درجامعه سنتی ایران که قرن ها کشاورزی ، اعم از زراعت و دامداری اصلی ترین پایه اقتصاد کشور و عمده ترین منبع تامین معاش اکثریت مردم بوده است همیشه موضوع زمین و شیوه بهره برداری از اساسی ترین مسایل روز بشمار رفته است . و برای رفع این معضل نظامهای بهره برداری متفاوتی شکل گرفته است . پس از مرحله سوم اصلاحات ارضی دولت تصمیم گرفت به منظور فراهم نمودن موجبات افزایش درآمد سرانه کشاورزان و امکانات همه جانبه برای به کار بردن ماشین آلات کشاورزی در امر تولید محصول های کشاورزی و آشنایی زارعین با اصول و شیوه های جدید و جلوگیری از خرد شدن اراضی و افزایش سطح زیر کشت ، شرکت های سهامی زراعی را تشکیل دهد . بدین ترتیب از سال 1347 تشکیل شرکتهای سهامی زراعی در مناطق مختلف کشور صورت گرفت . اولین شرکت سهامی زراعی در سطح کشور با عنوان شرکت سهامی زراعی آریا مهر در نزدیکی شهر باستانی تخت جمشید از توابع شهرستان مرودشت فارس تشکیل شد و از آن پس تا سال 1357 در مجموع 93 شرکت سهامی زراعی در 851 روستا تشکیل گردید . در استان خراسان سه شرکت سهامی زراعی بنام های قائنات (قائن) ، فرحناز (نیشابور) و تربت جام تشکیل که از این سه شرکت تنها شرکت سهامی زراعی جام تاکنون بدون وقفه به فعالیت خود ادامه داده است. این شرکت باعث تحولی شدید در منطقه شده و موجب فراهم آوردن امکانات زیستی بهتر برای روستاییان منطقه و ایجاد اشتغال و تسهیلات برای سهامداران شده است .و تا حد معقولی توانسته به اهداف خود که در بخش شرکت سهامی بدان اشاره شده است دست یابد .ضمن اینکه این شرکت با مشکل ها و تنگناهایی مواجه است که عبارتند از : 1-کمبود نیروهای متخصص 2-بیسوادی اعضا هیات مدیره 3-فقدان انگیزه مالی برای کارکنان 4- واقع بودن در یک منطقه نسبتا ناامن 5- مشخص نبودن جایگاه شرکت سهامی زراعی 6- کمبود ابزار و وسایل کشاورزی .
شواهد نشان می دهد شرکت های سهامی زراعی از عملکرد بالایی در تولید برخوردار بوده ، لذا برخی از استانهای کشور در صدد تاسیس و ایجاد شرکت های سهامی زراعی برآمده اند از این رو یکی از رویکرد های جدید وزارت کشاورزی در مناطق روستایی احیاء و توسعه شرکتهای سهامی زراعی است .
واژگان کلیدی :
نظام های بهره برداری ، شرکت سهامی زراعی، توسعه روستایی، یکپارچه سازی اراضی ،مشارکت. تربت جام، نیل شهر.
انسان همیشه برای بهتر زیستن تلاش می کند . بنابراین همه علوم و پژوهش های علمی یک جامعه برای رسیدن به این امر مهم بنا نهاده شده اند و در این رهگذر می بایست از گذشته و تجارب حاصل از آن به نفع حال و آینده بهره گرفت البته تنها تکیه بر گذشته و کاربرد نتایج آن نمی تواند رمز موفقیت بهتر زیستن باشد . به هر حال آرمان توسعه و رفاه اجتماعی به سرنوشت و زندگی همه ما بستگی دارد و هر بررسی و تحقیقی که واقعیتی از حقایق و مسائل روستایی را آشکار سازد ارزش و پایگاهی ارزشمند خواهد داشت . به طور کلی مطالعات روستایی و برنامه ریزی توسعه روستایی را می توان سرآغاز تحولی بزرگ در جامعه روستایی دانست .
به منظور هر چه بهتر اجرا نمودن طرحهای عمران و توسعه روستایی و برخورداری اکثریت افراد جامعه روستایی از آن باید به اصول زیر توجه داشت : 1-متمرکز کردن فعالیتهای روستایی و عمرانی و سرمایه گذاری در حوزه های مختلف عمران روستایی 2-ایجاد تاسیسات زیربنایی 3-ایجاد فرصت های لازم برای پرورش استعدادها (حاتمی نژاد ، 1368 : 26 ) .
