لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه :19
بخشی از متن مقاله
چکیده
پژوهش حاضر وضعیت کیفی کتابخانه های آموزشگاهی ( دبیرستانی) شهر ایذه را از لحاظ مدیریت، نیروی انسانی, بودجه، منابع، و فضا و جایگاه این کتابخانه ها در بدنه آموزش و پرورش در سال تحصیلی 85 - 1384مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری این پژوهش 150 دبیرستان دولتی عمومی فعال شهر ایذه می باشد.تعداد 50کتابخانه آموزشگاهی به روش نمونه گیری تصادفی ساده - 5 دبیرستان پسرانه و 5 دبیرستان دخترانه از هر ناحیه - از نواحی پنجگانه شهر ایذه، انتخاب و با روش پیمایشی مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار این پژوهش یک پرسشنامه محقق ساخته است که بین مدیران دبیرستانها توزیع گردید .اطلاعات حمع آوری شده، با استفاده از نرم افزار آماری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مهمترین یافته های پژوهش نشان داد که : 70 درصد کتابخانه های آموزشگاهی کتابدار ندارتد. کتابداران 30 درصد باقی مانده از نیروهای مازاد آموزش و پرورش و یا از مربیان پرورشی هستند. 4 درصد این کتابداران دارای تحصیلات کتابداری می باشند. بیشتر موضوعات کتابهای این کتابخانه ها مذهبی و کمترین آنها ورزشی هستند. 48 درصد این کتابخانه ها کمتر از 50 متر مربع و 42 درصد بین 50 تا 100 متر مربع مساحت دارند.70 درصد کتابخانه های مدارس در تابستان بسته هستند. 80 درصد این کتابخانه ها قادر به برطرف نمودن نیازهای اطلاعاتی دانش آموزان و دبیران بطور کامل نیستند. کتابخانه های آموزشگاهی تحت پوشش سرانه پرورشی بوده و آئین نامه اجرائی و بودجه مستقلی ندارند. این کتابخانه ها در ساختار تشکیلاتی آموزش و پرورش نقش حاشیه ای دارند. در انتها پیشنهاداتی جهت بهبود وضعیت این کتابخانه ها ارائه گردیده است.
مقدمه
هدف آموزش و پرورش، پرورش فکر و اندیشه و توسعه ذهن انسان ها است، تا در شرایط گوناگون بهتر بیاندیشند، بهتر زندگی کنند و رفتار و کردار مناسب و مفید برای خود و جامعه داشته باشند.آموزش و پرورش انسان، ریشه در گذشته های دور دارد و آموزش و پرورش امروزی، حاصل تجربه ها، اندیشه ها، دانش ها، سنت ها و عبادت های انسانهاست .امروزه کتابخانه های آموزشگاهی ضمن وابستگی به نظام آموزشی از اهمیت خاص در آموزش نوین برخوردارند. گسترش بی امان دامنه دانش و افزایش روزافزون مواد کتابی و غیر کتابی، و پیدایش انواع ابزار و وسایل نوین اطلاعاتی سبب شده است تا زمان ما را « عصر اطلاعات » یا « عصر ارتباطات » نام گذاری کنند. بنابراین، معلم امروزی، نیازمند دسترسی به منابع و اطلاعات گوناگون و فراوان است. ( مجیدی ، 1382، ص 17)
آموزش یک بعدی که فقط به حفظ و یادگیری چند کتاب درسی محدود شود نمی تواند کمک چندان موثری باشد. امروز هیچ برنامه آموزشی کامل شمرده نمی شود مگر اینکه علاوه بر مطالعه کتاب های درسی، برنامه ریزی مناسب برای استفاده دانش آموزان از مجموعه های غیر درسی نیزوجود داشته باشد، بطوری که دانش آموزان بتوانند به کمک مربیان خود با استفاده از مجموعه کتابخانه نقش فعال و پویایی در آموزش و یادگیری داشته باشند.
کتابخانه های آموزشگاهی نقش حیاتی در آموزش دارند و می توانند به حمایت کامل از برنامه های آموزشی بپردازند و در حقیقت این کتابخانه ها باید به عنوان آزمایشگاه یادگیری تلقی شوند و همگام با پیشرفت های قرن بیست و یکم پویایی داشته باشند.( مرتضوی ، 1379) پویایی نظام آموزشی کشور در گرو بهره گیری از کتابخانه های آموزشگاهی در نقش یک ابزار آموزش است. در این پژوهش سعی گردیده، قضیه از جنبه مدیریتی بررسی گردد. ابتدا باید مدیران و مسئولان آموزش و پرورش را نسبت به اهمیت وجود این کتابخانه ها آگاه نمود، تا دربرنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها و تخصیص بودجه و نیروی انسانی متخصص به این کتابخانه ها با دید بازتری بنگرند.
