دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 140
چکیده:
این آزمایش به منظور مطالعه اثر سلنیوم بر ارتقاء مقاومت به خشکی در دو رقم مختلف گندم (آذر2 و پیشتاز) در پاییز سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج واقع در ماهدشت کرج و در آزمایشگاه های تخصصی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج و دانشگاه تربییت معلم تهران صورت گرفته است. بذور دو رقم گندم در شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی کشت گردید. از تیمار سلنیوم به صورت ماده سلنات سدیمNa2 Se O3 5H2O)) با سه غلظت(شاهد =b0) و (mg/lit20 =b1)و(mg/lit 25b2=) به صورت محلول پاشی در مراحل آغازین Booting Stage(شکم خوش شدن) استفاده گردید. طرح آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بود که در 4 تکرار در مزرعه اجرا شد. لذا به ترتیب اهمیت، تنش خشکی و سطوح سلنیوم به صورت فاکتوریل در کرت های اصلی و ارقام گندم در کرت های فرعی در نظر گرفته شد. در این آزمایش فاکتور a(سطوح آبیاری) ، فاکتور b(سطوح سلنیوم) و فاکتور c(ارقام گندم) را تشکیل دادند. از مهم ترین صفات بررسی شده در مزرعه عبارتند از : عملکرد دانه، وزن سنبله، عملکرد کاه و کلش، وزن هزار دانه، TDW (وزن ماده خشک کل)، HI(شاخص برداشت)، میانگین تعداد پنجه کل، بارور و میانگین طول سنبله بود. همچنین از مهم ترین صفات اندازه گیری شده در آزمایشگاه عبارتند از : سنجش میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز، سوپر اکسید دیسموتاز و سنجش بیو مارکرهای مالون دی آلدئید، دی تیروزین، دی هیدروکسی گوانوزین و اندازه گیری رطوبت نسبی برگ و درصد جوانه زنی بذور مورد نظر در پتانسیل های اسمزی 0 و 8- بار. نتایج حاصل از بررسی های آزمایشات جداگانه مزرعه ای نشان می دهد که صفات وزن سنبله، شاخص برداشت، عملکرد دانه، وزن ماده خشک کل، میانگین تعداد پنجه کل و بارور، میانگین طول سنبله، وزن هزار دانه اختلاف معنی داری داشته و اختلاف عملکرد کاه و کلش از نظر آماری معنی دار نمی باشد. نتایج حاصله از بررسی های آزمایشگاهی نشان داد که صفات رطوبت نسبی برگ (RWC)، قوه نامیه(درصد جوانه زنی) از نظر آماری دارای اختلاف معنی داری بودند. درصد جوانه زنی را در شرایط محیط کشت حاوی آب مقطر و محیط کشت حاوی آب مقطر همراه با مانیتول سنجیدیم که مشخص گردید درصد جوانه زنی در شرایط محیط کشت آب مقطر همراه با مانیتول (8-بار) به شدت کاهش یافت. همچنین بررسی نتایج آزمایشات بیوشیمیایی نشان داد که سطح فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز در شرایط تنش به شدت افزایش یافت و در شرایطی که محلول پاشی سلنیوم انجام گردید میزان این آنزیم ها کاهش یافت. همچنین رقم آذر2 نسبت به رقم پیشتاز حاوی آنزیم های آنتی اکسیدانت بیشتری بود.اثر سلنیوم بر بیو مارکرهای MDAو 8-OH-dG در سطح احتمال 5% معنی دار بود.
فصل اول
Introduction
مقدمه
ایران یکی از کشورهایی است که دارای آب وهوای گرم و خشک است واز نظر دسترسی به آب در تمامی طول دوران رشد گیاه دارای کمبود می باشد. به همین خاطر از نظر کمی و کیفی عملکرد مطلوب حاصل نمی گردد. به جز مناطق کوچکی از شمال و غرب کشور بقیه مناطق جزء نقاط خشک محسوب می شوند یعنی بیش از 64% از کل اراضی زیر کشت ایران در اقلیم نیمه خشک و دیمزارها قرار دارند(35).از طرف دیگر افزایش بی رویه جمعیت در طول دهه های اخیر و لزوم تاًمین نیاز غذایی آنها توجه دولت را به بهره برداری بهینه از منابع آبی و خاکی کشور جلب نموده است(21).
لذا یکی از راهکارهای افزایش کیفی محصولات زراعی برای مقابله با تنش خشکی افزایش آنزیم های آنتی اکسیدانت در گیاهان می باشد. یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاه و تولید آنزیمهای آنتی اکسیدانت برای مقابله با تنش ها عناصر سلنیوم و روی می باشند.
