این فایل در قالب ورد و قابل ویرایش در 71 صفحه می باشد.
فهرست مطالب
مقدمه ۷
بیان مسئله ۱۰
اهمیت و ضرورت مسئله ۱۱
فرضیه تحقیق ۱۲
تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم ۱۲
تعریف کمرویی ۱۲
تعریف استرس ۱۵
مدل تحریک بیش از حد ۱۸
ارزیابی شناختی ۱۸
برانگیختگی استرسورها ۱۹
۲) پاسخ استرسی ۲۰
مدل های استرس ۲۳
مدل مبتنی بر محرک ۲۴
۲) مدل مبتنی بر تاثیر متقابل ۲۴
۳-الگوی جنبه پردازی ۲۶
روش های پیشگیری از ایجاد استرس ۲۸
الف) واکنش های استرس کلی هستند. ۲۸
ب) واکنش های استرسی اقتصادی هستند. ۲۹
ج) خود به خود بودن واکنش های استرس ۳۰
د) واکنش های استرس به انگیزاننده هیجان اند ۳۰
گام هایی که در واکنش های استرس وجود دارد ۳۲
(ارزیابی وضعیت چگونگی استرس) ۳۲
(بررسی و تصمیم گیری برای رفع استرس) ۳۳
الگوهای سازشی ۳۳
(واکنش های دفاعی جهت دار ۳۴
سازگاری با استرس ۳۴
موقعیت های استرس زای روانی ۳۵
اصول کلی واکنش های استرسی ۳۶
استرس و مقابله آن ۳۷
کناره گیری ۴۰
کمرویی ۴۰
عوامل کمرویی ۴۰
علل اجتماعی کمرویی ۴۱
علل زیستی کمرویی ۴۲
روش های درمانی کمرویی ۴۲
تحقیقات انجام شده در خارج و داخل کشور ۴۴
نتیجه گیری ۴۵
جامعه ۴۷
حجم نمونه ۴۷
روش نمونه گیری ۴۷
ابزار اندازه گیری تحقیق ۴۷
آزمون کمرویی ۴۸
روش تحقیق ۴۹
روش آماری ۴۹
تجزیه و تحلیل داده ها ۵۰
جدول ۱-۴: نمرات خام آزمودنی ها از آزمون کمرویی و استرس در بین دانش جویان دختر ورودی ۸۵ ۵۱
جدول ۲-۴: بررسی رابطه کمرویی و استرس دانشجویان دختر ورودی ۸۵ ۵۳
بحث و نتیجه گیری ۵۵
محدودیت ها ۵۵
پیشنهادات ۵۶
منابع و مآخذ ۵۷
پرسشنامه استرس ۵۸
منابع و مآخذ
آزاد، حسین، آسیب روانی (۱)، انتشارات رشد، ۱۳۸۵ ، تهران.
آزاد، حسین، آسیب روانی (۲)، انتشارات رشد، ۱۳۸۵ ، تهران.
افروز – علامعلی – روان شناسی فردی – انتشارات پیام ۱۳۷۴- تهران
بیانی، احمد، روش تحقیق در علوم انسانی، انتشارات فرهنگ، ۱۳۸۴ ، تهران.
بلورچی – محمد روش های درمانی استرس انتشار استانی ۱۳۷۶ .تهران
پارسا، اصغر، استرس و عوامل ایجاد کننده آن انتشارات باران، ۱۳۸۳ ، تهران.
شعاری نژاد، علی اکبر، روان شناسی رشد، انتشارات سمت، ۱۳۸۲ ، تهران.
شریعت ملایی ، احمد روان شناسی بالینی ۱۳۸۱ .تهران
سعادتی، موسی، استرس و راهکارهای آن، انتشارات بهار، ۱۳۸۴ ، تهران.
رضایی، رامین، ورزش و سلامت جسمی، انتشارات ارجمند، ۱۳۸۴ ، تهران.
رشد پور ، محمد سلامت روانی و فردی انتشارات نور ۱۳۸۴ – تهران
زیرری، بنفشه، ورزش و سلامت جسمی، انتشارات ارجمند، ۱۳۸۴ ، تهران.
