ارائه کمی مرزهای سطوح مختلف عملکرد لرزه ای برای قاب های خورجینی با استفاده از تحلیل استاتیکی غیرخطی

اختصاصی از فی توو ارائه کمی مرزهای سطوح مختلف عملکرد لرزه ای برای قاب های خورجینی با استفاده از تحلیل استاتیکی غیرخطی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

• پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش زلزله با عنوان: ارائه کمی مرزهای سطوح مختلف عملکرد لرزه ای برای قاب های خورجینی با استفاده از تحلیل استاتیکی غیرخطی  

• دانشگاه علم و صنعت ایران  

• استاد راهنما: دکتر غلامرضا قدرتی امیری - دکتر فرهاد بهنام فر  

• پژوهشگر: حامد آزاد  

• سال انتشار: آذر 1381  

• فرمت فایل: PDF و شامل 145 صفحه

چکیــــده:

در طراحی براساس عملکرد استفاده از شاخص‌های خسارت به صورت تغییرمکان‌های نسبی قاب، روش موثری در برآورد خسارت احتمالی ناشی از زلزله می‌باشد. با توجه به موجود نبودن این شاخص برای قاب‌های خورجینی در این مطالعه ابتدا دو تراز عملکرد ایمنی جانی و آستانه فروریزش تعریف می‌شوند و براساس این تعاریف و با استفاده از تحلیل استاتیکی غیرخطی قاب‌های 4 ، 6 و 8 طبقه معیارهای خرابی قاب خورجینی براساس تغییر مکان نسبی ارائه خواهد شد.

در این مطالعه از روش زیرسازه‌ها برای مدل سازی قاب‌ها استفاده شده و بنا بر نیاز موجود ابتدا رفتار ستون‌های مشبک بررسی خواهد شد. رفتار اتصال خورجینی نیز از نتایج محققین دیگر اقتباس می‌گردد. براساس نتایج این تحقیق برای قاب‌های موجود تراز عملکرد آستانه فروریزش جابجایی قاب در تراز بام به میزان 1.5% ارتفاع سازه پیشنهاد می‌شود. همچنین با بهسازی سازه‌ها شکل پذیری آنها افزایش داده شده و عوامل موثر بررسی خواهند شد.

______________________________

** توجه: خواهشمندیم در صورت هرگونه مشکل در روند خرید و دریافت فایل از طریق بخش پشتیبانی در سایت مشکل خود را گزارش دهید. **

** توجه: در صورت مشکل در باز شدن فایل PDF ، نام فایل را به انگلیسی Rename کنید. **

** درخواست پایان نامه:

با ارسال عنوان پایان نامه درخواستی خود به ایمیل [e-mail] پس از قرار گرفتن پایان نامه در سایت به راحتی اقدام به خرید و دریافت پایان نامه مورد نظر خود نمایید. **

85ص بررسی نقش مشهد در ساختار مجموعه شهری مشهد از ابعاد مختلف اقتصادی , اجتماعی , فرهنگی و خدماتی

اختصاصی از فی توو 85ص بررسی نقش مشهد در ساختار مجموعه شهری مشهد از ابعاد مختلف اقتصادی , اجتماعی , فرهنگی و خدماتی دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

84 صفحه

بررسی نقش شهرمشهد در ساختار مجموعه شهری مشهد از ابعاد مختلف اقتصادی , اجتماعی , فرهنگی و خدماتی  

1- مبانی نظری مفهوم مجموعه شهری

1-1- تعریف مجموعه شهری :

مجموعه شهری (conurbation) به گستره وسیعی اطلاق می شود که از گسترش و پیوند شهرها و شهرک های متعدد بوجود می آید . به گونه ای که در عین پیوند کالبدی معمولا موجودیت جداگانه خود را حفظ می کنند .

به عبارت دیگر مجموعه شهری یک محدوده فضایی است متشکل از یک یا چند شهر اصلی و کانونهای جمعیتی , تولیدی و خدماتی پیرامون آنها که دارای روابط اقتصادی , اجتماعی و کالبدی – فضایی بصورت متقابل , مستقیم , مستمر و فزاینده با یکدیگر بوده و بازار واحدی از سکونت , اشتغال , خدمات و ظرافت را تشکیل می دهند .

