نسب در لغت به معنی قرابت، خویشی و خویشاوندی است. نسب در اصطلاح حقوقی عبارت است از رابطه خویشاوندی بین دو نفر که یکی از نسل دیگری یا هر دو از نسل شخص ثالثی باشند و به طور کلی منتهی شدن دو نفر به منشأ واحد است. نسب، مترادف با قرابت نسبی است و رابطه طبیعی و خونی بین کلیه خویشاوندان نسبی خط مستقیم یا خط اطراف را در بر می‌گیرد. این نسب به معنی عام است. اما نسب به معنی خاص عبارت است از رابطه پدر فرزندی یا مادر فرزندی و رابطه طبیعی و خونی میان دو نفر است که یکی به طور مستقیم و بدون واسطه از صلب یا بطن دیگری به دنیا آمده است.نسب تولد هر انسانی ناشی از ارتباط زن و مردی است که او را به وجود آورده اند. این تولد یک نوع ارتباط طبیعی بین طفل و به وجود آورندگان او ایجاد می کند که در اصطلاح حقوقی نسب نامیده می شود. ماده 1032 قانون مدنی قرابت نسبی به ترتیب طبقات ذیل است :
طبقه اول – پدر و مادر و اولاد و اولادِ اولاد .
طبقه دوم – اجداد و برادر و خواهر و اولادِ آنها .
طبقه سوم – اعمام و عمات واخوال و خالات و اولادِ آنها .
در هر طبقه درجات قرب و بُعدِ قرابت نسبی به عده ی نسل ها در آن طبقه معین می گردد . مثلا در طبقه اول قرابت پدر و مادر در درجه اول و نسبت با اولاد ِ اولاد در درجه دوم خواهد بود و هکذا در طبقه دوم قرابت برادر و خواهر و جدو جده در درجه اول از طبقه دوم و اولاد ِبرادر و خواهر و جدِ پدر درجه دوم از طبقه دوم خواهد بود . و در طبقه سوم قرابتِ عمو ودایی و عمه و خاله در درجه اول از طبقه سوم و درجه اولاد آنها در درجه دوم از آن طبقه است .
نسب و اقسام آن