بیان مسئله
.اهداف یک نظام آموزشی خوب آماده کردن افرادی برای ایفای نقش موثر در جامعه است .کتابخانه تلاش میکند تا اهداف مدرسه را پیش ببرد.هدف یک کتابخانه خوب مدرسه، آن است که به عنوان نیرویی در افزایش کیفیت آموزشی مطرح گردد.در همه دوره ها و مقاطع تحصیلی، کتاب به عنوان ابزاری که پاسخگوی پرسشها و گره گشای مشکلات است، باید به فراوانی و نیز بر پایه سیاستی که بر تمامی مراکز آموزشی حاکم باشد، از طریق کتابخانه های مناسب در اختیار آموزندگان قرار گیرد. ( کومار، 1373) به رغم تاثیر مهمی که کتابخانه های آموزشگاهی می توانند در جریان آموزش وپرورش داشته باشند، هنوز فلسفه وجودی و نقش و وظائف آنها در بدنه نظام آموزش و پرورش کشورمان بدرستی تعیین نشده است. مسئولین آموزش و پرورش ما به کتابخانه های مدارس به عنوان پدیده ای جنبی می نگرند که حداکثر نقش آن به پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان محدود می شود و بر اساس همین نگرش برای آن سرمایه گذاری می کنند. در کلیات طرح نظام جدید آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، مصوب شورای تغییر بنیادی نظام آموزش و پرورش، اصولی که به صراحت از وجود کتابخانه های آموزشگاهی صحبت کند و جایگاه آن را در پیاده سازی مجموعه ای از اهداف و سیاست های آموزش و پرورش بیان کند به چشم نمی خورد..(بهمن آبادی ،1371). طبق آمار و شواهد، وضعیت نابسامانی در کتابخانه های موجود به چشم می خورد. در برخی مدارس کتابخانه قفسه کتابی است که در دفتر مدرسه، نمازخانه، و یا در راهرو و یا زیر پلکان قرار دارد و اکثر ساعات قابل بهره گیری نیست.( خسروی،1373) وضعیت موجود کتابخانه های آموزشگاهی کشور ما از لجاظ کمی و کیفی اصلا رضایت بخش نیست و این کتابخانه ها خواسته یا ناخواسته رشد نکرده و تاثیر محسوسی در روند یادگیری نداشته اند. یکی از دلایل مهم این امر وجود نقصان در نظام فعلی آموزش و پرورش کشور است).بهمن آبادی ، 1371)
درنظامهای آموزشی کشورهای پیشرفته، به کتابخانه آموزشگاه بهای فراوان داده، و ازآن به درستی در راه پیشبرد اهداف آموزش و پرورشی خویش استفاده می کنند. کتابخانه های مدارس، بخش جدایی ناپذیر از نظام آموزشی آنان به حساب می آیند.( بهمن آبادی ، 1371)
اهمیت و ضرورت موضوع
امروزه نقش کتابخانه های آموزشگاهی ، گسترش مفهوم آموزش و ایجاد انگیزه در دانش آموزان برای مطالعه و تحقیق است و از آنجا که ذهن فعال دانش آموز سوالاتی مطرح می کند که کتابهای درسی قادر به پاسخگویی به آنها نیستند، بنابراین نیاز به کتابخانه های آموزشگاهی غنی یک ضرورت اساسی است. تفکر خلاق زاییده و محصول آموزش و پرورش خلاق و پویا ست. فرد متفکر، خلاق و نوآور می اندیشد جستجو می کند و به پدیده های تازه و بدیع دست می یابد. نوجوانان و جوانان ما باید چگونه اندیشیدن را بیاموزند نه اندیشه را، زیرا یکی از هدفهای تعلیم و تربیت رشد و شکوفایی استعدادهای کودکان، نوجوانان و جوانان کشور است که از طریق کاوشگری و تحقیق و تفکر خلاق و کاری می تواند تحقق یابد. هر مدرسه ای که بنواند با برنامه ریزی های دقیق کوتاه و دراز مدت به طریقی مبتکرانه دانش آموزان یا دانش پژوهان خود را به سمت خود باوری و خود شناسی که در نهایت همان خداشناسی است سوق دهد و خلاقیت و ابتکارات آنها را به ظهور برساند و آنان را در قبال جامعه و مملکت خود مسئولیت پذیر نماید و از انحرافات بری سازد که همان دستیابی به جامعه ای پویا است توانسته است به اهداف اصلی خود برسد. چنین مدرسه ای قدرت تفکر و اندیشیدن و توانایی تصمیم گیری را در دانش آموزان ایجاد و تقویت می نماید و به فناوری و تکنولوژی آموزشی و توسعه مهارتهای علمی و انسانی توجه ویژه دارد.