قسمتهای مختلف کلاچ

اختصاصی از فی توو قسمتهای مختلف کلاچ دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

این سیستم کلاچ خشک و بدون روغن کار می کند و تشکیل شده از صفحه کلاچ ,دیسک کلاچ ,بلبرینگ ,فلایویل وشافت.

1-صفحه کلاچ –تشکیل شده از دو صفحه فیبری که بعد از استلاک قابل تعویض است و بوسیله دنده هایی که در مرکز صفحه کلاچ می باشد با دنده های شافت کلاچ درگیر می شود.روی صفحه کلاچ 6 عدد فنر نصب شده که برای جلو گیری از ضربه هنگام حرکت می باشد,حداکثر ضخامت صفحه کلاچ 4/7 میلیمتر می باشد.

2-دیسک کلاچ –تشکیل شده از یک صفحه فنری که کارش بطریقه دیافراگم و نوع آن خورشیدی می باشد.

3-بلبرینگ کلاچ –توسط دو شاخه کلاچ به دیسک فشار آورده و صفحه کلاچ را آزاد می کند.بلبرینگ کلاچ از نوع ضد نفوذ آب می باشد.

4-فلایویل –توسط فلایویل نیرو به صفحه کلاچ منتقل می شود و توسط 7 پیچ مخصوص به ته میل لنگ نصب می شود و در هر دفعه باز و بستن فلایویل پیچها بایستی تعویض شود .فلایویل را می توان تا یک میلیمتر تراش داد.

5-شافت کلاچ :توسط صفحه کلاچ نیرو به شافت کلاچ منتقل        می شود.قسمت جلوی شافت کلاچ در بوش کار می کند و این بوش در انتهای میل لنگ قرار دارد.

برای پیاده کردن کلاچ برای تعمیر باید اول پلوسها را باز کرده و بعد گیر بکس را از روی ماشین پیاده کنیم.سپس دیسک کلاچ را که با 6 پیچ روی فلایویل بسته شده پیاده می کنیم و بعد برای تعویض کاسه نمد شافت اگر روغن ریزی داشت آچار مخصوص موجود است بشماره فنی 488 Bvi که در موقع درآوردن کلاچ  از روی گیر بکس آنرا روی شافت قرار داده تا کاسه نمد به دنده های شافت گیر نکند و از بین برود و برای جازدن کاسه نمد دیگر از این آچار موجود است بعد از تعویض کاسه نمد پوسته کلاچ را روی گیر بکس بسته و بعد از تعمیر کلاچ گیر بکس را روی موتور سوار      می کنیم.

توضیح : برای سوار کردن صفحه کلاچ و دیسک در جای خود به عرض شافت آچار مخصوص موجود است بشماره فنی 319 Emg که در داخل صفحه کلاچ و ته میل لنگ قرار می دهیم و بعد از بستن 6 پیچ دیسک گریس مخصوص به نام مولی کرت روی شافت و بوش به مقدار کم       می ریزیم و سپس گیربکس را سوار می کنیم.

کلاچ

شاخه اهرم دو شاخه کلاچ

برای تعویض شاخه اهرم بلبرینگ کلاچ اجار مخصوص موجوداست بشماره فنی384 EMB  که با ان دو پیم روی شاخه را از روی ان خارج کرده و دو شاخه را از پوسته کلاچ خارج میکنیم .

برای سوار کردن شاخه اهرم بلبرینگ ،اول از گریس مولی کرت روی ان میرتیم و بعد در جای خود قرار داده و پیمهای در اورده را در جای خود میگذاریم بطوریکه از بریدگی وسط تا دو شاخه یک میلیمتر باشد .

برای میزان کردن سیم کلاچ دو مهره ضامن سیم کلاچ را شل کرده وآن را میزان میکنیم ،باید به اندازه ،2 تا 3 میلیمتر خلاصی داشته باشد و بعد دو مهره ضامن را در جای خود سفت میکنیم .

