دانلود مقاله اهمیت حشرات در زندگی انسان

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله اهمیت حشرات در زندگی انسان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

حشرات از قدیمی ترین ساکنین کرة زمین بوده و بیشتر از دویست و پنجاه میلیون سال است که در روی این سیاره سکونت دارند این جانوران که به علت ساختمان حلقه‌ای بدن و پوشش سخت و غیر قابل نفوذ خود بی شباهت به سربازان زره‌پوش قدیمی نمی‌باشند بوسیلة فعالیتهای خود در جهت های مختلف یکی از دشمنان سرسخت و دائمی انسان محسوب شده و تمام فعالیتهای حیاتی و سلامتی انسان و جانوران اهلی را بطور مستقیم یا غیر مستقیم تهدید می‌نمایند .
بیماریهای مالاریا ، تیفوس ، طاعون ، تب و بسیاری دیگر از بیماریهای انگلی و واگیر در انسان و جانوران اهلی بوسیلة حشرات انتقال پیدا کرده و از این جهت حشرات عامل انتشار و بروز اپیدمی این بیماریها می‌باشند مثلاً تنها مگس معمولی (Musca domestical) به صورت یک آفت جهانی و همه جائی عامل انتشار عده کثیری از بیماریهای وخیم از قبیل تیفوئید ، اسهال خونی ، تراخم ، پیان و غیره می‌باشد .
بیماری مالاریا (Paludisme) که بوسیله پشه معروف به آنوفل در انسان انتقال می یابد . در طی تاریخ بیش از هر بیماری دیگر موجب تلفات جمعیتهای انسانی بوده است و در کشورهای مالاریا خیز مبارزه بر ضد این بیماری مخصوصاً از طریق از بین بردن ناقل آن موجب کاهش مرگ و میر بین مبتلایان مخصوصاً اطفال گشته و باعث افزایش جمعیت و بالا رفتن قدرت کار و تولیدات کشاورزی و صنعتی شده است . اپیدمی تیفوس که تا جنگ بین المللی اخیر یکی از عمومی ترین و مهلک ترین بیماریهای اردوگاهها و زندانها و اجتماعات فقیر به شمار می رفت امروزه در نتیجه مبارزه بر ضد ناقل آن یعنی شپش بوسیله د.د.ت تقریباً ریشه کن شده است .
خسارت و تهدید حشرات مخصوصاً از طریق فعالیتهائی که این جانوران روی نباتات از موقع کاشت تا برداشت و همچنین محصولات انباری انجام می دهند قابل توجه می باشد . این جانوران بوسیله تغذیه از قسمتهای مختلف نباتی مانند برگ ، گل ، میوه ، شاخه ، تنه ، ریشه و یا مکیدن شیره نباتی اغلب موجب نابودی کامل و یا ضایع شدن نسبی محصولات کشاورزی می گردند .
حشرات همچنین از طریق نقل و انتشار بیماریهای مختلف نباتی از نوع ویروسی ، باکتریائی و قارچی موجب بروز اپیدمی های وخیمی در نباتات زراعتی میگردند که به نوبه خود حائز اهمیت زیاد می‌باشند .
حشرات با وجود تخریبهای فوق العاده‌ای که در زمینه ‌های مختلف بر علیه انسان به عمل می آورند در بعضی موارد از طریق شکار یا انگلی کردن گونه‌های مضر و یا از طریق فرآورده‌هائی مانند ابریشم و عسل و همچنین به علت ژلی که در گردافشانی گلها دارند مفید بوده و مورد استفاده و حمایت انسان می باشند . (اقتباس از منبع (2)) .

رده حشرات (Class Insecta . Insects)
ملخها ، مگسها ، شپشها ، پروانه ها ، سوسکها ، زنبورعسلها و بسیاری از جانوران دیگر ردة حشرات را تشکیل می دهند . انواع مختلف حشرات در شکل 41 نشان داده شده است .
( در لاتین «Insecta» به معنی « بریده شده به قسمتهای متمایز» است ) این رده دارای بیش از 675000 گونه می باشد . این جانوران فراوانترین و کثیرالانتشارترین جانوران زمینی می باشند و بی مهرهگان عمده‌ای هستند که می توانند در محیطهای خشک زندگی کنند و تنها بی مهرگانی هستند که قادر به پرواز می باشند . وجود خواص و عادات مخصوص آنها به علت پوشش کیتینی بدن آنها می‌باشند . که این پوشش بدن حشرات اندامهای داخلی را در برابر صدمه و اتلاف رطوبت حفاظت می نماید . بالها از امتداد و توسعة این پوشش تشکیل می شود . لوله های نایی ، آنها را به دمزدن در هوا قادر می سازد . توانایی پرواز ، به حشرات امکان می‌دهد که به سهولت غذای خود را پیدا کنند و تحت شرایط مساعد می توانند به سرعت تکثیر یابند . حشرات در همه جا بجز دریا فراوان می باشند انواع مختلف آنها به زندگی در آبهای شیرین ، شورطعم ،درخشکی ، در روی یا پیرامون انواع گیاهان و در خارج یا داخل بدن جانوران دیگر سازگار شده‌اند . انواع حشرات از اندام ها و قسمت های مختلف گیاهان مانند ریشه ها ، ساقه ها ، برگها ، دانه ها ، میوه ها و غیره تغذیه می کنند ، بسیاری از حشرات گل نشین و یا گل دوست به گرده‌افشانی گلها کمک می کنند .
عده ای از حشرات بافتها ، مایعات و مواد دفعی جانوران را مورد استفاده قرار می دهند و حشرات لاشه خور ، جانوران و گیاهان مرده را به مصرف می رسانند .

شکل (1) انواع مختلف حشرات
اقتباس از منبع (1)

شکل (2)

اشکال مختلف حشرات

1- نیم بالان (Hemiptera) «Stink bug» 2- هم بالان (Homoptera) «Froghopper»
3- دو بالان (Diptera) «Gnat» 4- لوله بالان (Siphonaptera) «Flea»
5- کتاب خوران (Corrodentia) «Booklouse» 6- شپشها (Anoplura) «Crab louse»
7- پئست خورات (Mallophaga) «Biting louse» 8- نازک بالان (Hymenoptera) «Bumble bee»
9- پوست بالان (Dermaptera) «Erwig» 10- حاشیه بالان (Thysanoptera) «Thrips»
11- فلس بالان (Lepidoptera) «Moth» 12- راست بالان (Orthoptera) «Cricket»
13- دراز بالان (Mecoptera) «Scorpionfly» 14- موی بالان (Tricoptera) «CADDISFLY»
15- جور بالان (Isoptera) «Termite» 16- قاب بالان (Coleoptera) «Click beetle»
17- زی بالان (Embioptera) «Embiid» 18- باف بالان یا بهاره ها (Plecoptera) «Stonefly»
19- رگ بالان (Neuroptera) «Lacewing» 20- موی دمان (Thysanura) «Firebrat»
21- فنر دمان یا دم پایان (Collembola) «Springtail» 22- سنجاقها (Odonata) «Damselfly»
23- بی شاخکان (Protura) «Proturan» 24- زود میران (Ephemeroptera) «Mayfly»
25- پیچیده بالان (Strepsiptera ) «Twisted wing»
( اقتباس از : College Zoology تألیف : Hegner , Stiles ‌ )

حشرات انگل در تخمها ، لاروها یا بالغهای حشرات دیگر و در بسیاری جانوران و گیاهان دیگر زندگی می کنند . بعضی از حشرات بیماریهای ناشی از ویروسها باکتریها و یا جانوران تک یاخته ای یا غیره را به گیاهان و جانوران و انسان منتقل می سازند . حشرات نیز به نوبه خود توسط حشرات دیگر عنکبوتها ، عقربها و بسیاری مهره‌داران از ماهیها تا پستانداران خورده می شوند . گونه های شکاری و انگل در تغذیه تعداد حشرات دیگر اهمیت فراوان دارند . حشره شناسی (Entomology) ( به یونانی Entomon = حشره + logy = دانش ) علمی است که خصوصیات حشرات را مورد بحث قرار میدهد . بسیاری از حشره شناسان (Entomologists) صرفاً به مطالعات علمی اشتغال دارند و عده‌ای دیگر به زمینه های عملی می پردازند . حشرات به علت تعداد زیاد و روابط آنها با انسان ، دارای اهمیت اقتصادی بزرگی هستند بعضی از آنها برای انسان مفید و بسیاری نیز مضرند .

صفـــات اختصــاصی
1- سر ، سینه و شکم از یکدیگر متمایز است در سر یک جفت شاخک وجود دارد و قسمتهای مختلفی در دهان موجود است که برای جویدن ، مکیدن یا لیسیدن و خوردن بکار می رود . سینه از سه قمست درست شده است به عبارت دیگر سینه دارای سه بند است دارای سه جفت پاهای بندبند می باشند . معمولاً حشرات دو جفت بال دارند و عده‌ای یک جفت و بالاخره عده‌ای دیگر فاقد بالند . شکم آنها از 11 یا تعداد کمتری قطعه با قسمتهای انتهایی که بصورت اندامهای تولید مثل درآمده است درست شده است .
2- لوله گوارش آنها شامل روده پیشین ، روده میانی و روده پسین می باشد و در دهان آنها غده بزاقی وجود دارد .
3- قلب باریک است و دارای یک آئورت قدامی است « مویرگ و سیاهرگ در آنها موجود نیست » فضاهای داخل بدن حفره خونی (Hemocoel) است که حفره عمومی کوچک شده‌ایست .
4- تنفس بوسیله نایهای (Tracheae) منشعب که پوشش درونی آنها از کوتیکول است صورت می گیرد . نایها اکسیژن هوا را از منافذ تنفسی (Spiracles) موجود در پهلوهای سینه و شکم که زوج است می گیرد و مستقیماً به بافتها می رساند . بعضی حشرات دارا ی آبششهای نایی یا خونی می باشند .
5- وازنش به توسط دو یا تعداد زیادی لوله های مالپیگی کوچک که به انتهای قدامی روده پسین چسبیده است ، انجام می شود .
6- دستگاه عصبی عبارتست از عقده های فوق و تحت مری که به طناب عصبی شکمی دولا اتصال دارد و یک جفت عقده یا کمتر در هر قطعه وجود دارد .
اندامهای حسی عبارتند از چشمهای ساده و مرکب ، گیرنده های شیمیایی (Chemoreceptors) برای بویایی روی شاخکها و چشایی در اطراف دهان و همچنین دارای موهای لمسی گوناگون می باشند .
بعضی حشرات دارای وسایلی برای تولید و درک صدا هستند . استاتوسیست (Statocyst) در آنها وجود ندارد .
7- جنسهای نر و ماده از هم جدا می باشند . غده های تناسلی آنها زوج و از لوله های باریکی تشکیل یافته است ، این غده ها دارای مجاری تولید مثل هستند .
بارورسازی « لقاح » (Fertilization) آنها داخلی است . تخمکهای آنها دارایزرده زیاد و پوسته های محافظت کننده است . تقسیم تخم آنها سطحی است . سیر تکامل آنها توأم با چندین پوست اندازی است که مستقیم و یا دارای دگردیسیهای تدریجی می باشد . در رشته ها (Aphide) ، کرم چوبها (Thrips) ، زنبور مازوها (Gall wasps) و غیره بکرزایی وجود دارد .
ابتدایی ترین حشرات سنگواره که شناخته شده اند دارای بالهای کاملی بوده و از منشاء آنها اثری نشان نمی دهند . از مطالعاتی که روی شکل شناسی مقایسه‌ای حشرات و بندپایان دیگر و کرمهای حلقوی به عمل آمده است چندین نظریه راجه به منشأ حشرات حاصل شده که بر طبق آنها حشرات بطور مختلف از منشأهای زیر مشتق گردیده اند :
1- از اشکالی شبیه به لاروهای زوا (Zoea larvae) متعلق به سخت پوستان عالی که دارای سه جفت ضمایم روی سرسینه می باشند .
2- از سخت پوستان دیگری که به بچه بعضی دم مویان (Thysanura) شبیه می باشند .
3- از حلقویان به علت شباهتهای پهلوها و ضمایم سینه ای حشرات به پا نماهای (Parapodia) پرتاران (Polychaeta) .
4- بعضی ازمؤلفان معتقدند که حشرات بالدار از اشکال بی بال مانند دم مویان (Thysanura) برخاسته اند ، عده‌ای دیگر عقیده دارند که اشکال بالدار از منشأ جداگانه‌ای هستند و برخی عقیده دارند که راسته های پست تر بی بال در حال زوال می باشند . بالها ممکن است از آبششهای سینه‌ای یا به احتمال بیشتر از امتدادهای جانبی پهلوها ناشی شده باشد .
اقتباس از منبع (2)