1-1-موضوع تحقیق : Subject
اصولا انتخاب و شروع یک موضوع برای تحقیق ، برای هر محقق در جامعه بر مبنای مشکلات و مقتضای زمان خود و ضرورت احساس آن موضوع ، و انگیزه بالا صورت می گیرد و رکن اصلی هر تحقیق علمی را این مرحله شکل می دهد زیرا محقق تمامی فعالیتهای تحقیقی خود را بر مبنای آن شکل می دهد .
توسعه نیافتگی در مناطق مرزی کشور باعث تهدید امنیت این مناطق می گردد و این ناامنی مناطق مرزی باعث هجوم عوامل تهدید به داخل کشور شده و باعث ایجاد چالش بزرگی در فرآیند توسعه کشور می گردد (رضوانی ، 1383 : 8 ).
محدوده مورد مطالعه که در مجاورت مرز شرقی ایران با افغانستان قرار گرفته بدلیل برخی از موارد ناامنی ،شرایط نامناسب جغرافیایی ، و محدودیت منابع طبیعی برخی از روستاها قادر به حفظ جمعیت خود نبوده و مهاجر فرست شده بطوریکه چندین روستا در این منطقه از جمعیت تخلیه شده اند .
نیل شهر مرکز بخش بوژگان قطب جمعیتی دهستان می باشد که بدلیل وجود شرکت سهامی زراعی مهاجر پذیر شده و در سالهای اخیر بنا به مصوبه دولت در سال 1384 به شهر ارتقاء یافته است .
نقش تثبیتی نیل شهر در کاهش روند مهاجر فرستی منطقه باعث شده تا موضوع تحقیق در این رساله ترسیم تصاویری مشخص از این مساله باشد . که شرکتهای سهامی زراعی چه نقشی در توسعه منطقه خود داشته اند .
2-1-هدف تحقیق : Objective
شرکت های سهامی زراعی از بدو تاسیس تا کنون با فراز و نشیب هایی روبرو بوده اند. بطوری که در زمان انقلاب تعداد زیادی از این شرکت ها منحل گردیدند . اما شرکت سهامی زراعی نیل شهر از ابتدای تاسیس تا کنون به فعالیت خود ادامه داده است ، حال هدف از این تحقیق بررسی علت تاسیس شرکت های سهامی زراعی و نقش دولت و مردم در شکل گیری آنها و همچنین بررسی روند تغییرات آنها چه قبل و چه بعد از انقلاب و اینکه آیا این شرکت ها و به خصوص شرکت سهامی زراعی نیل شهر نقشی در توسعه روستایی منطقه داشته است و آیا به اهداف مورد نظر خود دست پیدا کرده است .
در مورد شرکت سهامی زراعی نیل شهر هدف های زیر مورد توجه بوده است :
مقایسه کارایی اقتصادی شرکت از نظر بازده در هکتار نسبت به هزینه تولید ناخالص . و میزان بهره وری از آب و غیره .
مقایسه سایر فعالیتهای شرکت سهامی نظیر باغداری با نظام بهره برداری دهقانی .
تاثیر اقدامات زیر بنایی نظیر توسعه آب و خاک ، مکانیزاسیون کشاورزی - یکپارچه سازی اراضی در افزایش تولید محصول ها .
بررسی نقش شرکت سهامی زراعی در توسعه روستایی نیل آباد .
تاثیر شرکت سهامی در ایجاد اشتغال از طریق کشاورزی .
بررسی آثار رفاهی و اجتماعی شرکت سهامی و تاثیر آن در تغییر جغرافیایی اقتصادی و سیاسی منطقه ( وزارت کشاورزی ، 1372: 17) .
3-1-فرضیات تحقیق :Hypotheses
در فرهنگ دهخدا فرضیه به معنی حدس و گمان ذکر شده است و شامل نظری می باشد که درباره یک مساله علمی یا تحقیقی با توجه به معلومات و تجارب گذشته ابراز شود وهنوز به اثبات نرسیده باشد ( بهفروز ،1378: 103 ) .
به عبارت دیگر فرضیه پرسشی جهت یافته است که انسان در برابر یک امر واقع که از قبل برگزیده شده مطرح می سازد (ساروخانی، 1373: 102، 105).