لغزیدن کلاچ در حال کلاچ گرفتن لغزش کلاچ در طول سرعت خیلی قابل توجه است . آن بی نهایت روی سطوح ( رویه ها ) کلاچ و سطوح صیقل نشده چرخ سیار و پلیت فشار سخت است . کلاچ لغزنده گرمای زیادی تولید می کند . در نتیجه ، رویه های کلاچ به سرعت فرسوده  می شوند و ممکن است نیم سوز یا تمام سوز شود . وقتی رویه چرخ طیار و پلیت فشار پوسیده شود ، ممکن است شکاف بردارد ، ترک بخورد و یا شیار دار شود . گرما در پلیت می تواند باعث شود فنر ها کشش خود را از دست بدهند که این موقعیت را بدتر می کند . چند دلیل می تواند باعث لغزش کلاچ شود . اتصال پدال ممکن است به درستی تنظیم نشده باشد . این ممکن است لغی را پس از آنکه یاتاقان کلاچ در مقابل انگشتی های خلاصی فشرده شوند ، حتی با پدال آزاد شده ، کاهش دهد. پس پلیت فشار نمی تواند نیروی کامل فنر را برای قفل کردن صفحه کلاچ به چرخ طیار به کار برد . نتیجه این است که کلاچ می لغزد در حالی که کلاچ گرفته می شود . تنظیم مجدد اتصال ممکن است مشکل را حل کند.

معماری پُلها در شهرهای مختلف

اختصاصی از فی توو معماری پُلها در شهرهای مختلف دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

فایل بصورت ورد (قابل ویرایش) و در 130 صفحه می باشد.

در ارتباط با شهرهائی که با رودخانه همراه بوده اند و نقش رودخانه عامل مهمی در حیات آنها داشته است پل مطرح می شود.اصفهان شهری در کنار رودخانه ی زاینده رود به همراه موقعیت خاص خویش در منطقه پر عبور از قدیم تا کنون در ارتباط با رودخانه نقش مهمی را در جهت سازه های مختلط با پل داشته است.

یهودیه و جی دو شهر در منطقه اصفهان امروزی به وسیله پل شهرستان به بخش جنوبی رودخانه زاینده رود مرتبط می شوند.

پل شهرستان دارای چندین اهمیت در منطقه به حساب می آید در درجه اول تنها راه ارتباطی با بخش جنوبی رودخانه و در درجه بعدی به عنوان مرکز کنترل در جهت ورود و خروج اجناس باجگیری شناسائی افرادی که به منطقه وارد و خارج می شود.

گفته میشود که پلی نیز در قبل از صفویه در منطقه اصفهان ساخته می شود و این پل در جای فعلی پل خواجو قرار داشته است و با طرح اندازی جدید توسط شاه عباس برای شهر اصفهان در جهت تقویت شبکه ارتباطی خویش که بر مبنای چهار باغ قرار داشته این پل مسدود می گردد که بعدها پل خواجو طراحی می شود.

البته بایستی توجه داشت که هنوز پل خواجو در این زمان طرح نبود و پل عباس آباد پلی که در این قسمت قرار داشته مورد توجه بوده است.

بستن پل خواجو به عنوان راه ارتباطی در جهت برگردان شبکه اقتصادی از جهت شرق به غرب بوده است وبعدا” که قدرت حکومتی صفوی در اصفهان پای محکم می کند شاه عباس با ساختن پل خواجو در این مکان شبکه سازی کالبدی اصفهان را کامل می سازد.

عاملی دیگری نیز در ساختن پلها در این شهر مورد توجه بوده و آن بنای این پلها به صورتی متفاوت از دیگر پلها در کشور. این عمل به صورت خاصی جامع عمل به خود پوشانیده است.

الف ـ نمای پلها شباهت به کاروانسرا در دوران صفویه دارد و مخصوصا” با توجه به قسمت شاه نشین پل و بر جهان ابتدا و انتهای این شباهت بیشتر می گردد.البته این شباهت را شاید بایستی در جهت ارتباطات بین شهری مطرح میگردد و پل همین موقعیت را در دو قسمت رودخانه ایفا می کند.

ب ـ حجم پلها شبیه به حجم پلهای اروپایی قرون رنسانس است(فلورانس ـ ونیز) که در ارتباط با مردم ساخته میشوند ـ فرم غرفه هائی به عنوان فروش تفریح چایخانه ها و غیره که پلهای دوران صفویه نیز شاید در این جهت تقلید شده باشند ولی به علت موقعیت سوق الجیشی که پیدا میکند شاه عباس را از این تفکر منصرف میسازد.

