ارتقاء کیفی آموزش با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات

اختصاصی از فی توو ارتقاء کیفی آموزش با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فرمت وُرد

299 صفحه

مقدمه و کلیات
کلیات

تاریخ نشانگر تغییر و تحول بسیار در عصرهای مختلف می‌باشد. با هر نسل ابزارها، سنت‌ها و عقاید جدید رشد می‌کنند و این موضوع در آغاز قرن بیستم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. نظام‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی در حال تحول می‌باشند. ابزارهای جدید موجب پدید آمدن روشهای نوین و نیز چالش در اندیشه انسانی شده و با این چالش تفکرات جدید متولد می‌شوند و در نتیجه نظام‌هایی متنوع و سازگار با نیازهای اجتماعی جدید خلق می‌شوند. زمانی که ایده مرتبط ساختن کامپیوتر به وسیله تلفن در سال 1965 به وسیله دو نفر از محققان به نام‌های لری رابرتز (Lary Roberts) و توماس مریل (Thomas Merril) مطرح گردید و توانستند دو کامپیوتر یکی در کالیفرنیا و دیگری در ماساچوست را به هم وصل نمایند هیچ کس تصور نمی‌کرد که این فناوری بتواند چنین تحولی در جوامع بشری ایجاد کند. در سال 1972، رابرتز اولین حافظه E-mail را نوشت. در سال 1980 ساخت کامپیوترهای شخصی با سرت و حافظه بیشتر توسعه یافت و در دهة 1990 با طراحی شبکه جهانی وب  (world wideweb) و گسترش ناگهانی اینترنت تحولی عظم در فناوری اطلاعات به وجود آمد که این فناوری بر روی دانش، آموزش، یادگیری، ارتباطات و دهها مقوله دیگر تأثیر بسزایی گذشت و این موضوع آنچنان سریع رخ داد که بسیاری از دست‌اندرکاران، سیاستگذاران و رهبران آموزش عالی را حتی در کشورهای پیشرفته غافلگیر نمود. به طوریکه پیش بینی می‌شود پس از پایان دهة اول 21 کمتر فعالیت آموزشی و پژوهشی بدون استفاده از اینترنت و ارتباطات کامپیوتری صورت پذیرد. (chronicle of Higher Education, 2001)

مراکز آموزش عالی اغاز مسیر استفاده از اشکال مختلف فناوری اطلاعات برای بهبود آموزش، پژوهش و خدمات اجتماعی را طراحی می‌کنند و این ابزار به عنوان منبع قوی وارد آموزش عالی شده است. (Szatmary, 2000)

در عصر حاضر شکاف شمال و جنوب ناشی از شکاف علمی و فناوری میان این دو گروه از کشورهاست. پر کردن این فاصله محتاج رویکردی نوین و متفاوت به آموزش در سطوح مختلف و برنامه ریزی صحیح و بلندمدت با استفاده از فناوریهای نوین می‌پردازد.

مفهوم آموزش در تمام طول زندگی یکی از کلیدهای ورود به هزاره جدید است. این مفهوم به دلیل پاسخگویی به مسئله تغییر و تحول جهان و نیز به دلیل مزیت‌های انعطاف پذیری و تنوع و قابل دسترس بودن، خود مفهومی ضروری است. به علاوه این مفهوم از تمایز سنتی آن میان آموزش اولیه مدرسه‌ای و آموزش پیوسته پا را فراتر می‌گذارد. (ادگارفورد، 1972) بنابراین آموزش مداوم و مادام العمر می‌تواند از نخستین راهبردهایی باشد که مورد توجه تصمیم سازان آموزش به ویژه فنی و حرفه‌ای و عالی قرار گیرد. قابلیت انعطاف دانشگاه‌ها و متعاقب آن دانش آموختگان و آمادگی برای فراگیری و همگامی با فناوریهای نوین باید سرلوحه برنامه‌ریزان آموزشی آینده باشد. چه بسا دانشگاه‌هایی که آموزش پایه‌ای خوبی را ارائه دهند. اما اگر این آموزش در قالبی خشک و منجمد ارائه شود، نمی‌تواند آموزش صحیح و اصولی در قرن حاضر محسوب شود. و این اصل صرفا شامل حاصل اساتید و دانشجویان نخواهد شد بلکه دانش آموختگان نیز باید بتوانند قابلیت انعطاف را در خود فراهم آورند تا بتوانند در عرصه رقابت‌های حرفه‌ای و عملی باقی بمانند.

امروزه هیچ کس نمی‌تواند منکر اهمیت آموزش و مهارت‌ آموزی شود و پس از جنگ جهانی دوم تقریبا اکثریت نظام‌های آموزشی به این اهمیت پی برده‌اند. وانگهی امروزه ما در سیاره‌ای زندگی می‌کنیم که ساکنان آن ارتباط گسترده‌ای با یکدیگر دارند و تداوم پیشرفت فناوری موجب ایجاد تحولات نوینی در این مناسبات خواهد شد و به عصری گام نهاده‌ایم که دانش و مدیریت دانش نقش عمده‌ای در زندگی هر یک از ما ایفا می‌کند.

اغلب فعالیت های اقتصادی مبتنی بر دانش است و کارهای دستی اغلب برای کارگران بسیار ماهر در نظر گرفته می‌شوند، توده دانش با سرعتی بیشتر از گذشته، نو می‌شود و افکار تازه، خیلی زودتر تازگی خود را از دست می‌دهند.

در سدة بیستم، نظام‌های جدید آموزشی به طور گسترده متأثر از شیوه‌ تولید صنعتی بودند. اما در آستانه هزارة سوم باید آموزش را به گونه‌ای تعریف کرد که بتواند امکانات محدودیت ناپذیری را برای فراگیری در سراسر زندگی ایجاد کند. از این رو نظام‌های آموزشی در این سده با چالشهای نوینی مواجه بوده و چنانچه نتوانند انعطاف لازم را در خود ایجاد کنند، دیگر قادر به ادامة حیات نخواهند بود.در جامعه مبتنی بر دانش، کار دستی بدون مهارت در نهایت از میان خواهد رفت و این در حالی است که استفاده از کار دستی ارزان قیمت در گذشته‌ای نه چندان دور یکی از عوامل موفقیت (CSF) محسوب می‌شده است.

در آینده نزدیک، مهارت در کار دستی یکی از عوامل توسعه به شمار خواهد رفت و دستیابی به مهارت‌های روز آمد جز در سایة آموزشی مداوم میسر نخواهد شد. در سدة بیست و یکم، آموزشی مورد قبول یک جامعه پویاست که در آن دستیابی به اطلاعات،‌امتیازی برای افراد خاص محسوب نمی‌شود و ارتباطات تمامی سده‌های اجتماعی را درهم خواهد شکست، بنابراین وظیفه آموزش ایجاب می‌کند که موقعیت‌های پایان ناپذیر فراگیری را به همگان در همه جا عرضه کند و آموزش از راه دور که با شیوه‌های جدید آمیخته شده می‌تواند از مهمترین راهکارهای پاسخگویی این عصر باشد.

در دنیای کنونی فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش مهمی را در پیشرفت کشورها از ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایفا می‌کند. در دنیائی که ارتباط و اطلاع رسانی در اولویت اول بسیاری از کشورهای نیمه صنعتی قرار دارد، بی‌توجهی نسبت به این پیشرفت‌ها خصوصاً در سطح آموزش عالی باعث می‌شود که جامعه به نوعی عقب ماندگی و برخورد انفعالی در برابر هجوم اطلاعات از سوی جامعه جهانی گرفتار شود. دانشگاه‌ها باید با استفاده بهینه از امکانات فناوری جدید و با توجه به ابعاد مثبت و منفی آن، زمینه را برای تغییر و تحول بنیادی در حرکت نظام آموزشی کشور از حالت سنتی به سوی آموزش نوین آغاز نماید. مهمترین دلایل برای توجه مراکز دانشگاهی به فناوری اطلاعات و ارتباطات به شرح ذیل است:

• از آنجائیکه مراکز دانشگاهی محل جمع آوری و تجزیه و تحلیل آخرین اطلاعات علمی هستند، تجهیز دانشگاه‌ها به هر فناوری، که در انتقال اطلاعات و اطلاع رسانی نقش مهمی را ایفا می‌کند، ضروری به نظر می‌رسد.
• مراکز دانشگاهی محل تحقیق و تتبع برای نیل به حقایق و واقعیات بوده و لازمه دستیابی به این حقائق، داشتن اطلاعات جامع پیرامون موضوع اصلی است. این امر با ایجاد ارتباط تنگاتنگ با مراکز علمی و متخصصان در سطوح مختلف در سراسر جهان حاصل می‌گردد.
• پویائی و تحرک مراکز دانشگاهی مستلزم وجود عناصر محقق و مبتکر اعم از دانشجو و استاد است. مراکز دانشگاهی بستری برای تولید علم و دانش می‌باشد و این تولیدات زمانی تحقق می‌یابد که نظام سنتی در مراکز دانشگاهی جای خود را به نظام پویا، خلاق همراه با ارتباط متقابل دانشجو و استاد بدهد. در عصر جدید استاد و دانشجو هر دو به دنبال کشف حقیقت هستند و هر دو از منابع مختلف اطلاعات استفاده کرده تا دانش جدیدی را تولید نمایند.

لازمه استفاده بهینه از این امکانات، ایجاد نگرش مثبت در دانشجویان و اساتید جهت استفاده در پژوهش‌های علمی است. تا زمانی که دانشجویان نسبت به کارآیی اینترنت امکانات و محدودیت‌ها، نحوه استفاده از آن ها، تأثیر آن در پیشبرد علوم اطلاع ناچیزی داشته باشند. حداکثر بهره‌وری از این امکانات در مراکز دانشگاهی صورت نخواهد گرفت. برای پی بردن به میزان آشنایی دانشجویان به کاربرد اینترنت در آموزش اجرای یک سری تحقیقات در سطح دانشگاه‌ها امر ضروری است تا بتواند نیاز واقعی دانشجویان را در این رابطه تبیین نماید. از میان تحقیقات انجام شده می‌توان به تحقیق سلاجقه در دانشگاه شیراز اشاره کرد. به نظر وی کاربران مرکز اینترنت دانشگاه علوم پزشکی شیراز نسبت به کاربرد اینترنت نگرش مثبتی داشته و آنان علاوه بر انجام پژوهش‌های مشخص، امکانات شبکه را برای آموزش خود نیز مورد استفاده قرار داده‌اند. همچنین میان استفاده از منابع الکترونیکی اطلاعات و استفاده از رایانه، رابطه معنی‌دار است.