کوتایت محمد علی روان شناسی بالینی انتشارات رشد ۱۳۸۵ تهران
دلاور ، علی ، آمار استنباطی ، انتشاارات رشد ۱۳۸۵ تهران
دلاور علی روش تحقیق در علوم تربیتی ، انتشارات رشد ۱۳۸۴ تهران
دادستان ، پریرخ ، روان شناسی مرضی ، انتشارات رشد ۱۳۸۵ تهران
لطف آبادی ، حسین ، روان شناسی شخصیت ، انتشارات سمت ۱۳۸۴
مقدمه
از روزی که افراد بشر زندگی فردی را رها کرده و گرد هم جمع شدند تا در پرتو زندگی اجتماعی از امنیت و آسایش بیشتری برخوردار شوند همواره در راه ایجاد روابط بین فرد و سازگاری اجتماعی با مشکلاتی مواجه بوده اند.چه بسا کسانی که بدلیل ناتوانی در ایجاد روابط اجتماعی با سرخوردگی و یِِِأس از پیوندهای عاطفی به انزوا و تنهایی روی می آورند.
بدون تردید در دنیای پیچیده ی امروز، فراوانی ناراحتی ها در بخش های ناشی از مشکلات ارتباطی و سازگاری اجتماعی، به مراتب بیشتر از بیماری های قلبی است!در واقع بسیاری از موارد ناراحتی های قلبی، خود نتیجه ی فشارهای روانی-عاطفی و روابط ناسالم و ناموفق بین فردی است (“افروز ۱۳۷۶″ ۱۳۷۶، ص-۱۱۹)
یکی از مسائل و معضلات موجود در ایجاد روابط عاطفی و بین فردی که در سال های اخیر مورد توجه متخصصان تعلیم و تربیت، روان شناسان و مشاوران خانواده قرارا گرفته است، پدیده ی کمرویی است.در گذشته پدیده ی کمرویی یک صفت پسندیده ی مرزی بود که معمولا آن را با صفت پسندیده ایی چون شرم و حیا اشتباه می گرفتند.اما امروزه کمرویی و داشتن احساس ناخوشایند در موقعیت های بین فردی مشکلی است که می توان از آن به عنوان یک معلولیت اجتماعی نام برد.
“افروز-۱۳۷۶)
معمولا در هر جامعه ای درصد قابل توجهی از افراد، با این اختلال رفتاری و عامل بازدارنده ی رشد شخصیت اجتماعی مواجه هستند. در بسیاری از مواقع، کمرویی اصلی ترین مانع شکفایی قابلیت ها و خلاقیت ها و ایفای مسئولیت هاست(“افروز ۱۳۷۶)
در جامعه ما نیز کمرویی یکی از مشکلاتی است که بسیاری از افرا بوی‍ه نوجوانان دچار آن هستند.در بررسی هایی که از تنوع مشکلات رفتاری گزارش شده است، در افرادی که به هسته های مشاوره مراجعه کرده اند روشن می گردد که مشکل رفتاری انزواطلبی و کمرویی، رقم بالایی را به خود اختصاص داده، در حالی که در سنین نوجوانی تمایلات اجتماعی در نوجوانان رشد بیشتری پیدا می کند و آنها دوست دارند که با جمع بجوشند(غریب،۱۳۷۲).
جذب گروهی و پذیرفته شدن در جمع دوستان، برای نوجوانان اهمیت فراوانی دارد لذا هر گونه انزوا و کناره گیری در دوره ی نوجوانی مخصوصا زمانی که این حالات طولانی گردد باید به دقت مورد بررسی قرار گرفته و ریشه یابی گردد.کمرویی رفتاری ست که معمولا در نوجوانی فراوان است.نوجوان جرات نمی کنند که با یک ناشناس صحبت کند، در مقابل گروهی از افراد سخن بگوید، در یک فعالیت فرهنگی یا ورزشی مورد علاقه اش شرکت کند و یا تلفن کند.و گاهی این کمرویی جنبه ی انتخابی دارد، مثلا نوجوان فقط در مقابل نوجوان جنس مخالف، در چارچوب آموزشگاهی و یا رد مقابل بزرگسالان دچار کمرویی می شود، در زیربنای این کمرویی معمولا یک زندگی خیال پردازانه ی غنی را مشاهده کرد.ترس وافر نوجوان این است که خیالبافی هایش توسط شخص دیگر کشف و یا حدس زده شود، بخصوص هنگامی که شخص کار موضوع اصلی خیال پردازی هایش باشد.(مارسلی وبراکونید، ۱۹۸۴، به نقل از دادستان، ۱۳۷۶)
کمرویی نوجوانان بیشتر به احساس گنهکاری یا شرمساری توام است.گنهکاری معمولا از امیال جنسی پرخاشگرانه ای که بسوی یکی از اطرافیان جهت دارند ناشی می شود و شرمساری از ترس هایی برمی خیزد که با شخص نوجوانان مرتبط اند. بعنوان مثال «بدشکلی هراسی» با کمرویی همراه است و این «بدشکلی هراسی» ها از نظر نوجوان توجیه کننده کمرویی وی هستند(مثلا به دلیل جوش های صورت با دیگری حرف نمی زنند).