این دو عامل (الف و ب ) با منظر شهری ارتباط خاص بر قرار می سازند مجموعه بیشه ها ـ رودخانه و بالاخره عمارتی میان آب حتی در این مسئله کاربدان جای می رسد و مسئله ارتباطی پل در مرحله دوم قرار می گیرد. دو پل الله وردیخان و خواجو از نظر فنی ساختمان نیز در حدی مطرح می شوند که صرف نظر از عامل عبوری به عنوان پل مطرح کننده مسئله تقسیم آب تفریح و بالاخره داد و ستد مردم قرار می گیرند.بخش تقسیم آب پل خواجو شاید با جرا‍‏‎‏‏ٌت بتوان به عنوان یک شاهکار فنی ساختمانی مطرح ساخت که امروزه با پیچیدگی فراوانی در کیلومتری به چند دورتر صورت می گیرد. عامل تقسیم آب به همراه مادیها( جویهای تقسیم به اراضی آب ) در سطح منطقه جز طرحهای مهندسی و طرح انداز صفوی شیخ بهائی دانست در جمع سازه های کالبدی شهر اصفهان به خوبی قدرت حکومتی مشاهده می گردد که این قدرت با سیاست خاص برنامه ریزی شهری و با شناخت بر عوامل اقتصادی مردم که همه چیز را تابع خویش می کند چگونه قدمت و استحکام خویش را در جامعه ای پایدار ساخته و حتی بعد از انقراض قدرت حکومتی به عنوان استثنا ٌ در تاریخ این شهر با تمام آن خصوصیات با جزئی تغییرات قدرتهای حکومتی دیگر باقی و بر جا می ماند.

مراحل اهمیت رودخانه به همراه پلهایش به صورت زیر می توان عنوان کرد:

الف ـ یهودیه قلعه تبرک جی به همراه پل شهرستان پل مارنان.

ب ـ مسجد جامع میدان کهنه، قلعه تبرک پل شهرستان،پل مارنان. 

ج ـ مسجد جامع میدان نقش جهان، چهار باغ، پل الله وردیخان.

د ـ مسجد جامع میدان نقش جهان،چهارباغ. پل الله وردیخان،پل مارنان، پل خواجو.

چهار باغ برای شاه عباس در طرح جدید شهری که عنوان می کرد اهمیت زیادی داشت و در این جهت بود که می خواست اولاٌ قدمت و کشش شاهرگ اقتصادی بازار را از طرف شرق به غرب برگردانیده شود. دوما” با تضعیف این عامل اقتصادی عامل بعدی یعنی پل شهرستان ضعیف می شد و در نتیجه دیگر آن کنترل هائی که گذشت مفهومی برای آن پل پیدا نمی کرد و پل الله وردیخان در انتهای چهار باغ اهمیت می یافت. در جهت تقویت پل الله وردیخان شاه عباس حتی به ایجاد منطقه ای ارمنی نشین در زیر رودخانة زاینده رود در بخش جنوبی غربی می کند و عبور و مرور ارامنه از پل الله وردیخان باعثی بر رونق این پل و شبکه چهارباغ می گردد.اساس شبکه بندی سازه اصفهان صفوی بر روی بازار از مسجد جامع میدان نقش جهان خیابان چهارباغ و رودخانه زاینده رود قرار دارد.پل خواجو اهمیت خاصی در این زمان داشته و با ساختن قصری خصوصی در ابتدای آن (قصر میرزا علیخان ) در واقع عبور و مرور از روی این پل بسته می شود.

طرح جامع شهر صفوی اصفهان با در نظر گرفتن عامل آب بعنوان عصاره حیات جامع مطرح شده و با توجه به این تمام فرمهای شهری انجام میگیرند .

طراحی براثر مادیها طراحی که منشع از سرچشمه اصلی بوم یعنی زاینده رود میگردد . طراحی بر اساس خیابانهای جدید مانند چهارباغ و چهارباغ صدر که مجددا” براساس عامل اقتصادی که بعد ازعامل کشاورزی مرحله قبل بعنوان تجارت زندگی روزمره به همراه بازا رو عبور از پلهائی که از رودخانه ی زاینده رود می گذرند و بالاخره خود رود خانه ای زاینده رود با انجام تقسیمات حیاتی آب در کننده هائی چون پل خواجو و تفریگاههای چون پل الله وردیخان مطرح میشود .