انــــدازه
بعضی از حشرات از تک یاخته‌ایهای بزرگ ، کوچکترند .
برخی قاب بالان (Trichopterygidae) طولشان فقط 25/0 میلیمتر است و تخم بعضی انگلها (Mymaridae) از اینهم کوچکتر است . بیشتر حشرات به درازای 2 تا 40 میلیمتر هستند ، بلندترین آنها فارناسیاسراتیپس (Pharnacia serratipes) از راست بالان 260 میلیمتر است . یک قاب بال ونزوئلایی (Dynastes hercules) 100 میلیمتر است و یک نوع حشره به نام بدستوما گراند (Blostoma grande) که 110 میلیمتر طول دارد .
فاصله دو نوک بالها در بعضی بیدهای مناطق حاره بسیار بزرگ است مثلاً در اربوس اگری پینا (Erehus agrippina) تا 280 میلیمتر می رسد .
و در آتاکوس آتلاس (Attacus atlas) 250 میلیمتر می باشد . در بعضی حشرات سنگواره به نام مگاتورا (Meganeura) فاصله دو نوک بالها متجاوز از 700 میلیمتر بوده است . اقتباس از منبع (2)

ملــخ معمـــولی (The grasshopper = locust)
برای نشان دادن چگونگی ساختمان بدن حشرات و عمل آن ، به بیان ساختمان بدن ملخ معمولی و شرحی تطبیقی در باره زنبور عسل می پردازیم :
ملخ دارای قطعات دهانی خردکننده می باشد . دگردیسی ملخ ناقص است . ملخها از دسته راست بالانند (O rthoptera) ، ملخ اساساً منفرد زندگی می کند و غالباً به صورت تک تک فراونند ولی گاهگاهی ممکن است مهاجرت کنند و اصطلاح لکوست (Locust) در مورد اشکال دسته جمعی و مهاجر دنیای قدیم بکار می رود ملخها در سراسر جهان در بیشتر چراگاهها ، علفزارها و کشتزارهای کنار جاده وجود دارند و در محلی که زندگی می کنند علفها ، چمنها و سایر گیاهان برگ دار را می خورند .
شرح زیر در مورد گونه های معمولی از قبیل کارولینالکوست (Carolina locust) یا دیسوستیراکارولینا (Dissosterira carolina) ، امریکن لکوست ( American locust) ، یا شیستوسرکا آمریکانا (Schistocerca americana) ، که نام دیگر آن ملخ بال کوتاه (Romalea microptera) است کافی خواهد بود :

مشخصات خــارجی
بدن آنها تشکیل می گردد از :
یک سر ، که مرکب از شش قطعه به هم جوش خورده است .
سینه از سه قطعه تشکیل یافته و پاها و یالها در ناحیه سینه قرار دارد .
شکم این حیوان بندبند است و به اندامهای تولید مثلی ، مختوم می گردد . یدن از اسکلت خارجی کیتین‌دار مستور است . اسکلت خارجی از قسمت زیرین روپوست یا بشره ترشح شده و بطور منظم در دوره های معینی در پوره یا شفیره (Nymphs) می افتد تا به این ترتیب بدن از لحاظ اندازه افزایش یابد . ملخهای بالغ پوست اندازی نمی کنند . اسکلت خارجی از صفحات سخت یا قطعاتی (Sclerites) تشکیل می گردد که بوسیله درزهایی از جنس کوتیکول نرم و جداست و در نتیجه بندها و ضمایم بدن می تواند جنبش و حرکت کند . رنگدانه های (Pigment) داخل وزیر کوتیکول یک رنگ آمیزی متنوع و حفاظت کننده ای به وجود می آورد ، به این شکل که مخلها به رنگ محیطهایی که در آن زندگی می کنند در می آیند و همرنگ با طبیعت می گردند . در سرملخها قسمتهای زیر وجود دارد .
یک جفت شاخک باریک بندبند با موهای حسی ظریف ، دو چشم مرکب جانبی که بدون پایه است ولی مانند چشمهای مرکب خرچنگ دراز می باشند و سه چشم ساده (Ocelli) (ش3) .

شکل 3 ـ نمایش قسمتهای مختلف سر ملخ از روبرو
1- فرق 2- چشم مرکب 3- چشم ساده 4-گونه
5- پیشانی 6- سرو (شاخک) 7- سپر 8- آروارة زیرین
9- لب فوقانی 10- زایدة حسی آرواره زیرین 11- زایدة حسی لب
( اقتباس از : College Zoology تألیف : Heggner, Stiles )
قسمت بیشتر سر در یک قطعه (Sclerite) جوش خورده یا اپیکرانیوم (Epicranium) جای گرفته است که دارای یک تارک ( فرق سر ) (Vertex) پشتی و گونه های جانبی و پیشانی که در جلو قرار دارد . زیر پیشانی صفحه پهنی به نام قطعه روی دهان (Clypeus) وجود دارد . قسمتهای دهان از قطعات خردکننده ساخته شده و در قسمت شکمی سر واقع است و از اجزاء زیر تشکیل می شود :
1- یک لب فوقانی Labrum)) که به قطعه روی دهان (Clypeus) لولا شده
2- یک زبان میانی شبیه زایده لب پایینی (Hypopharynx) در عقب دهان است .
3- دوفک جانبی سیاه رنگ به نام آرواره های زیرین (Mandibles) که هر یک دارای دندانهایی در طول حاشیة داخلی به منظور جویدن غذا می باشد .
4- یک جفت آروارة زیرین (Maxillae) مرکب از چند قسمت و زایده های حسی (Palps) باریک که در اطراف آن قرار دارد .
5- یک لب تحتانی پهن (Labium) که دارای دو زایدة حسی کوتاه است ( ش43 ) .
سینه تشکیل می شود از پیش سینه (Prothorax) بزرگ که در قسمت جلو قرار دارد با یک پیش گروه (Pronotum) زین مانند پشتی . میان سینه (Mesothorax) در وسط و پس سینه (Pronotum) زین مانند پشتی . میان سینه قرار دارد . در هر یک از قطعات سینه‌ای یک جفت پای بندبند وجود دارد و در میان سینه و پس سینه علاوه بر پاها به هر یک ، یک جفت بال متصل است .
قطعات (Sclerites) هر بند دارای یک قطعه پشتی (Tergum) است که از چهار صفحه جوش خورده تشکیل یافته است . یک دنده یا قطعه پهلویی (Pleuron) که از سه صفحه جوش خوردن است و در هر طرف بدن قرار دارد و یک قطعه سینه یا جناغ (Sternum) شکمی فرد است .
هر پا از یک رشته طولی بندبند به شرح زیر ساخته شده است :

شکل 4- قطعات دهانی ملخ
1- لب فوقانی 2- آرواره زبرین 3- زبانک
4- آرواره زیرین 5- لب زیرین
( اقتباس از : College Zoology تألیف : Hegner , Stiles )
1- پیش ران (Coxa) که کوتاه بوده و با بدن مفصل می گردد .
2- پی ران (Trochanter) که برجستگی کوچکی است بین پیش ران وران .
3- ران (Femur) که نسبتاً ستبر و محکم است .
4- ساق (Tibia) که خاردار و باریک است .
5- مچ (Tarsus) مرکب از سه قسمت ، ابتدایی (Proximal) آن دارای چهار جفت بالشتک در سطح شکمی است و قسمت انتهایی ((Distal آن دارای یک نرمه یا برجستگی نرم در خارج آن دو چنگال می باشد .
این نرمه هاست که ملخ را قادر می سازد که روی سطوح صاف خود را نگهدارد و در جاهای خشن و زبر چنگالهاست که ملخ را نگه می دارد همه پاها برای راه رفتن و بالا رفتن مورد استفاده قرار می گیرد پای که به آخرین قسمت سینه مربوط است یک ران بزرگ دارد که دارای عضلاتی قوی است و یک ساق طویل که برای جهیدن بکار می رود . بالهای پیشین نسبتاً ضخیم است ولی بالهای عقبی پهن و غشایی است و در این بالها رگهایی وجود دارد . این بالها بصورت بادبزنی تا خورده در زیر بالهای پیشین قرار دارد . و درحین پرواز از هم باز می شود هر بال بصورت یک برآمدگی کیسه مانند از پوشش بدن ظاهر میگردد و به شکل یک غشای دو لایه نازک و پهن می شود و در داخل آنها نایها وجود دارند ، اطراف نایها سینوسهای خونی یافت می شود . کوتیکول به دور نایها ضخیم می شود و به این ترتیب رگبالها (Nervures) تشکیل می گردد . که بالها را تقویت می کند . (ش 44) .
وقتی که اندازه بالها به حد کامل خود رسید ، بالها سخت و خشک می گردد ولی جریان خون در داخل آنها ادامه خواهد داشت . شکل و طرح رگبالها در گونه ها و گروههای عالی حشرات آنچنان ثابت و همیشگی است که در طبقه بندی مورد استفاده قرار می گیرد . شکم استوانه ای و باریک است و مرکب از یازده قطعه یا بند می باشد .
بند انتهایی شکم برای جفگیری یا تخمگذاری مناسب است . در طول پهلوهای زیرین سینه و شکم ده جفت سوراخهای کوچک به نام منافذ تنفسی (Spiracles) وجود دارد که به دستگاه تنفس متصل می شود .

