چکیده
در این پژوهش روش تفسیری استاد سید علی اکبر قریشی ‹‹ احسن الحدیث ›› مورد بررسی قرار گرفته و مطالب آن در مقدمه و سه فصل تنظیم گردیده است .
در مقدمه مطالبی در مورد تعریف موضوع ، بیان اهمیت موضوع ، پیشینة موضوع ، بیان روش تحقیق و . . . بیان شده است .
فصل اول : کلیات
که شامل دو بخش است ، ابتدا زندگی نامه مؤلف براساس منابع موجود گزارش شده و در بخش دوم منابع مورد استناد مفسر و سپس توصیف از روش ‹‹ احسن الحدیث ›› ارائه گردیده است .
فصل دوم :
از مبانی ، روش و گرایش های تفسیری سخن گفته ایم که اصلی ترین و محوری ترین فصل تحقیق است و شامل سه بخش می شود :
بخش اول مربوط به مبانی تفسیری احسن الحدیث است و ابتدا دو واژة ‹‹ تفسیر ›› و ‹‹تأویل ›› و مباحث پیرامون آن ، مورد بررسی قرار گرفته و به دیدگاه مفسر در این زمینه پرداخته شده است و سپس مبانی تفسیری احسن الحدیث نظیر حجیت ظواهر قرآن ، بواطن و وحیانی بودن الفاظ قرآن مطرح شده است .
در بخش دوم به روش تفسیری احسن الحدیث پرداخته شده است و با توجه به عمده ترین مستندات مورد تفسیر یعنی قرآن ، سنت و قواعد ادبی و زبانی و نحوه کار گیری این مستندات مورد ارزیابی قرار گرفته است .
در بخش سوم به گرایش تفسیری احسن الحدیث اختصاص دارد و مهمترین گرایش های مفسر همچون هدایتی و تربیتی ، علمی و اجتماعی به پژوهش نهاده شده است و بالاخره در فصل سوم عمده ترین مباحث علوم قرآنی در تفسیر احسن الحدیث مورد بررسی قرار گرفته که عبارتند از : اعجاز قرآن ، تحریف نا پذیری قرآن کریم ، محکم و متشابه و نسخ در قرآن .
کلید واژه ها : قریشی ، احسن الحدیث ، مبانی ، روش ، گرایش مفسر .
تشکر و قدردانی
اکنون به لطف خدا نگارش این پایان نامه را به اتمام رساندم پس از حمد و ستایش خداوند منان بر خود لازم می دانم . از اساتید فرزانه ای که مرا در تدوین و تکمیل این پایان نامه یاری رساندند تشکر و قدردانی نمایم . از استاد محترم جناب آقای تجری که زحمت راهنمایی این پایان نامه را به عهده گرفتند و مرا از ارشادات ارزشمند خویش بهره مند ساختند تشکر و سپاس گزاری کنم و از استاد محترم مشاور جناب آقای دکتر نجفی، قدردانی می نمایم.
مراتب قدردانی خویش را حضور اساتید محترمی که در طول دوران تحصیل از محضر درسی شان بهره های فراوان بردم اعلام می دارم از مسئولان مرکز پژوهشی فرهنگ و معارف قرآن شهرتم که به نوعی در تداوم و استمرار مسیر پژوهش دخیل بودند تشکر
می کنم . توفیق روز افزون همة این بزرگواران را از خداوند متعال خواهانم .
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول : کلیات 1
بخش اول
1- 1- 1 زندگی نامة مؤلف 4
1- 1- 2 اساتید 5
1- 1- 3 آثار قرآن پژوهی قریشی 5
1- 1- 4 توصیف مختصر برخی آثار 6
1 . الاخلاق و الآداب 6
2 . المعجم المهروس لا لفاظ الصحیفه الکاملیه 7
3 . خاندان وحی در زندگانی چهارده معصوم علیه السلام 7
بخش دوم
1- 2- 1 منابع تفسیر احسن الحدیث 8
1- 2- 1- 1 منابع تفسیری 8
1- 2- 1- 2 منابع حدیثی و روایی 16
1- 2- 1- 3 منابع لغوی 16
1- 2- 2 توصیف مختصری از تفسیر احسن الحدیث 17
فصل دوم : مبانی ، روش و گرایش تفسیری احسن الحدیث
بخش اول : مبانی تفسیر
الف . تفسیر
1 . معنای لغوی تفسیر 19
2 . معنای اصطلاحی تفسیر 20
3 . ضرورت تفسیر 21
4 . تفسیر به رأی 22
ب . تأویل
1 . معنای لغوی و اصطلاحی تأویل 23
2 . کاربرد و معنای تأویل 24
- آیات تاویل و نظر مفسر احسن الحدیث 24