سلنیوم یک عنصر ضروری برای انسانها و حیوانات می باشد ولی نقش آن در گیاهان هنوز به طور کامل شناخته شده نیست. جذب سلنیوم در بسیاری از افراد دنیا کمتر از میزان مورد نیاز آنها می باشد. در برخی از کشورهای اروپایی میزان جذب سلنیوم در دهه های اخیر به طور مشخصی کاهش یافته است. دلیل اصلی کم بودن سلنیوم در گندم به علت کمبودن منبع سلنیوم در خاک می باشد.
بیش از 60 درصد جمعیت جهان دارای کمبود آهن، 30 درصد دارای کمبود روی، 30 درصد دارای کمبود ید و حدود 15 درصد دارای کمبود سلنیوم می باشند (White & Broadly,2005).
از آنجایی که غلات منبع مهمی از سلنیوم برای انسانها می باشد غنی سازی زیستی[1] سلنیوم در گندم تأثیر بسیار مطلوبی در افزایش میزان سلنیوم در انسانها دارد. غنی سازی زیستی یک استراتژی مطلوب است که هدف آن تمرکز عناصر ضروری در بخش های خوراکی گیاهان با استفاده از کودهای معدنی می باشد.
روش های غنی سازی زیستی سلنیوم در گیاهان باید به وسیله آزمایش ها و پژوهش های بیشتر مورد بررسی قرار گیرد تا نقش این عنصر و رابطه آن با آنزیمهای آنتی اکسیدانت از لحاظ فیزیولوژیکی و زراعی آشکار گردد.
غنی سازی زراعی محصولات با استفاده از کودهای حاوی سلنیوم که در برخی از کشورها انجام شده است راه حلی مناسب و کوتاه مدت برای بهبود محتوای سلنیوم در گندم می باشد، همانگونه که در کشور فنلاند این عمل صورت گرفته است.
شواهدی وجود دارد که سلنیوم یک نقش محافظتی را در سیستم ایمنی انسان ایفا می کند. مثلاً در خنثی کردن عفونتهای ویروسی خطرناک و در پیشگیری از نازایی وبرخی سرطانها سلنیوم نقش دارد (Rayman,2002 & Combs,2005).
حداقل سطح غذایی سلنیوم برای انسان و حیوان در حدود 100 – 50 میکرو گرم سلنیوم در کیلوگرم در غذا یا علوفه خشک می باشد و میزان سلنیوم کمتر از این مقدار ممکن است سبب بیماریهای دفاعی شدید گردد (Gissel-Nielsen et al., 1987).
سلنیوم:
سلنیوم در گروه 16 جدول تناوبی است.در سال 1817 توسط یک شیمیدان سوئدی به نام Baron jns.Jacob Berzelius دربقایای اسید سولفوریک کشف شد.
سلنیوم عنصری است با جرم اتمی نسبی 78.96 و عدد اتمی 34.چگالی آن 4.81 است.یک نافلز شبیه گوگرد است.چگالی نسبی آن 481،نقطه ذوب آن 217درجه سانتیگراد ونقطه جوش آن 684.9 درجه سانتیگراد می باشد.سلنیوم به چند فرم آلوتروپ وجود د ارد.[2]
سلنیوم فلزی است جامد خاکستری،نقره ای و بلوری. جزء نیمه رساناها است که مقاومت الکتریکی آن در معرض نور تغییر می کند و در سلولهای فتوالکتریک به کار می رود. سلنیوم به صورت سلنید های فلزات ، همراه با سولفیدهای آنها یافت می شود.در ساختن کائوچو و شیشه قرمز نیز به کار می رود.برای گلوتاتیون پراکسیداز و تعداد دیگری از آنزیمها به عنوان پیش ماده مورد نیاز می باشد. در مقادیر زیاد سمی است.نیمه عمر آن 119.78روز است. در Scintography(عکس برداری با اشعه گاما) از پانکراس و غدد پاراتیروئید استفاده می شود. در درمان Seborrhea(بیش فعالی غدد چربی) پوست سر و جمجمه یا شوره سر استفاده می شود و به عنوان یک محول برای سر مورد استفاده قرار می گیرد.سلنیوم تا حدی مانند Tellurium می باشد.سلنیوم تشکیل اسید سلنیوس و اسید سلنیک[3] نیز می دهد. نمکهای مهم سلنیوم ، سلنیت ها و سلنات ها می باشند که معمولاً از بازیافت سنگهای معدنی مس-سولفور حاصل می گردد.
سلنیوم خاکستری هادی جریان الکتریکی است و در روشنایی بهتر از تاریکی عمل می کند. به همین دلیل در بسیری از کارهای فتوالکتریکی به شکل سلنیوم قرمز یا سدیم سلنید مورد استفاده قرار می گیرد.همچنین استفاده زیادی در دکلریزه کردن شیشه دارد، زیرا رنگ سبز ترکیبات فلزی را خنثی می کند.