فرضیه یک تصور ، گمان و حدس آگاهانه درباره نتایج احتمالی تحقیق است . فرضیه یک راه حل فرضی و یا نظریه ای است که باید ثابت شود و جوابی معقول برای مسئله تحقیق ارائه کند ( بهفروز ،1378: 104).
با توجه به حقایق و واقعیت ها تئوریهای علمی مورد پیش بینی واقع می شوند این تئوریها موجب می گردند که فرضیاتی را مطرح و تهیه کنیم تا در محک آزمایش بگذاریم و نسبت به صحت و سقم آنها قضاوت نماییم بدیهی است که درصورت اثبات مطلب این فرضیه تبدیل به مطلب علمی خواهد شد و در غیر این صورت فرضیه را بطور کلی کنار می گذاریم یا با اصلاحاتی آن را مجددا مورد بررسی قرار می دهیم ( نبوی ، 1371: 94 ).
فرضیه نخست : به نظر می رسد شرکت سهامی زراعی نیل شهر در یک پارچه سازی اراضی منطقه نقش موثری داشته است .
فرضیه دوم : به نظر می رسد شرکت سهامی زراعی نیل شهر در ایجاد اشتغال و افزایش درآمد روستائیان از طریق خدمات جانبی کشاورزی نقش موثری داشته است .
فرضیه سوم : به نظر می رسد شرکت سهامی زراعی نیل شهر در ارتقاء سطح خدمات آموزشی ، بهداشتی و درمانی منطقه نقش موثری داشته است .
فرضیه چهارم : به نظر می رسد با افزایش فاصله از شرکت سهامی زراعی نیل شهر میزان توسعه روستایی ( خدمات آموزشی ، بهداشتی و درمانی ) کاهش یافته است .
با توجه به شواهد به نظر می رسد که شرکت سهامی زراعی نیل شهر نه تنها در بالا بردن اشتغال ، سطح سواد و بهداشت عمومی منطقه بطور غیر مستقیم موثر بوده بلکه بطور مستقیم در توسعه روستاهای چهارگانه و مجاور نقش بسزایی داشته است .
4-1-روش تحقیق و شیوه های جمع آوری اطلاعات :
Research method and ways of assemblage of information
کلیه وسایل و مراحل جمع آوری سیستماتیک اطلاعات و نحوه تجزیه و تحلیل منطقی آن ها را برای نیل به یک هدف معین روش تحقیق می گویند . این هدف به طور کلی کشف حقایق است و به همین جهت اصول کلی آن در کلیه علوم یکسان است و بسته به اینکه حقیقت مطلوب جزء کدام دسته از علوم باشد روشهای خاص آن علم که تناقضی با اصول روش علمی تحقیق نداشته باشد به تفضیل تعیین و ملاک عمل قرار می گیرد (نبوی ، 1374: 9) .
به سخن دیگر هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نماید چه شیوه و روشی را اتخاذ می کند تا او را هر چه دقیق تر ، آسانتر ، سریع تر و ارزانتر در دستیابی به پاسخ یا پاسخ هایی برای پرسش یا پرسشهای تحقیق مورد نظر کمک کند (نادری ، سیف نراقی ، 1372: 60) .
بطور کلی مراحل اصلی یک روش تحقیق علمی به قرار زیر است .
1-طرح مساله 2-تهیه و تنظیم فرضیه 3-جمع آوری اطلاعات 4-طبقه بندی اطلاعات حاصله 5-مطالعه اطلاعات و تشخیص روابط علت و معلول 6-تعیین اعتبار و نقد فرضیه 7-تهیه گزارش تحقیق (نبوی ، 1374: 9) .
این تحقیق از نوع کاربردی است و روش آن توصیفی – تحلیلی می باشد و روش جمع آوری اطلاعات اسنادی ، کتابخانه ای و میدانی است ، به همین دلیل سعی شده از روشهای زیر استفاده گردد .
1-روش کتابخانه ای و استفاده از منابع و مأخذ چاپی و نشریات و آمارنامه ها .
2-مراجعه حضوری به ادارات ، سازمان های دولتی و غیر دولتی مختلف و استفاده از آمار و اطلاعات آن ها.
3-انجام کار میدانی و مصاحبه و مشاهده و نظر سنجی در منطقه مورد مطالعه .