ایجاد دوره‌های آشنایی با اینترنت و کاربرد آن در علوم مختلف، زمینه مساعدی برای افزایش آگاهی و اطلاعات دانشجویان در این زمینه است تا بدین وسیله ضمن افزایش آگاهیها، مهارت لازم برای کاربرد شبکه در دانشگاه‌ها ایجاد شود. آشنائی دانشجویان در مراکز دانشگاهی پیرامون فناوری اطلاعات و ارتباطات در دو بعد کلی قابل تقسیم است. یک بعد آن مربوط به علم انفورماتیک است که شامل آشنائی دانشجویان با سخت افزار و نرم افزار رایانه و زبانهای برنامه نویسی می‌باشد. در بعد دیگر کاربرد این فناوری در علوم مختلف و همچنین آموزش علوم با کمک رایانه است. از طرف دیگر یادگیری این علوم به دو صورت امکان پذیر است : شرکت در آموزشهای رسمی با گذراندن دوره‌های مربوطه و یادگیری به صورت خودآموزی یعنی دانشجو با مطالعه انفرادی و با تمرین مستقیم با رایانه مهارت لازم را کسب نماید. میزان موفقیت گروه خودآموز در کار با رایانه موفقتر از گروهی است که به صورت تئوریک مطالب آموزشی را یاد می‌گیرند زیرا آنان با انگیزه درونی و از طرفی با کار مستقیم با رایانه مهارت‌های لازم را کسب می‌نمایند. این بیانگر این واقعیت است که موفقیت دانشگاه در آشنایی دانشجویان به فناوری جدید بیشتر متکی بر تشکیل کارگاه‌های رایانه‌ای و ایجاد امکانات مناسب برای خود یادگیری توسط دانشجویان بوده و صرف تشکیل چند دوره آموزشی بدون آموزش عملی، موفقیت چشمگیری به دنبال نخواهد آمد. ]1[

   

فصل اول

فن آوری

1-1- فناوری اطلاعات و پردازش اطلاعات در ذهن

می‌توان کاربرد فناوری مدرن را به دو طبقه مهم تقسیم کرد: در یک طبقه فناوری اطلاعات و کاربرد آن در آموزش مورد تأکید است که عمدتا به پردازش اطلاعات در محدودة رایانه‌های شخصی بدون اتصال به شبکه قابل طرح است. از سوی دیگر فناوری ارتباطات که موضوع شبکه و نقش آن در تبادل اطلاعات پیرامون موضوعات آموزشی را مورد بررسی قرار می‌دهد. به بیان دیگر در فناوری اطلاعات دریافت داده‌ها، پردازش آنها و به نمایش در آوردن نتیجه این پردازش به اشکال گوناگون مانند تصویر، متن، صورت و در فناوری ارتباطات موضوع ارتباط بین مراکز اطلاعاتی، بین افراد و بالاخره بین افراد و مراکز اطلاعاتی در سطح محلی و جهانی مطرح است.

بسیاری از صاحبنظران تعلیم و تربیت یک همبستگی بین پردازش اطلاعات در ذهن و رایانه ایجاد می‌نمایند. انسان اطلاعات خود را از محیط دریافت می‌نماید (ورودی) و آنها را در مغز مورد تجزیه و تحلیل قرار داده (فرآیند) و سپس نتیجه آن را در قالب فرمانی از مغز به اعضای بدن جهت انجام یک فعالیت صادر می‌کند (خروجی). در رایانه‌ها نیز اطلاعات از طریق دستگاه‌های ورودی مانند صفحه کلید و ماوس به واحد پردازش مرکزی منتقل می‌شود و این واحد که از سه بخش کنترل، محاسبه و منطق و واحد حافظه تشکیل شده به پردازش اطلاعات پرداخته و سپس نتیجه را در دستگاه‌های خروجی مانند مانیتور و چاپگر به ثبت می‌رساند. این مقایسه باعث شده تا پردازش اطلاعات در ذهن با الگوپذیری از این پردازش در رایانه‌ها مورد تفسیر قرار گیرد. تئوریهایی همچون تقسیم حافظه به دو قسمت دراز مدت و کوتاه مدت، نحوة یادآوری مطالب و فعال کردن مطالب در ذهن نمونه‌هائی از آن است (مندل، 1988: 74).

در مجموع، تحقیقات فناوری آموزشی نشان می‌دهد میزان کارآیی و اثربخشی رسانه‌های جدید در انتقال مطالب وابسته به میزان هم خوانی آنها با پردازش اطلاعات در ذهن است. هر اندازه پردازش اطلاعات در ذهن و رایانه شبیه به هم عمل نماید، امکان عمق بخشیدن به مطالب و تسریع فرآیند یادگیری بیشتر خواهد بود و بنابراین یکی از رسالت‌های مهم مراکز دانشگاهی خصوصا در رشته‌های علوم تربیتی و روانشناسی، تحقیق پیرامون عملکرد ذهن انسان به هنگام پردازش اطلاعات و طراحی رسانه‌ها در راستای نتایج این تحقیقات است. البته این همخوانی به هیچ وجه نمی‌تواند به صورت صد درصد و با انطباق کامل انجام پذیرد. زیرا فرآیند پردازش اطلاعات در ذهن و رایانه علاوه بر وجوه مشترک دارای نقاط اختلافی هستند که زمینه تمایز تفکر انسانی با تفکر ساده ماشینی و حتی تفکر هوشمند ماشینی را فراهم می‌کنند.

امروز بیشتر جوامع برای جبران کاستی‌های گذشته و در جهت رفع موانع موجود، نظام آموزشی خود را مورد بررسی و تجدید نظر قرار می‌دهند، و برای این که در این راه از تکرار اشتباه و تحمل هزینه‌های گزاف و سنگین جلوگیری کنند، با حفظ ارزش‌های ملی و اعتقادی خود، از نتایج تحقیقات و تجربیات علمی و فنی سایر کشورها نیز به تناسب شرایط و نیازهای کشور بهره می‌گیرند. یکی از این تجارب ارزنده و مفید استفاده آگاهانه و مدبرانه از جنبه‌های مختلف تکنولوژی آموزشی است. از این طریق توانسته‌اند بسیاری از مشکلات تربیتی خود را از بین برده و یا کاهش دهند و در نتیجه، کیفیت آموزش در دانشگاه، مدرسه یا صنایع را به سطح بسیار مطلوبی ارتقاء دهند.

نتایج تحقیقات آموزشی در جهان نشان می‌دهد که اغلب کشورها – با توجه به شرایط خود، با مشکلات و معضلات آموزشی خاصی در گیرند. بی‌شک در کشور ما می‌توان به مشکل تراکم دانش آموز و دانشجو در کلاس‌های درس و گسترش بی‌رویه آموزش عالی و کاهش کیفیت آموزشی اشاره کرد. اگر چه گسترش و نوآوری در آموزش عالی بایستی موجب پدید آمدن مؤسسات آموزشی گردد که پاسخگوی نیازهای روز افزون فرد و جامعه باشد، ولیکن در عمل این گسترش بدون توجه به چنین نوآوری‌هایی انجام می‌پذیرد. به هر حال بسیاری از این عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، فرهنگی و آموزشی موجب گردیده‌اند تا تجدید نظر اساسی در کیفیت آموزشی عالی کشور لازم و ضروری به نظر برسد اگر چه این تجدید نظر و گسترش نباید منحصرا به اضافه کردن واحدهای جدید و تکرار الگوها منجر گردد.

شیوه کار در مؤسسات آموزش عالی بعد از دبیرستان، باید از قالب‌های سنتی دیرین آزاد شود و هماهنگی بیشتری با نیازهای متغیر فرد و جامعه داشته باشد. نوآوری در آموزش عالی باید شامل تغییرات مطلوبی در آئین‌های نامه‌ها، اصول پذیرش داوطلبان، محتوای برنامه‌های آموزشی، درسی، ایجاد برنامه‌های کارآموزی کوتاه مدت به موازات برنامه‌های رسمی دراز مدت بوده و همچنین قدر به فراهم آوردن امکاناتی برای برنامه‌های آموزشی برای پاسخگویی به نیازهای محلی باشد. به طور خلاصه، بکارگیری روش‌ها و تکنیک‌های جدید در آموزش و استفاده بهینه از تکنولوژی آموزشی در جهت بازآموزی اساتید و بکارگیری آن در امر آموزش و بهبود کیفیت تدریس و یادگیری و انتقال اطلاعات از جمله این نوآوری‌ها می‌باشد.

حجم اطلاعات و یافته‌های بشر به ویژه در نیمه دوم قرن بیستم به سرعت افزایش یافت و وضعیت خاصی را ایجاد کرده است. بدین جهت عصر کنونی را عصر انفجار دانش نامیده‌اند، نود درصد تمامی دانش و اطلاعاتی که در طول تاریخ بشر ایجاد شده در نیمه دوم قرن بیستم بوده است، انقلاب اطلاعات (با بقول تافلر موج سوم) آغاز و اکنون ما در نقطه اوج این انقلاب اطلاعات هستیم و برای هماهنگ کردن امر آموزش با تغییرات سریع تکنولوژی باید اندیشه‌ای کرد، زیرا چنین به نظر می‌رسد که دانشگاه‌ها و دیگر مراکز آموزشی ما هنوز با نبض انقلاب صنعتی می‌تپد و این در حالیست که روند انقلاب اطلاعاتی بسیار سریع‌تر از انقلاب صنعتی باشد. از اینجاست که جامعه کنونی را جامعه دانش بر، جامعه نرم افزار یا جامعه اطلاعاتی می‌نامند. یعنی مرحله‌ای که در آن تکنولوژی اطلاعاتی بر تمام انواع تکنولوژی‌ها سلطه پیدا خواهد کرد و تولید اطلاعات و دانش به عنوان مهمترین منبع تولید ناخالص ملی در خواهد آمد.

به منظور شناساندن مفهوم تکنولوژی و ابعاد آن ضرورت کاربرد تکنولوژی جدید آموزش عالی و همچنین موانع موجود در کاربرد مطلوب آن به نگارش درآمده، تلاش دارد تا با معرفی تکنولوژی جدید پیشنهاداتی جهت رفع موانع دهد.]1[

1-2- فن آوری اطلاعات و آموزش

اگر سرعت را از ویژگی‌های عصر حاضر بدانیم باید همسوئی و همگرایی پیشرفت‌های تکنولوژیکی را نیز جزء الزامات و ضروریات آن تلقی نموده زیانهای جبران ناپذیر اقتصادی ناشی از تعلل در این زمینه را بپذیریم هر چنداختراع ماشین بخار و انرژی برق زمینه ساز وقوع انقلاب صنعتی در اروپا و تسری آن به سایر نقاط شد ولی نباید فراموش کرد که این تحولات با آهنگی بسیار کند و به مرور زمان صورت گرفت، چرا که نبود زیر ساخت‌های لازم و امکانات مکفی مالی از یک سو و آگاهی اندک و فقدان ارتباطات از سوی دیگر موجب می‌شد تا تغییرات به کندی و در فواصل زیاد زمانی تحقق پذیرد. به طور قطع هر چند از پیدایش اینترنت ورود آن به زندگی مردم مدت زیادی نمی‌گذرد ولی این پدیده به سرعت در کلیه جوامع اعم از توسعه یافته و در حال توسعه و در بین تمام اقشار دانشگاهی تا افراد معمولی جایگاه خود را به دست آورده و هر کس در حد ظرفیت و استغنا خود از آن بهره می‌گیرد. کاربران اینترنت از آن برای مقاصد متفاوتی همچون تحقیقات علمی، دسترسی سریع به اطلاعات، انجام امور تجاری و اقتصادی و حتی برای سرگرمی استفاده می‌کنند. آنچه اینترنت را از سایر رسانه‌ها و وسایل ارتباطی متمایز می‌سازد، سرعت، جامعیت، خلاقیت، کارآیی، شفافیت اطلاع رسانی و صرفه اقتصادی و بسیاری از ویژگی‌های دیگر آن است.