سلنات سدیم یک حشره کش برای مبارزه با حشراتی است که به گیاهان زراعی و گلها حمله می کنند خصوصاً گلهایی مانند میخک صد پر و گل داوودی(مینای طلایی). حشره کش اطراف ریشه پراکنده می شود و به وسیله شیره به سمت گیاه حمل می شود.
سولفید سلنیوم در درمان شوره سر،آکنه (جوش پوست و صورت)،جوش ناشی از غرور جوانی،اگزما(سودا)،آماس غدد چربی پوست و دیگر بیماریهای پوستی استفاده می شود.
اهداف تحقیق:
1-بررسی و شناخت عکس العملهای گیاه گندم در شرایط تنش خشکی و توانایی تحمل آن در این شرایط.
2-آگاهی از جنبه ها و تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی به همراه تغییرات مورفولوژیکی در انتخاب دقیق ارقام متحمل به خشکی گندم.
3-ارزیابی ارقام مختلف گندم بر اساس تحمل آنها نسبت به خشکی،به منظور معرفی آنها به کشاورزان مناطق خشک و نیمه خشک کشور.
4-بررسی نقش سلنیوم در افزایش تحمل به خشکی در محصول گندم و صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گندم.
5-اندازه گیری سطح فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت به عنوان شاخص مقاومت به خشکی در ارقام گندم.
6-بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء آن در محصول گندم.
7-بررسی تاًثیر غلظت سلنیوم بر روی آنزیمهای آنتی اکسیدانت.
فصل دوم
بررسی منابع
Search of refrences
1-2-مشخصات و خصوصیات مناطق خشک و نیمه خشک
مناطقی که دارای نزولات سالیانه 500-250 میلیمتر هستند مناطق نیمه خشک به حساب می آیند . مناطق نیمه خشک از نظر نوسان فصلی ، درجه حرارت و نوع پراکنش نزولات تفاوت زیادی دارند .مناطق خشک و نیمه خشک جهان تقریبا 7/44 میلیون کیلومتر مربع را شامل می شود و تقریبا 39 درصد آنها یعنی 4/17 میلیون کیلومتر مربع جزء مناطق نیمه خشک می باشند . این زمینهای نیمه خشک در مناطقی قرار دارند که اقلیم آنها از سرد معتدل تا حاره ای متفاوت است و شرایط اقلیمی آن نوع محصولات زرلاعی و سیستمهای مختلف مدیریت را مشخص می کند (23 ).
خاکهای مناطق خشک معمولا کم عمق و کم رطوبت بوده و فعالیت میکرو ارگانیسمها در آن پائین است در این گونه خاکها مواد ازته کم بوده و در عوض از مقادیر بالای پتاس برخوردار است . تبخیر در این گون مناطق بال بوده و مقدار محصول رضایت بخش نمی باشد .
زراعت در مناطق نیمه خشک امکان پذیر بوده ولی با استفاده از بارندگی در مناطق واقعا خشک امکانپذیر نیست و حداقل بارندگی تابستانه جهت تولید محصول در مناطق خشک 300 میلیمتر می باشد (23 ).
طبق تعریف آمبرژه مناطقی را نیمه خشک می نامند که بارندگی سالیانه آنها بین 250 الی 450 میلیمتر باشد (30).
درمناطق خشک که میزان بارندگی سالانه کمتر از تبخیر و تعرق است بروز دوره های خشکی در طول سال امری عادی است . حدود یک سوم از اراضی جهان باکمبود باران مواجه اند و نیمی از آن اراضی ( در حدود 12% از کل جهان ) دارای باران سالانه کمتر از 250 میلیمترمی باشد که فقط یک چهارم تبخیر و تعرق بالقوه در این مناطق را تشکیل می دهد (34).
متأسفانه نزولات آسمانی در بیشتر اراضی کشور ما کافی نبوده و اکثر مناطق کشور از نظر شرایط اقلیمی خشک و یا نیمه خشک و متوسط بارندگی آنها حدود 240 میلیمتر در سال می باشد .
اگر میانگین بارندگی سالانه در سطح کره زمین را که حدود 860 میلیمتر تخمین زده می شود با متوسط
بارندگی سالانه ایران که رقمی حدود 240 تا 250 میلیمتر است مقایسه کنیم ملاحظه خواهد شد که مقدار بارندگی در ایران کمتر از یک سوم متوسط بارندگی در سطح دنیا است.