شکل 5 ـ شکل ظاهری یک بال ملخ
در هر طرف اولین بند شکمی پرده صماخی تخم مرغی شکلی وجود دارد که اندام شنوایی حیوان است . پرده های جانبی موجب تسهیل ضربان شکم ، هنگام تنفس می شود . در ملخ نر بند 8 به قطعات قبلی شبیه است قطعه پشتی (Tergum) 9و10 به هم جوش خورده است و قطعه پشتی 11 صفحه فوق مخربی را روی مخرج تشکیل می دهد ، یک خار کوچک به نام دنباله شکمی (Cercus) در یک طرف قسمت عقب بند 10 شکمی وجود دارد و جناغ شکمی طویل بند و اندام جفتگیری نر را احاطه می کند . در ملخ ماده قطعه پشتی 8 تا 11 و دم ، مانند ملخ نر می باشد . جناغ 8 ظاهراً وجود ندارد و جناغ 9 طویل است ، یک صفحه جانبی در بند 10 دیده می شود و انتهای شکم دارای 2 لوب زوج می باشد که اندام تخمگذاری را تشکیل می دهد (ش6) .

عضــــلات
در سر عضلات کوچک و مرکب وجود دارد که سروها یا شاخکها و قطعات دهانی را حرکت می دهد . در سینه ، عضلات بزرگی موجود است که بالها و پاها را حرکت می دهد . عضلات بندبندی در شکم بیش از همه جا برجسته و واضح می باشد . ولی اگر با خرچنگ دراز مقایسه شود کوچکتر از عضلات خرچنگ است عده ای از این عضلات حرکات تنفسی را انجام می دهد و عده‌ای دیگر در حرکت اندامهای تولید مثل مؤثر می باشد .

شکل 6 ـ نمایش قسمتهای خارجی بدن ملخ ماده

الف ) سر ، ب) سینه ، ج) شکم ،
1- چشم مرکب 2- آرواره 3- گونه
4- پیش سینه 5- میان سینه 6- منفذ تنفس
7- پس شینه 8- پرده صماخ 9- بال جلوی
10- بال عقبی 11- تخمریز 12- خارهای ساق
13- منفذ تنفس 14- ران 15- ساق
16- بالشتک کناری 17- چنگال 18- پی ران
19- پیش ران 20- لب پایینی 21-آرواره زیرین 22- لب فوقانی 23- سپر 24- سرو (شاخک) 25- مچ
( اقتباس از : llege Zoology تألیف : Hegner , Stiles )
دستگــاه گـــوارش
دستگاه گوارش شامل حفرة دهان ومری باریک است که تا چینه دان بزرگ ادامه پیدا می کند . چینه دان دارای دیوارة نازکی است . در زیر چینه دان غده های بزاقی منشعب وکوچک وجود دارد که دارای مجاری مخصوصی می باشد ودردهان باز می شود . پس از چینه دان یک پیش معـــــــــــده ( Proventriculus ) یاسنگدان وجود دارد که از صفحاتی آستر شده است . این قسمتها بخش پیشین لولة گوارش را تشکیل می دهد ، سپس بخش میانی یا معده است که بوسیله یک رشته مرکب از شش زوج روده های کور معدی که به انگشت شباهت دارد به قسمت ماقبل اتصال می یابد .
پس از معده بخش عقبی یا روده می باشد که قسمت قدامی نازک است وناحیه وسط آن باریک وبه رودة راست که متسع است ، مربوط می باشد در انتهای روده راست مخرج قرار دارد . غذا به توسط پاهای پیشین ، لب بالا (labrum ) ولب پائین ( labium ) گرفته می شود وبوسیله ترشح بزاق که محتوی دیاستاز است لیز ونرم می گردد وبه کمک آرواره زیرین جویده می شود ، زایده های حسی (Palps ) اطراف دهان اندامهای چشایی می باشد . غذا های جویده شده ، در چینه دان ذخیره شده در سنگدان کمی تغییر می کند ، سپس در داخل معده تحت تأثیر شدید دیاستازها قرار می گیرد . در معده غذا به توسط دیاستازهای گوناگونی که از لوله های کورمعدی ترشح می شود گوارش یافته جذب می گردد .در رودة راست آب اضافی از مواد گوارش نیافته کشیده می شود ومواد اضافی به صورت گلوله های باریک مدفوع درآمده و از مخرج دفع می گردد .

دستگـــاه گردش خــون
قلب لوله‌ای وباریک است ودر مقابل دیوارة پشتی شکم داخل یک حفره دل پوشی جای دارد . حفرة دل پوشی از دو پرده غشایی وماهیچه ای عرضی ظریف احاطه شده است .
خون از راه سوراخهای جانبی زوج وکوچک یا منافذ جانبی قلب ( Ostia ) که دریچه دارد وارد قلب می گردد وبه توسط انقباضات قلب به داخل یک آ ئورت پشتی که به طرف سر امتداد دارد با فشار به جلو رانده می شود .خون به داخل فضاهای بدن که یک حفره عمومی حقیقی نیست ، میان اندامهای داخلی راه می یابد وسپس به آهستگی به دور این اندامها به سوی عقب حرکت می کند وسرانجام داخل حفرة دل پوشی می گردد. قسمتی از خون در ضمایم ورگبالهای بالها جریان می یابد . دستگاه جریان خون مانند سایر بندپایان باز وحفره ایست ودرآن مویرگ وسیاهرگ وجود ندارد .پلاسمای خون محتوی گلبولهای بی رنگ است که با از بین بردن موجودات زنده ریز ( Organisms ) خارجی به مثابه بیگانه خوار ، عمل می کند . خون بیشتر به کار حمل ونقل غذا ومواد زاید می آید زیرا یک دستگاه تنفسی مجزا وجود دارد .
جسم چرب عبارت از شبکه سست بافتی واقع در فضاهای میان اندامهاست که ذخیره های غذایی را مخصوصاً در حشرات جوان قبل از دگردیسی نگاه می دارد ( ش 7 ) .

شکل 7 – اعضای داخلی بدن ملخ درحالی که سمت چپ بدن برداشته شده است .
شکل نایها نشان داده نشده است .
1- چشم ساده 2- دهان 3- آروارة زیرین 4- لب فوقانی 5- حلق
6- لب زیرین 7- عقدة عصبی زیر مری 8- مجرای بزاقی 9- چینه دان
10- غدد بزاقی 11- سومین عقدة سینه‌ای 12- رشته عصبی شکمی
13- اولین عقدة شکمی 14- سکوم گوارشی 15- معده 16- لوله های مالپیگی 17- دوازدهه 18- لوله تخمی یا تخم راهه 19- مهبل
20- جام نطفه‌ای (جایگاه اسپرمی) 21- منفذ تناسلی 22- تخمریز (عضو مخصوص تخم ریزی) 23- شاخک 24- لب بینایی 25- مغز 26- حلقه دورمری 27- عضله
28- مری 29- آئورت 30- لوله تخمدان 31- تخمدان 32- قلب
33- قولون 34- راست روده 35- مخرج
ملخ ، برخلاف بعضی حشرات دارای چندین کیسه هوایی بزرگ با دیواره های نازک در شکم می باشد که در آنها انقباض وانبساط متناوب دیواره بدن به راندن وخارج کردن هوا در دستگاه نایی کمک می مند . دردم ، چهار زوج اولی روزنه یا نافذ تنفس ( Spiracles ) باز وشش تای خلفی بسته است ودر بازدم ، برعکس ترتیب دم برقرار است ، بطوریکه گردش هوا در نایها معین ومشخص می باشد . کوچکترین نایژکها محتوی مایعی است که در آن اکسیژن قبل از رسیدن به یاخته های بافت حل می گردد . این مایع اکسیژن دار مانند خون مهره داران به کار تنفس داخلی می آید .
بعضی حشرات موذی را می توان با استعمال ورقه ها وامولسیونهای روغن یا گرد و خاک که منافذ تنفسی را پوشانده یا مسدود می کند و مانع تنفس می شود کشت و از بین برد (ش 8) .

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  75  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله جهانی شدن

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله جهانی شدن دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه:
قرن بیستم در تاریخ حیات بشر، قرنی ممتاز و ویژه با امتیازات منحصر به فرد خودش در میان اعصار و قرون گذشته می باشد، که با نگرشی عمیق از سکوی بلند این قرن بر قرون زیر پایش به وضوح می توان شکوفایی همه جانبه بشر را از میان تمام قرون و اعصار گذشته در قرن بیستم مشاهده نمود.
زمانی که مارکس و انگلیس در صدد نوشتن مانیفیست بودند دریافتند:کالاهایی که از کارخانه های سرمایه داری خارج می شود، به ناچار، تا شرق و غرب جهان خواهد رفت و هیچ دیواری حتی اگر به عظمت دیوار چین باشد یارای مقاله با آن نخواهد داشت و اکنون نیز فرآورده های تکنولوژیکی خود کالایی بیش نیستند. این کالاها، مرزها را در می نوردند، جدول تعلق به فرهنگ و جامعه خاصی، فرهنگ، آداب و رسوم، سنن و جهان نگری ها جوامع را در تیررس خود قرار می دهند، و به نوبه ی خود جهانی از آن همه می آفرینند و خود نیز بخشی از این جهان نوین می شوند و این واقعیت جهان ماست.
بشر در قرن بیستم با ابتکار به کارگیری نبوغ و با تکمیل اختراعات و اکتشافات خویشتن در زمینه معادن وضعیت و با ساخت ماشین آلات و خصوصاً استفاده از اتم توانست صفحات عظیمی از حیرت و شگفتی را در این قرن بر پهنای گیتی بر جای گذارد، همچنین با تسلط خویشتن بر بخش عظیمی از کره خاکی و محیط زیست آن را تسخیر کند.
در این قرن بود که بشر برای اولین بار با سفر به کره ماه و سایر سیارات راه سیر در آسمانها را آموخت و در صدد کشف اسرار آنها بر می آمد و در کنار بهره گیری همه جانبه انسان از علوم و تکنولوژی پیشرفته، استفاده بشراز کامپیوتر در تمام ابعاد زندگی اعم از مسائل صنعتی و کشاورزی و بهداشتی و تجاری و علمی و فرهنگی به طور بی سابقه ای سبب شده که امروزه سوای بحران کامپیوترها در آغاز قرن بیست و یکم، زندگی و ادامه حیات بشد در قرن بدون استفاده از کامپیوتر از جمله معادلات محسوب می شود.
روند تحولات در قرن بیستم در دهه 1970 میلادی وارد مرحله جدیدی شد در اواسط دهه 1980 تقریباً در تمامی زمینه ها نشان خود را بر جای گذاشت. و دهه 1980، برای رجوع به این دگرگونی ها مفاهیمی چون جامعه فرا صنعتی و فرا مدرن (پست مدرن) به کار می رفت. اما در دهه 1990 میلادی مفهوم جهانی شدن (Globalzation) رایج گردید و به مفهوم مسلط در دوران معاصر تبدیل به گونه ای که امروز همه چیز با رجوع به این مفهوم مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. در ظاهر امر، جهانی شدن یعنی ره سپردن تمامی جوامع به سوی جهانی وحدت یافته که در آن همه چیز
در سطح جهانی مطرح و نگریسته می شود.
اما در واقعیت، جهانی شدن به معنای آزادی مطلق کسب و کار برداشته شدن تمامی موانع جریان یافتن سهل و ساده سرمایه و نفوذ آن در تمامی عرصه ها و حرکت روان اصلاحات، امور مالیه، خدمات و بالاخره تداخل فرهنگ ها(آنهم به سوی یکسان زندگی و یکدستی است. و البته تمامی این امور در مقیاسی جهانی رخ میدهد. هدف نیز دستیابی به بازار واحد جهانی فازغ از موانع در امور تولید، سرمایه گذاری، مالیه، خدمات و اشتغال خواهد بود. برخی پا را فراتر گذاشته و از حکوکت واحد جهانی و پول واحد در سراسر جهان یاد می کنند.
در هر صورت جهانی شدن (globalization) در زمینه اقتصادی، اگر حادثه ای چه طبیعی و چه اقتصادی در کشور دیگر اتفاق بیفتد، قطعاً روی اقتصاد دیگران نیر تأثیر می گذارد.
در بعد سرمایه نیز جهان مرز نداردو سرمایه از یک طرف و اصلاحات در طرف دیگر، بدون مرز مثل باد می چرخد و به سرعت جا به جا می شود.اینترنت و شبکه های ماهواره ای و خبری، ارتباطات مستمر را بین مردم دنیا برقرار می کنند. و دنیا به صورت یک دهکده جهانی در آمده است. در زمینه سرمایه نیز در کمتر از یک ثانیه سرمایه را جابه جا می کنند. هر فرد دستگاه پیشرفته ای در اختیار دارد که به بانک او وصل است. این فرد با فشار دادن یک دکمة می تواند پول خود را از حسابی به حساب دیگر انتقال دهد حتی در کشورهایی که کنتلر خیلی شدیدی بر بازار سرمایه اعمال می کنند، سرمایه در کمتر از 24 ساعت حا به جا می شود.
اینترنت و شبکه های ماهواره ای و خبری، ارتباطات مستمر را بین مردم دنیا برقرار می‌کنند. و دنیا به صورت یک دهکده جهانی در آمده است. در زمینه سرمایه نیز در کمتر از یک ثانیه سرمایه که به بانک او وصل است. این فرد با فشار دادن یک دکمه می‌تواند پول خود را از حسای به حساب دیگر انتقال حتی در کشورهایی که کنترل خیلی شدیدی بر بازار سرمایه اعمال می کنند، سرمایه در کمتر از 24 ساعت جا به جا می‌‌‌شود، کافی است کمی عدم امنیت سرمایه به سرعت جا به جا خواهد شد.
این وضعیت در مورد کالا شدت کمتری وجود دارد. شرکت هایی که کالاهای مشابه تولید می کنند، از دست رقیب خودشان در هیچ جای دنیا در امان نیستند ابتداء شعار مشتری مدار و کیفیت برتر را مطرح کردند و اخیراً می گویند باید دید چه چیزی مطلوب مشتری است. یعنی باید زوایای نهان نیاز مشتری را تشخیص داد.
در آینده ای نه چندان دور همان طور که مرزها در مورد اطلاعات، سرمایه و اقتصاد فرو ریخته شد، قطعاً در مورد کالاها نیز فرو خواهد ریخت. برای اینکه شرکت ها بتوانند خودشان را حفظ کنند. باید هم شاخص ها را بشناسند و برای جهانی شدن باید شاخص ها جهانی را داشته باشند.