در هزاره سوم میلاد مسیح، اطلاعات به عنوان رکن اصلی قدرت تمدن‌ها مطرح می‌شود. تاریخ گواه است که انسان سه گذر اصلی در طول زندگی خود داشته است. هر یک از این مراحل عواملی نمایانگر قدرت تمدن‌ها بوده است: کشاورزی، صنایع و اطلاعات. در دورانی، وسعت سرزمین و توسعه کشاورزی و بعد از آن کارخانه‌ها و صنایع و در حال حاضر اطلاعات و فن آوری آن به عنوان اساس قدرت تمدن‌ها مطرح بوده و هستند. تولید، پردازش، توزیع و به‌کارگیری اطلاعات می‌تواند شاخص‌های آینده قدرت‌ها را دچار تغییرات بنیادی کند. در سراسر جهان، فن‌آوری اطلاعات در حال ایجاد انقلابی نوین است که از لحاظ اهمیت و ابعاد تأثیر گذار، کمتر از انقلاب صنعتی نیست. این انقلاب، ظرفیت‌های تازه و چشمگیری به محدوده هوش و دانش بشر داده و ابزارهایی به وجود آورده که ماهیت کار و زندگی را تغییر داده است. نخستین کشورهایی که وارد عرصه‌ی جامعه‌ی اطلاعاتی شوند، بیشترین بهره را خواهند برد. آنها خط‌مشی کشورهایی را تعیین خواهند کرد که باید این مسیر را دنبال کنند. اما در مقابل کشورهایی که کند تصمیم می‌گیرند، در مدت کمتر از یک دهه از افت فاحشی در میزان سرمایه‌گذاری و نیز تنگنای اشتغال خواهند شد. فن‌آوری اطلاعات یک تخصص میان رشته‌ای با تلفیق علوم ریاضی، رایانه، اطلاعات و اطلاع رسانی و مخابرات می‌باشد که در فهرست فن‌آوریهای نوین جهان قرار گرفته است. فن‌آوری اطلاعات امروزه به عنوان یکی از دغدغه‌های مهم کشورهای توسعه یافته، در صدر برنامه‌ریزی این جوامع قرار دارد. به نظر می‌رسد این دولتها بر سر یک دوراهی تعیین کننده قرار گرفته‌اند. راه حل اول این که فن‌آوری اطلاعات را در برنامه‌ریزی توسعه ملی قرار داده و منابع مالی هنگفتی را متحمل شوند تا شاهد رشد اقتصادی، اشتغال، ارتباط با شاهراه‌های جهانی اطلاعات و زندگی در عصر اطلاعات باشند و راه حل دوم، بستن دروازه‌های کشور به روی این موج جدید و نادیده گرفتن تحولات جهانی و تبعیت از استانداردها، مقررات و محدودیت‌های وضع شده توسط راهبانان شاهراه‌های جهانی را پیشنهاد می‌کند. موج ایجاد شده چنان اهمیت دارد که کلیه کشورها و جوامع بین المللی را بر آن داشته است تا پیش‌نویس راهبردهای جامعه‌ی  اطلاعاتی را تهیه و یا به کل آن را نهایی کنند.]2[

فن‌آوری اطلاعات به عنوان یکی از ابزارهای بسیار قوی در فرآیند بررسی عوامل خارجی سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرد در سالهای کنونی اطلاعات رقابتی که در دسترس سازمان‌های قرار می‌گیرد، از نظر کیفیت و کمیت افزایش چشم‌گیری یافته است. برای شناسایی فرصت‌ها و تمهیداتی که متوجه سازمان‌ها می‌شود می‌توان از فن‌آوری پیشرفته رایانه‌ای، ارتباطات راه دور، گردآوری داده‌ها، و شبکه اینترنت و شبکه‌های اطلاع رسانی و … استفاده کرد. شبکه اینترنت به عنوان شاهراه اطلاعاتی توانسته موفقیت سازمانی را تضمین کند و به عنوان یکی از ابزارهای بسیار اثربخش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فن آوری اطلاعات از طریق ایجاد تغییر در زمینه‌های زیر باعث تغییر در ماهیت فرصت‌ها و تهدیدات شده است، تغییر در چرخه حیات محصول سازمان‌ها، افزایش در سرعت توزیع محصولات و خدمات عرضه محصولات و خدمات جدید، از میان برداشتن محدودیت‌های موجود در بازارهای سنتی جغرافیایی، و .. بسیاری از سازمانها برای این که از فن‌آوری اطلاعات به شیوه‌ای اثربخش و موفقیت آمیز بهره‌برداری کنند دو سمت جدید ایجاد کرده‌اند مدیر ارشد اطلاعات و مدیر ارشد فن‌آوری. این گویای اهمیت روز افزون فن آوری اطلاعات در مدیریت استراتژیک می‌باشد. ]3[

1-3- مروری بر آموزش الکترونیکی

همزمان با تغییرات سریع فنون و مهارت‌ها، تغییر در سیستم آموزشی نیز ضروری می‌باشد. برگزاری کلاس‌های مجازی و دوره‌های آموزشی بدون صرف هزینه‌های گزاف مانند آماده نمودن کلاس درس، تنظیم وقت استاد و فراگیران، هدف اصلی آموزش الکترونیکی است. در این اثنا، عبارتی به مانند روش‌های جایگزین، رسانه‌های نوین و چند رسانه‌ای معمولا تحت عنوان روش‌های جدید آموزشی عرضه شده اند. و در بعضی موارد ین عبارت با نام‌های رسانه دانش و آموزش با حمایت فنون معرفی شده‌اند. در نهایت بهترین عبارتی که بتوان تعریف جامع و کاملی از تمام نام‌های ذکر شده ارائه دهد، همان آموزش الکترونیکی یا e-Learning می‌باشد. این نام از عبارت کسب و کار الکترونیکی، e-Business اقتباس شده است. آموزش الکترونیکی به شکل روز افزونی مورد استقبال و توجه قرار گرفته است. در عین حال،‌مؤسسات سنتی هم شروع به بهره‌برداری از عناصر آموزش الکترونیکی در برنامه‌های آموزشی خود کرده‌اند با وجود این گونه‌گونی‌ها، تعریف آموزش الکترونیکی به سهولت امکان پذیر نیست. از جهتی آموزش الکترونیکی یک تغییر اجتماعی محسوب می‌شود که دستیابی به آموزش دانشگاهی را در ورای حیطه آموزش تمام وقت رسمی، میسر کرده است. همچنین، تحولاتی را در روش‌های فرادهی با اسفاده از روش‌های نوین ارتباطی برای فائق آمدن بر مشکلات بعد راه یا تأمین نیازهای آموزش پاره وقت، به وجود آورده است. در عین حال، آموزش الکترونیکی، تحولی در فرضیات آموزشی ایجاد کرده است که مبتنی بر سبک‌های نوین تکامل برنامه‌ریزی، فراگیری دانشجو و ارزشیابی می‌باشد. این سه عامل، در مجموع ما را بر آن وا می‌دارد که آموزش الکترونیکی را یک نوآوری انسجام یافته و با اهمیت بشماریم که آثاری پا برجا و عمیق بر سیستم‌های آموزشی عالی بر جای خواهد گذاشت.

تجارب مؤسسات آزمایشی موجود، مشکلات و نیروی بالقوه آموزش الکترونیکی را نمایان کرده‌اند: بخش بزرگی از ارزش تجارب این موسسات پیشگام و در این است که در واقع پرتو تازه‌ای بر روی مسائل قدیمی انداخته شده و افکار جدیدی در اذهان نوپردازان ایجاد کرده‌اند. برای مثال ضرورت  تجدید نظر در فرضیات مرسوم در خصوص آموزش حضوری، فرضیات مربوط به طول مدت دوره آموزشی و محتوی و روش‌های فرادهی آن، ماهیت فراگیری دانشجو، روش‌های برگزاری امتحانات رسمی برای نظارت بر ورود داوطلبان به آموزش عالی و یا اعطای مدارک، افزون بر این، احتمال دارد که آموزش الکترونیکی، قابل انعطاف‌تر و قابل تطبیق‌تر با نیازمندی‌های جمعیت شاغل و قابلیت‌ها و توانائی‌های فردی دانشجویان از کار آید، اعتماد به نفس بیشتر و فراگیری مستقل‌تری را امکان پذیر سازد. با توجه به دلایلی که بر شمردیم، ما اعتقاد داریم که آموزش الکترونیکی را می‌توان نهضت جدیدی در نظریات آموزشی انگاشت. این واقعیت را نمی‌توان کتمان کرد که سیستم‌های آموزش الکترونیکی اولیه، بنابر اقتضای شرایط خاصی، طراحی و ایجاد شدند، تا بتوانند به دانشجویانی که به دلایلی از ادامه تحصیلات عالیه محروم شده بودند، خدمات آموزشی ارائه دهند. اما ناگفته پیداست که این سیستم‌ها تغییرات عمیق تری را به وجود خواهند آورد. رواج مسئله آموزش مستمر یا فراگیری مادام العمر نیز یکی دیگر از دلایل تعمیق و بسط فرصت‌های فراگیری است. ما بر این باور هستیم که توجه کمتر به مؤسسات خاص و عنایت بیشتر به مسائل و فرآیندهای این سیستم‌ها از جانب محققین سودمند خواهد بود. زیرا، هر نظامی به شکل خاصی فعالیت دارد که برای اهداف مشخصی تأسیس گردیده است، و ساختار سازمانی آن در سایر نقاط، کارآیی چندانی ندارد: فرضیات و روش‌های آموزش، بیش از سیستم‌ها قابل مبادله می‌باشند. آموزش الکترونیکی به عنوان یک اصل، تأثیر تحسین برانگیزی بر جای گذاشته است، و مؤسساتی که بر اساس این اصل به کار بپردازد، سودمند واقع خواهند شد. سیستم‌های آموزش الکترونیکی، بیش از هر چیز دیگر، به اطلاعات، تحقیقات، آموزش و مبادله تجارب نیاز دارند. ]4[

تاریخچه پیدایش E-LEARNING           

در مورد روندهای ظهور آموزش از راه دور دید گاههای مختلفی مطرح می باشد . از آن جمله عبارتند:

1 – از دید دکتر کاظمی عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور تهران ، آموزش ازراه دور تقریباً همزمان با شروع انقلاب صنعتی در اروپااز ابتدا ازطریق مکاتبه ای توسط پیت من در انگلستان در سال 1850 آغاز شد . هیچکس فکر نمی کرد این شیوه بتوتند توفیقی در آموزش بویژه آموزش عالی پیدا کند . اما بر خلاف انتظار نه تنها این شیوه بعد ا ز جنگ جهانی دوم گسترش یافت ، بلکه استفاده از رسانه های وسیعتر از جمله رادیو ، تلویزیون نیز به آ ن اضافه شد و کشور های پیشرفته از جمله ایالات متحده آمریکا ، انگلستان ، آلمان ، سوئد وشوروی سابق به استقبال آن به روشهای مختلف رفتند. تأ ثیرات مثبت آموزش ازراه دور از یکسو و گرایش فزاینده مردم به آموزشهای رسمی و غیر رسمی ، ضرورت استفاده از آنرا به عنوان برای کشورهای جهان بویژه کشورهای در حال توسعه ایجاب کرد و کشورهایی مثل استرالیا و چین، هند ، و بعدها اندونزی ، پاکستان و ایران و... را در برگرفت.(کاظمی، 1382:107)

2 – دکتر فیضی در مجله مطالعات مدیریت سال82 شماره های 37-38 چنین عنوان می کند :

تحقیقات در زمینه آموزش بر مبنای رایانه به سالهای دهه 1990 بر می گردد . ورود رایانه های شخصی دراواسط 1970 به بازار و گسترش بسیار سریع استفاده از آن برروی این تحقیقات افزود. اما توسعه واقعی این نوع آموزش از دهه 1990 به بعد  با جهانی شدن اینترنت آغاز شد . آقای دکتر در سمینار اراک و سمینار دانشگاه علامه طباطبایی مجدداً این تاریخچه را عنوان نمودند. (فیضی،1382:118) آموزش ازراه دور به رویکرد رسمی دلالت دارد که در آن معلم و دانشجویان در فاصله های دور از هم قراردارند(وردین وکلارک ، 1991) واژه آموزش از راه دور برای اولین بار در سال1892 در دفترچه راهنمای دانشگاه WISCONSIN نوشته شد.( رامبل ، 1986 ) این واژه بوسیله مربی  آلمانی به نام آتوپیترز در دهه 1960 معروف شد و در دهه 1980 در ایالات متحده رشد کرد .