2-2-تنش:
محیط گیاه ترکیبی از عواملی است که گیاه در میان آنها رشد می کند. عوامل محیطی مؤثر بر رشد و عملکرد گیاه در ارتباط با اقلیم ، خاک و نوع گیاه است . آب ، درجه حرارت و تشعشع، عوامل مهم مؤ ثر بر عملکرد گیاهان هستند که تحت عنوان اقلیم قرار می گیرند . در ارتباط با خاک ، تأمین عناصر غذایی ، اسیدیته ، شوری و فرسایش از عوامل مهم محسوب می شوند . از سوی دیگر بیماریها ، آفات و علفهای هرز از جمله عوامل زنده مؤثر بر عملکرد گیاهان به شمار می آیند . چنانچه هر یک از این عوامل در سطح نامطلوبی قرارداشته باشند گیاه تحت تنش قرار گرفته و تأثیر نامطلوبی بر عملکرد بر جای می گذارد . واژه تنش برای هر عامل محیطی که تأثیر بالقوه نامطلوبی بر موجودات زنده داشته باشد به کار برده می شود و مقاومت به تنش در ارتباط با توانایی گیاه در برابر عوامل نامطلوب است ( فاجریا 1992 به نقل از لویت [4]1972 ). به عبارت دیگر تنش در موجودات زنده به معنای انحراف از شرایط مطلوب برای زندگی تعریف می شود . به عقیده لویت ( 1972 ) هر عامل محیطی که باعث ایجاد آسیب و یا خسارت در موجود زنده می گردد تنش بیولوژیکی نامیده می شود .
3-2-تنش های محیطی:
وقتی گیاهان در معرض تنشهای محیطی از قبیل خشکی،شوری،دمای بیش از حد،سرما و کمبود مواد معدنی،مواد سمی، رادیکالهای آزاد اکسیژن(AOS)[5]مانند سوپراکسید(ˉo2)، پراکسید هیدروژن(H2o2)، رادیکالهای هیدروکسیل(OH) و اکسیژن یکتائی(o2ˉ) قرار می گیرند، توازن بین تولید رادیکالهای آزاد اکسیژن و دفع فعالیتهای آنتی اکسیدانتها به هم می خورد و این مسئله اغلب سبب تخریب اکسیداتیو می گردد.
کمبود آب احتمالاً مهمترین عامل تنش برای رشد گیاه و باروری آن می باشد، زیرا سبب کاهش در روند و سرعت رشد می گردد. همچنین سبب کاهش در طویل شدن ساقه، توسعه برگها و حرکات روزنه ها می گردد.گیاهان از یکسری از سیستمهای غیر آنزیمی و آنتی اکسیدانتهای آنزیمی برای مقابله با تنش خشکی و برای اجتناب از تخریب فتواکسیداتیو استفاده می کنند و یا از مکانیسمهای فرار از تنش و تحمل به تنش استفاده می کنند. گیاهان حاوی میزان قابل توجهی از کاروتنوئیدها هستند که به عنوان زداینده غیر آنزیمی رادیکالهای آزاد اکسیژن به کار می روند.
متابولیتهایی مانند آسکوربیت[6]،گلوتاتیون[7] و آلفا توکوفرول[8] نیز برای کنترل سطوح رادیکالهای آزاد اکسیژن در بافت گیاهی منتشر می شوند.
برای محافظت دستگاه فتوسنتزی در برابر تخریب فتواکسیداتیو،گیاهان می بایست انرژی اضافی نور را پراکنده کرده و هدر دهند. این محافظت ممکن است به وسیله کم کردن کار آیی فتوشیمیایی[9] از طریق عمل چرخه گزانتوفیل مهیا گردد.
اتلاف انرژی غیر تابشی در فتوسیستم 2به وسیله زئاگزانتین[10]و آنتراگزانتین[11]صورت می گیرد و احتمالا ًدر چندین محل در طول یا در اطراف مرکز واکنش فتوسیستم 2 واقع می شود.
محققین، شرایط مختلفی را برای اتلاف انرژی استفاده کرده اند مانند: ضریب فرونشاندن[12]در مقابل فراموش کردن stern-volmerکه از یک فروکشی غیر فتوشیمیایی ناشی می شود(NPQ).
سیستمهای آنتی اکسیدانت آنزیمی، سلولها را از اثر سمیت رادیکالهای آزاد اکسیژن(AOS) محافظت می کنند.
سوخت و ساز رادیکالهای آزاد اکسیژن (AOS) وابسته به چندین آنزیم آنتی اکسیدانت که از لحاظ ساختاری به هم مربوط هستند، می باشند مانند سوپراکسید دیسموتاز [13] (SOD) ، پراکسیداز[14](POD)، کاتالاز[15](CAT)وگلوتاتیون ریداکتاز(GR).[16]
به نظر می رسد SOD نقش قاطع و مهمی در دفاع آنتی اکسیدانتی داشته باشد، زیرا SOD دیسموتاسیون o2ˉ را به H2O2تسریع می کند، در حالیکه کاتالاز و پراکسیداز، H2O2 را تخریب می کنند. SOD به اضافه آسکوربیت پراکسیداز ، منو دهیدرو اسکوربیت ریداکتاز[17]، دهیدرو اسکوربیت ریداکتاز و گلوتاتیون ریداکتاز، بخش اعظمی از سیستمهای دفاعی در مقابل رادیکالهای آزاد اکسیژن واقع در کلروپلاستها را تشکیل می دهند.