در اغلب موارد کمرویی در خلال نوجوانی باقی می ماند و به نظر می رسد که با ورود به زندگی فعال دوره بزرگسالی، خود به خود کاهش می یابد.(مارسلی وبراکونید،۱۹۸۴، به نقل از دادستان،۱۳۷۶،ص-۴۰۲).
اما گاهی کمرویی فرد شدید می شود و در نهایت باید گفت که هرچند همه کودکان منزوی به بیماری روانی دچار نمی شوند این حقیقت که عده ای از نوجوانان کمرو به بزرگسالانی افسرده و بی کفیات از نظر اجتماعی تبدیل خواهند شد، دلیل کافی برای توجیه مسئله است.
خانواده اولین و مهم ترین محیطی است که کودک در آن از کیفیت روابط انسانی آگاهی پیدا می کند.طبق تحقیقات،بیشتر روان شناسان و جامعه شناسان تجارب سال های اول کودکی که معمولا در خانواده ایجاد می گردد، سازنده زیر بنای شخصیت و رفتارهای بعدی کودک است(احدی و بنی جمالی،۱۳۷۱).
بحث در مورد استرس و فشار روانی در طی قرون گذشته دچار تحولات و فراز و نشیب های گوناگون شده است.اولین بار واژه استرس برای رسانیدن مفهوم فشار فیزیکی بکار برده شده است فشار حاصله بیشتر در فرد باعث استرس می شود.این عامل ممکن است باعث اختلال اجتنابی یا کمرویی در فرد بشود.
هانس سلیه-۱۹۳۰ تعریفی نوین و کاملا متفاوت برای فشار ارائه داد.(سلیه با تاکید بر سیستم اندروکرینی معتقد است که تحت تاثیر هر عامل یا محرکی قابل تغییر است.حفاظتی سازگار کننده ای در ارگانیسم روی می دهد)بنظر هر محرک فشارزا اگر فشار کافی داشته باشد ممکن است به ایجاد واکنش فنجه شود که او ان را “سندرم سازگاری” عمومی نامیده است و معتقد است استرس یا فشار روانی عبارت است از مجموعه واکنش غیر اختصاصی که تحت تاثیر محرک های گوناگون در ارگانیسم ایجاد می شود«آزاد۱۳۸۳».
بیان مسئله
انسان ذاتا با طبیعت اجتماعی و گرایش به جمع آفریده شده است.به همین دلیل عدم ارتباط متقابل با دیگران برایش مشکل است، هرچند ممکن است برخی از نیازهای انسان بدون ارتباط با دیگران برآورده شود، در عین حال بسیاری از نیازها هستند که فقط از طریق تعامل با دیگران ارضا می شوند «در دنیای پیچیده امروز یعنی در عصر ارتباطات سریع و پیوندهای اجتماعی، ضرورت هر چه بیشتر تعاون و همکاری های ملی و همفکری های عملی، حضور فعال فرهنگی و احاطه بر زنجیره علوم، فنون و تکنولوژ‍ی برتر را می طلبد بدون تردید پدیده کمرویی یک معلولیت اجتماعی است»افروز-۱۳۷۶
کمرویی از جمله پدیده هایی است که در هر جامعه ای در بین افراد به چشم می خورد و معمولا میزان قابل توجهی از کودکان، نوجوانان، بزرگسالان به رغم میل خویشتن، ناخواسته، خودشان را در حصاری از کمرویی محبوس می کنند و به همین دلیل قادر به شکوفاکردن استعدادها و خلاقیت های خویش و سود بردن از ظرفیت ها و قابلیت های ارزشمند خویش نیستند.