( حج فروش ، 1384) امروزه آموزش به شکل یک خط مستقیم که در یک طرف آن معلم و در طرف دیگر آن دانش آموز قرار گرفته باشد معنی ندارد، بلکه آموزش به شکل مثلثی است که رئوس آن را دانش آموز، معلم و کتابخانه تشکیل می دهند و برای بررسی در مورد نحوه کار هر راس لازم است فعالیت و روشهای دو راس دیگر در ارتباط تعاملی مطالعه شود.( مرتضوی ،1379) همچنین کتابخانه های آموزشگاهی به دلیل موقعیت سنی مراجعه کنندگان خود که در دوران فعال نوجوانی و جوانی هستند می بایست بتوانند به صورت چشمگیر با برنامه های متنوع و جذاب خود هر روز مشتریان بیشتری را جلب نمایند. یکی از وظایف کتابخانه های آموزشگاهی عادت دادن دانش آموزان به مطالعه است، این عادت رفته رفته و با تکرار به صورت یک خصلت ماندگار تبدیل خواهد شد.
آشنایی با استفاده از کتابخانه و در نهایت رفتار اطلاع یابی و چگونه بدنبال جواب گشتن و به اصطلاح آموزش سواد اطلاعاتی باید از همان دوران ابتدایی بتدریح به دانش آموزان آموزش داده شده وتا مراحل آخر دبیرستان جزو ا هداف اساسی آموزش قرار گیرد.
اهداف پژوهش
هدف این پژوهش بررسی وضعیت کیفی کتابخانه های دبیرستانی شهر ایذه از لحاظ مدیریت، نیروی انسانی, بودجه، منابع، و فضا و جایگاه کتابخانه های آموزشگاهی در بدنه آموزش و پرورش در حال حاضر، و نمایاندن اهمیت وجود این کتابخانه ها درنظر مسئولین آموزش و پرورش میباشد تااز این طریق در برنامه ریزی ها، تصمیم گیری ها، و بودجه بندی ها به این کتابخانه ها بها داده وآنها را تقویت نمایند.
پرسش های اساسی
1- وضعیت موجود کتابخانه های آموزشگاهی شهر ایذه چگونه است؟
2 - آیا کتابخانه های آموزشگاهی شهر ایذه به تنهایی قادر به برطرف نمودن نیاز های اطلاعاتی دانش آموزان و معلمان هستند؟
3 -آیا تدریس کتابهای درسی به تنهایی می تواند در پیشبرد اهداف آموزش و پرورش موثر باشد؟
4- کتابخانه های آموزشگاهی تا چه میزان در ترغیب و تشویق دانش آموزان به مطالعه موثرهستند؟
5- جایگاه کتابخانه های آموزشگاهی در ساختار تشکیلاتی آموزش و پرورش کجاست؟
روش پژوهش و جامعه آماری
پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است. جامعه آماری آن، تعداد 150 کتابخانه آموزشگاهی مدارس دخترانه و پسرانه دوره متوسطه عمومی شهر ایذه میباشد.
روش نمونه گیری
تعداد50 کتابخانه آموزشگاهی به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. بدین صورت که 5 دبیرستان پسرانه و 5 دبیرستان دخترانه از هر ناحیه از نواحی پنجگانه شهر ایذه، مورد بررسی قرار گرفتند. انتخاب نمونه ها بگونه ای بوده است که نواحی برخوردار و غیر برخوردار شهر، در جامعه آماری این پژوهش قرار بگیرند.
متن کامل را می توانید بعد از پرداخت آنلاین ، آنی دانلود نمائید، چون فقط تکه هایی از متن به صورت نمونه در این صفحه درج شده است.
دانلود فایل
دانلود مقاله کامل درباره بررسی نقش کتابخانه ها در مدارس شهرستان ایذه
