منطقه و جهان به حساب می آید و لزوم توجه هرچه بیشتر به این قشر از جامعه از جمله الزامات دولت و بویژه وزارت آموزش و پرورش محسوب می شود. بر هیچکس پوشیده نیست که نخبگان علمی ، سیاسی، فرهنگی ، اقتصادی و ورزشی هر مملکتی از بستر مدارس به بار می نشینند. با این اوصاف باید دید در کشور ما تا چه حد به دانش آموز و نیازهای او پاسخ گفته می شود.
زنگ ورزش همواره برای دانش آموزان جزو اوقات مفرح و شاد به حساب می آید و این به ماهیت ورزش و بازی بازمی گردد که شادی و نشاط را به همراه می آورد. جمله معروف "عقل سالم در بدن سالم " بارها و بارها گفته شده و تاکید برآن تکرارمکررات است. همه می دانند که ورزش چقدر برای سلامتی جسم و جان مهم است با این حال باید دید دولتمردان ما چقدر به این موضوع بها داده اند و آیا راهکارهای علمی وعملی برای آن اندیشیده اند؟ به عنوان مثال ما برای درس هایی از جمله علوم ، ریاضیات و ادبیات کتاب تدوین کرده ایم اما آیا برای ورزش نیزکتابی دردسترس است تا دانش آموزان ما ضمن رویکرد عملی به ورزش به صورت علمی نیز با مبانی آن آشنا شوند؟
ورزش ارتباط مستقیم با سلامتی دارد و یک جزء لازم در مدارس به حساب می آید. ما چنانچه بخواهیم دانش آموزانی پویا ، شاد و باهوش داشته باشیم باید به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشیم. البته وزارت آموزش و پرورش در این خصوص اقداماتی را انجام داده است.
در حال حاضر ورزشکاران بزرگ دنیا از بستر مدارس به جایگاه های رفیع جهانی رسیده اند. در واقع مدرسه محل مناسبی برای شناسایی این ورزشکاران به حساب می آید و پس از آن اصول اولیه حرکات ورزشی به آنها آموخته می شود. ضمن اینکه نوع علاقمندی شان هم مشخص می شود. البته در اینجا یک موضوع مهم پیش می آید و آن این است که دانش آموزعلاقمند به شنا چطور می تواند در مدرسه به این رشته بپردازند؟ حال آنکه مدارس ما در خصوص زمین فوتبال گل کوچک هم با مشکل مواجه هستند. این موضوع را می توان به رشته های دیگری نظیر ژیمناستیک و دو و میدانی تعمیم داد . این سه رشته جزو رشته های پایه محسوب می شوند و اهمیت فراوانی دارند.
معلم ورزش هم از جمله موارد تامل برانگیز وزارت آموزش و پرورش است. در حال حاضر این وزارتخانه به لحاظ کمی و کیفی در این خصوص با مشکل مواجه است که این خود می تواند عاملی بازدارنده در جهت کشف و رشد استعدادهای ورزشی به حساب بیاید.
ورزش در مدارس کشور ما به رغم تلاش هایی که وزارت آموزش و پرورش در این سال ها انجام داده هنوز جدی گرفته نشده است. مدارس کشور ما باید محلی باشند برای آموزش و پرورش نسل نوی کشور. این آموزش باید در همه سطوح صورت پذیرد از جمله ورزش.
اما متاسفانه در شرایطی فعلی مشکلاتی از قبیل نداشتن نیروهای متخصص در امر تربیت بدنی و ورزش ، نداشتن امکانات ورزشی در اکثر مدارس ، عدم توجیه معلمان ورزش و دانش آموزان به نقش ورزش و تاثیر آن در زندگی آینده ، نداشتن برنامه های منسجم و مدون برای ثمره دهی ورزش مدارس و ... اجازه نمی دهند ورزش مدارس آنطور اداره شود که انتظار می رود.