تاریخچة جهانی شدن:
ریشه های تاریخی جهانی شدن را می توان به عمق تاریخ بشر و به زمانهای قدیم مربوط دانست.
مثلاً اگر منظور از جهانی شدن را به هر نوع تحرک گسترش طلبانه جهانی(مثبت و منفی) و هر تلاش تمامیت خواهانه معنی کنیم. منشاء آن را می توان به تمدنهای قدیم، ادیان و ایدولوژی ها و حتی لشکرکشی های شاهان و امپراطورها برای تشخسر عالم مرتبط ساخت. در این صورت تلاش های مداخله گرایانه مرگانیلیست ها در قرن 16 میلادی و تحرکات کشورهای استعمارگر در قرن های بعد نیز می تواند پرتوهایی از جهانی شدن محسوب گردد. شاد به همین خاطر یاشد که برخی از محققان و مورخان اقتصادی آغاز جهانی شدن را سال 1815 می دانند که در آن یک سری لشکر کشیها در اروپا و آمریکا به وقوع پیوست، همچنین گروهی دیگر دهه 1880در آن ملی گرایان افراطی کشورهای پیشرفته به استعمار جوامع ضعیف می پرداختند برهه ای از جهانی شدن قلمرو می کنند. زمانی که جنگ جهانی دوم پایان یافت، ایالات متحده آمریکا، نه تنها کشوری بزرگ وو در اثر این جنگ آسیبی ندیده بود،بلکه گستره سیستم اقتصادی این کشور طی سال های جنگ تقریباً دو برابر شده و توانسته بود از نظر اقتصادی، سیاسی و نظامی بر دین حاکم شود. در این چنین فضایی بود که شرکت های آمریکایی در صدد بر آمدند، در منابع اصلی کشورهای خارج سرمایه گذاری مستقیم نمایند. آمریکایی ها، اگرچه در بیشتر موارد فن آوری پیشرفته و طراحی محصول را در داخل کشور نگه داشتند، ولی مالک شرکت های چند ملیتی بودند که در سراسر دنیا فعالیت می کردند، از مواد خام و نیروی ارزان کشورهای دیگر استفاده می کردند و محصولات خود را به آن بازارها عرضه می نمودند در نتیجه تجارت بین الملل و رقابت در این سال ها تشدید گردیده و بیش از یک چهارم کالاهایی که در خارج از مرزهای امریکا تولید می شود، با رقایت شرکت های خارجی رو به رو هستند.
همان گونه که لسترتارو مشاور اقتصادی کلینتون یادآور می شود، اینکه ما در دنیای زندگی می کنیم که هزینه حمل و نقل بسیار ناچیز شده است، به گونه ای که می توان هر معامله ای را به سرعت انجام داد. در این بازار جهانی، سازمان باید همواره در حال مبارزه باشد، تا بتواند در بازار خارجی به پیروزی هایی دست یابد و همزمان به آن در بازارهای داخلی هم، در برابر شرکت های رقیب، دفاع کند. پیشینه جهانی شدن را می توان با تشکیل سازمان ها نام برد. در سال 1945 میلادی سازمان ملل متحد تشکیل شد، در سال 1972 همایش استکهلم درباره محیط زیست، در سال 1989 میلادی پایان جنگ سرد. نمونه هایی از جهانی شدن می باشند.

تعاریف جهانی شدن
به نظر گروهی، جهانی شدن در حقیقت فراتر از پدیده کلاسیک دولت-ملت است. به این معنا که با توجه به رخدادهای عظیم ارتباطی-تکنوژیک و همچنین ورود بازیگران جدید به عرصه بین الملل نقش دولت- ملت تا حدود زیادی کمرنگ شده است.
در این معنا از جهانی شدن، دولت ها دیگر تصمیم گیرندگاناصلی در رویداد نیستند. به عبارت بهتر، قدرت در سیاست جهانی، از دولت محصور در مرزها به دولت هایی منتقل شده که قادر به تکاپو در جهانند. در همین طیف، گروهی نیز جهانی شدن را به عنوان گسترش روند رو به توسعه تجارت جهانی دانسته اند که اکنون بازیگرانی از جنوب نیز به آن پیوسته اند.
مک لوهان معتقد است که جهان امروز به سوی دهکده قدیم(تمدن شفاهی) به پیش می رود. زیرا ارتباط افراد به صورت چهره به چهره بیشتر فراهم گردیده است و فرهنگ شفاهی توسط رادیو و تلویزیون و ماهواره و اینترنت و... اشاعه پیدا می کند.
مک لوهان با نظریه دهکده جهانی خود این امر را گوشزد نمود که ارتباط افراد جهان با یکدیگر بسیار نزدیک و متقارن شده است، به طوری که ارتباط چهره به چهره عملاً به منصه ظهور رسیده است دایزمن نیز با تئوری «جامعه دگررهبر» به این نکته اشاره نموده است که فرد در جمع حل شده است و در جهانم ارتباطات، دیگران جمعی، به جای فرد تصمیم می گیرد.
جهانی شدن در مفهوم عام آن عبارت است، از ادغام شدن بازاهای جهانی در زمینه های تجارت و سرمایه گذاری مستقیم و جابجایی و انتقال سرمایه، نیروی کار و فرهنگ در چارچوب سرمایه داری و آزادی بازار و نهایتاً سر فرود آوردن جهان در برابر قدرت های جهانی بازار که منجر به شکافته شدن مرزهای ملی و کاسته شدن از حاکمیت دولت خواهد شد. عنصر اصلی و اساس در این پدیده شرکت های بزرگ چند ملیتی و فراملی هستند.
مانوئل کاستل(m-castle) با اشاره به عصر اطلاعات (the information age) جهانی شدن را ظهور نوعی جامعه شبکه ای می داند که در ادامه حدکت سرمایه داری، پهنه اقتصاد، جامعه و فرهنگ را در بر می گیرد. دیوید هلد در کتاب دموکراسی و نظم جهانی (1996) با وجود داشتن نگاه آسیب شناختی به جهانی شدن، این پدیده را حرکت به سمت نوعی دموکراسی جهانی شهری (commoplltan democracy) می بینید که در عین حال کثرت فرهنگی و اقتصادی را میز در خود خواهد داشت. جام تام لینسون، جهانی شدن را فرایند توسعه سریع پیوندهای پیچیده میان جوامع و فرهنگ‌ها، نهادها و افراد در سراسر جهان می داند از دید دیگر، جهانی شدن مفهومی است سنت ستیز، درست مثل پست مدرنیزم، یعنی در ذات جهانی شدن سنت ستیزی اصلاً مخرب نیست و امری است مثبت و در فرایندی تکاملی ساختارهای سنتی جوامع را با منازعه می خواند و متحول می سازد از جمله ساختاهای تجاری را.