4-تجزیه و تحلیل داده ها و تهیه گزارش و ارائه پیشنهادهای لازم در این زمینه .
جهت تهیه و تنظیم این رساله و ارزیابی فرضیه ها از کلیه روشهای مذکور استفاده شده است که در ذیل به توضیح آنها پرداخته می شود .
1-4-1-شیوه اسنادی یا کتابخانه ای : attributive or library way
در ابتدا بررسی کتب ، مجلات ، آمار نامه ها با مراجعه به کتابخانه ها و سازمانهای مربوطه و مطالعه نقشه های موضوعی ، اساس کار قرار گرفته است .
همچنین تکنیکهای تحلیل اطلاعات که شامل : استفاده از نرم افزارهای EXCEL ، ARCVIEW ، کاربرد روشهای کمی و کارتوگرافی شامل : تحلیل نقشه های موجود وتصویر ماهواره ای می باشد .
2-4-1-شیوه های میدانی : Field method
برای جمع آوری اطلاعات به روز و جدید ، اطلاعات میدانی شامل : مشاهدات مستقیم ، مصاحبه ، نظر سنجی ، تکمیل پرسشنامه ، عکسبرداری و فیلمبرداری انجام شده است .
همچنین مراکز کتابخانه ای که در طول دوران تحقیق مورد استفاده نگارنده بوده اند به ترتیب اهمیت عبارتند از :
کتابخانه های جهاد کشاورزی مشهد در شعبات مختلف و شهرستان تربت جام ؛
کتابخانه سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان ؛
کتابخانه دانشکده فنی مهندسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد ؛
کتابخانه دانشگاه فردوسی ؛
کتابخانه سازمان آب منطقه ای خراسان رضوی ؛
کتابخانه آستان قدس رضوی ؛
کتابخانه سازمان بنیاد مسکن ؛
کتابخانه دانشکده جغرافیا ، دانشگاه تهران ؛
کتابخانه عمومی شهرستان تربت جام .
بهترین تحقیق این است که روی همه موارد آزمودنی ، تحقیق انجام شود ، اما به علت کمی وقت و صرفه جویی در هزینه ، نمونه گیری انجام می شود . نمونه ها باید معرف مجموعه کامل باشند (جهانی ، 1386: سمینار درسی).
آمارگیری به روش طبقه بندی :
گاهی در نمونه گیری ها از تقسیم جامعه به جامعه های کوچکتر استفاده می گردد برای آنکه نمونه انتخاب شده از تمام واحدهای جامعه تعدادی را شامل باشد . نمونه گیری را بطور مستقل انجام می دهد به این معنی که به جای آنکه واحدهای نمونه گیری را از عدد کل افراد جامعه و به صورت یکی انتخاب نمایند در داخل هر زیر جامعه که در این حالت یک طبقه stratum نامیده می شود . با همان روش آمارگیری تعدادی از واحدها را به عنوان نمونه انتخاب کرده و نمونه کل را از مجموع واحدهای نمونه ای طبقات مختلف بدست می آورند ( مهدوی حاجیلویی ، 1371 : 107).
بطور کلی در دهستان هریرود 12 روستا دارای جمعیت است که تمامی آن ها دشتی هستند و برای تعیین نمونه آماری در این تحقیق از روش نمونه گیری طبقه ای استفاده شده است به این ترتیب که با توجه به طبقه های مشخص شده از هر طبقه یک نمونه بطور تصادفی انتخاب گردیده که در مجموع چهار نمونه مشخص شده است .
5-1-پیشینه تحقیق Literature
بررسی سوابق و ادبیات تحقیق یکی از مهمترین وظایف محقق است . کسب آگاهی درباره تحقیقات قبلی بررسی ادبیات (پیشینه ) تحقیق خوانده می شود .
از آنجا که یک تحقیق ثمر بخش بردانش گذشته استوار است این مرحله از تکرار آنچه در گذشته انجام شده است جلوگیری می کند و برای یک تحقیق معتبر فرضیه هایی معین و پیشنهادهایی سودمند را مطرح می سازد ( شریفی ، 1380 : 33).
ادبیات مربوطه یعنی آشنایی با منابعی که قبل از تحقیق شما در کل جهان تولید شده است شامل کلیه کتابها مقالات و نوشته هایی که به نوعی با موضوع مورد نظر پرداخته اند ( جهانی ، 1384 : سمینار درسی) .