ورزش در مدارس و بازتاب روانی آن در کودکان
در طی این سال ها مسئولان آموزشی از موضوع ورزش دانش آموزان ابتدایی غافل بوده اند و این غفلت پیامدهای جسمی و روانی خاصی را دربرداشته است. روانشناسان ورزش در پژوهش هایی دریافته اند که پرداختن کودکان به ورزش و فعالیت های بدنی، علاوه بر تغییر شکل و استحکام عضلات و ایجاد هماهنگی بهتر در چشم و دست، پیامدهای روانی مثبتی را نیز در برخواهد داشت. شرکت کودکان در ورزش های سازمان یافته و فعالیت های جسمانی منظم، عزت نفس را در آنان افزایش داده و موجب بروز انگیزه و اشتیاق آنان می شود.
« پروفسور مارین ویس »، روانشناس ورزش و علم تمرین، در مطالعات گسترده خود در دهه گذشته، متوجه شد بین افزایش عزت نفس و ایجاد انگیزه و حضور کودکان در فعالیت های منظم ورزشی، ارتباط وجود دارد. او به همراه دانشجویان خود در دانشگاه « اورگون » با بررسی بیش از 60 مطالعه دریافت که فعالیت های منظم جسمانی، تأثیری شگرف بر ابعاد مختلف روانی و اجتماعی افراد گذاشته و موجب افزایش عزت نفس می شود.
وی در پژوهش های خود به سه نکته مهم اشاره کرد:
1- ادراک از توانمندیها و قابلیت های جسمانی تأثیرات مطلوبی را به همراه خواهد داشت و می تواند سبب بروز رفتارهای موفقیت آمیز و انگیزه شود. مثلاً کودکانی که توانمندی های بدنی خود را دست کم می گیرند در مقایسه با افرادی که توانمندی های خود را باور دارند و به طور صحیح از آن بهره مند می شوند، انگیزه و علاقه کمتری دارند و در برخورد با مسایل، بیشتر از خود اضطراب و نگرانی نشان می دهند.
2- ادراک خویشتن از یک فعالیت ورزشی ویژه، تنها موجب پیشرفت در همان فعالیت ورزشی می شود و نمی توان این پیشرفت را به دیگر فعالیت های ورزشی تعمیم داد
3- چگونگی برخورد با مسایل به طور مستقیم به عزت نفس و انگیزه افراد بستگی دارد. تجربیات تلخ و شیرین کسب شده در اماکن ورزشی می تواند راهنمای خوبی در مواجهه با مشکلات آینده باشد.
نقش ورزش مدارس در ابعاد روانی کودکان
پروفسور رونالد. ام. جزیرسکی، نویسنده کتاب « اهمیت ورزش مدارس »، معتقد است نوجوانانی که در فعالیت های ورزشی شرکت می کنند، نمرات بهتری را در دروس خود کسب می کنند،همچنین رفتارهای پسندیده ای را در داخل و خارج از مدرسه از خود بروز می دهند.
او در پایان بررسی یک نظرسنجی از کارگران، مأموران اجرای قانون و مربیان مدارس سراسر کشور درباره تأثیرات ورزش مدارس ابراز داشت: «همه افراد در نظریات خود اعلام کرده اند: کودکانی که در فعالیت های منسجم ورزش مدارس خود شرکت می کنند، نمرات بهتری کسب کرده اند، علاوه بر آن از خود رفتارهای معتدل و مطلوبی در کلاس نشان می دهند.
همچنین خارج از کلاس، مشکلات رفتاری کمتری دارند و به طور چشمگیری از تنبلی و سستی گریزان هستند، مضاف بر آن به حضور به موقع در کلاس درس اهمیت می دهند و غیبت های غیرموجه کمتری نسبت به دیگران دارند.