3 – طبق بیان دانشگاه پیام نور در جزوه در راهنمای کامل دانشگاه دوره فراگیر، آموزش از راه دور از کشور هایی مثل استرالیا و کشورهای اروپایی شروع شد و ابتدا در سطوح پایین آموزشی مثل دبستان پدیدار شد که دانش آموزان توسط رادیو با معلم خود رابطه برقرار می کردند. (راهنمای جامع دوره فراگیر ، 1383:2)

آموزش از راه دور در ایران

تاکنون به پژوهش در شیوه های مدرن آموزش و اجرای آنها در ایران توجه بایسته نشده است . به عنوان نمونه ، دانشگاه آزاد سابق دست به الگو برداری محض از دانشگاه گشوده انگلستان (O.U) زد بدون اینکه به بسترهای جغرافیایی و اجتماعی دو کشور توجه لازم شود. (فیضی، 1355) فعالیت این دانشگاه چند سال بعداز تأسیس آن با ادغام در مجتمع ادبیات و علوم انسانی (1351) و بعداً دردانشگاه علامه طباطبایی تقریباً متوقف شد . دانشگاه پیام نور از سال 1366 فعالیتهای خود را با هدف نزدیک شدن به آموزش از راه دور به شکل نیمه حضوری آغاز کرد . این دانشگاه با وجود موفقیت نسبی در گسترش جغرافیایی آ موزش و پاسخگویی به بخش قابل توجهی از متقاضیان دانشگاهی ، هنوز با روشهای مدرن آموزش فاصله دارد.(فیضی ، 1382:119)

 1-5- تعریف فن آوری اطلاعات

در ذیل به چند نمونه از تعاریفی که در خصوص فناوری اطلاعات ارائه شده است اشاره می‌کنیم.

تکنولوژی یا فناوری اطلاعات (IT) به ابزار و روشهایی اطلاق می‌شود که به نحوی اطلاعات را در اشکال مختلف (صدا، تصویر، متن) جمع‌آوری، ذخیره، بازیابی، پردازش و توزیع می‌کند.

فناوری اطلاعات عبارت است از گردآوری، سازماندهی، ذخیره و نشر اطلاعات اعم از صوت، تصویر، متن یا عدد که با استفاده از ابزار رایانه‌ای و مخابراتی صورت پذیرد.

فن‌آوری اطلاعات شاخه‌ای از تکنولوژی و فناوری است که اختصاص دارد به:

الف) بررسی و بکارگیری داده و پردازش آن شامل: دریافت و جمع آوری خودکار داده‌، تغییرات (تغییر شکل ) داده، مدیریت داده‌، جابه‌جایی و حرکت داده، کنترل داده، نمایش داده، تعویض داده، تبادل داده، انتقال و دریافت داده.

ب) توسعه و گسترش و استفاده از رویه‌های سخت افزاری، نرم افزاری و سازمان افزاری مرتبط با این پردازش.

1-6- نسل‌های تکنولوژی اطلاعات

تکنولوژی اطلاعات سه نسل دارد.

نسل اول: lowcost است که این نسل 15-10 درصد احتیاجات را بر طرف می‌کرد و از ویژگی‌ آن می‌توان به:

• × حجم زیاد اطلاعات و امکان دسترسی به اطلاعات گذشته.
• × اختصاص بیش از 20 درصد بوجه برای ورود داده‌ها اشاره کرد.

نسل دوم: high profit نامیده شده است و این نسل 10-80 درصد نیازها را برآورده می‌کند و همان نسلی است که امروزه در آن به سر می‌بریم. از ویژگی‌های آن عبارت است از :

• × دسترسی به اطلاعات فعلی
• × Online بودن
• × وجود Database
• × امکان استفاده همزمان تعدادی زیادی از افراد
• × به‌کارگیری اینترنت
• × وجود Web Master

نسل‌ سوم: اطلاعات نسلی مربوط به آینده است، که آن را leadership نامیده‌اند. در این نسل، کاربرد استراتژیک اطلاعات مطرح می‌شود و امید است که تا در آینده بشر به این نسل دسترسی یابد. از ویژگی‌های بارز این نسل :

• × اینترنت تجارت الکترونیکی
• × دسترسی سریع به نمودارها و شبیه‌سازی‌ها.
• × دسترسی به اطلاعات حال، گذشته، آینده است. ]5[

1-7- مفهوم تکنولوژی آموزشی و ابعاد آن

تکنولوژی آموزشی به معنای اعم خود، پدیده تازه‌ای نیست، قدمت آن را می‌توان با قدمت تعلیم و تربیت برابر دانست. اما تکنولوژی معنای خاص خود کمتر از یک قرن است که مورد توجه متخصصان تعلیم و تربیت جهان قرار گرفته است. و به معنی دانش کاربردی در مقابل علم محض است.

آموزش و تکنولوژی را یک ارتباط اساسی به هم پیوند می‌دهد. برای درک این پیوند لازم است که تعاریف و واژه‌های به کار رفته در نظریه‌ها یکسان باشند.همانطور که بیشتر تعاریف موجود در فرهنگ‌های لغت نشان می‌دهند. تکنولوژی کاربرد دانش علمی به منظور حل مسائل علمی می‌باشد. (هاپنیپک 1984 گالبرس 1967). مجموعه رویدادهائی که علم را به طرف تکنولوژی و تکنولوژی را به طرف عمل آموزش هدایت می‌کند چیزی است که جان دویی (1900) آن را علم ارتباط بین فرضیه و کار علمی نامگذاری می‌کند. جک گالبرس تکنولوژی آموزشی را کاربرد سیستماتیک دانش سازمان یافته یا عملی در حرفه‌های علمی می‌داند.

طبق این تعریف تکنولوژی واژه‌‌این است که به طراحی و برنامه ریزی مدون در امر و تربیت اطلاق می‌گردد. تکنولوژی آموزشی ممکن است از طریق استفاده مدبرانه از ابزار آموزشی الکترونیکی که شامل سخت افزار و نرم افزار مثل (تکنولوژی کامپیوتر، ویدئو دیسک CD-ROM ، رادیو، تلویزیون ویدئو- و دیگر منابع سمعی – بصری) می‌باشند بهتر و سهل تر توجیه گردد. اشکال سنتی تر تکنولوژی شامل وسایل و ابزاری مانند کتاب، تصویر،لوحه و عکس می‌باشند.

عملکرد یک سیستم تکنولوژی شامل ابعادی همچون رسانه،آموزش و مدیریت می‌باشد.رسانه‌های آموزشی الکترونیکی که از دستاوردهای تکنولوژی جدید بوده به عنوان حمل کننده اطلاعات محسوب می‌شوند از بعد سخت افزاری قابل توجه می‌باشد اما از نقطه نظر آموزشی رسانه‌ها نقش انتقال پیام را به عهده دارند به تنهائی عامل موفقیت یک سیستم جدید نمی‌باشند.

در راستای ایفای این نقش، بعد دومی نیز وجود دارد که از نظر تکنولوژی جدید بعد آموزشی نامیده می‌شود و به معنای این است که یک سیستم تا چه حد در دستیابی به روش‌های پیشرفته و مطمئن‌ در آموزش موفق بوده است.

سومین بعد در  هر سیستم تکنولوژی سادگی یا پیچیدگی ساختار مدیریتی آن می‌باشد.

در بالاترین سطح، یک سیستم شامل قوانین و روشهای سازمان داده و برنامه ریزی شده و دارای انعطاف پذیری برای استفاده کنندگان مختلف می‌باشد و در پایین‌ترین سطح یک سیستم، یک سخنرانی سنتی خواهد بود که با آمادگی سخنران شروع و با سرعت و زمان دلخواه سخنران ادامه پیدا کرده و بدون در نظر گرفتن احتیاجات و نیازهای شخصی فراگیران سخنرانی را پایان می‌دهد.

بازدهی و کیفیت آموزشی هر موضوعی بستگی به میزان بکارگیری هر یک از ابعاد فوق دارد. با نگاهی به تناسب و ترکیب ابعاد سه گانه تکنولوژی می‌توان اثر بخشی توامان آنها را بر یک سیستم آموزشی مشاهده کرد.

1. 1
2. 1
3. 1

در حالت اول هر سه بعد در پایین‌ترین حد ممکن قرار دارند.

این نوع روش سنتی تعلیم و تربیت که به روش سخنرانی معروف می‌باشد، معلم محور و یک طرفه است. ارتباط و آموزش تنها از طریق معلم به فراگیر، آن هم با ارائه پاره‌ای اطلاعات در مورد موضوعی خاص صورت می‌گیرد. در این روش هیچ گونه فعالیتی از سوی معلم برای ایجاد تمرکز و به فعالیت وا داشتن ذهن فراگیر از طریق تأکید کردن بر روی لغات کلیدی و اسامی کلیدی موجود در درس وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد در سطح بسیار پایین است. از هیچ رسانه‌ای برای کمک به فهم درس استفاده نمی‌شود. در بعد مدیریتی نیز هیچگونه برنامه‌ای برای کمک به فهم درس استفاده نمی‌شود. در بعد مدیریتی نیز هیچگونه برنامه‌ای از سوی معلم برای رسیدن به اهداف آموزشی و کامل کردن روند آموزش صورت نمی‌گیرد و زمینه لازم برای پرسش و پاسخ میان معلم و فراگیران مهیا نمی‌شود.

Media: 3

Management: 1

Pedagogical: 1

در این حالت معلم از رسانه مدد می‌گیرد. به عنوان مثال از یک یا چند رسانه اسلاید در مورد موضوع درس کلاس جهت ارائه مطلب جدید استفاده می‌کند اما ارتباط همچنان یک طرفه است و فراگیران نمی‌توانند آموخته‌های جدید خود را به معرفی آزمایش و سنجش قرار دهند. از نظر مدریتی نیز تفاوت‌های فردی دانش آموزان در این حالت لحاظ نمی‌شود و یکی از ضعیف‌ترین سیستم‌های مدیریتی محسوب می‌شود. مثلا معلم فقط اسلایدها را نشان می‌دهد و هیچ صحبتی نمی‌کند.