در رابطه با موضوع اصلی این رساله تحقیق زیادی در حوزه جغرافیا انجام نگرفته است ولی در بخش کشاورزی اندیشمندان زیادی مطالعه و پژوهش کرده و نظریات توسعه منطقه ای جغرافیا را برای این شرکت بهترین گزینه دانسته اند و نقش بسزایی برای آن در توسعه همه جانبه قایل شده اند . همچنین وزارت جهاد کشاورزی در پژوهش نقش شرکتهای سهامی زراعی در توسعه روستایی در سال 1372 در جلد سوم نشریه شرکتهای سهامی زراعی انتشارات صندوق مطالعاتی نظامهای بهره برداری در صفحه 315 به نقش این شرکت در توسعه مناطق پرداخته است . همچنین افراد زیادی چون دکتر مصطفی ازکیا ، دکتر حسین آسایش و دکتر مسعود مهدوی در این زمینه مقالاتی در فصلنامه تحقیقات جغرافیایی منتشر نموده اند. آقای دکتر محمد عبداللهی با مشاوران : دکتر مسعود چلبی ، دکتر منوچهر عسکری و دکتر عظیم رهین در کتاب نظامهای بهره برداری انتشارات وزارت کشاورزی پژوهش بسیار گرانبهایی در زمینه نقش توسعه منطقه ای شرکتهای سهامی زراعی انجام داده و به بیان نکته نظراتی پیرامون توسعه همه جانبه روستاها با استفاده از الگوهای شرکتهای سهامی زراعی پرداخته اند .
از جمله منابع دیگر موثر درامر پژوهش این رساله مجلات رشد جغرافیا ، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی و مجلات جهاد کشاورزی است در سالهای گذشته تحقیقات جغرافیایی دیگری از طریق وزارت جهاد سازندگی انجام شده که در مجلات جهاد منعکس گردیده است . علاوه بر آن نباید ازتلاشهای بخشداری بوژگان در امر ارائه آمار و شرکت سهامی زراعی نیل آباد خصوصا در همکاری و مساعدت و تهیه خبرنامه و پایان نامه های منتشره در دانشکده جغرافیا در تهران و مشهد خصوصا موارد زیر را از نظر دور داشت :
ارزیابی توان اشتغال زایی مناطق مرزی با تاکید بر بخش کشاورزی دهستان هریرود و تربت جام صدیقه موافق ، پایان نامه کارشناسی ارشد بهمن 1384، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد .
تغییر کاربری اراضی حاشیه شهری تربت جام ، حسن رضا ریاحی ، پایان نامه کارشناسی ارشد 1384 ، دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات واحد تهران .
بررسی روند توسعه پایین جام با تاکید بر بخش کشاورزی ، محمد رضا عطازندی ، پایان نامه کارشناسی ارشد 1379 ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد .
مشارکت مردمی در روند توسعه روستایی (نمونه موردی دهستان هریرود ) ، معصومه عسکری ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، تابستان 1385 ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد .
را از نظر دور داشت .
6-1-محدوده مکانی و مقطع زمانی :Time ande placement con fine
مساله مهمی که در طرح موضوع تحقیق دخیل است تعیین دقیق وسعت ناحیه مورد مطالعه و ماتریس آن است . ماتریس چارچوبی است که پژوهش در حیطه آن صورت می گیرد و نوع اطلاعات جمع آوری شده را به تفصیل مشخص می کند . معمولا هر چه ماتریس کوچکتر باشد اطلاعات دقیق تر است ماتریس زمانی نیز چارچوب مشخصی را جهت انجام تحقیق مشخص نمود . در واقع بیانگر نتیجه تحقیق در مقطع زمانی خاص است (عسکری ، 1385 : 15) .
دهستان هریرود در بخش بوژگان واقع است . این بخش به مرکزیت نیل شهر یکی از بخش های شهرستان تربت جام می باشد که در سال 1382 طبق آخرین تقسیمات کشوری از بخش مرکزی جدا شده و این بخش با 647 کیلومتر مربع مساحت در جنوب شرقی تربت جام واقع است که از شمال به بخش پایین جام و بخش مرکزی تربت جام و از جنوب و غرب به بخش مرکزی تایباد و از شرق به کشور افغانستان منتهی می شود و فاصله مرکز این بخش تا شهر تربت جام 24 کیلو متر و تا مرکز استان 188 کیلو متر است و همچنین دارای 30 کیلومتر مرز مشترک با افغانستان می باشد (فرمانداری شهرستان ، واحد آمار ، 1387) .