نقش مربیان ورزش در آموزش مهارت های زندگی
پروفسور تارا اسکن لان، روانشناس ورزشی از دانشگاه کالیفرنیا می گوید: «ورزش می تواند عرصه پیشرفت را برای جوانان فراهم آورد. کودکان و نوجوانان می توانند در این عرصه گسترده، مهارت های زندگی مانند چگونه ارتباط برقرار کردن، قاطعانه اظهار نظر کردن و تشریک مساعی و همکاری کردن را بیاموزند البته نمی توان از نقش مؤثر مربیان دلسوز و والدین صرف نظر کرد.
مهارت های زندگی آموخته شده باید تقویت شوند تا بتوان از آنها در صحنه های مختلف زندگی استفاده کرد و از آنها بهره جست.»
وی بر این باور است که: باید به نوجوانان بیاموزیم مهارت های زندگی را که از عرصه های مختلف ورزشی آموخته اند، در زندگی روزمره می توانند به کار ببرند. باید به آنان یاد بدهیم که در برخورد با همسالان خود و والدین و مربیان چگونه عمل کنند و اگر به عنوان یک مربی ورزش مجرب عمل کنیم می توانیم شاهد لذت آنها در به کارگیری این مهارت ها در برخوردهای اجتماعی باشیم.
لذا با سازمان دهی ورزش های گروهی، دانش آموزان در مدارس می آموزند که چگونه مهارتها را فراگیرند، به دیگران کمک کنند و به خودباوری و اعتماد به نفس دست یابند.جوانان باید بدانند که چگونه تعهد و احساس مسئولیت در فعالیت های گروهی ورزشی موجب می شود تا آنان توانایی لازم را برای پذیرش مسئولیت در زندگی به دست آورند.
اهمیت ورزش
امروزه ورزش یکی از اموری است که به عناوین مختلف در جهان مطرح شده و گروه زیادی به اشکال گوناگون با آن سرو کار دارند. برخی از مردم، ورزشکار حرفه ای اند و گروهی ورزشکار آماتور . گروهی طرفدار و علاقه مند به ورزش و دیدن برنامه ها، مسابقات و نمایش های ورزشی بوده، وعده ای نیز از راه ورزش امور زندگی خویش را می گذرانند.
وزارتخانه ها و ادارات ورزشی فراوانی تاسیس شده و مخارج زیادی صرف ورزش ، ساختن استادیوم ها، مجتمع ها و باشگاه های ورزشی و نیز تهیه وسائل و لباس های ورزشی و یا تماشای مسابقات ورزشی می شود. بخش های قابل توجهی از برنامه های تلویزیون ، رادیو، مجلات و سایر رسانه های گروهی، به ورزشی و اخبار ورزشی اختصاص دارد و خلاصه ورزش یکی از اموری است که در جهان به صورت جدّی مطرح بوده و از جهات مختلف دارای اهمیت می باشد
فعالیت بدنی، آمادگی جسمانی، تندرستی و طول عمر
نقش و اهمیت فعالیتهای بدنی دیرزمانی است که در میان افراد کم تحرک شناخته شده است. این مسئله باعث شد تا افراد جامعه تمایل پیدا کنند نسبت به تأثیرات مختلف فعالیتهای بدنی حساس شوند و تلاش نمایند تا دانش و اطلاعات خود را توسعه بخشند. در این مورد، رابطة بین ورزش، آمادگی جسمانی و بهداشت (تندرستی) با تضادهای آن در شکل زیر به خوبی ترسیم شده است.
طول عمر زیاد = تندرست = ورزیده = فعال
طول عمر کوتاه = بیمار = غیر ورزیده = بی‌تحرک
بدون تردید آرزوی هر فردی بهبود کیفیت و طول عمر زندگی‌اش میباشد. با این همه، نکاتی که باعث پیشبرد موضوع مورد بحث ما می‌شود همچنان ناشناخته باقی مانده است. حتی تعاریف ابتدایی مربوط به ورزش (تمرین)، آمادگی جسمانی و تندرستی نیز همواره مورد بحث و مجادله است.