عوامل مؤثر بر جهانی شدن از یک دیدگاه دیگر
برخی از صاحب نظران بر این عقیده اند که عوامل مؤثر بر جهانی شدن سه عامل مهم و اساسی یعنی دانایی، تکنولوژی اصلاحات، جایگزینی مواد مصنوعی به جای مواد طبیعی است.
یعنی جهانی شدن بر اساس عوامل فوق قابل تبیین و تحلیل می باشد. امروزه اعتقاد بر این است که دنیای تکنولوژی دنیای دانایی است. آنها که روش ها را بهتر در می یابند و کلید امروز و فردای علم اقتصاد را دقیق تز درک می کنند؛ اقتصاد جهانی سال های بعد را از آن خود می کنند. اگر در گذشته فقط کار و سرمایه در تولید مهم بود امروزه عامل دانایی مهم ترین عامل شناخته شده است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   45 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله آمد و شد با جهانگرد غیر مسلمان

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله آمد و شد با جهانگرد غیر مسلمان دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

 
در پى دستیابى بشر به تمدن و صنعت و بهره مندى از رسانه هاى مسافرى سریع و راحت, آمد و شد و پیوند میان انسانها به گونه اى شگفت رو به فزونى و گسترش نهاد.
شاید بتوان گفت اکنون گستره و حجمِ رفت وآمد فرامرزیِ انسانها و پیوند مردمانِ کشورها و قارّه ها با یکدیگر همان اندازه است که رفت و آمد میان افراد یک قوم و قبیله در گذشته و نیز همان گونه سهل و آسان. نکته در خور توجه آن که: چه بسا به همان اندازه مورد نیاز و ضرور براى بشرِ امروز و براى ادامه حیات و زندگیِ انسانهایى که در این روزگار مى زیند.
بشر امروز, در چرخه زندگى ماشینى و در لابه لاى غبار تیره, نفس گیر و جانکاهِ دنیوى گرى و مادیت گرفتار آمده است. گرچه به تن آسایى و شادکامیهایى دست یافته; اما معنویت درونى و شادابیِ روحى خویش را از کف داده است. حال در نهان ناخودآگاهش به چیزى مى اندیشد که روشناى وجودش را بازآورد و درونش را نرمى و صفا بخشد. بدین منظور به گردشگرى و سیاحت و تفرّج در جاى جاى پهنه زمین مى رود تا به گمانِ خویش, در دیدن جلوه هاى زیباى طبیعت و لمسِ نمادهاى روح بخشِ پیشینیان و درک زیباییهاى اسطوره اى, گوهر معنوى خود را بجوید و گم شده اش را باز یابد.
از این نظر, گردشگرى و سیاحت یک تجربه درون گرایانه است. بشر مى خواهد لَختى به چنگ آورد که جان و روحِ خسته, مکدَّر, تاریک و متلاشى شده اش به آزادى, فراخى, لذّت و زیبایى مینوى و ماورایى برسد. مى خواهد از این راه معنویتِ زندگى اش را تأمین و فروریختگیِ درونش را جبران کند.
البته اینها یک روى سکّه است. در روى دیگر آن, بر انگیخته شدنِ احساسى در بشرِ متمدن دیده مى شود که او را به شناخت و آگاهى از فرهنگها, تمدنها, سنّت و آداب ملتها و بازکشف پدیدارهاى تاریخیِ نوع و نسل خویش دعوت مى کند. این احساس, بسان گذشته, در افرادى معیّن و محدود وجود ندارد, بلکه عموم مردمان را به حرکت و گردش درآورده است.
به هر روى, عوامل و انگیزه هاى گونه گون دست به دست هم داده و گردشگرى را به صورتى فراگیر مورد نیاز بشر امروز درآورده است, تا جایى که هم اکنون به عنوان یک صنعت درخور و سودمند شناخته مى شود.
چگونگى بهره گیرى از این صنعت و کوشش براى گسترش آن در کشور اسلامى ما, از جهتهاى گوناگونى نیازمند تحقیق و بررسى است: تبیین مسایلِ مربوط به سیاست, اقتصاد, فرهنگ, ارتباطات و گسترش و مانند آنها. از یک جهت این موضوع به تحقیق و پژوهشهاى حوزوى نیاز دارد; یعنى روشنگرى مسائلى که با احساس دینى و باورهاى اسلامى مردمان این سرزمین پیوند دارند.
در این مجال به چگونگى پیوند و معاشرت مسلمانان با جهانگردان غیرمسلمان و احکامى که در این باره وجود دارد, پرداخته خواهد شد. مسائلى که پیوند میان دولت و حکومت اسلامى با حکومتهاى غیرمسلمان را مى نمایاند, خارج از بحث ماست. بنابراین, این نوشتار به روشنگرى پایه هاى تئوریک و نشان دادن چشم اندازهاى فقهى و در نهایت به دست آوردن یک مدل و تئورى واقع بینانه درباره پیوندهاى فردى و مسائلى فقهى پیرامون آن, ویژه خواهد بود.
پیش از پرداختن به اصل موضوع, بیان دو نکته ضرور مى نماید:
1 . مراد از (غیر مسلمان) همه انسانهایى هستند که در باور نداشتن به اسلام یکسانند. از این کسان با واژه (کفار) یاد مى شود که به طور کلى به سه گروه تقسیم مى شوند: اهل کتاب, مشرک و ملحد. فقیهان براى هر یک از این گروهها تقسیم بندیهاى جزئى و جداگانه بیان کرده اند. اکنون مجال بیان هموندیها و جداییها و تفسیر اصطلاحى هر کلام وجود ندارد اگر چه در لابه لاى بحثها به تناسبِ بحث اشاره به احکام آنان خواهد شد.
توجه ما در این نوشتار, بیش تر نسبت به کسانى است که جداى از باورشان به عنوان یک انسان قانونمند, در رفتار و زندگى و یا دست کم در پیوندها و پیوستگیهاى اجتماعى خود, به دیگر انسانها با هر اعتقاد و باورى نگاه و برخوردى انسانى دارند و به موجودیت و حقوق انسانیِ هم نوع احترام مى گذارند. در اصطلاح فقهى به چنین کسانى (کفّار غیر حربى) گفته مى شود; یعنى کافرانى که بر اساس پیمان با مسلمانان به صلح و مسالمت مى زیند. از دو واژه (کفار) و (غیرمسلمان) در این نوشتار, چنین کسانى منظور خواهد بود.
2 . در فقه اسلامى, هرگاه سخن درباره موضوعى باشد که به گونه اى پیوستگى میان مسلمان و کافر را در برگیرد, توجه به یک اصل و قاعده فقهى ـ قرآنى ضرورى دانسته مى شود و بدون در نظر داشتن آن قاعده, فقیه حق ندارد درباره آن گزاره, حکم پژوهى کند: (قاعده نفى سبیل) و یا (اصل عزت و برترى اسلام). اساس این قاعده آیات زیر است:
* (ولَنْ یجعل اللّه لِلکافرینَ عَلى المؤمنین سبیلاً.)1
وخداوند, هرگز, براى کافران راهى براى چیرگى بر مؤمنان قرار نداده است.
* (وللّهِ العزّةُ ولِرَسوله وللمؤمنین.)2
و عزّت و اقتدار از آنِ خداست و از آنِ پیامبرش و از آنِ مؤمنان.
روایت زیر نیز پایه قاعده قرار گرفته;3 اما از جهت سند مورد خدشه است:
پیامبر اکرم(ص) فرمود:
(الاسلام یعلو ولایعلى علیه.)4
اسلام برتر است و هیچ چیزبر آن برترى نمى یابد.
این اصل از اصول و قواعدى است که فقها بر پیوستگیهاى گوناگون مسلمانان با کافران و فرعهاى مختلف آن, برابر مى کنند5 زیرا از دلیلها و قواعد ثانویه است و بر دلیلهاى احکام اولیه حکومت دارد.
مفهوم قاعده را چنین دانسته اند: خداوند در مقام تشریع و قانون گذاریِ اسلام, حکم و قانونى که سبب چیرگى و برترى یافتنِ کافر بر مسلمان گردد, جعل نکرده است.6
بنابراین, سخن گفتن درباره معاشرت و مراوده با جهانگردان غیرمسلمان و تعیین پهنه و گستره آن, باید در چارچوب اصل عزّت و سیادتِ مسلمانان و حفظ شخصیت اسلامى باشد. بر پایه این اصل, تنظیم الگو و تئورى آمدوشد و پیوندى که سبب از میان رفتن عزّت و سربلندى مسلمانان شود و یا به نفوذ و چیرگى کافران بینجامد, بى اعتبار خواهد بود.
معاشرت مسلمانان با کافران
پیش از آن که احکام رفت وشد با کافران بررسى شود, این مسأله باید مفروض گرفته شود که پذیرش جهانگرد غیر مسلمان در کشور اسلامى جایز است و کافران مى توانند به سرزمینهاى اسلامى وارد شوند و در میان مسلمانان حضور یابند. حکم جواز برابر اصل اوّلى است و در صورتى که حضور آنان با مصالح عمومى مسلمانان و ارزشهاى شناخته شده اسلامى ناسازگارى نداشته باشد اشکالى ندارد. فقیهان درمورد ورود تاجران غیرمسلمان به شهر و کشورهاى اسلامى به جز سرزمین حجاز, بى هیچ شرطى حکم به جواز داده اند.
شیخ طوسى مى نویسد:
(و اما اهل الذّمة اذا اتّجروا فى سایر بلاد الاسلام ماعدا الحجاز لم یمنعوا من ذلک لانّه مطلق لهم, ویجوز لهم الاقامة فیها ما شاؤوا.)7
رفت وآمد بازرگانان اهل کتاب در سرزمینهاى اسلامى, به جز سرزمین حجاز, ناروا نیست, زیرا تجارت ایشان در این شهرها آزاد است و سکونت در آنها به هر مقدار که بخواهند رواست.
آمدوشد تاجران غیرمسلمان به سرزمینهاى اسلامى, در صدر اسلام نیز امرى متداول و رایج بود و جز مبلغى که به عنوان گمرگ از آنان گرفته مى شد, محدودیت دیگرى براى ایشان نبود.8
بى گمان, با ورود توریست به کشور اسلامى, آمدوشد با کافران و یک سلسله پیوندهاى فردى و روزمره با ایشان, در زندگى مسلمانان, پرهیز ناپذیر خواهد بود. بنابر این مسایل زیر درخور بررسى و پژوهش اند:
* آیا معاشرت مسلمانان با غیر مسلمان جایز است.
* این معاشرت تا چه مرزى مى تواند گسترش یابد.
* در فقه اسلامى چه حدودى براى آن بیان شده است.
جایز بودن معاشرت
قانون و اصل اوّلى جایز بودن معاشرت و آمد و شد میان تمامى انسانهاست. ساختار وجودى انسان به گونه اى است که بدون ارتباط با هم نوع و داد وستد همه جانبه: فکرى, جسمى, روحى و مادى با دیگر انسانها نمى تواند به زندگى ادامه دهد و به خواسته ها و تکامل حیات خویش برسد. بدین جهت او را موجودى بالفطره اجتماعى دانسته اند. هر میزان که تعامل و تبادل و مشارکت خود را با انسانها افزون کند و قلمرو پیوندش را در میان آدمیان بگسترد, موفقیت و پیشرفت او در زندگى و بهره مندى در آفرینشهاى خداوند بیش تر خواهد بود. اسلام نیز پیوستگى و پیوند مسلمانان به عنوان انسانهایى که نیازمند ارتباط با هم نوعان خود هستند, نادیده نگرفته است و قانونهاى فقهى, آمدوشد و پیوند با کسانى که کیش و مذهب دیگر دارند, نفى و طرد نمى کند, بلکه به آن شکل و چهارچوب قانونى مى بخشد.
براى جایز بودن معاشرت مسلمانان با کافران, دلیلهایى از آیات قرآن, سنّت, تاریخ و سیره پیامبر(ص) و امامان(ع), سیره مسلمانان و نیز قاعده ها و دلیلهاى فقهى, یافت مى شود. در این جا, با توجه به مجال بحث به چگونگى دلالت آنها مى پردازیم.
کتاب و سنّت
در قرآن و احادیث چند دسته ازآیات و روایات دیده مى شود که از آنها نه تنها جایز بودن آمدوشد و همزیستى دانسته مى شود که به مسلمانان دستور مى دهد با کافران هم پیمانِ خود, هم زیستى مسالمت آمیز و پیوند و رفتارى انسانى, پسندیده و نیکو و همراه با گذشت داشته باشند:
1 . پذیرش صلح و هم زیستى:
(واِن جنَحُوا لِلسَّلم فَاجْنَح لها وتوکّل على الله انّه هو السَّمیع العلیم.)9
هرگاه دشمنان به صلح و همزیستى گراییدند تو نیز به آن بگرا و بر خدا توکل کن; زیرا اوست شنواى دانا.
از تعبیر آیه دانسته مى شود که صلح و همزیستى میان انسانها آن چنان خوش آیند و دوست داشتنى است که بشر باید به آن عشق بورزد و به سوى آن بال و پربگشاید, همان گونه که جوجه به سوى مادر که آغوش او را محل امن و آسایش مى داند, بال و پر مى گشاید.10
در منطق قرآن صلح و همزیستى اساسى ترین اصل در برقرارى پیوستگیها میان پیروان ادیان است. به همین دلیل مسلمانان را موظف مى داند که پیشنهادهاى قراردادِ صلح را تا آن جا که با هدفهاى اصیل اسلام ناسازگارى نداشته باشد, با آغوش باز بپذیرند.
در آیات دیگر, خداوند به مسلمانان دستور مى دهد که اگر به شما پیشنهاد صلح و مسالمت دادند, بر درستى آن تحقیق و جست وجو کنید و نگویید چون مسلمان نیستند, مسالمت و همزیستى با ایشان را نمى پذیریم.11
على(ع) در فرمان خود به مالک اشتر مى نویسد:
(ولاتدفعنَّ صلحاً دعاک الیه عدوّک و للّه فیه رضیَ, فإنّ فى الصلح دَعَةً لجنودک و راحةً من هُمومک وأمناً لبلادکَ.)12
و از صلحى که دشمن تو را بدان خواند, و رضاى خدا در آن بود, روى متاب که آشتى, سربازان تو را آسایش رساند. و از اندوه هایت برهاند و شهرهایت ایمن ماند.
2 . بخشش و گذشت
(وُدَّ کثیر من اهل الکتاب لو یَردُّونکم مِن بعد إیمانکم کفّاراً حسداً مِن عند أنفسهم من بعد ما تَبیّن لهم الحق فاعفوا واصفحوا حتى یأتى اللّه بأمره…)13
بسیارى از اهل کتاب از روى حسد دوست داشتند شما را پس از ایمانتان به کفر برگردانند, پس از آن که حق بر آنان آشکار گشت, پس ببخشید و درگذرید تا آن که خدا فرمانش را بتحقق آرد.
(فَاصْفحِ الصَّفحَ الجمیل.)14
پس [از دشمنان] گذشت کن گذشتى نیکو.
مرحوم علامه طباطبایى ذیل آیه مى نویسند:
(دروغزن خواندن و ریشخندهاى کافران تو را از انجام رسالت باز ندارد. آنان را نادیده بگیر و در گذر بى آن که دربرابر آنان زبان به سرزنش بگشایى و بگو مگو کنى.)15
گروهى پنداشته اند, دستور بخشش و گذشت در برابر نارواییهاى کافران به دوران زندگى پیامبر در مکّه محدود بوده و پس از هجرت به مدینه و قدرت یافتن مسلمانان و آمدن دستور جهاد, این دستور نسخ شده است, ولى با توجه به آمدن این دستور در سوره هاى مدنى, روشن مى شود که آن یک دستور عمومى و ابدى است. گذشته از این, دستور گذشت با دستور جهاد ناسازگارى ندارد; زیرا هر یک از آن دو جاى ویژه به خود دارند.16
این دسته از آیات به مسلمانان سفارش مى کند که در برخورد با کافران, اگر رفتار ناهنجار و خشونت و نامهرى دیدند, رفتارى برابر از خود نشان ندهند, بلکه در آمدوشد با آنان بردبار و داراى گذشت باشند.17
نمونه اى از بخشش و گذشت و بردبارى در برابر کافران, در روایات:
على(ع) مى فرماید:
(شخصى یهودى که از پیامبر(ص) پولى طلب داشت آن را مطالبه کرد.
پیامبر به او فرمود: الآن پولى ندارم به تو بدهم. یهودى گفت: من از تو جدا نمى شوم, مى نشینم تا طلبم را بگیرم. پیامبر تا پایان روز در کنار او نشست, تا شاید طلب او فراهم شود. در این مدت یاران پیامبر مى آمدند و او را بر انجام چنین کارى تهدید مى کردند, ولى پیامبر به ایشان مى فرمود:
چرا با او چنین مى کنید؟
مى گفتند: اى پیامبر خدا چرا اجازه مى دهید یک یهودى شما را حبس کند! پیامبر(ص) فرمود:
پروردگارم مرا نینگیخته است که درباره کسانى که با مسلمانان در پیمان مى زیند, و نه هیچ کس دیگرى ستم روا دارم.)18
بى گمان این جریان در مدینه بوده است. وقتى که پیامبر داراى نفوذ و مسلمانان قدرت و توان مقابله و برخورد با یهودیان مدینه را داشته اند. از همین روى, یاران به گمان این که این جسارت شخص یهودى نسبت به پیامبر درخور گذشت نیست, او را سرزنش و تهدید مى کردند, ولى پیامبر به آنان فرمود که اسلام بخشش و گذشت را درباره هر انسانى مسلمان یا غیرمسلمان روا مى داند.
3 . پرهیز از ستم و دست اندازى
(فَإن اعتَزلوکُم فلم یُقاتِلوکم و ألقَوْا إلیکُمْ السَّلم فما جَعل الله لکم علیهم سبیلاً.)19
پس اگر [کفار] از شما کناره گرفتند و با شما نجنگیدند و طرح صلح و مسالمت افکندند در آن صورت خدا براى شما چیرگى و آزار بر آنان قرار نداده است.
قرآن به روشنى مسلمانان را, از این که انسانى را صرفاً به خاطر اعتقادِ باطلش مورد ستم و آزار قرار دهند, نهى مى کند. در روایاتِ بسیارى نیز, آزار رساندن و از حد در گذشتن نسبت به کافران, مورد نکوهش و نهى قرار گرفته است. به چند نمونه اشاره مى کنیم:
* پیامبر(ص) فرمود:
(ألا مَن ظلم معاهداً او انتقَصَه أو کلَّفه فوق طاقته أو أخذ منه شیئاً بغیر طیب نفسٍ فأنا حجیجه یوم القیامة.)20
مسلمانى که بر کافرِ هم پیمان خود ستم کند و یا پیمانش را بشکند و یا او را به کارى بیش از توانش وادارد و یا به ناروایى از او چیزى بگیرد, در روز قیامت من او را بازخواست خواهم کرد.
* على(ع) به یکى از عاملان خراج فرمود:
(إیّاک ان تضرب مسلماً أو یهودیاً أو نصرانیاً فى درهم خراج.)21
مبادا مسلمانى یا یهودى یا نصرانى اى را به خاطر گرفتن درهمى خراج بزنى.
* على(ع) سپاهى را به فرماندهى شخصى به نام معقل بن قیس, براى سرکوب گروهى شورشى به منطقه اهواز مى فرستد. به آنان سفارش مى کند: مسلمانان را آزار نرسانند و نیز مى فرماید:
(ولاتظلم اهل الذمّة.)22
به کافرانِ هم پیمان ستم نکن.
* على(ع) وقتى مى شنود که سپاهیان معاویه به خانه هاى مسلمانان و یهودیان درآمده اند و به زور و ستم زینتهاى زنان مسلمان و یهودى را از دست و پاى ایشان به درآورده اند, سخت ناراحت مى شود و از آزار و ستمى که بر زنان یهودى رفته است, به خشم مى آید و آن را به قدرى ناگوار مى بیند که اگر کسى از غصه آن بمیرد, او را مورد سرزنش نمى داند.23
4 . نیکى و احسان
(لاینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فى الدّین و لم یخرجوکم من دیارکم أن تبرُّوهم وتُقسطوا الیهم.)24
خدا شما را از کسانى که با شما بر سرِ دین نجنگیدند و شما را از دیارتان بیرون نراندند, باز نمى دارد از این که به آنان نیکى کنید و با ایشان به داد رفتار کنید.
فقیهان و اسلام شناسان برجسته که قانون اساسى جمهورى اسلامى را, پس از تبادل آرا و بررسیهاى عالمانه, به تصویب رسانده اند, با استناد به آیه بالا برخورد و رفتار نیک و دادگرانه با غیر مسلمانان را لازم دانسته اند:
اصل چهاردهم قانون اساسى:
(به حکم آیه شریفه: (لاینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فى الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الیهم ان اللّه یحب المقسطین.)
دولت جمهورى اسلامى ایران و مسلمانان موظفند نسبت به افراد غیرمسلمان, با اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامى عمل نمایند و حقوق انسانى آنان را رعایت کنند. این اصل, در حق کسانى اعتبار دارد که بر ضد اسلام و جمهورى اسلامى ایران توطئه و اقدام نکنند.)