در چندین گونه گیاهی و علفی ، سیستمهای آنتی اکسیدانتی در پاسخ به تنش خشکی دیده شده اند. به نظر می رسد که کمبود آب مورد نیاز ظرفیتهای سیستمهای دفاعی را برای خنثی کردن تنش افزایش می دهد. در شرایط کمبود آب ملایم یک افزایش در فعالیتهای SOD ،GR و CAT گزارش شده است.
در هر حال میزان تولید آن دسته از آنزیمهای کاهش یافته به هنگام تنش آب شدیدتر شد. از آنجایی که فعالیتهای آنزیمهای آنتی اکسیدانت ، نیاز به سم زدایی رادیکالهای آزاد اکسیژن را نشان می دهند ، یک افزایش مناسبی در فعالیتهای SOD ،GR و CATمی تواند نشان داده شود.
فصل سوم
مواد و روشها
Material & Method
1-3-زمان،موقعیت و محل اجرای طرح:
این آزمایش در سال زراعی 86-85 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج واقع در ماهدشت انجام پذیرفت. این منطقه در عرض جغرافیایی 35 درجه و 48 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 51 درجه و 10 دقیقه شرقی واقع گردیده و ارتفاع آن از سطح دریا 1321 متر می باشد. این منطقه دارای تابستان های نسبتاً گرم و زمستان های سرد می باشد و اکثر نزولات آسمانی در فصول زمستان و بهار انجام می گیرد.
2-3-مشخصات خاک:
پس از چند نمونه گیری از عمق 30 سانتیمتری خاک و انتقال به آزمایشگاه خاک شناسی مشخص گردید خاک محل اجرای آزمایش دارای بافت لومی رسی بوده و پتاسیم و فسفر قابل جذب آن در حد متوسط می باشد، ضمنا از لحاظ میزان نیتروژن، خاکی ضعیف به حساب می آید.
بعضی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی دیگر خاک مورد نظر در عمق 30-0 سانتیمتری به شرح ذیل می باشد:
3-3-مشخصات اقلیمی و آب و هوایی:
منطقه ماهدشت دارای اقلیم نیمه خشک با متوسط بارندگی سالانه 275 میلی متر می باشد که پراکنش آن معمولاً از اواخر مهرماه شروع و تا اواسط بهار ادامه دارد. میانگین حداقل درجه حرارت سالانه در دی ماه 2/1 درجه سانتیگراد و میانگین حداکثر درجه سالیانه در تیرماه 26 درجه سانتیگراد می باشد.
4-3-خصوصیات ارقام:
1- پیشتاز: این رقم در سال 1381 معرفی شد و شجره آن Alvand//Aldan/Ia558 می باشد.میانگین ارتفاع بوته آن 92سانتیمتر،میانگین وزن هزار دانه آن 5/44گرم و میانگین درصد پروتئین دانه آن 5/11درصد می باشد. این رقم متحمل به ریزش و همچنین متحمل به خشکی آخر فصل می باشد. میانگین عملکرد دانه آن 4/7تن در هکتار است. این رقم نسبت به زنگهای زرد و قهوه ای وسیاهک پنهان گندم مقاوم است.
مناطق مورد کشت این رقم اقلیم معتدل کشورمان شامل استانهای اصفهان ، یزد و مناطقی از استانهای خراسان ، تهران ، مرکزی ، سمنان ، کرمانشاه و لرستان می باشد. مبدأ این رقم کرج ، بخش تحقیقات غلات می باشد. رنگ دانه آن زرد روشن است و به خوابیدگی نیز مقاوم است.
2-آذر2: این رقم در سال 1335 معرفی شد و شجره آن توده بومی می باشد. میانگین ارتفاع بوته آن5/112سانتیمتر می باشد. میانگین وزن هزار دانه آن 39گرم و میانگین درصد پروتئین دانه آن 1/11درصد می باشد.کیفیت نانوایی آن متوسط تا خوب می باشد. به تنش خشکی بسیار متحمل و به سرما نیز نسبتاً مقاوم است. میانگین عملکرد دانه آن، بر اساس آمار مؤسسه اصلاح نهال و بذر شهرستان کرج 35/1تن در هکتار است. نسبت به خوابیدگی حساس می باشد. نسبت به امراضی چون زنگ زرد ، سیاه و قهوه ای و سیاهک پنهان گندم حساس می باشد.