موقعیت امروزی سازه کالبدی شهر اصفهان چیست ؟ چندین پل مجموعهای مختلف و اهمیتها ... پلهای امروز بر روی زاینده رود که نقشی در حیات اصفهان بازی میکنند عبارتند از:

الف ـ پل خواجو

ب ـ پل الله وردیخان

ج ـ پل آذر

د ـ پل فلزی

ه ـ پل وحید

و ـ پل بزرگمهر

پلهای آذر ، فلزی ، وحید با توجه به ابعادشان بایستی جوابگوئی مهمی در حیات اصفهان داشته باشند بخصوص با ممنوعیت کامیون و اتوبوس از پلهای خواجو و الله وردیخان اما می بینیم که چه بی حساب این سه پل اخیر برروی زاینده رود زده شده اند و شاید فقط در مرحله ای پل وحید بتواند جوابگوی صحیح نیاز به شهر بشود .

پل الله رودیخان درست در محور مقابل چهارباغ مرکز حیاتی شهر صفوی اصفهان مطرح میشود و از طرف دیگر پل خواجو نیز در همین موقعیت را با چهار باغ صدر بازی  می کند در صورتیکه پل آذر مطلقا” درچنین وضعی قرار ندارد و پل فلزی تقریبا به علت کور بودن یکطرفه بودن خیابان منتظری در مقابل خیابان حکیم نظامی عملکرد صحیح خود را ندارد و تنها شاید منهای پل وحید با تکمیل شبکه اتوبان کمربندی اصفهان در جهت ارتباط با خیابانهای خیام و وحید و شریان ارتباطی بین شمال و جنوب کشور از طریق جاده تهران و جاده شیراز و ذوب آهن و شهر کرد مفهومی واقع به خود گیرد .

دانلود پایان نامه بررسی روشهای مختلف آبیاری بر روی برخی صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک برنج ‎Oryza satival L

اختصاصی از فی توو دانلود پایان نامه بررسی روشهای مختلف آبیاری بر روی برخی صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک برنج ‎Oryza satival L دانلود با لینک مستقیم و پر سرعت .

بررسی روش های مختلف آبیاری بر روی برخی صفات مرفولوژیک و فیزیولوژیک برنج ‎Oryza satival L

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب* 

فرمت فایل:Word(قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:87

گروه زراعت و اصلاح نباتات

فهرست مطالب :

مقدمه

فصل اول – کلیات

1-1- سطح زیر کشت و میزان تولید در دنیا و ایران

1-2- سابقه کشت برنج در ایران

1-3- گیاه‎شناسی برنج

1-3-1- نوع ژاپونیکا

1-3-2- نوع ایندیکا

1-3-3- نوع جاوائیکا

1-4- سیستم‎های کشت برنج

1-5- فیزیولوژی و مراحل رشد برنج

1-6- فنولوژی و مراحل رشد برنج

1-6-1- مرحلة رویشی

1-6-2- مرحلة‌ زایشی

1-6-3- مرحلة رسیدگی

1-7- آب در گیاه

1-8- آبیاری در برنج

عنوان

1-8-1- روش آبیاری غرقاب دائم

1-8-2- روش آبیاری متناوب

1-8-3- آبیاری برنج براساس مراحل مختلف رشد

1-9- اثر کمبود آب

فصل دوم – بررسی منابع

2-1- عملکرد

2-2- اجزای عملکرد

2-3- عملکرد بیولوژیکی

2-4- راندمان مصرف آب

2-5- شاخص برداشت

2-6- فتوسنتز

2-7- ماده خشک

2-8- سرعت رشد محصول و سرعت رشد نسبی

2-9- فواصل آبیاری و مقدار آب مصرفی

2-10- مقاومت به خشکی

2-11- کیفیت و پروتئین دانه

2-12- شاخص سطح برگ

- منابع

چکیده :