4 . تفاوت تفسیر و تأویل 26
2- 1 مبانی تفسیری احسن الحدیث 28
2- 1- 1 مجیت ظواهر قرآن 28
2- 1- 2 بواطن قرآن 32
2- 1- 3 وحیانی بودن الفاظ قرآن 34
بخش دوم
2- 2- روش تفسیری احسن الحدیث 35
2- 2- 1- استنادات به قرآن 36
الف . سیاق 37
ب . سیاق متشابه 38
2- 2- 2استناد به روایات 40
1 . روایات مورد استفاده در مصداق آیه 40
2 . روایات مورد استفاده در استنباط حکم فقهی آیه 41
3 . روایات مورد استفاده در تاویل آیات 41
4 . روایات مورد استفاده در تفصیل و تبیین آیه 42
2- 2- 3 قواعد ادبی- زبانی 43
2- 2- 3- 1 لغت 43
2- 2- 3- 2 صرف و نحو 44
2- 3 گرایش تفسیری احسن الحدیث 47
2- 3- 1 جهت گیری هدایتی- تربیتی 48
2- 3- 2 جهت گیری علمی 51
2- 3- 3 جهت گیری اجتماعی 53
فصل سوم : مباحث علوم قرآنی در احسن الحدیث
3-1 حروف مقطعه در قرآن 58
3-1-1 تفسیرهای مختلف راجع به حروف مقطعه در قرآن 60
3-1-2 دیدگاه صاحب تفسیر احسن الحدیث راجع به حروف مقطعه در قرآن 62
3- 2 اعجاز قرآن 65
3- 2- 1 اعجاز در لغت و اصطلاح 65
3- 2- 2 آیات تحدی 65
3- 2- 3 صرفه در اعجاز قرآن 67
3- 2- 4 وجوه اعجاز قرآن 70
3- 2- 5 فصاحت و بلاغت 70
3- 2- 6 اخبار از غیب 71
3- 2- 7 اعجاز در عدم اختلاف و هماهنگی در آیات قرآن 73
3- 3 تحریف نا پذیری قرآن کریم 74
3- 3- 1 مفهوم تحریف از دیدگاه لغویان 74
3- 3- 2 تحریف در اصطلاح 75
3- 3- 3 تحریف دارای اقسامی است که ذیلا به آن اشاره می شود . 75
3- 3- 4 دلایل و شواهد تحریف ناپذیری قرآن 77
3- 3- 5 بررسی دیدگاه مفسر احسن الحدیث درباره تحریف ناپذیری قرآن در ذیل برخی آیات . 79
3- 4 محکم و متشابه 80
3-4-1 معنای لغوی احکام و تشابه 81
3- 4- 2 تعریف محکم و متشابه 81
3- 4-3 دیدگاه صاحب تفسیر احسن الحدیث راجع محکم و متشابه 82
3- 4- 4 بررسی تفسیر چند نمونه از متشابهات در تفسیر احسن الحدیث . 84
3- 5 نسخ در قرآن 85
3- 5- 1 معنای لغوی و اصطلاحی نسخ 86
3- 5- 2 انواع نسخ 87
3- 5- 2- 1 نسخ تلاوت بدون حکم 87
3- 5- 2- 2 نسخ حکم و تلاوت 87
3- 5- 2- 3 نسخ حکم بدون تلاوت 88
3- 5- 3 ابعاد نسخ از دیدگاه مفسر احسن الحدیث و ذکر نمونه هایی از آن 88
3- 5- 4 برخی از آیاتی که قریشی نسخ آنها را نپذیرفته است . 90
3-6 جمع در قران 92
3-6-1 موارد استعمال واژه جمع 92
3-6-2 ادله معتقدان به جمع آوری قرآن پس از رحلت پیامبر صلی اله علیه و آله 93
3-6-3 ادله معتقدان به جمع آوری قرآن قبل از رحلت پیامبر صلی اله علیه و آله 96
3-6-4 جمع آوری قرآن توسط حضرت علی علیه السلام 99
3-6-5 دیدگاه صاحب احسن الحدیث راجع به جمع قرآن 100
3-6-6 جمع آوری قرآن در زمان ابوبکر به دست زید بن ثابت 103
3-6-7 جمع آوری در زمان خلیفه سوم عثمان 105
منابع عربی 116
منابع فارسی 117
چکیده انگلیسی 120
دانشگاه قم
دانشکده الهیات و معارف اسلامی
پایان نامه کارشناسی ارشد، علوم قرآن و حدیث
موضوع:
بررسی روش تفسیری احسن الحدیث
استاد راهنما:
آقای محمدعلی تجری
استاد مشاور:
آقای دکتر محمدجواد نجفی
نگارش:
آزاده میراحمدی
متن کامل را می توانید دانلود کنید چون فقط تکه هایی از متن این پایان نامه در این صفحه درج شده است (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
همراه با تمام ضمائم با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
دانلود پایان نامه روش تفسیری استاد سید علی اکبر قریشی ‹‹ احسن الحدیث ››-- 132 ص