Media:5

Management:5

Pedagogical:5

در این حالت از حداکثر تکنولوژی، مدیریت کلاس و دانش آموز جهت ارائه مطلب استفاده می‌شود. در موقعیت فوق با استفاده از کامپیوتر، تمام شرایط لازم برای عینی ساختن و قابل پذیرش کردن مفاهیم درسی به فراگیر مهیا می‌شود. تمام اطلاعات از جانب کامپیوتر در دسترس قرار می‌گیرد از نظر مدیریتی نیز برای هر یک از فراگیران استراتژی آموزشی خاصی در نظر گرفته می‌شود و گزینه‌های مختلفی پیش پای فراگیر قرار می‌گیرد. هدف اصلی آموزش در این حالت، محقق می‌شود. ]6[

دانلود تحقیق کامل درمورد اثر سلنیوم بر ارتقاء مقاومت

اختصاصی از فی توو دانلود تحقیق کامل درمورد اثر سلنیوم بر ارتقاء مقاومت دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 140

چکیده:

این آزمایش به منظور مطالعه اثر سلنیوم بر ارتقاء مقاومت به خشکی در دو رقم مختلف گندم (آذر2 و پیشتاز) در پاییز سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج واقع در ماهدشت کرج و در آزمایشگاه های تخصصی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و دانشگاه تربییت معلم تهران صورت گرفته است. بذور دو رقم گندم در شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی کشت گردید. از تیمار سلنیوم به صورت ماده سلنات سدیمNa2 Se O3 5H2O)) با سه غلظت(شاهد =b0) و (mg/lit20 =b1)و(mg/lit 25b2=) به صورت محلول پاشی در مراحل آغازین Booting Stage(شکم خوش شدن) استفاده گردید. طرح آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بود که در 4 تکرار در مزرعه اجرا شد. لذا به ترتیب اهمیت، تنش خشکی و سطوح سلنیوم به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و ارقام گندم در کرت های فرعی در نظر گرفته شد. در این آزمایش فاکتور a(سطوح آبیاری) ، فاکتور b(سطوح سلنیوم) و فاکتور c(ارقام گندم) را تشکیل دادند. از مهم ترین صفات بررسی شده در مزرعه عبارتند از : عملکرد دانه، وزن سنبله، عملکرد کاه و کلش، وزن هزار دانه، TDW (وزن ماده خشک کل)،  HI(شاخص برداشت)، میانگین تعداد پنجه کل، بارور و میانگین طول سنبله بود. همچنین از مهم ترین صفات اندازه گیری شده در آزمایشگاه عبارتند از : سنجش میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز و سنجش بیو مارکرهای مالون دی آلدئید، دی تیروزین، دی هیدروکسی گوانوزین و اندازه گیری رطوبت نسبی برگ و درصد جوانه زنی بذور مورد نظر در پتانسیل های اسمزی 0 و 8- بار. نتایج حاصل از بررسی های آزمایشات جداگانه مزرعه ای نشان می دهد که صفات وزن سنبله، شاخص برداشت، عملکرد دانه، وزن ماده خشک کل، میانگین تعداد پنجه کل و بارور، میانگین طول سنبله، وزن هزار دانه اختلاف معنی داری داشته و اختلاف عملکرد کاه و کلش از نظر آماری معنی دار نمی باشد. نتایج حاصله از بررسی های آزمایشگاهی نشان داد که صفات رطوبت نسبی برگ (RWC)، قوه نامیه(درصد جوانه زنی) از نظر آماری دارای اختلاف معنی داری بودند. درصد جوانه زنی را در شرایط محیط کشت حاوی آب مقطر و محیط کشت حاوی آب مقطر همراه با مانیتول سنجیدیم که مشخص گردید درصد جوانه زنی در شرایط محیط کشت آب مقطر همراه با مانیتول (8-بار) به شدت کاهش یافت. همچنین بررسی نتایج آزمایشات بیوشیمیایی نشان داد که سطح فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز در شرایط تنش به شدت افزایش یافت و در شرایطی که محلول پاشی سلنیوم انجام گردید میزان این آنزیم ها کاهش یافت. همچنین رقم آذر2 نسبت به رقم پیشتاز حاوی آنزیم های آنتی اکسیدانت بیشتری بود.اثر سلنیوم بر بیو مارکرهای  MDAو   8-OH-dG در سطح احتمال 5% معنی دار بود.

فصل اول

Introduction

مقدمه

ایران یکی از کشورهایی است که دارای آب وهوای گرم و خشک است واز نظر دسترسی به آب در تمامی طول دوران رشد گیاه دارای کمبود می باشد. به همین خاطر از نظر کمی و کیفی عملکرد مطلوب حاصل نمی گردد. به جز مناطق کوچکی از شمال و غرب کشور بقیه مناطق جزء نقاط خشک محسوب می شوند یعنی بیش از 64% از کل اراضی زیر کشت ایران در اقلیم نیمه خشک و دیمزارها قرار دارند(35).از طرف دیگر افزایش بی رویه جمعیت در طول دهه های اخیر و لزوم تاًمین نیاز غذایی آنها توجه دولت را به بهره برداری بهینه از منابع آبی و خاکی کشور جلب نموده است(21).

لذا یکی از راهکارهای افزایش کیفی محصولات زراعی برای مقابله با تنش خشکی افزایش آنزیم های آنتی اکسیدانت در گیاهان می باشد. یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاه و تولید آنزیمهای آنتی اکسیدانت برای مقابله با تنش ها عناصر سلنیوم و روی می باشند.

سلنیوم یک عنصر ضروری برای انسانها و حیوانات می باشد ولی نقش آن در گیاهان هنوز به طور کامل شناخته شده نیست. جذب سلنیوم در بسیاری از افراد دنیا کمتر از میزان مورد نیاز آنها می باشد. در برخی از کشورهای اروپایی میزان جذب سلنیوم در دهه های اخیر به طور مشخصی کاهش یافته است. دلیل اصلی کم بودن سلنیوم در گندم به علت کمبودن منبع سلنیوم در خاک می باشد.

بیش از 60 درصد جمعیت جهان دارای کمبود آهن، 30 درصد دارای کمبود روی، 30 درصد دارای کمبود ید و حدود 15 درصد دارای کمبود سلنیوم می باشند (White & Broadly,2005).

از آنجایی که غلات منبع مهمی از سلنیوم برای انسانها می باشد غنی سازی زیستی[1]  سلنیوم در گندم تأثیر بسیار مطلوبی در افزایش میزان سلنیوم در انسانها دارد. غنی سازی زیستی یک استراتژی مطلوب است که هدف آن تمرکز عناصر ضروری در بخش های خوراکی گیاهان با استفاده از کودهای معدنی می باشد.

روش های غنی سازی زیستی سلنیوم در گیاهان باید به وسیله آزمایش ها و پژوهش های بیشتر مورد بررسی قرار گیرد تا نقش این عنصر و رابطه آن با آنزیمهای آنتی اکسیدانت از لحاظ فیزیولوژیکی و زراعی آشکار گردد.

غنی سازی زراعی محصولات با استفاده از کودهای حاوی سلنیوم که در برخی از کشورها انجام شده است راه حلی مناسب و کوتاه مدت برای بهبود محتوای سلنیوم در گندم می باشد، همانگونه که در کشور فنلاند این عمل صورت گرفته است.

شواهدی وجود دارد که سلنیوم یک نقش محافظتی را در سیستم ایمنی انسان ایفا می کند. مثلاً در خنثی کردن عفونتهای ویروسی خطرناک و در پیشگیری از نازایی وبرخی سرطانها سلنیوم نقش دارد   (Rayman,2002 & Combs,2005).

حداقل سطح غذایی سلنیوم برای انسان و حیوان در حدود 100 – 50 میکرو گرم سلنیوم در کیلوگرم در غذا یا علوفه خشک می باشد و میزان سلنیوم کمتر از این مقدار ممکن است سبب بیماریهای دفاعی شدید گردد   (Gissel-Nielsen et al., 1987).

سلنیوم:

سلنیوم در گروه 16 جدول تناوبی است.در سال 1817 توسط یک شیمیدان سوئدی به نام Baron jns.Jacob Berzelius دربقایای  اسید سولفوریک کشف شد.

سلنیوم عنصری است با جرم اتمی نسبی 78.96 و عدد اتمی 34.چگالی آن 4.81 است.یک نافلز شبیه گوگرد است.چگالی نسبی آن 481،نقطه ذوب آن 217درجه سانتیگراد ونقطه جوش آن 684.9  درجه سانتیگراد می باشد.سلنیوم به چند فرم آلوتروپ وجود د ارد.[2]

سلنیوم فلزی است جامد خاکستری،نقره ای و بلوری. جزء نیمه رساناها است که مقاومت الکتریکی آن در معرض نور تغییر می کند و در سلولهای فتوالکتریک به کار می رود. سلنیوم به صورت سلنید های فلزات ، همراه با سولفیدهای آنها یافت می شود.در ساختن کائوچو و شیشه قرمز نیز به کار می رود.برای گلوتاتیون پراکسیداز و تعداد دیگری از آنزیمها به عنوان پیش ماده مورد نیاز می باشد. در مقادیر زیاد سمی است.نیمه عمر آن 119.78روز است. در  Scintography(عکس برداری با اشعه گاما) از پانکراس و غدد پاراتیروئید استفاده می شود. در درمان  Seborrhea(بیش فعالی غدد چربی) پوست سر و جمجمه یا شوره سر استفاده می شود و به عنوان یک محول برای سر مورد استفاده قرار می گیرد.سلنیوم تا حدی مانند Tellurium می باشد.سلنیوم تشکیل اسید سلنیوس  و اسید سلنیک[3] نیز می دهد. نمکهای مهم سلنیوم ، سلنیت ها و سلنات ها می باشند که معمولاً از بازیافت سنگهای معدنی مس-سولفور حاصل می گردد.

سلنیوم خاکستری هادی جریان الکتریکی است و در روشنایی بهتر از تاریکی عمل می کند. به همین دلیل در بسیری از کارهای فتوالکتریکی به شکل سلنیوم قرمز یا سدیم سلنید مورد استفاده قرار می گیرد.همچنین استفاده زیادی در دکلریزه کردن شیشه دارد، زیرا رنگ سبز ترکیبات فلزی را خنثی می کند.

سلنات سدیم یک حشره کش برای مبارزه با حشراتی است که به گیاهان زراعی و گلها حمله می کنند خصوصاً گلهایی مانند میخک صد پر و گل داوودی(مینای طلایی). حشره کش اطراف ریشه پراکنده می شود و به وسیله شیره به سمت گیاه حمل می شود.

سولفید سلنیوم در درمان شوره سر،آکنه (جوش پوست و صورت)،جوش ناشی از غرور جوانی،اگزما(سودا)،آماس غدد چربی پوست و دیگر بیماریهای پوستی استفاده می شود.

اهداف تحقیق:

1-بررسی و شناخت عکس العملهای گیاه گندم در شرایط تنش خشکی و توانایی تحمل آن در این شرایط.

2-آگاهی از جنبه ها و تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی به همراه تغییرات مورفولوژیکی در انتخاب دقیق ارقام  متحمل به خشکی گندم.