برنج به عنوان غذای اصلی حدود نیمی از جمعیت جهان به شمار می‎آید و به همین دلیل این محصول یکی از مهمترین منابع اصلی تأمین کننده نیاز غذایی جهان است (56،71). طبق آمار فائو مصرف سرانه برنج در کشورهای مختلف بین 2/4 تا 1/102 کیلوگرم متغیر است و معمولاً کشورهای عمده تولید کننده برنج مصرف کنندگان عمده نیز هستند و تا حدی بین تولید و مصرف آنها موازنه وجود دارد. ولی در کشور ما متأسفانه این توازن برقرار نیست و ایران به عنوان یازدهمین کشور تولید کننده برنج، سومین وارد کننده در جهان است (11). برنج در کشور ما بعد از گندم دومین کالای مصرفی از نظر مقدار و تنها غله‎ای است که منحصراً برای تغذیه انسان کشت می‎شود و در حدود نصف جیره غذائی 1/6 میلیارد نفری از جمعیت دنیا را تشکیل می‎دهد (11) و در بخش عظیمی از قارة آسیا تأمین کننده بیش از 80% کالری و 75% پروتئین مصرفی مردم است. در کشور ما نیز به طور متوسط، روزانه 14% نیاز به انرژی از طریق برنج تأمین می‎شود (11). این گیاه در بین گیاهان عمده زراعی دارای خصوصیات منحصر به فردی از نظر مصرف آب است (رشد در شرایط غرقابی، غیرغرقابی و دیم). آب اولین و اساسی‎ترین عامل محدود کننده تولید محصولات کشاورزی است. کمبود آب که به بحران قرن حاضر موسوم شده است باعث گردید دانشمندان و محققان تلاش‎های وسیعی را در جهت یافتن راه حل‎های مناسب برای افزایش توان تولید واحد آب مصرفی آغاز نمایند.

با توجه به محدودیت منابع آبی در کشورمان، افزایش جمعیت، نیاز روزان کشور به امنیت غذایی و پایین بودن راندمان آبیاری در مزارع، ضروری است که برنامه‎ریزی دقیقی برای استفاده بهینه از منابع موجود صورت گیرد. در این راستا هرگونه تلاش در بخش کشاورزی به عنوان بزرگترین مصرف کننده آب و بخصوص برنج به عنوان پرمصرف‎ترین گیاه و رایج‎ترین کشت در شمال کشور که 80 تا 85% سطح زیر کشت برنج کشور را تشکیل می‎دهد قابل توجه و تقدیر است.

بنابراین در کشور ما باید تولید به ازای هر واحد آب مصرفی جایگزین تولید در واحد سطح ملاک ارزیابی‎ها قرار گیرد. در حال حاضر به ازای هر متر مکعب آب مصرفی در بخش کشاورزی معادل 7/0 کیلوگرم محصول تولید می‎شود که این رقم در کشورهای پیشرفته حدود 2 کیلوگرم است (18). برای رسیدن به این رکورد، کاراترین راه‎حل، افزایش بازده آبیاری و بهینه‎سازی مصرف آب می‎باشد.

مدیریت آبیاری به عملیات اجرایی در یک پروژه تحت بهره‎برداری گفته می‎شود که منتج به سود بیشتر کشاورزی گردد. این بررسی با تنظیم برنامه آبیاری جهت حصول عملکرد مناسب بر روی ارقام محلی (حسنی، بیتام) صورت گرفته است. ارقام محلی علی‎رغم عملکرد کم، به دلیل سازگاری با شرایط اقلیمی منطقه، پخت و خوراک مطلوب و عطر و طعم مطبوع دارای بازارپسندی خوبی هستند و شناخت این ارقام و پی بردن به خصوصیات بارز آنها می‎تواند کمک مؤثری در تولید ارقام اصلاح شده بنماید. این تحقیق در راستای اهداف زیر به اجرا درآمد:

- کاهش تلفات آب در آبیاری برنج

- افزایش راندمان کاربرد آب

- بررسی واکنش ارقام به کم آبیاری

- بهبود مدیریت آبیاری صفات فیزیولوژیکی با توجه به اعمال تیمارها

امید است نتایج حاصل بتواند در پیشبرد برنامه‎های زراعی و آبیاری مورد استفاده قرار گیرد.