مناطق مورد کشت این رقم شامل مناطق دیم آذربایجان ، کردستان ، لرستان ، کرمانشاه ، همدان ، قسمتی از خراسان و مناطق مرتفع نسبتاً سردسیر با نزولات کم می باشد. مبدأ این رقم خوی می باشد. رنگ دانه آن زرد و مقاوم به ریزش می باشد.
5-3-عملیات آماده کردن زمین و کاشت:
پس از بررسی های انجام شده طرح به صورت اسپلیت فاکتوریل در 4 تکرار انتخاب گردید. در مجموع 24کرت با ابعاد 5*2متر (10متر مربع) در قطعه زمینی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج واقع در ماهدشت ایجاد گردید که در هر کرت دو رقم کشت شد. جهت آماده سازی زمین ، عملیات شخم ، دیسک زدن زمین به منظور خرد شدن کلوخه ها و ماله کشی در آبان ماه 85 اقدام گردید. بر اساس آزمون خاک توزیع کود پایه شامل 250کیلوگرم کود دی آمونیم فسفات در هکتار به زمین داده شد. پس از کود دهی توسط روتیواتور اقدام به خرد نمودن کلوخه ها و ترکیب نمودن کود و خاک شد. توسط نهرکن کرتهای مورد نظر در زمین ایجاد شدند. سپس توسط نهرکن مسیرهای آبیاری مشخص شدند. کاشت بذر بر اساس توصیه مؤسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر در آبان ماه و به صورت خشکه کاری انجام شد.
در هر کرت اقدام به کشت دو رقم بذر گندم با تراکم 300 بوته در متر مربع به صورت نواری گردید. در هر کرت 10 خط کاشت وجود داشت که 5خط مربوط به رقم آذر و 5 خط دیگر مربوط به رقم پیشتاز بودند
که بین دو رقم یک پشته 50 سانتیمتری ایجاد شده بود. فاصله خطوط کشت از یکدیگر15 سانتیمتر و طول آنها 5 متر بود.
فاصله بین دو تکرار با یک نهر به عرض 3 متر از هم جدا شده بود.دادن کود سرک اوره به صورت دستی در مرحله طویل شدن ساقه به طور یکسان برای تمامی تیمارها به میزان 5/2 کیلوگرم برای 24 کرت اعمال گردید.
در تاریخ 16 اردیبهشت ماه 86 نسبت به محلول پاشی سلنیوم Na2O3Se.5H2O) ) در سه سطح شاهد،20میلی گرم در لیتر و 25 میلی گرم در لیتر درابتدای مرحله شکم خوش (Booting stage) اقدام گردید.
6-3-طرح آماری به کار رفته:
این تحقیق به منظور بررسی اثر سلنیوم در ارتقاء مقاومت به خشکی دو رقم مختلف گندم در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل در 4تکرار انجام شد که به ترتیب اهمیت ، تنش خشکی و سلنیوم به صورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ارقام گندم در کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند.
4تکرار
(2*3*2*4) 2سطح آبیاری
3سطح سلنیوم
2
رقم
7-3-نرم افزارهای آماری به کار رفته:
جهت پردازش داده های اولیه و تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای MSTATC ، SPSS، MINITAB ، SAS و EXCEL استفاده گردید.
پیشنهادات:
1-مقدار آنزیمهای آنتی اکسیدانت در بذور مورد مطالعه در پتانسیلهای اسمزی مختلف و در آزمایشگاه اندازه گیری شود.
2-مطالعات روی ارقام بیشتری از گندم مورد بررسی قرار گیرد.
3-این آزمایش در شرایط اقلیمی مختلف انجام پذیرد.
4-محلول پاشی سلنیوم در غلظتهای دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرد.
5-این آزمایش با همکاری و مشارکت بین متخصصین کشاورزی، بیوشیمی و پزشکی صورت گیرد و در صورت تأیید، نسبت به ترویج آن اقدام گردد.
6-در بررسی های آزمایشگاهی، میزان کلروفیل a، کلروفیلb ، کلروفیل ab و همچنین طول ریشه چه، طول ساقه چه و نسبت طول ریشه چه به ساقه چه مورد بررسی قرار گیرد.
7-از عنصر کادمیوم نیز در آزمایشات مربوط به افزایش آنزیمهای آنتی اکسیدانت جهت ارتقاء مقاومت به خشکی گیاهان مختلف استفاده گردد و با اثرات عنصر سلنیوم مقایسه شود.
8-ایجاد و اعمال شرایط تنش در زمانهای مختلف رشد گیاه صورت گیرد.