3-ارزیابی ارقام مختلف گندم بر اساس تحمل آنها نسبت به خشکی،به منظور معرفی آنها به کشاورزان مناطق خشک و نیمه خشک کشور.

4-بررسی نقش سلنیوم در افزایش تحمل به خشکی در محصول گندم و صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گندم.

5-اندازه گیری سطح فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت به عنوان شاخص مقاومت به خشکی در ارقام گندم.

6-بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء آن در محصول گندم.

7-بررسی تاًثیر غلظت سلنیوم بر روی آنزیمهای آنتی اکسیدانت.                           

فصل دوم

بررسی منابع

Search of refrences

1-2-مشخصات و خصوصیات مناطق خشک و نیمه خشک

مناطقی که دارای نزولات سالیانه 500-250 میلیمتر هستند مناطق نیمه خشک به حساب می آیند . مناطق نیمه خشک از نظر نوسان فصلی ، درجه حرارت و نوع پراکنش نزولات تفاوت زیادی دارند .مناطق خشک  و نیمه خشک جهان تقریبا 7/44 میلیون کیلومتر مربع را شامل می شود و تقریبا 39 درصد آنها یعنی 4/17 میلیون  کیلومتر مربع جزء مناطق نیمه خشک می باشند . این زمینهای نیمه خشک در مناطقی قرار دارند که اقلیم آنها از سرد معتدل تا حاره ای متفاوت است و شرایط اقلیمی آن نوع محصولات زرلاعی و سیستمهای مختلف مدیریت را مشخص می کند (23 ).

خاکهای مناطق خشک معمولا کم عمق و کم رطوبت بوده و فعالیت میکرو ارگانیسمها در آن پائین است در این گونه خاکها مواد ازته کم بوده و در عوض از مقادیر بالای پتاس برخوردار است . تبخیر در این گون مناطق بال بوده و مقدار محصول رضایت بخش نمی باشد .

زراعت در مناطق نیمه خشک امکان پذیر بوده ولی با استفاده از بارندگی در مناطق واقعا خشک امکانپذیر نیست و حداقل بارندگی تابستانه جهت تولید محصول در مناطق خشک 300 میلیمتر می باشد (23 ).

 طبق تعریف آمبرژه مناطقی را نیمه خشک می نامند که بارندگی سالیانه آنها بین 250 الی 450 میلیمتر باشد (30).

درمناطق خشک که میزان بارندگی سالانه کمتر از تبخیر و تعرق است بروز دوره های خشکی در طول سال امری عادی است . حدود یک سوم از اراضی جهان باکمبود باران مواجه اند و نیمی از آن اراضی ( در حدود 12% از کل جهان ) دارای باران سالانه کمتر از 250 میلیمترمی باشد که فقط یک چهارم تبخیر و تعرق بالقوه در این مناطق را تشکیل می دهد (34).

متأسفانه نزولات آسمانی در بیشتر اراضی کشور ما کافی نبوده و اکثر مناطق کشور از نظر شرایط اقلیمی خشک و یا نیمه خشک و متوسط بارندگی آنها حدود 240 میلیمتر در سال می باشد .

اگر میانگین بارندگی سالانه در سطح کره زمین را که حدود 860 میلیمتر تخمین زده می شود با متوسط

بارندگی سالانه ایران که رقمی حدود 240 تا 250 میلیمتر است مقایسه کنیم ملاحظه خواهد شد که مقدار بارندگی در ایران کمتر از یک سوم متوسط بارندگی در سطح دنیا است.

2-2-تنش:

محیط گیاه ترکیبی از عواملی است که گیاه در میان آنها رشد می کند. عوامل محیطی مؤثر بر رشد و عملکرد گیاه در ارتباط با اقلیم ، خاک و نوع گیاه است . آب ، درجه حرارت و تشعشع، عوامل مهم مؤ ثر بر عملکرد گیاهان هستند که تحت عنوان اقلیم قرار می گیرند . در ارتباط با خاک ، تأمین عناصر غذایی ، اسیدیته ، شوری و فرسایش از عوامل مهم محسوب می شوند . از سوی دیگر بیماریها ، آفات و علفهای هرز  از جمله عوامل زنده مؤثر بر عملکرد گیاهان به شمار می آیند . چنانچه هر یک از این عوامل در سطح نامطلوبی قرارداشته باشند گیاه تحت تنش قرار گرفته و تأثیر نامطلوبی بر عملکرد بر جای می گذارد . واژه تنش برای هر عامل محیطی که تأثیر بالقوه نامطلوبی بر موجودات زنده داشته باشد به کار برده می شود و مقاومت به تنش در ارتباط با توانایی گیاه در برابر عوامل نامطلوب  است ( فاجریا 1992 به نقل از لویت [4]1972 ). به عبارت دیگر تنش در موجودات زنده به معنای انحراف از شرایط مطلوب برای زندگی تعریف می شود . به عقیده لویت ( 1972 ) هر عامل محیطی که باعث ایجاد آسیب و یا خسارت در موجود زنده می گردد تنش بیولوژیکی نامیده می شود .

3-2-تنش های محیطی:

وقتی گیاهان در معرض تنشهای محیطی از قبیل خشکی،شوری،دمای بیش از حد،سرما و کمبود مواد معدنی،مواد سمی، رادیکالهای آزاد اکسیژن(AOS)[5]مانند سوپراکسید(ˉo2)، پراکسید هیدروژن(H2o2)، رادیکالهای هیدروکسیل(OH) و اکسیژن یکتائی(o2ˉ) قرار می گیرند، توازن بین تولید رادیکالهای آزاد اکسیژن و دفع فعالیتهای آنتی اکسیدانتها به هم می خورد و این مسئله اغلب سبب تخریب اکسیداتیو می گردد.

کمبود آب احتمالاً مهمترین عامل تنش برای رشد گیاه و باروری آن می باشد، زیرا سبب کاهش در روند و سرعت رشد می گردد. همچنین سبب کاهش در طویل شدن ساقه، توسعه برگها و حرکات روزنه ها می گردد.گیاهان از یکسری از سیستمهای غیر آنزیمی و آنتی اکسیدانتهای آنزیمی برای مقابله با تنش خشکی و برای اجتناب از تخریب فتواکسیداتیو استفاده می کنند و یا از مکانیسمهای فرار از تنش و تحمل به تنش استفاده می کنند. گیاهان حاوی میزان قابل توجهی از کاروتنوئیدها هستند که به عنوان زداینده غیر آنزیمی رادیکالهای آزاد اکسیژن به کار می روند.

متابولیتهایی مانند آسکوربیت[6]،گلوتاتیون[7] و آلفا توکوفرول[8] نیز برای کنترل سطوح رادیکالهای آزاد اکسیژن در بافت گیاهی منتشر می شوند.

برای محافظت دستگاه فتوسنتزی در برابر تخریب فتواکسیداتیو،گیاهان می بایست انرژی اضافی نور را پراکنده کرده و هدر دهند. این محافظت ممکن است به وسیله کم کردن کار آیی فتوشیمیایی[9] از طریق عمل چرخه گزانتوفیل مهیا گردد.

اتلاف انرژی غیر تابشی در فتوسیستم 2به وسیله زئاگزانتین[10]و آنتراگزانتین[11]صورت می گیرد و احتمالا ًدر چندین محل در طول یا در اطراف مرکز واکنش فتوسیستم 2 واقع می شود.

محققین، شرایط مختلفی را برای اتلاف انرژی استفاده کرده اند مانند: ضریب فرونشاندن[12]در مقابل فراموش کردن stern-volmerکه از یک فروکشی غیر فتوشیمیایی ناشی می شود(NPQ).

سیستمهای آنتی اکسیدانت آنزیمی، سلولها را از اثر سمیت رادیکالهای آزاد اکسیژن(AOS)   محافظت می کنند.

سوخت و ساز رادیکالهای آزاد اکسیژن (AOS)  وابسته به چندین آنزیم آنتی اکسیدانت که از لحاظ ساختاری به هم مربوط هستند، می باشند مانند سوپراکسید دیسموتاز [13] (SOD) ، پراکسیداز[14](POD)، کاتالاز[15](CAT)وگلوتاتیون ریداکتاز(GR).[16]

به نظر می رسد SOD  نقش قاطع و مهمی در دفاع آنتی اکسیدانتی داشته باشد، زیرا SOD دیسموتاسیون  o2ˉ را به  H2O2تسریع می کند، در حالیکه کاتالاز و پراکسیداز،  H2O2 را تخریب می کنند.  SOD به اضافه آسکوربیت پراکسیداز ، منو دهیدرو اسکوربیت ریداکتاز[17]، دهیدرو اسکوربیت ریداکتاز و گلوتاتیون ریداکتاز، بخش اعظمی از سیستمهای دفاعی در مقابل رادیکالهای آزاد اکسیژن واقع در کلروپلاستها را تشکیل می دهند.

در چندین گونه گیاهی و علفی ، سیستمهای آنتی اکسیدانتی در پاسخ به تنش خشکی دیده شده اند. به نظر می رسد که کمبود آب مورد نیاز ظرفیتهای سیستمهای دفاعی را برای خنثی کردن تنش افزایش می دهد. در شرایط کمبود آب ملایم یک افزایش در فعالیتهای SOD ،GR  و CAT گزارش شده است.

در هر حال میزان تولید آن دسته از آنزیمهای کاهش یافته به هنگام تنش آب شدیدتر شد. از آنجایی که فعالیتهای آنزیمهای آنتی اکسیدانت ، نیاز به سم زدایی رادیکالهای آزاد اکسیژن را نشان می دهند ، یک افزایش مناسبی در فعالیتهای  SOD ،GR  و CATمی تواند نشان داده شود.

فصل سوم

مواد و روشها

Material & Method

 1-3-زمان،موقعیت و محل اجرای طرح:

این آزمایش در سال زراعی 86-85 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج واقع در ماهدشت انجام پذیرفت. این منطقه در عرض جغرافیایی 35 درجه و 48 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 51 درجه و 10 دقیقه شرقی واقع گردیده و ارتفاع آن از سطح دریا 1321 متر  می باشد. این منطقه دارای تابستان های نسبتاً گرم و زمستان های سرد می باشد و اکثر نزولات آسمانی در فصول زمستان و بهار انجام می گیرد.

2-3-مشخصات خاک:

پس از چند نمونه گیری از عمق 30 سانتیمتری خاک و انتقال به آزمایشگاه خاک شناسی مشخص گردید خاک محل اجرای آزمایش دارای بافت لومی رسی بوده و پتاسیم و فسفر قابل جذب آن در حد متوسط می باشد، ضمنا از لحاظ میزان نیتروژن، خاکی ضعیف به حساب می آید.

بعضی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی دیگر خاک مورد نظر در عمق 30-0 سانتیمتری به شرح ذیل می باشد:

3-3-مشخصات اقلیمی و آب و هوایی:

منطقه ماهدشت دارای اقلیم نیمه خشک با متوسط بارندگی سالانه 275 میلی متر می باشد که پراکنش آن معمولاً از اواخر مهرماه شروع و تا اواسط بهار ادامه دارد. میانگین حداقل درجه حرارت سالانه در دی ماه 2/1 درجه سانتیگراد و میانگین حداکثر درجه سالیانه در تیرماه 26 درجه سانتیگراد می باشد.