بعضی، فعالیت بدنی یا تمرین را تحرک بدن همراه با انقباض عضلانی و مصرف انرژی تعریف می‌کنند. بنابراین از آمادگی جسمانی نیز به عنوان یک سری از شاخص‌های تعیین‌کنندة ظرفیت در اجرای فعالیتهای بدنی نام می‌برند. تندرستی هم بود یا نبود بیماری نیست، بلکه تندرستی شاخصی است که تمامی مراحل مختلف حیات جسمانی از آغاز تا پایان زندگی را در بر می‌گیرد.
ورزش ، علمی است که در آن به مسائل علمی و تخصصی ورزش پرداخته می شود و هدف از این علم آن است که علاقه مندان به ورزش از این طریق پی به کلیه مسائل مربوط به علوم ورزش برده و آن را بکار بندند تا کمتر دچار آُسیب شده و همچنین از طریق علم ورزش مهارت خود را در هر رشته ورزشی افزایش دهند
ورزش کمک می کند تا:
1- که بهتر و راحت تر بخوابید.
اگرچه ممکن است از نظر شما مسئله ای بدیهی بیاید، اما تحقیقات مربوط به ورزش کردن با راحت خوابیدن به تازگی انجام شده است. این تحقیقات نشان داده است که به طور میانگین 20 الی 30 دقیقه ورزش برای سه تا چهار روز در هفته کمک می کند که خواب راحت تری داشته باشید. هر چند، بهتر است که روز ها یا بعد از ظهرها ورزش کنید نه شب ها قبل از خواب چون در اینصورت خیلی پرانرژی خواهید شد و به سادگی خوابتان نخواهد برد.
ورزش کردن کمک می کند راحت تر خوابتان ببرد و بهتر بخوابید و ساعت خوابتان را هم بیشتر خواهد کرد. همچنین کیفیت خواب شما را هم بالاتر خواهد برد و سبب می شود که خواب عمیق تری داشته باشید.
2- باعث می شود دیرتر پیر شوید و از مرگ نابهنگام هم جلوگیری می کند.
هر چه سنتان بالاتر می رود، ورزش منظم می تواند شما را از نظر بدنی متناسب و سالم نگاه دارد. همچنین وضعیت پوست و ماهیچه های شما را هم بهتر خواهد کرد، قابلیت انعطاف شما را بالاتر خواهد برد و از بسیاری بیماری های مربوط به پیری از قبیل پوکی استخوان و بیماری های قلبی جلوگیری خواهد کرد.
3- مفصل ها، استخوان ها و ماهیچه های شما را سالم تر نگاه خواهد داشت.
هر چه سنتان بالاتر می رود، تراکم استخوان هایتان و انعطاف پذیری مفصل هایتان کمتر خواهد شد. ورزش کردن به طور منظم یکی از بهترین راه ها برای کم کردن مشکلات مربوط به ماهیچه ها، مفصل ها و استخوان ها است. یک برنامه ورزشی منظم به شما کمک می کند که قوا و انعطاف پذیری خود را حفظ کنید.
4- سیستم دفاعی بدنتان را تقویت خواهد کرد.
تحقیقات مختلفی نشان داده است که ورزش قدرت سیستم دفاعی بدن را بالا می برد. در نوجوانان و بزرگسالان ورزش می تواند به عنوان یک محرک طبیعی برای سلول های دفاعی به حساب آید. در افراد سالخورده عملکرد سیستم دفاعی خود به خود ضعیف می شود که می تواند خطر ابتلا به بیماری های مسری و واگیردار را افزایش دهد. اما تمرینات ورزشی منظم و متعادل مثل پیاده روی و دوچرخه سواری می تواند به طور تقریبی این ضعف سیستم دفاعی را در بدن کاهش دهد.
فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد
تعداد صفحات این مقاله 51 صفحه
پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید
دانلود مقاله نقش و اهمیت ورزش در مقطع ابتدایی