9-جهت نتیجه گیری بیشتر، این آزمایش در یک سال زراعی دیگر تکرار شود.
فهرست منابع:
1- آریا 1382. ارزیابی داروی Lovastatin در کاهش پراکسیدلیپیدی MDIخون ( بیماران قلبی و عروقی) پایان نامه دکترا، دانشگاه علوم پزشکی تبریز ، دانشکده پزشکی.
2- آقا علیخانی ، مجید (1372) . تأثیر مقادیر مختلف و شیوة توزیع کود ازت بر منحنی رشد و خصوصیات کمی و کیفی سورگوم علوفه ای . پایان نامة کارشناسی ارشد رشتة زراعت . دانشگاه تربیت مدرس
3- ایوانز ، ال . تی (1978) .ترجم‍‍‍‍‍ة مؤدب شبستری ، محمود و مسعود مجتهدی (1369) . فیزیولوژی گیاهان زراعی . مرکز نشر دانشگاهی تهران .
4- بقایی ، نواب (1377) . بررسی اثرات تنش کمبود آب در مراحل مختلف نمو بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم لوبیا چیتی .پایان نامة کارشناسی ارشد.دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
5- پرویزی ، م (1371) . بررسی لاین های مختلف چغندر قند از نظر تحمل به خشکی . پایان نامة کارشناسی ارشد. دانشکدة کشاورزی دانشگاه تهران .
6- پرویزی ،م .1371. زراعت اصلاح نخود .ترجمه جهاد دانشگاهی مشهد.
7- توبه .ا.1369 .بررسی و معرفی یونجه بومی قارقلوق در منطقه ماکو .پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زراعت. دانشگاه تربیت مدرس.
8- توبه ، احمد (1369) بررسی و معرفی یونجه بومی قارقلوق در منطقة ماکو . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه تربیت مدرس .
9- جلیلیان ، ع (1374) . بررسی اثرات تنش خشکی بر عملکرد ، اجزاء عملکرد و قدرت بذر سویا . پایان نامة کارشناسی ارشد. دانشکدة کشاورزی دانشگاه تهران .
10- حبیبی ،د.1372. انتخاب پروژنی مقام به خشکی و شوری چغندر قند در مرحله جوانه اولیه . پایان نامه کارشناسی ارشد رشته زراعت ، دانشکده کشاورزی .دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
11- حبیبی، داوود (1384) . فیزیولوژی تنش های محیطی . جزوة درسی . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
12- حکمت شعار ، مسعود (1372) . فیزیولوژی گیاهان در شرایط دشوار . انتشارات دانشگاه تبریز .
13- خورگامی ، ع (1376) . بررسی برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی و زراعی لوبیا چشم بلبلی در شرایط خشکی . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
14- دلجو ، ع (1366) . بررسی صفات مؤثر در مقاومت به خشکی در ارقام گندم . پایان نامة کارشناسی ارشد . اصلاح نباتات . دانشگاه تربیت مدرس .
15- رحیمی تنها ، ح (1374) . ارزیابی شاخص های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی مؤثر بر مقاومت به تنش شوری در سورگوم علوفه ای . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
16- رضائی ، ع.1369. بررسی ژنتیکی خصوصیات ریشه در گندم پائیزه .مجله علوم کشاورزی ایران.
17- ساعی ، م. (1383) . بررسی ارتباط برخی صفات مورفولوژیکی با تحمل به خشکی ارقام مختلف سورگوم علوفه ای . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
18- سرافراز ، بزرگ نیا (1370) . طرح تحقیق آزمایشهای کشاورزی توماس تن . ترجمه ، جهاد دانشگاهی مشهد .
19- سرمدنیا،غ و کوچکی ، ع . 1369 .فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه).انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
20- سلطان دهقان ، محمود (1375) . بررسی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی و زراعی ارزن در شرایط خشکی . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
21- شافعی ، سیامک (1384) . بررسی تأثیر کم آبی بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی ، بیوشیمیایی و زراعی ارقام مختلف سویا . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
22- شیرمرد کرمانشاهی ، منصور (1384) . بررسی تأثیر کم آبی بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیکی و سطح فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز ارقام مختلف گلرنگ . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
23- عبد میشانی ، س. و شاه نجات بوشهری،ع.ا.1374.اصلاح نباتات تکمیلی .جلد اول. اصلاح نباتات متداول. انتشارات دانشگاه تهران .شماره 2239 .ص. 32.