4-3-خصوصیات ارقام:

 1- پیشتاز: این رقم در سال 1381 معرفی شد و شجره آن Alvand//Aldan/Ia558 می باشد.میانگین ارتفاع بوته آن 92سانتیمتر،میانگین وزن هزار دانه آن 5/44گرم و میانگین درصد پروتئین دانه آن 5/11درصد می باشد. این رقم متحمل به ریزش و همچنین متحمل به خشکی آخر فصل می باشد. میانگین عملکرد دانه آن 4/7تن در هکتار است. این رقم نسبت به زنگهای زرد و قهوه ای وسیاهک پنهان گندم مقاوم است.

مناطق مورد کشت این رقم اقلیم معتدل کشورمان شامل استانهای اصفهان ، یزد و مناطقی از استانهای خراسان ، تهران ، مرکزی ، سمنان ، کرمانشاه و لرستان می باشد. مبدأ این رقم کرج ، بخش تحقیقات غلات می باشد. رنگ دانه آن زرد روشن است و به خوابیدگی نیز مقاوم است.

2-آذر2: این رقم در سال 1335 معرفی شد و شجره آن توده بومی می باشد. میانگین ارتفاع بوته آن5/112سانتیمتر می باشد. میانگین وزن هزار دانه آن 39گرم و میانگین درصد پروتئین دانه آن 1/11درصد می باشد.کیفیت نانوایی آن متوسط تا خوب می باشد. به تنش خشکی بسیار متحمل و به سرما نیز نسبتاً مقاوم است. میانگین عملکرد دانه آن، بر اساس آمار مؤسسه اصلاح نهال و بذر شهرستان کرج 35/1تن در هکتار است. نسبت به خوابیدگی حساس می باشد. نسبت به امراضی چون زنگ زرد ، سیاه و قهوه ای و سیاهک پنهان گندم حساس می باشد.

مناطق مورد کشت این رقم شامل مناطق دیم آذربایجان ، کردستان ، لرستان ، کرمانشاه ، همدان ، قسمتی از خراسان و مناطق مرتفع نسبتاً سردسیر با نزولات کم می باشد. مبدأ این رقم خوی می باشد. رنگ دانه آن زرد و مقاوم به ریزش می باشد.

5-3-عملیات آماده کردن زمین و کاشت:

پس از بررسی های انجام شده طرح به صورت اسپلیت فاکتوریل در 4 تکرار انتخاب گردید. در مجموع 24کرت با ابعاد 5*2متر (10متر مربع) در قطعه زمینی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج واقع در ماهدشت ایجاد گردید که در هر کرت دو رقم کشت شد. جهت آماده سازی زمین ، عملیات شخم ، دیسک زدن زمین به منظور خرد شدن کلوخه ها و ماله کشی در آبان ماه 85 اقدام گردید. بر اساس آزمون خاک توزیع کود پایه شامل 250کیلوگرم کود دی آمونیم فسفات در هکتار به زمین داده شد. پس از کود دهی توسط روتیواتور اقدام به خرد نمودن کلوخه ها و ترکیب نمودن کود و خاک شد. توسط نهرکن کرتهای مورد نظر در زمین ایجاد شدند. سپس توسط نهرکن مسیرهای آبیاری مشخص شدند. کاشت بذر بر اساس توصیه مؤسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر در آبان ماه و به صورت خشکه کاری انجام شد.

در هر کرت اقدام به کشت دو رقم بذر گندم با تراکم 300 بوته در متر مربع به صورت نواری گردید. در هر کرت 10 خط کاشت وجود داشت که 5خط مربوط به رقم آذر و 5 خط دیگر مربوط به رقم پیشتاز بودند

که بین دو رقم یک پشته 50 سانتیمتری ایجاد شده بود. فاصله خطوط کشت از یکدیگر15 سانتیمتر و طول آنها 5 متر بود.

فاصله بین دو تکرار با یک نهر به عرض 3 متر از هم جدا شده بود.دادن کود سرک اوره به صورت دستی در مرحله طویل شدن ساقه به طور یکسان برای تمامی تیمارها به میزان 5/2 کیلوگرم برای 24 کرت اعمال گردید.

در تاریخ 16 اردیبهشت ماه 86 نسبت به محلول پاشی سلنیوم Na2O3Se.5H2O) ) در سه سطح شاهد،20میلی گرم در لیتر و 25 میلی گرم در لیتر درابتدای مرحله شکم خوش (Booting stage) اقدام گردید.

6-3-طرح آماری به کار رفته:

این تحقیق به منظور بررسی اثر سلنیوم  در ارتقاء مقاومت به خشکی دو رقم مختلف گندم در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل در 4تکرار انجام شد که به ترتیب اهمیت ، تنش خشکی و سلنیوم به صورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ارقام گندم در کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند.

4تکرار

(2*3*2*4)              2سطح آبیاری

3سطح سلنیوم

2

رقم

7-3-نرم افزارهای آماری به کار رفته:

جهت پردازش داده های اولیه و تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای MSTATC ، SPSS، MINITAB ، SAS و EXCEL استفاده گردید.

پیشنهادات:

1-مقدار آنزیمهای آنتی اکسیدانت در بذور مورد مطالعه در پتانسیلهای اسمزی مختلف و در آزمایشگاه اندازه گیری شود.

2-مطالعات روی ارقام بیشتری از گندم مورد بررسی قرار گیرد.

3-این آزمایش در شرایط اقلیمی مختلف انجام پذیرد.

4-محلول پاشی سلنیوم در غلظتهای دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرد.

5-این آزمایش با همکاری و مشارکت بین متخصصین کشاورزی، بیوشیمی و پزشکی صورت گیرد و در صورت تأیید، نسبت به ترویج آن اقدام گردد.

6-در بررسی های آزمایشگاهی، میزان کلروفیل a، کلروفیلb ، کلروفیل ab و همچنین طول ریشه چه، طول ساقه چه و نسبت طول ریشه چه به ساقه چه مورد بررسی قرار گیرد.

7-از عنصر کادمیوم نیز در آزمایشات مربوط به افزایش آنزیمهای آنتی اکسیدانت جهت ارتقاء مقاومت به خشکی گیاهان مختلف استفاده گردد و با اثرات عنصر سلنیوم مقایسه شود.

8-ایجاد و اعمال شرایط تنش در زمانهای مختلف رشد گیاه صورت گیرد.

9-جهت نتیجه گیری بیشتر، این آزمایش در یک سال زراعی دیگر تکرار شود.

فهرست منابع:

1- آریا 1382. ارزیابی داروی Lovastatin در کاهش پراکسیدلیپیدی  MDIخون ( بیماران قلبی و عروقی) پایان نامه دکترا، دانشگاه علوم پزشکی تبریز ، دانشکده پزشکی.

2- آقا علیخانی ، مجید (1372) . تأثیر مقادیر مختلف و شیوة توزیع کود ازت بر منحنی رشد و خصوصیات کمی و کیفی سورگوم علوفه ای . پایان نامة کارشناسی ارشد رشتة زراعت . دانشگاه تربیت مدرس

3- ایوانز ، ال . تی (1978) .ترجم‍‍‍‍‍ة مؤدب شبستری ، محمود و مسعود مجتهدی (1369) . فیزیولوژی گیاهان زراعی . مرکز نشر دانشگاهی تهران .

4- بقایی ، نواب (1377) . بررسی اثرات تنش کمبود آب در مراحل مختلف نمو بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم لوبیا چیتی .پایان نامة کارشناسی ارشد.دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

5- پرویزی ، م (1371) . بررسی لاین های مختلف چغندر قند از نظر تحمل به خشکی . پایان نامة کارشناسی ارشد. دانشکدة کشاورزی دانشگاه تهران .

6- پرویزی ،م .1371. زراعت اصلاح نخود .ترجمه جهاد دانشگاهی مشهد.

7- توبه .ا.1369 .بررسی و معرفی یونجه بومی قارقلوق در منطقه ماکو .پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زراعت. دانشگاه تربیت مدرس.

8- توبه ، احمد (1369) بررسی و معرفی یونجه بومی قارقلوق در منطقة ماکو . پایان نامة کارشناسی ارشد  . دانشگاه تربیت مدرس .

9- جلیلیان ، ع (1374) . بررسی اثرات تنش خشکی بر عملکرد ، اجزاء عملکرد و قدرت بذر سویا . پایان نامة کارشناسی ارشد. دانشکدة کشاورزی دانشگاه تهران .

10- حبیبی ،د.1372. انتخاب پروژنی مقام به خشکی و شوری چغندر قند در مرحله جوانه اولیه . پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زراعت ، دانشکده کشاورزی .دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.

11- حبیبی، داوود (1384) . فیزیولوژی تنش های محیطی . جزوة درسی . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.

12- حکمت شعار ، مسعود (1372) . فیزیولوژی گیاهان در شرایط دشوار . انتشارات دانشگاه تبریز .

13- خورگامی ، ع (1376) . بررسی برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی و زراعی لوبیا چشم بلبلی در شرایط خشکی . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

14- دلجو ، ع (1366) . بررسی صفات مؤثر در مقاومت به خشکی در ارقام گندم . پایان نامة کارشناسی ارشد . اصلاح نباتات  . دانشگاه تربیت مدرس .

15- رحیمی تنها ، ح (1374) . ارزیابی شاخص های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی مؤثر بر مقاومت به تنش شوری در سورگوم علوفه ای . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

16- رضائی ، ع.1369. بررسی ژنتیکی خصوصیات ریشه در گندم پائیزه .مجله علوم کشاورزی ایران.

17- ساعی ، م. (1383) . بررسی ارتباط برخی صفات مورفولوژیکی با تحمل به خشکی ارقام مختلف سورگوم علوفه ای . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

18- سرافراز ، بزرگ نیا (1370) . طرح تحقیق آزمایشهای کشاورزی توماس تن . ترجمه ، جهاد دانشگاهی مشهد .

19- سرمدنیا،غ و کوچکی ، ع . 1369 .فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه).انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

20- سلطان دهقان ، محمود (1375) . بررسی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی و زراعی ارزن در شرایط خشکی . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

21- شافعی ، سیامک (1384) . بررسی تأثیر کم آبی بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی ، بیوشیمیایی و زراعی ارقام مختلف سویا . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

22- شیرمرد کرمانشاهی ، منصور (1384) . بررسی تأثیر کم آبی بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی و سطح فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز ارقام مختلف گلرنگ . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

23-  عبد میشانی ، س. و شاه نجات بوشهری،ع.ا.1374.اصلاح نباتات تکمیلی .جلد اول. اصلاح نباتات متداول. انتشارات دانشگاه تهران .شماره 2239 .ص. 32.

24- عطایی شیخ، ا .1383.بررسی تأثیر تنش خشکی بر روی برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی و میزان فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت در سه رقم نخود فرنگی . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

25- عمان ، ع (1383) . بررسی تأثیر خشکی بر عملکرد، اجزاء عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی در ژنوتیپ های مختلف آفتابگردان آجیلی . پایان نامة کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی .دانشگاه آزاد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

26- قبادیان ، عطاءالله (1363) . پدولوژی مناطق خشک و نیمه خشک . انتشارات عمیدی .

27- قربانی قوژدی، ح و ع.، لادن مقدم.1384. مقدمه ای بر تنش های اکسایشی و کرنش های گیاهی . انتشارات مؤسسه نشر دواوین .