از نظر زمانی این تحقیق در شش ماهه اول سال 1387 صورت گرفته و مبنای آماری آن از نظر جمعیت بیشتر سال 1385 بوده البته از آمارهای سالهای قبل نیز استفاده شده است از نظر مسائل کشاورزی و طبیعی نیز سال زراعی 86-1385 مد نظر قرار گرفته است .
فهرست مطالب:
چکیده........................................................................................................................................... 1
مقدمه ............................................................................................................................................ 3
1-1موضوع تحقیق......................................................................................................................... 3
2-1 هدف تحقیق .......................................................................................................................... 4
3-1 فرضیات تحقیق....................................................................................................................... 5
4-1روش تحقیق و شیوه های جمع آوری اطلاعات............................................................................ 6
1-4-1 شیوه کتابخانه ای................................................................................................................ 7
2-4-1 شیوه های میدانی................................................................................................................ 7
5-1 پیشینه تحقیق........................................................................................................................... 9
6-1 محدوده مکانی و مقطع زمانی.................................................................................................... 10
7-1 تنگناها و موانع تحقیق.............................................................................................................. 11
8-1 جمع بندی.............................................................................................................................. 11
9-1 منابع و مآخذ........................................................................................................................... 13
فصل دوم: مبانی نظری
مقدمه............................................................................................................................................. 15
1-2 مفهوم روستا........................................................................................................................... 15
2-2 تعریف روستا.......................................................................................................................... 16
3-2 تعریف روستا از دیدگاه جغرافیایی............................................................................................ 17
4-2 ویژگیهای نظام اجتماعی روستاهای ایران.................................................................................... 17
5-2 اهمیت روستا در اقتصاد کشور................................................................................................... 18
6-2 مفاهیم توسعه.......................................................................................................................... 19
7-2 مفهوم توسعه از دیدگاه جغرافیایی............................................................................................. 19
8-2 تعاریف توسعه........................................................................................................................ 20
9-2 دیدگاههای نظریه پردازان توسعه روستایی.................................................................................. 21
10-2 مفاهیم لغوی و نظری مشارکت و توسعه................................................................................... 23
11-2 تعریف برنامه و برنامه ریزی................................................................................................... 24
12-2 توسعه روستایی..................................................................................................................... 25
13-2 اهداف برنامه ریزی توسعه روستایی......................................................................................... 26
14-2 نظریه مکان کشاورزی فن تونن............................................................................................... 28
15-2 نظریه مکان مرکزی والترکریستالر........................................................................................... 29
16-2 نظریه مکان مرکزی اگوست لش............................................................................................ 29
17-2 مفهوم قطب رشد................................................................................................................... 30
18-2 اصطلاح تعاون...................................................................................................................... 31
19-2 چگونگی پیدایش اصطلاح عمران........................................................................................... 31
20-2 دیدگاههای مختلف درباره مفهوم عمران و هدف...................................................................... 32
21-2 عمران روستایی قبل از جنگ دوم جهانی................................................................................. 32
22-2عمران روستایی بعد از جنگ دوم جهانی.................................................................................. 33
23-2 عمران روستایی و اصلاحات ارضی......................................................................................... 33
24-2 عمران و بهسازی روستاها پس از انقلاب اسلامی....................................................................... 34
25-2 جمع بندی........................................................................................................................... 34
26-2 منابع و مآخذ........................................................................................................................ 37
فصل سوم: مکان پژوهی
مقدمه............................................................................................................................................. 41
1-3 الف) موقعیت جغرافیایی........................................................................................................... 41
1-1-3 معرفی اجمالی شهرستان تربت جام....................................................................................... 41
2-1-3 تقسیمات سیاسی شهرستان تربت جام.................................................................................... 42
3-1-3 تاریخچه و علل پیدایش و چگونگی توسعه شهر...................................................................... 47
4-1-3 موقعیت و حدود جغرافیایی نیل آباد ( نیل شهر ) ..................................................................... 48
5-1-3 دهستان هریرود ( نیل شهر ).................................................................................................. 49
6-1-3 وجه تسمیه......................................................................................................................... 50
2-3 ب) ویژگیهای طبیعی............................................................................................................... 50
1-2-3 زمین شناسی عمومی منطقه................................................................................................... 50
2-2-3 زمین ساخت....................................................................................................................... 53
3-2-3 ژئومورفولوژی.................................................................................................................... 54
