سهم روشنایی از کل مصرف الکتریسته خصوصاً در زمان اوج مصرف چشمگیر است به عنوان مثال در ایران حدود30 درصد از کل انرژی مصرفی و حدود45 تا 50 درصد از مصرف پیک صرف تأمین روشنایی میشود. در دو دهه اخیر پس از ظهور لامپهای کممصرف تعداد زیادی از دولتها و شرکتهای تأمینکننده انرژی، با مشاهده فاصله قابل ملاحظه هزینه احداث تأسیسات تولید و شبکههای برقرسانی و هزینه نسبتاً کم جایگزینی لامپهای رشتهای با کممصرف، 50 تا 96 درصد از بهای لامپها را به صورت یارانه پرداخت نمودهاند. با جایگزینی لامپهای مذکور میتوان با هزینه احداث و تولید یک کیلووات حدود26 کیلووات از ظرفیت تولید و 16 کیلووات از ظرفیت شبکه توزیع برق صرفهجویی کرد. در کشورهای غربی با اینکه ظاهراً مشکلی برای تولید انرژی الکتریکی وجود ندارد، لامپهای کممصرف جانشین لامپهای معمولی گردیده و با پیکسایی مناسب و در نتیجه کاهش سرمایهگذاری برای احداث نیروگاهها سود زیادی بدست آمده است. (کاهش آلودگی محیط زیست نیز از فواید جنبی این جایگزینی است)
فواید جایگزینی لامپ کممصرف با لامپ رشتهای و لامپ مهتابی :
- انرژی مصرفی در لامپ کممصرف حدود 20 درصد لامپهای رشتهای است.
- طول عمر متوسط لامپهای رشتهای حدود 900 ساعت و طول عمر لامپهای کممصرف 10000 ساعت است (حدود 11 برابر طول عمر لامپهای رشتهای)
- لامپ کممصرف در مقابل تغییرات ولتاژ برق ورودی حساس نیست ( با ولتاژ 70 تا 250 ولت بدون تغییر محسوس در کیفیت نور کار میکند)
- افزایش ولتاژ در طول عمر لامپ کممصرف اثر چندانی ندارد ولی در لامپ رشتهای باعث کم شدن طول عمر آن میشود.
- میزان نوردهی لامپ کممصرف و لامپ رشته ای تقریباً برابر است.
- افت نوردهی لامپ کممصرف در اواخر عمر به مراتب کمتر از لامپ رشتهای است.
- لامپهای کممصرف در اثر کار گرم نمیشوند، درمقابل سرما و تغییرات درجه حرارت مقاوم بوده (تا 30 درجه زیر صفر به خوبی کار میکند) و در اثر ریزش باران نمیشکند .
- ضریب قدرت لامپ کممصرف 96/0 ولی در لامپ مهتابی 5/0 میباشد.
- مصرف انرژی الکتریکی لامپ کممصرف 30 درصد کمتر از لامپ مهتابی است.
- عمر لامپ کممصرف حدود 50 درصد بیشتر از لامپ مهتابی است.
- لامپ کممصرف نیازی به اتصالات متعدد نداشته و حجم لامپ مهتابی را ندارد.
انواع لامپهای التهابی یا رشته ای
معمولی ترین لامپ های رشته دار لامپ های معمولی میباشند که در منازل مورد استفاده قرار می گیرد. نوع دیگری از لامپ های رشته ای میباشد که به لامپ های منعکس کننده معروف می باشند که شار را در جهت معینی افزایش میدهند. نوع سوم این لامپ ها لامپ های هالوژنی می باشد در لامپ های هالوژنی برای جلو گیری از تبخیر سطحی تنگستن مقدار کمی از یکی از گاز های ها لوژن مثل ید یا برم را به داخل لامپ اضافه می کنند . در مجاورت حباب لامپ که در درجه حرارت (حدود 250 درجه سانتی گراد) است تنگستن تبخیر شده با ید ترکیب میشود و یدور تنگستن را به وجود میا ورد . در حوالی رشته که درجه حرارت بیشتری دارد یدور تنگستن تجزیه شده و تنگستن روی رشته می نشیند . در این لامپ ها به علت کم بودن نگرانی از تبخیر تنگستن میتوان رشته را در درجه حرارت بالا تری به کار برد . به این ترتیب لامپ های هالوژنی با توان 10 کیلو وات با بهره نوری در حدود 25 لومن بر وات و عمری حدود دو برابر لامپ های رشته دار معمولی تولید میکند . نکته: البته تنگستن تجزیه شده همیشه در قسمتی از رشته که نازک شده است نمی نشیند و بالاخره لامپ در اثر تبخیر سطحی خواهد سوخت . و به منظور داشتن حرارت 250 درجه در این حوالی حباب لامپ را باریک و دراز به شکل لوله می سازند .
تولید نور در اثر عبور جریان برق در گاز ها (تخلیه الکتریکی در گازها)
گاز ها در حالت عادی هادی الکتریسته نمی باشند . یک روش برای تحریک اتم های گاز و تولید نور عبور دادن الکترون های پر انرژی از داخل گاز می باشد . که در برخورد با اتم های خنثی گاز سبب تحریک آنها می شود مقدار گاز را مطابق شکل زیر در داخل لوله بسته با سه الکترود و دو انتها در نظر می گیرند . با عبور دادن جریان برق از داخل فیلامان آنرا گرم می کنیم. که در نتیجه الکترون ساطع میکند الکترون ساطع شده به طرف شبکه f که نسبت بهg دارای ولتاژمثبت تری است. کشیده میشود و کسب انرژی حرکتی میکند . این الکترون ها فاصله بین آند و شبکه را با سرعت ثابت طی میکنند این الکترون ها فاصله بین آند و شبکه را با سرعت ثابت طی میکنند میکنند اگر ولتاژ کم باشد سرعت الکترون ها کم می باشد و در بر خورد با اتم های گاز انرژی کافی برای تحریک اتم های گاز را دارد و نور در طول موج های معینی از گاز ساطع میشود اگر ولتاژ را بیشتر افزایش دهیم نور در طول موجهای بیشتری ساطع میشود افزایش بیشتر ولتاژ باعث یونیزه شدن گاز یعنی ازاد شدن الکترون های مدار خارجی اتم ها میشود و نور در طول موج های متعددی
شامل 22 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود مقاله لامپ کم مصرف