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله   53 صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله آب و آبیاری در کشاورزی

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله آب و آبیاری در کشاورزی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

مقدمه : آب یکی از عوامل مهم در توسعه اقتصادی و پیشرفت ملتها بشمار می رود و اثرات آن نه تنها در مناطق خشک بلکه در مناطق مرطوب نیز رل موثری را در این توسعه ایفا می نماید . بدون شک طی سالهای اخیر با ایجاد سد های بزرگ و کوچک ، احداث شبکه های آبیاری ، کنترل آب در مزارع ، افزایش بهره وری از منابع آبی توسط سیستم های آبیاری ، پیشرفتهای زیادی در بخش کشاورزی در زمینه استفاده از آب بعمل آمده است ، که تا حدودی مشکلات ناشی از کمبود آب را بر طرف کرده است . لیکن بعلت شرایط خاص جغرافیایی کشور ما هنوز راه درازی در پیش است و برای رسیدن به هدف بایستی توجه و سرمایه گذاری بیشتری را انجام داد

موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی

کشور ایران در 25 تا 40 درجه عرض جغرافیایی قرار گرفته و دارای مساحتی حدود 165 ملیون هکتار است . اغلب مناطق کشاورزی ایران در جلگه هایی که به وسیله کوههای بلند محدود گردیده اند ، قرار گرفته و از نظر شرایط اقلیمی اکثر مناطق کشور خشک یا نیمه خشک با متوسط بارندگی در حدود 250 میلیمتر در سال بوده که اکثر بارندگی ها در فصل زمستان صورت می گیرد .

جدول زیر مساحت نقاط کم باران کشور را نشان می دهد :
میزان بارندگی مساحت بر حسب ملیون هکتار درصد مساحت نسبت به سطح کل
کمتر لز 100 میلیمتر 22 13%
100 تا 250 میلیمتر 4/100 61%
250 تا 500 میلیمتر 28 17%
500 تا 1000میلیمتر 13 8%
بیش از 1000 میلیمتر 6/1 1%

جدول فوق نشان می دهد که میزان بارندگی در 90 درصد اراضی کشور کافی نبوده و با در نظر گرفتن میزان تبخیر سالانه در بعضی از مناطق بالغ بر 2000 میلیمتر است ، اهمیت بررسی مسائل آبیاری و میزان خشکی در کشور روشن می شود . مهمترین این مسائل بالابردن راندمان های آبیاری ، مدیریت صحیح آب در مزارع و انتخاب روشهای جدید آبیاری است . (نقشه شماره 1 توزیع مجموع بارندگی در سال زراعی 80 در جدول شماره 2 درصد بارندگی نسبت به میانگین سی ساله در همان سال نشان میدهد .)