4-2-3 توپوگرافی......................................................................................................................... 55
5-2-3 آب و هوا.......................................................................................................................... 57
6-2-3 مقدار درجه حرارت یا دما.................................................................................................... 58
7-2-3 حداکثر و حداقل مطلق دما................................................................................................... 59
8-2-3 یخبندان............................................................................................................................. 61
9-2-3 تبخیر................................................................................................................................ 62
10-2-3 باد ................................................................................................................................. 64
11-2-3 رطوبت نسبی .................................................................................................................. 66
12-2-3 بارندگی.......................................................................................................................... 67
13-2-3 تعیین نوع اقلیم دهستان هریرود........................................................................................... 71
1-13-2-3 الف) منحنی آمبروترمیک............................................................................................. 72
2-13-2-3 ب)منحنی هایترگراف.................................................................................................. 74
3-13-2-3 ج) منحنی آمبرژه......................................................................................................... 75
4-13-2-3 د ) روش دومارتن........................................................................................................ 76
14-2-3 منابع آب......................................................................................................................... 77
15-2-3 کیفیت منابع آب منطقه ( شرکت )...................................................................................... 80
16-2-3 قنات.............................................................................................................................. 85
17-2-3 خاک............................................................................................................................. 86
18-2-3 خاکهای شرکت.............................................................................................................. 88
19-2-3 پوشش گیاهی.................................................................................................................. 88
20-2-3 مراتع.............................................................................................................................. 91
21-2-3 گیاهان زراعی و بومی منطقه.............................................................................................. 91
3-3 ج) ویژگیهای انسانی................................................................................................................ 95
1-3-3 توزیع جمعیت.................................................................................................................... 95
2-3-3 تعداد و بعد خانوار............................................................................................................... 97
3-3-3 تراکم جمعیت.................................................................................................................... 99
4-3-3 تراکم نسبی........................................................................................................................ 99
5-3-3 ترکیب جنسی جمعیت......................................................................................................... 100
6-3-3 هرم سنی جمعیت ............................................................................................................... 101
7-3-3 سواد................................................................................................................................. 104
8-3-3 فعالیت............................................................................................................................... 106
9-3-3 بار تکفل............................................................................................................................ 106
10-3-3 مهاجرت......................................................................................................................... 107
11-3-3 پیش بینی جمعیت............................................................................................................. 109
4-3 د) ویژگیهای اقتصادی.............................................................................................................. 109
1-4-3 بخش کشاورزی................................................................................................................. 109
1-1-4-3 سطح زیر کشت............................................................................................................ 111
2-1-4-3 گندم................................................................................................ 112
3-1-4-3 جو............................................................................................................................... 115
4-1-4-3 وضعیت خربزه در استان و شهرستان تربت جام ................................................................. 117
5-1-4-3 چغندر قند..................................................................................................................... 119
6-1-4-3 کلزا.............................................................................................................................. 121
7-1-4-3 زیره سبز....................................................................................................................... 122
8-1-4-3 تقویم زراعی.................................................................................................................. 122
2-4-3 بخش دامداری.................................................................................................................... 126
1-2-4-3 دامداری سنگین.............................................................................................................. 127
2-2-4-3 دامداری سبک............................................................................................................... 128
3-2-4-3 پرورش طیور................................................................................................................. 129
3-4-3 بخش صنعت و معدن........................................................................................................... 132
1-3-4-3 صنایع دستی.................................................................................................................. 132
2-3-4-3 صنایع ماشینی ............................................................................................................... 134
4-4-3 بخش خدمات ................................................................................................................... 134
5-4-3 جمع بندی......................................................................................................................... 139
6-4-3 منابع و مآخذ...................................................................................................................... 141