سطح زیر کشت و میزان تولید برنج در دنیا و ایران:

برنج بعد از گندم بیشترین سطح اراضی کشاورزی در جهان را به خود اختصاص داده است. براساس آمار منتشر شده در سال 1380 از سوی فائو ‎(FAO) سطح زیر کشت برنج در دنیا حدود 151 میلیون هکتار بوده که کشورهای هند و چین با داشتن 74 میلیون هکتار قریب به 50 درصد کشت برنج جهان را به خود اختصاص داده‎اند. سطح زیر کشت برنج در ایران 587 هزار هکتار برآورده شده که حدود 4 درصد سطح زیر کشت برنج جهان است. بیش از 75 درصد اراضی زیر کشت برنج در استان‎های ساحلی خزر یعنی گیلان و مازندران قرار دارد و بیش از 80 درصد برنج کشور از این اراضی تأمین می‎شود (11).

استان مازندران با تولید 43 درصد، رتبة اول را در کشور داراست (11). آمارهای جهانی نشان می‎دهد که حدود 92 درصد تولید برنج متعلق به کشورهای در حال توسعه از قاره آسیا است. قارة آسیا با داشتن 1/121 میلیون هکتار برنج کاری یعنی 90 درصد سطح زیر کشت جهان، رتبه اول تولید برنج را به خود اختصاص داده است. از نظر تولید، کشور چین با تولید 183148 هزار تن مقام اول را داشته و ایران با تولید حدود 2600 هزار تن در رده یازدهم قرار دارد (11). در سال 1987 میزان درصد سهم ایران از تولید جهانی برنج حدود 5/0 درصد بوده که در افزایش تولید جهش 18 درصدی را کسب کرده است. در سال 1977 در حالی که عملکرد تولید شالی در واحد سطح در جهان به طور متوسط به 3792 کیلوگرم ارتقاء یافته بود، در ایران این رقم به 4137 کیلوگرم رسید. به عبارتی در حالی که افزایش عملکرد جهانی 5/13 درصد بوده مقدار فزونی عملکرد در ایران به سطح 5/37 درصد ترقی کرده است (11). براساس آمار فائو ‎(FAO) میزان درصد سهم ایران از میزان عملکرد متوسط جهانی در سال 1987 تا 1997 مرتباً روند صعودی داشته و از 35/91 درصد به 09/118 درصد ترقی کرده است (11).

جدول (1-1) و شکل (1-1) سطح زیر کشت، تولید و عملکرد برنج در ایران را نشان می‎دهد.

سابقه کشت برنج در ایران:

تئوفر[1]معتقد است که زراعت برنج در بابل و شوش (خوزستان امروز) از 400 سال قبل از میلاد متداول بوده است. زراعت این گیاه در ایران از سالیان خیلی دور معمول بوده و تاریخ کشاورزی نمایانگر آن است که در زمان هخامنشیان کشت می‎شده و در دورة اشکانیان نیز در گیلان، مازندران و خراسان زراعت آن معمول بوده و در دورة ساسانیان نیز در قسمتی از ایران مانند کاشمر و تاشکند برنجزارهای وسیعی وجود داشته است (7).

1-1- گیاه‎شناسی برنج:

برنج یی از گیاهان مهم تیره غلات می‎باشد که به شاخة گیاهان گلدار[2]، زیر شاخه نهاندانگان[3]، ردة تک لپه‎ایها[4]، راستة‌ غلاف داران[5]، خانوادة غلات[6]، جنس اوریزا[7] تعلق دارد که دارای دو گ ونة زراعی به نام‎های ساتیوا[8] و گلابریما[9] می‎باشد (7‌،26).

اوریزا ساتیوا از گونه‎های مهم بوده و برنج‎های زراعی ایران از این نوع می‎باشند. این‎گونه دارای انواع مختلف به شرح زیر است:

1-3-1- نوع ژاپونیکا[10]

این برنج در نواحی معتدل ژاپن، ایتالیا و آمریکا کشت می‎شود و برای آنکه گل تولید کند احتیاج به روزهای بلند دارد. و سازگار با اقلیم‎های سردتر می‎باشد. برگ‎های آن نازک و سبز تیره، دانه کوتاه و گرد، ریزش کم، ارتفاع گیاه کوتاه تا متوسط، کرکهای پوشینه بلند و ضخیم، قدرت پنجه‎زنی متوسط، بافت گیاه سخت، خوشه کوتاه می‎باشد. برنج‎های گرده از این نوع هستند (7، 26، 36).