دانش آموزی که در مدرسه حالت پرخاشگری دارد، معمولا زودتر شناسایی گشته و معلمان و مربیان درصدد رفع و درمان وی برمی آیند.ولی دانش آموزی که در مدرسه حالت انزوا و گوشه گیری دارد و کمرو است، به علت اینکه برای دیگران مزاحمتی ایجاد نمی کند، کمتر اولیا به فکر رفع و درمان رفتار این گونه دانش آموزان هستند.از طرفی چون این گونه دانش آموزان کمرو هستند، نمی توانند مشکل خود را با کس دیگری در میان بگذارند و افراد ذیصلاح را از مشکلی که دارند آگاه سازند و لذا رنجش و ناراحتی های آن ها همیشه پنهان می ماند.فرد کمرو به رغم توانایی هایی که دراد، به سبب کمرویی، کمی می تواند توانایی های خود را نشان دهد و در نتیجه نمی تواند پاداش های مثبت از اطرافیان دریافت نماید،لذا در یک دور معیوب کناره گیری از جمع قرار می گیرد که منجر به تشدید این گونه اختلال در آنان می گردد.
با توجه به این نکته که کمرویی می تواند به سازگاری اجتماعی و ارتباطات بین فردی کمک نماید.لازم است که هرچه سریعتر گام های موثرتری درراه پیشگیری و درمان آن برداشته شود، اما ابتدا لازم است که عوامل مرتبط با کمرویی تشخیص داده شود و فرد کمرو را شناخت.از بررسی و مرور تحقیقات انجام شده در ایران مشخص می شود که تحقیقات چندان گسترده ای در رابطه با مساله کمرویی صورت نگرفته است و این مساله توجه پ‍ژوهشگران را آن چنانکه باید به خود جلب نکرده است.که طبق بررسی های انجام شده که توسط دانش جویان رشته های روان شناسی و شاخه های مربوط به آن انجام شده و به بررسی رابطه کمرویی با اضطراب و افسردگی و یا رشد اجتماعی که مورد سنجش قرار گرفته را مورد بررسی قرار داده که نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رابطه بین اضطراب و کمرویی رابطه معنا داری وجود دارد که در تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین استرس و کمرویی در بین دانش جویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر پرداخته شده است.
اهمیت و ضرورت مسئله
پرداختن به پدیده کمرویی و مبانی روان شناختی آن از این رو حائز اهمیت است که همه ما به گونه ای تجاربی از کمرویی را در موقعیت های مختلفی داشته ایم.اما نکته مهم تر این است که بعضی ها در همه شرایط و موقعیت های اجتماعی، به کمرویی قابل توجهی دچار می شوند و چنانچه کمرویی این افراد به موقع تشخیص داده نشود و درمان نگردد ممکن است آثار نامطلوبی به همراه داشته باشدو رشد شناختی، عاطفی، روانی و اجتماعی افراد را بطور جدی متاثر کند.پس باید کمرویی هر چه زودتر شناسایی شده و مورد پیشگیری و درمان واقع شود، چون در غیر این صورت کمرویی می تواند بصورت نوعی بیماری روانی (روان نشرندی) درآید.
در مورد ضرورت و اهمیت نظری این تحقیق می توان گفت که با توجه به این که در رابطه با مسئله کمرویی و تحقیقاتی که انجام شده و در رابطه به افرادی که دچار چنین مشکلی هستند اطلاعاتی در دست است، لذا انتظار آن می رود که نتایج تحقیق حاظر بتواند به دانش و آگاهی ما در این زمینه افزوده و پیشینه ای باشد برای پژوهش هایی که قصد دارند در زمینه مسائل روان شناختی به تحقیق و مطالعه بپردازند تا با پژوهش های گسترده در رابطه با ابعاد علمی و نظری نتایج بهتری بدست بیاید.و با ارائه این تحقیق می توان و بررسی رابطه استرس وکمرویی و نوع برخورد صحیح و درست با جوانان از علائم ایجاد استرس در آنها کاسته و می توان بیان کرد که ارائه اینگونه تحقیقات در نهاد خانواده و نهاد های آموزشی می تواند موثر باشد.
پایان نامه بررسی رابطه بین کمرویی و استرس در بین دانشجویان