فصل چهارم : بررسی ویژگیهای شرکت سهامی زراعی نیل شهر
مقدمه............................................................................................................................................. 147
1-4 نظامهای بهره برداری در سطح جهان......................................................................................... 147
1-1-4 جوامع سرمایه داری (جهان اول )........................................................................................... 147
2-1-4 جوامع سوسیالیستی (جهان دوم )........................................................................................... 148
3-1-4 جوامع در حال توسعه (جهان سوم )....................................................................................... 149
2-4 نظام بهره برداری..................................................................................................................... 149
3-4 نظام بهره برداری در ایران........................................................................................................ 150
4-4نظام بهره برداری مبتنی بر شرکت سهامی زراعی.......................................................................... 158
5-4 شرکتهای سهامی زراعی در توسعه کشاورزی ............................................................................. 160
6-4 اهداف تشکیل شرکتهای سهامی زراعی...................................................................................... 161
7-4 شرکتهای سهامی زراعی استان خراسان...................................................................................... 162
8-4 مشکلات و تنگناهای شرکتهای سهامی زراعی............................................................................ 163
9-4 بحث..................................................................................................................................... 164
10-4 شرکت سهامی زراعی نیل شهر............................................................................................... 165
11-4کارکرد شرکت سهامی زراعی نیل شهر ................................................................................... 166
12-4 واحدهای تابعه شرکت.......................................................................................................... 169
1-12-4 واحد زراعت.................................................................................................................... 169
2-12-4 واحد مکانیزاسیون............................................................................................................ 173
3-12-4 واحد ماشین های سنگین................................................................................................... 173
4-12-4 واحد تعمیرگاه................................................................................................................. 173
5-12-4 واحد کوره آجرپزی......................................................................................................... 173
6-12-4 واحد انبار فنی.................................................................................................................. 174
7-12-4 واحد نهاده های کشاورزی................................................................................................ 174
8-12-4 واحد گاوداری شیری........................................................................................................ 174
9-12-4 واحد گاوداری گوشتی .................................................................................................... 175
10-12-4 واحد مرغداری گوشتی................................................................................................... 176
11-12-4 واحد گوسفند داری ...................................................................................................... 177
12-12-4 واحد پرورش ماهی ....................................................................................................... 178
13-12-4 واحد امور زیربنایی و ساختمانی....................................................................................... 178
14-12-4 واحد توزیع مواد نفتی..................................................................................................... 179
15-12-4 واحد حمل و نقل و باربری.............................................................................................. 180
16-12-4 واحد فروش و توزیع کود شیمیایی................................................................................... 180
17-12-4 واحد باغبانی................................................................................................................. 180
18-12-4 واحد امور مالی و اداری.................................................................................................. 181
19-12-4 واحد باشگاه ورزشی ..................................................................................................... 183
13-4 وضعیت نیروی انسانی و اشتغال زایی شرکت............................................................................ 183
14-4 امکانات رفاهی و اثرات فرهنگی ـ اجتماعی و اقتصادی شرکت ................................................. 184
15-4 مسائل و دشواریهای شرکت سهامی زراعی نیل شهر ................................................................. 185
16-4 اهداف پیش بینی شده برای آینده در شرکت سهامی زراعی نیل شهر........................................... 186
17-4 تحول.................................................................................................................................. 187
18-4 جمع بندی........................................................................................................................... 187
19-4 منابع و مآخذ........................................................................................................................ 189
فصل پنجم: جمع بندی ، آزمون فرضیه ها ، نتیجه گیری و ارائه رهیافت ها
مقدمه............................................................................................................................................ 191
1-5 بررسی و آزمون نظر سنجی ها.................................................................................................. 191
2-5 آزمون فرضیه ها و نتیجه گیری ................................................................................................. 218
3-5 جمع بندی.............................................................................................................................. 219
4-5 رهیافت ها و ارائه راه حل ها .................................................................................................... 220
منابع و مآخذ کلی........................................................................................................................... 222
فصل ششم : پیوست ها
پیوست شماره 1 – قانون تشکیل شرکت های سهامی زارعی.......................................................... 233
پیوست شماره 2 ـ اساسنامه شرکت های سهامی زراعی................................................ 240
پیوست شماره 3 ـ امکانات روستا............................................................... 257
پیوست شماره 4 ـ مقایسه عملکرد و درآمد شرکت های سهامی زراعی خراسان ........................................................ 262
پیوست شماره 5 ـ فرمها ........................................................... 267
پیوست شماره 6- اقدامات وزارت تعاون و امور روستاها در استان خراسان........................................................ 272
شامل 291 صفحه فایل word قابل ویرایش
دانلود تحقیق نقش شرکت های سهامی زراعی در توسعه روستایی با تاکید بر شرکت سهامی زراعی نیل شهر