1-3-2- نوع ایندیکا[11]

این نوع برنج سازگار به مناطق گرمسیری بوده که در مقابل خشکی، بیماری و آفت مقاوم می‎باشد و دارای ارقام مختلفی از نظر زمان رویش است. همچنین دارای برگهای پهن و سبز روشن، دانه طویل نردتاً تخت، قدرت پنجه‎زنی بالا، ارتفاع گیاه کوتاه تا بلند کرک‎های پوشینه کوتاه، بافت گیاه نرم و حساس به ریزش دانه می‎باشد (36).

1-3-3- نوع جاوانیکا

این نوع برنج در کشورهای اندونزی، فیلیپین، تایوان و ژاپن کشت می‎شود. دارای برگهای پهن و سبز روشن، دانه پهن و کلفت، پنجه‎زنی ضعیف، ارتفاع گیاه بلند،‌ بافت گیاه سخت، ریزش دانه کم می‎باشد (36).

1-4- سیستم‎های کشت برنج

برنج از نظر اکولوژیکی و دامنة زیست، گستردگی خاصی دارد. یعنی از حالت دیم تا حالت غرقابی کشت می‎شود. که این نشان‎دهندة‌سازگاری اکولوژیکی و سیع این گیاه است. دامنة‌ سازگاری برنج با عمق غرقابی و درجه کنترل رطوبت منجر به ایجاد چند اکوسیستم در کشت این گیاه شده است (34، 46، 55).

کشت برنج براساس منبع تأمین کنندة آب به صورت فاریاب[12] یا دیم[13] طبقه‎بندی می‎شود. براساس مدیریت عملیات آب و زمین، اراضی برنج به صورت زیر طبقه‎بندی می‎شوند:

الف) لولند (غرقابی): مزارع لولند توسط مرزهایی محصور می‎شوند تا آب آبیاری یا بارندگی را نگهدارند. آماده کردن زمین معمولا هنگامی صورت می‎گیرد که مزرعه غرقاب می‎باشد.

ب) آپلند: م زارع آپلند دارای مرز و کرت برای نگهداری آب نیستند. تنها منبع آب، باران میباشد. آماده کردن زمین هنگامی که خاک مزرعه خشک است صورت می‎گیرد.

براساس رژیم آب، اراضی برنج به صورت زیر طبقه‎بندی می‎شوند:

الف) آپلند:‌بدون آب ایستادگی

ب) لولند[14]: با 50-5 سانتی‎متر آب ایستادگی

ج) آب عمیق[15]: بیش از 50 سانتی‎متر تا 6 متر آب ایستادگی

شکل (1-2) طبقه‎بندی اراضی برنج جهان با رژیم‎های آبی را نشان می‎دهد.

کشت برنج براساس نوع واریته استفاده شده به صورت زیر طبقه‎بندی می‎شود:

الف) برنج لولند: گیاهانی نیمه پا کوتاه، متوسط تا بلند (به ارتفاع 100 سانتی‎متر تا 2 متر)

ب) برنج آپلند: گیاهانی متوسط تا بلند (به ارتفاع 130 تا 150 سانتی‎متر)

ج) برنج آب عمیق: گیاهان متوسط تا بلند (به ارتفاع 120 تا 150 سانتی‎متر، 2 تا 3 متر با بالا آمدن سطح آب)

د) برنج شناور[16]: گیاهانی بلند (بیشتر از 150 سانتی‎متر، 5 تا 6 متر با بالا آمدن سیلاب)

تغییرپذیری بارندگی اساس تقسیم‎بندی اکوسیستم فاریاب به دو زیر ا کوسیستم؛ آبی فصل مرطوب و آبی فصل خشک می‎باشد.

اراضی آبی فصل مرطوب[17] آنهایی هستند که آب آبیاری ممکن است در طول فصل مرطوب به عنوان مکمل با رندگی به شالیزار افزوده شود. اراضی آبی فصل خشک[18] آنهایی هستند که بدون آب

تکمیلی در این فصل برنج نمی‎تواند کشت شود.

در سطح جهانی حدود 79 میلیون هکتار برنج تحت شرایط آبی رشد می‎کند. میانگین عملکرد از 3 تا 9 تن در هکتار متغیر است. بیش از 75% برنج جهان از شالیزارهای تحت آبیاری تولید می‎شود

و...

NikoFile