24- عطایی شیخ، ا .1383.بررسی تأثیر تنش خشکی بر روی برخی از ویژگیهای فیزیولوژیکی و میزان فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت در سه رقم نخود فرنگی . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
25- عمان ، ع (1383) . بررسی تأثیر خشکی بر عملکرد، اجزاء عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی در ژنوتیپ های مختلف آفتابگردان آجیلی . پایان نامة کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی .دانشگاه آزاد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
26- قبادیان ، عطاءالله (1363) . پدولوژی مناطق خشک و نیمه خشک . انتشارات عمیدی .
27- قربانی قوژدی، ح و ع.، لادن مقدم.1384. مقدمه ای بر تنش های اکسایشی و کرنش های گیاهی . انتشارات مؤسسه نشر دواوین .
28- کافی ، م. و مهدی،ع. و دامغانی .ترجمه مکانیسم های مقاومت گیاهان به تنش های محیطی.
29- کاظمی،ف. 1385.تأثیر سلنیوم بر رشد و سطح فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت در ارقام مختلف لوبیا قرمز تحت شرایط تنش خشکی . پایان نامه کارشناسی ارشد .دانشکده کشاورزی .دانشگاه آزاد واحد کرج.
30- کردوائی،پ.1367.مناطق خشک .جلد اول .انتشارات دانشگاه تهران. ص. 19
31- کوچکی ، ع و راشد محصل،م..1364.اصول و عملیات دیم کاری( ترجمه) انتشارات دانشگاهی مشهد.
32- کوچکی ، ع.وسرمدنیا،غ.1368 .جنبه های فیزیولوژیکی زراعت دیم( ترجمه) .انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
33- کوچکی ، عوض ، محمد حسینی ، مهدی نصیری محلاتی (1372) . رابطة آب و خاک در گیاهان زراعی . انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد .
34- کوچکی ،ع.نصیری محلاتی ، م.1373، اکولوژی گیاهان زراعی .جهاد دانشگاهی.شماره 3 ص 292.
35- کوچکی ، ع ، غ ، سرمدنیا (1374) . جنبه های فیزیولوژیکی زراعت دیم . انتشارات جهاد جهاد دانشگاهی مشهد .
36- کوچکی ، عوض (1376) . زراعت در مناطق خشک . انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد .
37- لسانی ، ح (1375) . اثر تنش های محیطی بر گیاهان . جزوة درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
38- مجیدی هروان ، اسلام (1373) . مکانیزم فیزیولوژیکی مقاومت به تنگناهای محیطی . کنگرة زراعت و اصلاح نباتات ایران .
39- مشهدی اکبر بوجار ، مسعود (1384) . بررسی تأثیر سلنیوم در ارتقاء مقاومت به خشکی ارقام سورگوم دانه ای . اولین همایش بین المللی علوم زیستی ایران .
40- معاونی ، پ (1374) . انتخاب پروژنی های مقاوم به خشکی نخود در مرحلة جوانه زنی . پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
41- مقدم زاده ، ع ، خورگامی ، علی (1375) . واکنشهای گیاه به استرس آب (ترجمه) . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
42- ملافیلابی ،ع. 1367.بررسی اثر تراکم و ازت بر میزان عملکرد بعضی از خواص کمی و کیفی در سورگوم علوفه ای. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی .دانشگاه تهران.
43- مهدوی نژاد، ج.1383. بررسی برخی از شاخص های مقاومت به خشکی و روابط آنها با عملکرد نهایی سورگوم دانه ای در شرایط تنش و بدون تنش بر روی تعدادی از ژنوتیپها. پایان نامة کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج .
44- نبی پور، ع. و همکاران .بررسی اثر خشکی روی برخی صفات مورفولوژیکی و ارتباط این صفات با شاخص حساسیت به تنش در چند ژنوتیپ گندم .مجله بیابان. جلد هفتم . شماره اول. سال 1381.
45- ولد آبادی ، ع.1372.جنبه های فیزیولوژیکی سرما در گندم .زیتون .شماره 116.ص 23-22
46- یزدی صمدی ، ب. و عبدمیشانی .س.1370.اصلاح نباتات زراعی .مرکز نشر دانشگاهی تهران.
47-Abdul-Baki , A.A . and J . D. Anderson . 1973 . Vigour determination in soybean by multiple criteria . Crop Science .13 :630-633 .
48-Alscher, R.G. 1989 . Biosynthesis and antioxidant function of glutathione in plants . Physiol . Plant . 77:457 – 464
49-Aghdassi E,johane P:Breath alkaned as a marker of oxidative stress in difference clinical conditions .Free –radical Boil Med,28:880-886,2000
50-Ananieva , E.A., V.S. Alexieva , and L.P.Popova . 2002 . Treatment with Salicylic acid Decrease the effects of Paraquat on Photosynthesis .J.Plant Physiol . 159:685-693.
این فقط قسمتی از متن مقاله است . جهت دریافت کل متن مقاله ، لطفا آن را خریداری نمایید