بازدهی آبیاری
به مقدار آبی که لازم است به زمینی داده شود تا جایگزین تلفات ناشی از تبخیر و تفرق گردد ، نیاز آبی یا آب مصرفی می گویند .
اما مقدار آبی که عملا به زمین داده می شود به مراتب بیشتر از نیاز آبی است . زیرا تلفاتی که در حین انتقال ، صورت و مصرف آب صورت گرفته یا مقداری که به اعمال زیر ریشه گیاه نفوذ می کند نیز در نظر گرفته می شود .
بنابراین به مقدار کل آبی که با در نظر گرفتن تمام تلفات فوق به زمین داده می شود تا نیاز آبی گیاه را برطرف سازد « نیاز آبیاری » می گویند و نسبت بین نیاز آبی را راندمان یا بازدهی آبیاری می نامند .
در عملیات کشاورزی بازدهی آبیاری صد در صد وجود ندارد به غیر از برخی تلفات که وقوع آنها معمولا اجتناب ناپذیر است ، دیگر تلفات بستگی به روش های آبیاری دارد . عدم توزیع یکنواخت آب در سطح زمین ، نفوذ عمقی ، نشست آب در بدنه نهرها ، چکه کردن آب از شیرها ، لوله ، اتصالات و غیره همگی از عوامل تلفات آب هستند که باعث پایین آوردن بازده آبیاری می شوند . بازدهی آبیاری در سطح جهان بطور کلی بسیار کم و در حدود 30 درصد می باشد . دلیل آن عدم وجود شبکه های صحیح آبیاری ، نبودن تکنولوژی خوب و عدم توزیع صحیح آب است .

مدیریت آبیاری
در استفاده از آب و کارایی مصرف آن در دو مسئله مهم حائز اهمیت است :
الف : برنامه ریزی صحیح زمان آبیاری و تعیین دقیق مقدار آبی که در هر نوبت باید به زمین داده شود .
ب: انتخاب مناسبترین روش آبیاری در رابطه با شرایط مزرعه و اقلیم
در حال حاضر خوشبختانه به علت افزایش سطح اطلاعات کشاورزان و وجود امکاناتی آزمایشگاهی برای تعیین ساختمان نوع خاک آزمایشگاههای فنی برای مشخص کردن میزان ترکیبات آب و غیره ، زارعین اطلاعات مفیدی را می توانند از متخصصین کشاورزی دریافت نمایند . حتی برای هر منطقه می توان شرایط اقلیمی را شخص و در اختیار کشاورزان قرار داد . بنابراین مزارعین می توانند بر حسب نوع خاک مزرعه میزان کیفیت آب مورد استفاده و شرایط اقلیمی موجود منطقه ، مدیریت بهتری را جهت انتخاب نوع محصول ، زمان مناسب آبیاری ، مقدار آب مصرفی ، فواصل آبیاری ، روش مناسب به کار گیرند . و کارایی مصرف آب را افزایش دهند . در هر آبیاری هدف اینست که رطوبت منطقه توسعه ریشه ها به حد ظرفیت نگهداری برسد .
دادن آب اضافی به زمین نه تنها هدر کردن آب است بلکه تهویه خاک را هم برای مدتی به هم می زند . مواد غذایی خاک راشسته و باعث بالا آمدن سطح آب زیر زمینی می گردد .
در عوض اگر مقدار آب کمتر باشد و فقط لایه سطحی خاک مرطوب شود اولاً توسعه ریشه ها به همین لایه محدود نمی شود و لذا گیاه برای استفاده از آب ذخیره ای در اختیار ندارد و از طرفی با توجه به این که تبخیر از سطح خاک نسبت به تلفات ناشی از تعرق کم است، تجمع نمک نیز در لایه سطحی زیاد خواهد شد. بنابراین ملاحظه می شود که مدیریت در مصرف و کارایی آب چقدر مهمّ است. و مسلماً اگر کشاورزان اطلاعات لازم را از اقلیم، خاک، آب منطقه و مزرعه خود داشته باشند می تواند بموقع تصمیم های مناسبی را اتخاذ کنند و بطور بهینه از اتفاقات موجود خود برای افزایش محصول استفاده کنند.
انتخاب مناسب ترین روش آبیاری در رابطه با اقلیم و شرایط مزرعه:
روشهای آبیاری بر اساس این که آب چگونه به خاک داده شود، طبقه بندی می شوند. انواع آبیاری عبارتند از:
- آبیاری سطحی (غرقابی- جوی و پشته، شیاری)
- آبیاری بارانی
- آبیاری قطره ای
- آبیاری زیرزمینی
باید به این نکته توجه کرد که در برخی مواقع بلعت شرایط خاص مزرعه، کمبود زمان استفاده از آب، زراعین در انتخاب روش خاصی از آبیاری اجبار دارند. مثلاً اگر مدت زمان استفاده از آب متناسب با وسعت مزرعه نباشد در آن صورت زارع مجبور می شود از روش غرقابی برای آبیاری استفاده نماید تا در مدت کم بتواند کل سطح مزرعه را آبیاری کند. و یا زماینکه احداث باغات در دامنه تپه ها و در شیب ها انجام یافته است، استفاده از آبیاری قطره ای در صورت داشتن امکانات مالی و فنی بر سایر روشها ترجیح دارد.
- روشهای آّبیاری سطحی:
الف: آبیاری غرقابی
در آبیاری به روش غرقابی هدف اصلی این است که لایه نازکی از آب روی زمین پخش شود. برای این منظور آب به مدت کافی در سطح خاک باقی می ماند تا به تدریج در آن نفوذ کرده و ظرفیت ذخیره ای خاک را تکمیل کند. برای اینکه آبیاری سطحی از کارآیی برخوردار باشد لازم است بین مقدار جریان آّب، سرعت نفوذ آب و خاک، مقدار آبی که باید به زمین داده شود و ابعاد زمین تناسب معقولی داشته باشد.
ب: آبیاری سیلابی
در این روش زمینی که قبلاً برای آبیاری آماده شده است به وسیله نهرهای آبیاری به نوارهایی که عرض آنها 20 تا 25 متر است تقسیم می شود. سپس با ایجاد شکافهای در نهر، آب وارد قطعات شده و به صورت کم و بیش تصادفی در سطح آن پخش می شود. این روش در مورد گیاهانی به کار می رود که بوته ها بدون فاصله مشخصی از یکدیگر به صورت متراکم کشت شده و تأخیر در بارندگی ممکن است موجب وارد آمدن خسارت به گیاه شود. در این روش باید آب ارزان و به مقدار کافی در دسترس باشد. آبیاری سیلابی نیاز به نیروی کار زیاد دارد. راندمان آب پائینی بوده و توزیع آب هم بسیار متغیر است.

ج- آبیاری نواری
روش آّبیاری نواری بیشتر در خاکهای نفوذپذیر و برای گیاهانی است که به صورت متراکم کشت می شوند نظیر گندم و جو. و در زمین هایی با شیب ملایم که شیب آنها از 3 درصد تجاوز نکند به کار گرفته می شود. در روشهای آبیاری بسیار قدیمی کشاورزی، نوارها باریک و کوتاه و حدود متر انتخاب می شوند. لذا مقدار جریان آب مورد استفاده بسیار کم و نیروی کارگر مورد نیاز بسیار زیاد است.
در روشهای جدید آبیاری نوارها بمراتب عریضتر و طولانی تر انتخاب می شوند و اگر برنامه ریزی صحیحی بکار گرفته شود. نوارها می توانند بسیار طویل باشد. لذا مقدار جریانی که برای آبیاری هر واحد زمین بکار گرفته می شود زیاد و بین 500 تا 800 متر مکعب در ساعت و حتی بیشتر از آن می تواند باشد. عرض نوار نیز متناسب با مقدار آبی که قرار است برای آبیاری به کار برده شود می تواند بین 10 تا 20 متر انتخاب شود. در آبیاری نواری می توان زمانی که گیاه سطح کل مزرعه را پوشانیده است از جریان زیاد آب بدون آنکه خطر فرسایش خاک را بدنبال داشته باشد، استفاده کرد.
د- آبیاری کرتی
در روش آبیاری کرتی آب به داخل زمینی سطحی که بوسیله پشته ها محصور شده است هدایت می شود. این روش ساده ترین و در عین حال قدیمی ترین سیستم آبیاری به شمار می رود. این روش هم برای خاک های نفوذ پذیر و هم برای خاکهایی که نفوذ پذیری آنها کم است ، مورد استفاده قرار می گیرد .
هـ آبیاری جوی و پشته ای (فارویی)
آبیاری به روش جوی و پشته ای عبارت از این است که جریانی از آب در داخل آبراهه کوچکی که شیب ملایم و یکنواختی دارد ، برقرار شود . این روش بیشتر متناسب گیاهان ردیفی است ولی می توان آن را در مورد انواع خاکها و شیب های مختلف (تا 5 درصد) به کار برد. جریانهای زیاد را به آسانی می توان بین تعداد فارو تقسیم کرد. برای این منظور برای هر یک از فاروها از لوله های سیفونی استفاده نمود که قادرند جریانی معادل 6 تا 10 مترمکعب در ساعت 1 در هر فارو برقرار کنند. به طور کلی فاروهای طویل نسبت به فاروهای کوتاه از کارایی بیشتری برخوردارند ولی حد مطلوب طول آنها بسته به ضریب نفوذپذیری، نوع خاک، بافت و قابلیت فرسایش خاک، شیب زمین و مقدار جریان آب بین 50 تا 300 متر است. تعداد کارگر آبیار در این روش کمتر می باشد. و کارگران آبیار باید در تبحّر کافی برای کنترل آب و هدایت آنها به جویچه ها بهره مند باشند.
و- آبیاری شیاری
در این روش آب در داخل شیارهای باریک و کم عمق (حدود 10 سانتی متر) به جریان می افتد و با پخش جانبی حد فاصل بین شیارها را اشباع می سازد. این سیستم برای گیاهانی که به طور متراکم کشت می شوند و یا در اراضی شیبدار و خاکهایی که قابلیت نفوذ آنها کم است، مناسب می باشند.
در این روش جریان کوچکی از آب در داخل شیارهای کم عمقی که در امتداد شیب زمین و بفاصله 50 تا 150 سانتی متر از یکدیگر واقع شده اند، برقرار می شود. آب مورد نیاز از نهری که در بالای شیارها قرار گرفته است و یا به توسط لوله های سوراخدار آلومینیومی یا شلنگهای پلاستیکی تأمین می شود. در هر دو مورد لوله ها مجهز به دریچه های خروجی می باشند. استفاده از لوله های سبک موجب افزایش بازدهی کار می شود.
از مزایای آبیاری شیاری این است که می توان اراضی نسبتاً شیبدار را بدون آنکه ایجاد فرسایش کند، آبیاری نمود. با توجه به اینکه آب به طور جانبی نفوذ کرده و از طریق صعود موئینه ای به سطح خاک می رسد. لذا سطح خاک سله نمی بندد. به هرحال این روش خطر شور شدن زمین را افزایش می دهد. دلیل این موضوع مصرف زیاد آب، صعود موئینه ای آب و عدم شسته شدن خاک است. همچنین در این روش مصرف آب نیز زیاد است. زیرا لازم است مقدار زیادی آب به مصرف برسد تا آنکه تمامی سطح مزرعه آشکارا خیس شود.