28-  کافی ، م.  و مهدی،ع. و دامغانی .ترجمه مکانیسم های مقاومت گیاهان به تنش های محیطی.

29- کاظمی،ف. 1385.تأثیر سلنیوم بر رشد و سطح فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت در ارقام مختلف لوبیا قرمز تحت شرایط تنش خشکی . پایان نامه کارشناسی ارشد .دانشکده کشاورزی .دانشگاه آزاد واحد کرج.

30- کردوائی،پ.1367.مناطق خشک .جلد اول .انتشارات دانشگاه تهران. ص. 19

31- کوچکی ، ع و راشد محصل،م..1364.اصول و عملیات دیم کاری( ترجمه) انتشارات دانشگاهی مشهد.

32- کوچکی ، ع.وسرمدنیا،غ.1368 .جنبه های فیزیولوژیکی زراعت دیم( ترجمه) .انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

33- کوچکی ، عوض ، محمد حسینی ، مهدی نصیری محلاتی (1372) . رابطة آب و خاک در گیاهان زراعی . انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد .

34- کوچکی ،ع.نصیری محلاتی ، م.1373، اکولوژی گیاهان زراعی .جهاد دانشگاهی.شماره 3 ص 292.

35- کوچکی ، ع ، غ ، سرمدنیا (1374) . جنبه های فیزیولوژیکی زراعت دیم . انتشارات جهاد جهاد دانشگاهی مشهد .

36- کوچکی ، عوض (1376) . زراعت در مناطق خشک . انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد .

37- لسانی ، ح (1375) . اثر تنش های محیطی بر گیاهان . جزوة درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

38- مجیدی هروان ، اسلام (1373) . مکانیزم فیزیولوژیکی مقاومت به تنگناهای محیطی . کنگرة زراعت و اصلاح نباتات ایران .

39- مشهدی اکبر بوجار ، مسعود (1384) . بررسی تأثیر سلنیوم در ارتقاء مقاومت به خشکی ارقام سورگوم دانه ای . اولین همایش بین المللی علوم زیستی ایران .

40- معاونی ، پ (1374) . انتخاب پروژنی های مقاوم به خشکی نخود در مرحلة جوانه زنی . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

41- مقدم زاده ، ع ، خورگامی ، علی (1375) . واکنشهای گیاه به استرس آب (ترجمه) . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

42- ملافیلابی ،ع. 1367.بررسی اثر تراکم و ازت بر میزان عملکرد بعضی از خواص کمی و کیفی در سورگوم علوفه ای. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی .دانشگاه تهران.

43- مهدوی نژاد، ج.1383. بررسی برخی از شاخص های مقاومت به خشکی و روابط آنها با عملکرد نهایی سورگوم دانه ای در شرایط تنش و بدون تنش بر روی تعدادی از ژنوتیپها. پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .

44- نبی پور، ع. و همکاران .بررسی اثر خشکی روی برخی صفات مورفولوژیکی و ارتباط این صفات با شاخص حساسیت به تنش در چند ژنوتیپ گندم .مجله بیابان. جلد هفتم . شماره اول. سال 1381.

45-  ولد آبادی ، ع.1372.جنبه های فیزیولوژیکی سرما در گندم .زیتون .شماره 116.ص 23-22

46- یزدی صمدی ، ب. و عبدمیشانی .س.1370.اصلاح نباتات زراعی .مرکز نشر دانشگاهی تهران.

47-Abdul-Baki , A.A . and J . D. Anderson . 1973 . Vigour determination in soybean by multiple criteria . Crop Science .13 :630-633 .

48-Alscher, R.G. 1989 . Biosynthesis and antioxidant function of glutathione in plants . Physiol . Plant . 77:457 – 464

49-Aghdassi E,johane P:Breath alkaned as a marker of oxidative stress in difference clinical conditions .Free –radical Boil Med,28:880-886,2000

50-Ananieva , E.A., V.S. Alexieva , and L.P.Popova . 2002 . Treatment with Salicylic acid Decrease the effects of Paraquat on Photosynthesis .J.Plant Physiol . 159:685-693.

این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید

تحقیق در مورد راه های افزایش با نشاط سازی مدارس و ارتقاء سطح بهداشت روانی

اختصاصی از فی توو تحقیق در مورد راه های افزایش با نشاط سازی مدارس و ارتقاء سطح بهداشت روانی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه13

فهرست مطالب

راه های افزایش با نشاط سازی مدارس و ارتقاء سطح بهداشت روانی

 عوامل تاثیر گذار بر سیستم آموزشی

 محیط فیزیکی آموزش    

محیط انسانی سیستم آموزشی

فرآیند شاد سازی مدرسه

فرآیند چیست؟

روش ارتقای فرآیند

 روش ارتقای فرایند FOCUS_PDCA

 بیان فرصت ارتقا

بی شک زیباترین ندایی که از دوران مدرسه هنوز در خاطر داریم نه صدای گام های پر صلابت معلم نه انعکاس ترکه ی ناظم در راهروی کم نور و خلوت نه هق هق گریه از یک نمره ی کم ، بلکه صدای خنده ی شادمانه ی کودکی مان است و دلنشین ترین تصویر چهره ی متبسم معلم،‌ناظم، مدیر و مستخدمی که همگی دوستمان داشتند.

شادمانی هدیه ای نیست که در مدرسه به کودکان پیشکش کنیم، کودکان بی دلیل شادنند. تنها باید کوشید تا دلایل ناشاد کردن کودکان در مدارس را کم رنگ تر ساخت.

بحث پیرامون فواید و اثرات روحی و جسمانی شاد بودن بسیار است.

فلاسفه، پویندگان راه حقیقت، عالمان علوم انسانی و خیر اندیشان  همگی به دنبال این بوده اند که چگونه انسان را از قیود ملال آور زندگانی برهانند چگونه شیرینی رها زیستن و وارستگی را به ارمغان آورند چگونه هر لحظه شدن را جایگزین هماره بودن نمایند و کوتاه اینکه چگونه شادمانی کودکانه زیستن را به زندگی آدمیان باز گردانند.

حال اگر اهتمامی شود تا این موهبت الهی یعنی شادی کودکانه که عمیق ترین و متکامل ترین فلسفه ی نگرش به زندگانیست از همان ابتدا در تکاپو ی پرورش و ْآموزش زیر گام های دیسیپلین و قواعد خشک و خدای ناکرده کاستی های شخصیتی دست اندر کاران آموزشی و

 پرورشی پا ما ل نگردد، آینده ای را برای فرزندانمان رقم زده ایم که باید در انتظار یک انسان سالم و بالنده باشد.

شادی و سرور که تنها وسیله ی مبارزه با کاهلی، خمودگی و سکون است موجب بالا رفتن اعتماد به نفس دانش آموزان،‌تسریع روند آموزش،‌کنترل و کاهش اضطراب و بهبود کیفیت آموزش و پرورش می گردد. در یک محیط آموزشی شاد، افراد با رغبت و عشق حضور می یابند و ثمره ی چنین حضوری

گزارش طرح رشد و ارتقاء

اختصاصی از فی توو گزارش طرح رشد و ارتقاء دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود "پایین مطلب:
فرمت فایل: word (قابل ویرایش)
تعداد صفحه: 180
فهرست مطالب:

خلاصه گزارش

مقدمه

تاریخچه صنعت برق

فصل اول :آشنایی با پستهای فشار قوی

فصل دوم: کلیدهای فشار قوی

فصل سوم: ترانسفورماتورهای قدرت ، جریان و ولتاژ

فصل چهارم : شین و شینه بندی

فصل پنجم : برقگیرها

فصل ششم : زمین کردن پست

فصل هفتم : رله ها و وسائل حفاظتی در سیستم های الکتریکی

فصل هشتم : باتری  ها  و باتری شارژرها

فصل نهم : مقررات حفاظت استاندارد

فصل دهم: مقررا ت و دستور العمل

فصل یازدهم : مقررات ایمنی در پستهای فوق توزیع

فصل دوازدهم : حادثه و موارد پیش بینی نشده در پستهای فوق توزیع

فصل سیزدهم : ارائه پیشنهادهای به حداقل رساندن ضایعات

فصل چهاردهم : مشخصات پست 20/63 کیلو ولت فیروزکوه

منابع و مآخذ    

قسمتی از متن:

خلاصه گزارش

این گزارش حاوی مطالبی در مورد چگونگی انتقال نیروی برق از نیروگاه ها تا توزیع برق می باشد . مهمترین بخش این گزارش شامل :

تجهیزات پست ، به طور اهم و تجهیزات پست 20/63 کیلو ولت می باشد که تجهیزات نصب شده در پست و موارد استفاده آن به طور کلی شرح داده شده است .

به طور خلاصه مواردی که افراد بهره بردار در مورد تجهیزات و بهره برداری بدانند  و بدان توجه داشته باشند ذکر گردیده است و هم چنین این گزارش مورد توجه افرادی که در پستهای فشار قوی کنترل پست را عهده دار می باشند چنانچه با آگاهی  و شناخت از تجهیزات مورد تصدی انجام وظیفه نمایند می توانند مهمترین بهره وری را در بهره برداری صحیح از شبکه قدرت را داشته باشند .

تحقیق:لزوم اندازه گیری هوش هیجانی و دلالت های ارتقاء تحصیلی خود به خود

اختصاصی از فی توو تحقیق:لزوم اندازه گیری هوش هیجانی و دلالت های ارتقاء تحصیلی خود به خود دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:35

 فهرست مطالب

در اندازه گیری هوش هیجانی بیشتر به توان بالقوه انجام کار توجه می شود تا حاصل کار، یعنی بیشتر به فرایندها توجه داریم تا پیامدها. جلالی تاکید نموده است که نتایج پژوهش های انجام شده در خصوص هوش هیجانی در خارج از کشور نشان داده است که "مدارسی موفق هستند که به ایجاد رابطه مناسب بین دانش آموزان، دانش آموزان و معلمان و دانش آموزان و سایر اعضای مدرسه کمک می کنند". (جلالی، 1381).
این نتایج با یافته های پژوهش دیگری در خصوص فرهنگ مدرسه (School culture) در داخل کشور مشابهت دارد. (مقنی زاده،1380) در یافته های این پژوهش که در مقاله ای تحت عنوان: "ارتقای فرهنگ مدرسه، بنیانی برای اصلاح مدرسه" در فصلنامه تعلیم و تربیت شماره مسلسل 71 منتشر شده بر این نکته تاکید شده است که مدرسه صرفاً یک سازمان آموزشی نیست، بلکه جامعه ای کوچک است که از طریق فعالیت و مشارکت دانش آموزان خود به عنوان عناصر اصلی و بزرگسالان مدرسه، سمت و سو و فرهنگ خاص خویش را پیدا می کند و دارای هویت است.(مقنی زاده، 1381).
با توجه به اهمیت هوش هیجانی و تازه گی مطالب طرح شده توسط جلالی، بخشی از مقاله وی که در آن تعریف و بررسی پیشینه نظری هوش هیجانی و پیشینه مطالعات تجربی هوش غیر شناختی و تعریف مختصری از مولفه های اصلی هوش هیجانی و اجتماعی و عوامل تشکیل دهنده آن ارائه شده؛ عیناً به تفکیک عناوین مربوطه درج می نمائیم.