خیار (Cucumis sativus) گیاهی از تیره کدوئیان است که اقسام گوناگون دارد. میوهاش درشت و سبز یا سفید رنگ است.
واژه خیار ریشه و بنیاد فارسی داشته و از فارسی به زبان عربی وارد شده.
تاریخچه
مبدأ خیار را نواحى جنوبى آسیا ( هندوستان ) ذکر کردهاند. در هندوستان حداقل سه هزار سال کاشت می گردیده و رومیها و یونانیان قدیم نیز از آن استفاده می نموده اند.
در این مناطق همچنان فرمهاى اولیه خیار که بهصورت وحشى مىرویند و داراى میوههاى کوچک و تلخ مىباشند یافت مىشود.
کاشت خیار در دنیا سابقه چند هزار ساله دارد. حدود بیست قرن قبل از میلاد مسیح مصریان قدیم از آن استفاده می کرده اند .
کشورهای تولید کننده
چین و امریکا
ایالت فلوریدا مهمترین تولید کننده خیار در آمریکا است و حدود یک سو م خیار کل آمریکا را تولید می کند .
در ایران
استانهای کهکیلویه وبویر احمد، لرستان ، خوزستان و ایلام
مشخصات گیاه شناسى
خیار گیاهی است از گیاهان گلدار، از رده دولپه ای ها، از گیاهان یکساله جالیزی، از خانواده کدوئیان (Cucurbithacae) با نام علمی (Cucumis sativus).
گیاهی علفی، دارای ساقه خـوابـیـده(خزنده)، پوشیده از تارهای خشن و بـــرگهـــای بـــزرگ و زاویــه دار و دنـــدانــه دار مــی بــاشــد، بــدنــه خـیــار پیچک دار و گلهای زرد رنگ درشت آن بر دو نوع نر و ماده واقع بر روی یـــک پـــایـــه ســوار اســت.
مــیــوه اش سبزرنگ و به تناسب نژادهای مختلف ممکن است کوچک یا باریک و یا خیلی بزرگ به طول نیم متر باشد
سازگاری
دمای بالا برای جوانه زنی، مرحله رویشی و مراحله زایشی لازم است. حداقل دما برای جوانه زدن بذر خیار c0 12 و برای رشد و نمو بالای c0 10 است.
گلها ابتدا در دمای c0 15 به بالا و گرده ها در دمای c0 17 به بالا باز می شوند. عمل لقاح در دمای 26 تا 29 درجه سانتی گراد انجام می گیرد.
با توجه به خواستههاى گرمائى خیار نیازهاى آبى خیار نیز بسیار زیاد مىباشد. اگر تنش رطوبتی به گیاه خیار داده شود میوه ها تلخ خواهد شد.
خاک مورد استفاده باید قدرت نگهدارى آب را داشته باشد و همچنین از نفوذپذیرى و قابلیت تهویه خوبى برخوردار باشد و خواستههاى ریشه خیار را در این مورد برآورده سازد. زمینهاى سبک که داراى موادآلى کافى باشند مناسب براى کاشت خیار مىباشند.
بهترین PH خاک 7-6 بوده و مقدار Ec محلول خاک نیز نبایستی از 2 میلی موس بر سانتی متر تجاوز کند .
مشخصات بذر خیار گلخانه ای:
برای پرورش خیار در گلخانه صرفاً باید از بذور پارتنوکارپیک استفاده کرد و از کاشت بذور معمولی در گلخانه اجتناب کرد.
در این نوع خیار نیازی به گرده افشانی نیست و میوه بصورت پارتنوکارپیک تشکیل می شود، لذا چنانچه حشراتی از بیرون گلخانه گرده گل بوته دیگر خیارهای هوایی را به روی گل ماده بوته خیار داخل گلخانه بنشانند خیار تولیدی از کیفیت ظاهری پائین تر برخوردار خواهد بود.
در بعضی از واریته های خیار طول میوه ممکن تا 50 cm برسد که با توجه به ذائقه و بازارپسندی مصرف کنندگان ایرانی هم اکنون واریته هایی کشت می گردد که طول میوه آنها حداکثر به 30 cm برسد. میوه این نوع خیار دارای پوستی خوراکی، بدون تخم و بدون ایجاد نفخ میباشد.
بذر مناسب
انتخاب بذر مناسب بر اساس تقسیم بندی اقلیم های مناسب صورت می گیرد.
برای انتخاب بذر خیار درختی بهتر است از بذرهایی استفاده گردد که بیش از 6 ماه از تولید آنها گذشته باشد. زیرا بذر خیار دوره خواب کوتاهی دارد که در آن ایام ممکن است جوانه نزند، ضمن اینکه گذشت بیش از دو سال نیز از نظر قوه نامیه مناسب نمی باشد.
شامل 32 اسلاید powerpoint
دانلود پاورپوینت کنترل و گواهی بذر خیار