ز- آبیاری قطره ای
در این روش آب توسط لوله هایی به قطر 12 تا 16 میلیمتر که در امتداد ردیف گیاهان قرار گرفته است و به توسط قطره چکانهایی که در امتداد لوله کارگذاشته شده، به پای ریشه گیاهان می ریزد. مقدار جریان از هر روزنه (یا قطره چکان) 2 تا 10 میلیمتر در ساعت است با این جریان کم آب بلافاصله در جهات عمودی و افقی خاک نفوذ می کند. این روش در ابتدا برای آبیاری گلخانه ها بکار گرفته شد. ولی در حال حاضر بطور وسیعی در باغات و حتی برخی زراعتها استفاده می شود. بویژه در آبیاری گیاهان ردیفی در مناطق بیابانی مخصوصاً در خاکهای شنی که می توان روشهای آبیاری مرسوم را بکار گرفت، و یا بدلیل تبخیر زیاد نمی توان به روش بارانی آّبیاری کرد، نتایج رضایت بخشی را بدست داده است. در این روش می توان در تمام مدت شبانه روز نسبت به آبیاری اقدام کرد و نظارت بر آبیاری به حداقل می رسد. ضمناً می توان کودهای شیمیایی مورد نظر را از طریق آب لوله ها به گیاه رسانید. این روش این امکان را فراهم می سازد تا در زمان آبیاری نسبت به انجام سایر کارهای زراعی از قبیل سمپاشی: کولتیواسیون، تنک کردن، بیوه چینی و غیره اقدام کرد.
در آبیاری قطره ای از کلیه تلفات آبیکه در روشهای دیگر آّبیاری مرسوم است، جلوگیری بعمل می آید. ولی این روش موجب تجمع نمک در منطقه ریشه ها می گردد که باید از طریق شستشوی مرتب از آن خارج شود. یکی دیگر از معایب آبیاری قطره ای بالابودن هزینه تأسیس و نگهداری آفت. و با توجه به وجود ایستگاه مرکزی و تعداد زیادی لوله اصلی و فرعی و شیرهای قطع و وصل آب که در سطح وسیعی پراکنده شده اند. نظارت دائمی بر انجام کار ضروری است.
ح- آبیاری بارانی
در این روش آب مورد نیاز شبیه باران و بطور مصنوعی روی سطح خاک پاشیده می شود. انواع معمول آن عبارتند از آبپاشهای دوّار، آبپاشهای ثابت و لوله های سوراخدار. امروزه آبپاشهایی که روی لوله های قابل حمل سوار می شوند، مرسومترین نوع آبیاری بارانی را تشکیل می دهند.
با روش بارانی، آبیاری خاکهای شنی و زمینهایی که بدلیل شیب یا پستی و بلندی آبیاری آنها به طریقه سطحی عملی نیست، به بلحاظ اقتصادی و چه به لحاظ فنی، امکان پذیر می باشد. بدین ترتیب مقدار زیادی از اراضی که قبلاً کنار گذاشته شده بودند، زیر کشت قرار می گیرند.
پخش آب در آبیاری به روش بارانی بجز در مواردی که باد شدید می ورزد بمراتب یکنواخت تر از روشهای آبیاری سطحی است. تلفات ناشی از فرسایش نیز در این روش تقلیل پیدا می کند. پخش آب در ساعات داغ روز باعث بهبود آب و هوای مجاور (میکروکلیما) شده و از پژمرده شدن گیاه جلوگیری بعمل می آورد و بر کارایی عمل فتوسنتز می افزاید. نیروی انسانی مورد نیاز در روش بارانی بمراتب کمتر از آبیاری سطحی است آبیاری بارانی دارای معایبی نیز می باشد.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  20  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید

دانلود مقاله سیب

اختصاصی از فی توو دانلود مقاله سیب دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

اصلاح سیب (Apple Breeding )
سیب در دنیا
مناطق عمده تولید سیب در جهان بین عرضهای شمالی و جنوبی 30 تا 60 درجه قرار گرفته. بعنوان مثال به ترتیب در کشورهای اروپای غربی، آمریکا، اروپای شرقی،‌کانادا،‌ژاپن، استرالیا و آرژانتین کشت و تولید می شود. در سال 2001 در بین کشورهای جهان ده کشور هر کدام بیش از یک میلیون تن سیب تولید کرده اند که در بین آنها چین در رتبه اول قرار دارد. بر اساس همین گزارش جمهوری اسلامی ایران بعنوان دهمین تولید کننده محصولات باغی شناخته و مدعی است حدود 4درصد از تولید سیب جهان در ایران تولید می شود و مکان ششم را در دنیا به خود اختصاص داده است.
قرنهاست سیب در کشورایران کشت می شود.مهمترین مناطق تولید سیب در ایران آذربایجان شرقی، غربی وسپس استان خراسان وتهران می باشد.سیب وحشی ایران ازگونه پومیلا (Pumila ) است.

سیب و اصلاح نباتات
تحقیقات در زمینه دستیابی به عملکرد بالا و کیفیت مطلوب منجر به کشت تعداد کمی از واریته ها در نقاطی از دنیا که دارای شرایط اقلیمی مشابه هستند شده است.
مطلوبترین واریته های کشت شده، واریته های گلدن دلیشس، سیب قرمز (که هر دو از آمریکا منشاء گرفته اند)، واریته های موستاو ( که از ژاپن منشاء گرفته) و جرمنی اسمیت ( که از استرالیا منشاء گرفته ) در انگلستان می باشد.
به منظور انطباق با نظام های پیشرفته کشت ضرورت دارد. متخصصین نسبت به اصلاح ارقام سیب اقدام نمایند. برای این منظور باید اساس ژنتیکی تنوع سیب شناسی و مقدار وراثت پذیری صفات میوه آن تعیین شود. همچنین باید از اهداف ویژه در برنامه های اصلاحی و عملیات زراعی در ارتباط با تولید سیب آگاهی داشت. آگاهی از واریته های معمول سیب و توجه به شناخت روش و زمان مورد نیاز در اصلاح و ارزیابی نتایج بسیار حایز اهمیت است.

خصوصیات گیاهشناسی سیب
سیب از خانواده رزاسه یا فامیل رز است. برخی آن را به تیره مالوئیده و بسیار دیگر آن را در زیر خانواده پوموئیده یا میوه های پوم طبقه بندی نموده اند. سیب مهمترین میوه درختی مناطق معتدله جهان است و در شمار درختان سردسیری معتدل و برگ ریز یا خزان کننده شناخته شده است. ار تفاع درختان سیب از 5/1 تا 8 متر می باشد.

ریخت شناسی گل
گل واریته های سیب و نهالهای بذری از نظر اندازه، شکل، گلبرگ و رنگ از سفید تا صورتی تیره بسیار متفاوت هستند. گل ها از برگ تولید می شوند و با آرایش گل آذین گرزن در روی ساقه کوچک قرار می گیرند. هر گل شامل 5 گلبرگ سفید معطر بعرض 5/2 تا4 سانتی متر یک کاسه گل شامل کاسبرگ و حدود 20 پرچم و مادگی 5 پرچه ای است.

سیستم گرده افشانی
از نظر گرده افشانی اکثر سیب ها دگرگشن هستند و لذا تمام واریته های آنها برای تشکیل میوه به مقداری دگر گرده افشانی نیاز دارند. در باغات این عمل توسط حشرات انجام می شود. در انجام تلاقی کنترل شده گرده توسط متخصصین اصلاح نباتات بر روی کلاله منتقل می شود.

تشکیل میوه
در میوه سیب بخش ضخیمی که شامل هیپانیتوم آبدار است. کاسبرگ و گلبرگ ها و پرچم ها از حاشیه هیپانیتوم منشاء می گیرند.

تقسیم بندی واریته های سیب
• بر اساس نوع مصرف:
1. دسری ( Dessery Ranety ) 2. پختنی (Culinary Varrety )
• بر اساس فصل برداشت:
1. پاییزه 2. بهاره 3. تابستانه
• بر اساس رنگ میوه:
1. قرمز: رد دلیشس، مک اینتاش
2. سبز: گرانی اسمیت و پراملی
3. زرد: گلدن دلیشن
4. دو رنگ: کاکس، جوناگلد

بهنژادی سیب
تولید میوه های دارای کیفیت خوب و تا حد ممکن ارزان از اهداف مهم برنامه های اصلاحی است.
شروع برنامه اصلاح سیب بصورت کنترل شده به زمانی برمی گردد که نایت (1838-1759) اولین واریته های با والدین مشخص را معرف نمود. نایت ابتدا بدنبال کشف جنسیت در گیاهان بود. او در سال 1806 طی گزارشی اعلام کرد واریته های جدید هر گونه میوه معمولاً از طریق انتقال گرده یک واریته به گل گیاه دیگر و سپس تکثیر فرد جدیدبدست می آید.

نونهالی
درختان سیب شبیه بسیاری از درختان جنگلی بین جوانه زدن بذرها و رسیدگی میوه دارای مراحل مختلف نمو هستند. اولین مرحله نونهالی است. در این دوره گل تولید نمی شود. طی سالهای گذشته تحقیقات وسیعی در زمینه کوتاه کردن دوره نونهالی به روشهای مختلف انجام شده است. در روشی که توسط تیدمن و السترن (1965) ارائه شده است گفته شده که می توان از طریق پیوند زدن نهال های بذری روی پایه های پا کوتاه دوره نونهالی را به میزان زیادی کوتاه کرد.

انتخاب نهال
در این مرحله می توان برای مقاومت به برخی از بیماریهای مهم عمل انتخاب را انجام داد.

انتخاب مقدماتی
برای یافتن همبستگی بین صفات که در مرحله نونهالی قابل تشخیص هستند و صفات میوه در درخت بالغ تحقیقات خوبی انجام شده است. با این حال تا کنون هیچ همبستگی مثبتی از این نوع پیدا نشده است که بتوان از آن برای حذف نهالهای بذری دارای صفات نامطلوب در مراحل اولیه نمو استفاده کرد.

تکامل میوه
مهمترین بخش تکامل نهالهای بذری زمانی است که نهالهای بذری از مرحله نونهالی خارج و تولید گل و میوه نماید. اندازه میوه یکی از صفاتی است که براحتی قابل تشخیص است.

فرمت این مقاله به صورت Word و با قابلیت ویرایش میباشد

تعداد صفحات این مقاله  15  صفحه

پس از پرداخت ، میتوانید مقاله را به صورت انلاین دانلود کنید